پژوهش های نوین روانشناختی (روانشناسی دانشگاه تبریز)
سال:1389 | دوره:5 | شماره:19 |تعداد مقالات:11

به منظور مقایسه حافظه فعال کودکان مبتلا به نقص توجه / بیش فعالی با کودکان سالم، 13 دانش آموز پسر مبتلا به نوع غالب نقص توجه و 15 کودک مبتلا به نوع غالب بیش فعال / تکانشگر، پس از تشخیص روانشناس بالینی با استفاده از پرسشنامه مرضی کودکان (CSI-4) انتخاب و آزمون حافظه بصری کیم کاراد و مقیاس حافظه وکسلر بر روی آنها اجرا شد. گروه کنترل پژوهش را نیز 14 کودک سالم تشکیل می دادند. تحلیل واریانس داده های به دست آمده نشان داد که بین گروه کنترل با گروه غالب نقص توجه و غالب بیش فعال / تکانشگر در حافظه بصری در سطح (P<0.05) تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که بین گروه کنترل با گروه غالب نقص توجه و بیش فعال / تکانشگر در سه خرده مقیاس (کنترل ذهنی، حافظه منطقی و حافظه تداعی) و نمره کل حافظه کلامی وکسلر در سطح (P<0.05) تفاوت معنی دار وجود دارد. اما در زمینه خرده مقیاس حافظه عددی تنها بین گروه کنترل و گروه غالبا بیش فعال / تکانشگر در سطح (P<0.05) تفاوت معنی دار وجود دارد.

پژوهش حاضر به بررسی نقش گرایش های علیتی و کانون کنترل سلامت در پیش بینی رفتارهای خودمراقبتی بیماران دیابتی نوع II پرداخته است. در این تحقیق که از نوع همبستگی است، تعداد 60 بیمار به طور تصادفی از بین کسانی که به مرکز آموزش دیابت بیمارستان سینا در شهر تبریز مراجعه کرده بودند، برگزیده شدند. از آزمودنی ها خواسته شد مقیاس چندوجهی کانون کنترل سلامت، مقیاس گرایش های علیتی عمومی و مقیاس رفتار خودمراقبتی را تکمیل کنند. برای تحلیل داده های پژوهش از روش های آماری معنی داری، ضریب همبستگی، تحلیل رگرسیون چندگانه و آزمون t گروه های مستقل استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین رفتار خودمراقبتی با کانون کنترل درونی سلامت رابطه مثبت معنادار و با کانون کنترل شانس رابطه منفی معنادار وجود دارد. در صورتی که بین کانون کنترل قدرت دیگران و رفتار خودمراقبتی رابطه ای مشاهده نشد. هم چنین نتایج حاکی از آن بود که بین رفتار خودمراقبتی با گرایش علیتی خودمختار رابطه مثبت معنادار و با گرایش غیرشخصی رابطه منفی معنادار وجود دارد. بر اساس یافته های این پژوهش، از میان متغیرهای فوق، کانون کنترل درونی سلامت بیشترین سهم را در پیش بینی رفتار خودمراقبتی فرد مبتلا به عهده دارد. هم چنین در این پژوهش از نظر گرایش های علیتی، کانون کنترل سلامت و رفتارهای خودمراقبتی بین زنان و مردان تفاوتی دیده نشد.

در چند سال اخیر مصرف مواد محرک روان گردان در ایران رشد چشمگیری را نشان می دهد. از مواد مخدری که توسط جوانان ایرانی مورد استفاده قرار می گیرد می توان به اکستازی، کریستال، شیشه و هروئین اشاره نمود. مشخص شده که این ترکیبات سبب تخریب پایانه های عصبی دوپامینرژیک و سروتونرژیک در مغز شده و با تهی کردن مغز از این انتقال دهنده های عصبی، سبب اختلال در برخی فعالیت های حافظه و یادگیری می گردد. هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه ای تزریق درون صفاقی اکستازی، کریستال، شیشه و هروئین بر حافظه و یادگیری اجتنابی غیرفعال در موش صحرایی رت است تا مشخص شود کدام یک از این ترکیبات بیشترین اثر تخریبی را روی حافظه دارد. در این تحقیق از 105 سر موش صحرائی نر استفاده شد. تست حافظه اجتنابی غیرفعال در جانوران در دستگاه شاتل باکس صورت گرفت. برای تحلیل داده های پژوهش از تحلیل واریانس یک متغیره (ANOVA) استفاده شد و در مواردی که اختلاف معنی دار وجود داشت از آزمون توکی برای روشن شدن اختلاف بین گروه ها استفاده گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تزریق درون صفاقی هر چهار ماده ذکر شده (با سه دوز 15، 10، 5 میلی گرم/گیلوگرم) به طور معنی داری زمان تاخیر در ورود به اتاق تاریک را کاهش می دهد. بنابراین هر چهار ماده مخدر ذکر شده به طور معنی داری سبب تخریب حافظه و یادگیری می شوند و از بین این مواد، کریستال در هر سه دوز بیشترین اثر تخریبی را روی حافظه دارد.

هدف این پژوهش بررسی عوامل تاثیرگذار بر رضایت از زندگی دانشجویان دانشگاه تبریز با توجه به متغیرهای درونزاد و برونزاد مانند وضعیت اقتصادی - اجتماعی، دینداری و مولفه های سلامت روانی می باشد. در این راستا تعداد 495 نفر از دانشجویان (246 دختر و 249 پسر) به پرسشنامه های دینداری، سلامت روان و رضایت از زندگی به همراه پرسشنامه جمعیت شناختی پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر و نرم افزار LISREL استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که اثر مستقیم دینداری بر مولفه های سلامت روان و رضایت از زندگی معنی دار است. همچنین اثر مستقیم اضطراب، کارکرد اجتماعی و افسردگی بر رضایت از زندگی معنادار است و اثر متغیر وضعیت اقتصادی - اجتماعی بر متغیرهای درونزاد پژوهش (مولفه های سلامت روان و رضایت از زندگی) به غیر از اضطراب معنادار به دست نیامد، و علاوه بر این رابطه نشانه های جسمانی با رضایت از زندگی و رابطه دینداری با نشانه های جسمانی غیرمعنادار گزارش شد. مسیر غیرمستقیم اثر دینداری بر رضایت از زندگی با احتمال 95 درصد معنادار می باشد. به این معنی که دینداری از طریق اثر بر اضطراب، افسردگی، نشانه های جسمانی و کنشوری اجتماعی بر رضایت از زندگی تاثیر دارد. میزان واریانس تبیین شده رضایت از زندگی به واسطه متغیرهای پیش بین 23 درصد می باشد که از نظر آماری معنادار است.

پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر روش های آموزش مستقیم، شفاف سازی ارزش ها، شناختی اخلاق و تلفیقی بر قضاوت اخلاقی دختران دبیرستانی صورت گرفت. شرکت کننده های این پژوهش را 116 نفر از دانش آموزان دختر اول دبیرستانی ناحیه چهار تبریز تشکیل می دادند که به صورت تصادفی خوشه انتخاب شدند و در 5 گروه 23 نفری جایگزین شدند. 4 گروه یکی از روش های آموزشی را دریافت نمودند و یک گروه هم به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. به منظور جمع آوری داده ها از آزمون قضاوت اخلاقی DIT (آزمون مباحث معین) جیمز رست استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها ازروش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که روش های آموزشی باعث افزایش و بالا رفتن قضاوت اخلاقی دانش آموزان می شود. از بین روش های آموزشی، آموزش شناختی اخلاق بیشترین تاثیر را داشت. همچنین روش آموزش مستقیم، برخلاف پیش بینی ها جزو روش های موثر بود و از نظر تاثیر دومین روش موثر در بین روش های مورد استفاده بود. روش آموزش تلفیقی نیز توانست سطح قضاوت اخلاقی را افزایش دهد. در نهایت روش شفاف سازی ارزش ها کم اثرترین روش آموزشی برای افزایش قضاوت اخلاقی شناخته شد. در نتیجه، آموزش توانسته است سطح قضاوت اخلاقی را افزایش دهد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری و لنگرهای مسیر شغلی با منظرهای عملکرد سازمانی اعضای هیات علمی دانشگاه های اردبیل، ارومیه و تبریز انجام شده است. با استفاده از روش تحقیق توصیفی- همبستگی 167 عضو هیات علمی با توجه به دانشگاه و دانشکده محل خدمت به صورت طبقه ای متناسب با حجم به طور تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از دو پرسشنامه محقق ساخته کیفیت زندگی کاری بر پایه مدل ریچارد والتون و منظرهای عملکرد سازمانی بر پایه مدل کاپلان و نورتون و یک پرسشنامه استاندارد لنگرهای مسیر شغلی بر پایه مدل ادگار شاین استفاده شد. داده های تحقیق پس از جمع آوری بر اساس فرضیه های پژوهش و با استفاده از روش مانوا تحلیل شدند. نتایج به دست آمده گویای آن است که: 1- بین محیط کار ایمن و بهداشتی و تامین فرصت رشد و امنیت مداوم با کل منظرهای عملکرد سازمانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (P<0.05). 2- بین هر یک از منظرهای عملکرد سازمانی با کل مولفه های کیفیت زندگی کاری رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (P<0.02). 3- بین شایستگی فنی- کارکردی و شایستگی مدیریت عمومی و کل منظرهای عملکرد سازمانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (P<0.05). 4- بین هر یک از منظرهای عملکرد سازمانی و کل لنگرهای مسیر شغلی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (P<0.01). در نهایت پیشنهاداتی متناسب با یافته های تحقیق ارائه شده است.

یکی از عوامل مرتبط با معلم که موجب ایجاد و تداوم مشکلات انضباطی دانش آموزان می شود، انتخاب و اعمال منابع نامناسب اقتدار از سوی معلم می باشد. بر اساس طبقه بندی منابع اقتدار اجتماعی توسط فرنچ و راون حداقل پنج منبع اقتدار قانونی، تشویقی، تخصص، مرجع و تنبیهی را می توان برای معلمان تعریف کرد. برای آگاهی از اثرات اعمال این منابع اقتدار بر میزان بی انضباطی های دانش آموزان در قالب یک طرح پژوهشی پیمایشی به بررسی نظرات 491 نفر از دانش آموزان دبیرستانی پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که میانگین بی انضباطی دانش آموزان در شرایط کاربست اقتدار تنبیهی دارای بالاترین و سپس بیشترین بی انضباطی ها به ترتیب در شرایط کاربست اقتدار قانونی، تشویقی، تخصص و کمترین میزان بی انضباطی در شرایط کاربست اقتدار مرجع رخ می دهد. همچنین پسرها نسبت به دخترها در شرایط اعمال اقتدار تنبیهی بی انضباطی بیشتری از خود نشان می دهند. بخش دیگری از نتایج نشان داد که هرچه سطح تحصیلی پدران بالاتر برود میزان بی انضباطی های آنها در شرایط اعمال اقتدار تنبیهی افزایش پیدا می کند. علاوه بر این بین سطح پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با میزان بی انضباطی در شرایط کاربست منابع مختلف اقتدار معلم رابطه معناداری به دست نیامد. بر اساس یافته های این تحقیق می توان نتیجه گیری کرد که بهتر است معلمان بیشترین استفاده را از منبع اقتدار مرجع نمایند و در مورد دانش آموزان پسر و فراگیرانی که از سطح پیشرفت تحصیلی بالایی برخوردار هستند و نیز به طبقات بالای اجتماعی تعلق دارند، از اقتدار تنبیهی حداقل استفاده را نمایند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سکس تراپی گروهی فمینیستی بر احقاق جنسی زنان متاهل صورت گرفته است. برای انجام پژوهش حاضر از طرح نیمه آزمایشی «پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل» استفاده شده است. تعداد جلسات گروهی سکس تراپی 12 جلسه بوده و هر جلسه در حدود 120-90 دقیقه طول کشیده است. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از زنان متاهل تحصیلکرده 35-20 ساله. نمونه شامل 20 نفر بوده که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. از پرسشنامه احقاق جنسی هالبرت به عنوان ابزار اندازه گیری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون T برای مقایسه دو گروه مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که بین گروه کنترل و گروه آزمایش در سطح اطمینان 0.95 تفاوت معنی داری وجود دارد. به عبارتی سکس تراپی فمینیستی توانسته است احقاق جنسی را در زنان تحصیلکرده بهبود ببخشد.

هدف مطالعه حاضر که یک بررسی بالینی و متمرکز بر مسائل شناختی در بیماران روانی است، مقایسه بینش در اختلالات خلقی در ارتباط با نوع خلق (افسرده-انیک)، حالت روانپریشی (بدون نشانه های روانپریشی، با نشانه های روانپریشی همگرا با خلق؛ و با نشانه های روانپریشی ناهمگرا با خلق)؛ و تغییر بینش در طول دوره بیماری بوده است. هشتاد و شش بیمار دارای تشخیص روانپزشکی بستری شده در مرکز روانپزشکی مدرس شهر اصفهان که دارای دوره های مانیا و افسردگی عمده بودند در هنگام پذیرش و همچنین ترخیص از بیمارستان تحت مصاحبه قرار گرفته و از لحاظ سطح بینش به وسیله مقیاس سنجش ناآگاهی از اختلال روانی توسط روانشناسان بالینی و روانپزشکان مرکز مورد سنجش قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که در هنگام پذیرش بیماران مانیک نسبت به بیماران افسرده دارای اختلال بینش شدیدتری بودند. بیماران افسرده دارای نشانه های روانپریشی در مقایسه با افسرده های بدون نشانه های روانپریشی بینش ضعیف تری را داشتند. همچنین بیماران مانیک بدون توجه به حضور نشانه های روانپریشی کلا بینش ضعیف و پائینی را نشان دادند. در هنگام ترخیص از بیمارستان بعضی از نقایص بینش در بیماران دارای تشخیص مانیا مشاهده شد. می توان با تکیه بر یافته های این پژوهش نتیجه گیری کرد که فقدان بینش و نقایص خودآگاهی یک عارضه رایج در بیماران دارای تشخیص افسردگی با علایم روانپریشی و مانیا است.