علوم زیستی
سال:1387 | دوره:2 | شماره:3 (پیاپی 6) |تعداد مقالات:8

در سالهای اخیر عفونتهای مزمن و پایدار نیز به عنوان عوامل زمینه ساز سکته حاد قلبی که از شایع ترین مشکلات سلامتی جوامع بشری است، معرفی شده اند. در این مطالعه با تعیین تفاوت میزان شیوع سرمی در بیماران و گروه شاهد، رابطه عفونت قبلی مایکوپلاسما پنومونیه و بروز بعدی انفارکتوس حاد میوکارد بررسی شده است. در این مطالعه توصیفی-گذشته نگر، تعداد 374 نمونه سرم افراد بیمار و 185 نمونه سرم افراد شاهد به طور همزمان و با یک کیت الیزای تجاری کمی (Euroimmune) ساخت کشور آلمان مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج حاصله در محیط نرم افزار SPSS version 16 و با استفاده از آزمون آماری کای اسکوار، تجزیه و تحلیل شدند. بین متغیرهای جنسیت، سن، شغل و محل سکونت شهری یا روستایی، با مثبت شدن الیزای اختصاصی مایکوپلاسما پنومونیه (IgG) رابطه معنی دار دیده نشد ولی رابطه بین فشار خون بالا و نتایج الیزا معنی دار بود. بین سابقه قبلی بیماری حاد تب دار، و سابقه بیماری ریوی ظرف یکسال گذشته با نتایج الیزا در گروه بیماران رابطه معنی دار وجود داشت و رابطه شیوع سرمی مثبت مایکوپلاسما پنومونیه و سکته حاد قلبی معنی دار بود. نتایج این مطالعه نشان داد که سابقه قبلی عفونت مایکوپلاسمایی را نیز می توان یکی از عوامل زمینه ساز در تکوین یک سکته قلبی حاد در نظر گرفت.

Helicobater pylori در موکوس معده کلونیزه می شود و انواعی از تظاهرات بالینی در دستگاه گوارشی فوقانی ایجاد می کند، نتایج بالینی عفونت Helicobater pylori ممکن است در ارتباط با وجود یا عدم وجود ژن cagA یا iceA باشد. به منظور بررسی وجود ژن cagA و iceA در سویه های Helicobater pylori مرتبط با گاستریت، زخم معده و زخم اثنی عشر، 80 نمونه بیوپسی از بیماران آلوده به Helicobater pylori تهیه گردید. برای نمونه های بیوپسی تست اوره آز گذاشته شد که Helicobater pylori از 25 بیمار جداسازی شد نمونه ها در فریزر 20- نگهداری شد، بعد از استخراج DNA حضور ژن های cagA و iceA با روش Allelic specific PCR بررسی شد. از میان نمونه های مورد بررسی 25 مورد هلیکوباکترپیلوری جداسازی شده پس از انجام PCR فراوانی ژن iceA در سویه‏های مرتبط با گاستریت، زخم معده و زخم اثنی عشر به ترتیب برابر بود با %25، %50 و %25. آلل iceA1 با %75 دارای بیشترین فراوانی بود. فراوانی ژن cagA در سویه های مرتبط با گاستریت، زخم معده و زخم اثنی عشر به ترتیب برابر 36/36%، 50%، 16/16% بود. با توجه به نتایج این مطالعات می توان استنباط نمود که وجود ژن cagA در سویه های Helicobater pylori می تواند منجر به نوع شدید بیماری از جمله زخم های پپتیک گردد، اما در مجموع نمی‏توان ژنی از این باکتری را به عنوان شاخص برای تعیین سرانجام بالینی عفونت با Helicobater pylori پیشنهاد نمود و اختلاف بروز ژن iceA در مطالعه و نیز اختلاف نوع ژن در فرم های بالینی در کشورهای مختلف را می‏توان به انتشار جغرافیایی مرتبط دانست.

هدف از این تحقیق بهینه سازی محیط و شرایط کشت جهت بالا بردن تولید اتانل توسط باکتری Zymomonas mobilis بود. ابتدا با استفاده از روش تغییر یک فاکتور در یک زمان (one-factor-at-a-time) اثر منابع کربنی و نیتروژنی مختلف همچنین اثر دما، pH و درصد تلقیح اولیه در تولید بررسی گردید. سپس بهینه سازی بهترین منابع غذایی به روش آنالیز آماری تاگوچی انجام پذیرفت. ابتدا اثر منابع کربنی مختلف مانند زایلوز، فروکتوز، رافینوز، لاکتوز، مانیتول، مالتوز، سوکروز و گلوکز در تولید اتانل توسط این باکتری بررسی شد. پس از آن اثر منابع نیتروژنی پیچیده و معدنی مختلف مانند آب پنیر، عصاره مخمر، پپتون، نیترات آمونیوم و نیترات پتاسیم در تولید اتانل توسط این باکتری بررسی شد. اثر منابع نیتروژنی ارزان قیمت مانند عصاره آرد جو، عصاره سبوس گندم، عصاره سبوس برنج و عصاره سیب زمینی نیز در افزایش تولید اتانل بررسی شد. نتایج نشان داد که از میان منابع کربنی سوکروز به عنوان بهترین منبع کربن است. ولی چون هدف استفاده از منابع ارزان قیمت در تولید اتانل بود، شکر به جای سوکروز جایگزین شد که اثر خوبی در تولید اتانل داشت. از میان منابع نیتروژنی آب پنیر، عصاره مخمر، پپتون به عنوان بهترین منابع نیتروژنی و از میان منابع ارزان قیمت عصاره سبوس گندم به عنوان بهترین منبع شناخته شدند. بهترین دما، درصد تلقیح و pH به ترتیب 50oC، (حجمی/حجمی) 12% و 5/5 بودند. اثر حذف پپتون و عصاره مخمر روی تولید اتانل بررسی شد که نتایج نشان داد وجود هر دو منبع برای تولید اتانل ضروری می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده میزان تولید اتانل در شرایط اولیه 67/2 درصد بود که با بهینه سازی شرایط تولید پس از انجام روش تغییر یک فاکتور در یک زمان (one-factor-at-a-time) و تاگوچی به ترتیب به میزان 63/38 و 07/86 درصد رسید.

یکی از مسایل مهم در آبزی پروری نیاز به دست آوردن یک تعادل بین سرعت رشد ماهی و استفاده بهینه از غذای فراهم شده است. در پرورش لارو ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) مدیریت غذادهی نیز بسیار مهم می باشد زیرا تامین میزان غذای مناسب، در زمان مناسب می تواند موجب کاهش تلفات و افزایش رشد گردد. این آزمایش در 4 تیمار و 3 تکرار انجام گرفت: تیمار :A یک بار غذادهی در روز در ساعت 8، تیمار :B دو بار غذادهی در روز در ساعات 8 و 11 (تیمار شاهد)، تیمار :C سه بار غذادهی در روز در ساعات 8، 11 و 14، تیمار :D چهار بار غذادهی در روز در ساعات 8، 11، 14 و 17. نرخ غذادهی بر اساس 15 درصد وزن بدن کل لارو ماهیان یک تکرار، در روز صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین تیمارهای مورد بررسی از نظر وزن و طول بدن لاروهای ماهی اختلاف معنی دار آماری مشاهده می گردد (05/0>p) بیشترین افزایش وزن و طول را لاروها در یکبار غذادهی در روز داشتند و با افزایش دفعات غذادهی وزن و طول کاهش پیدا کرد.

در این مطالعه مقادیر پارامترهای یونی (سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم) و عوامل متابولیتی (کلسترول، پروتئین کل و گلوکز) در پلاسمای خون تعداد 35 قطعه مولدین ماده رسیده و 45 قطعه مولد در حال رسیدگی ماهی سفید صید شده از رودخانه سفیدرود ناحیه بندرکیاشهر تعیین و مقایسه گردید. خونگیری از ناحیه انتهای باله مخرجی و سیاهرگ ساقه دمی بعمل آمد و شاخص های یونی خون با روشهای استاندارد آزمایشگاهی موجود مورد سنجش قرار گرفتند. در هر گروه از مولدین رسیده و در حال رسیدگی به ترتیب یونهای سدیم (180.07-178.93 mmol/l)، کلسیم (3.6-2.4 mmol/l)، پتاسیم (3.2-2.9 mmol/l) و منیزیم (1.75±-2.13 mmol/l) بیشترین تا کمترین میزان غلظت کلسترول (1882.18-2321.32 mg/dl) بیشتر از گلوکز (1266.67-1653.73 mg/dl) و گلوکز بیشتر از پروتئین (44.13-28.04 mg/dl) بود. نتایج مطالعه مقایسه ای بیانگر این می باشند که تفاوت غلظت مقدار یون کلسیم و میزان پروتئین کل در دو گروه مولدین معنی دار بود (p<0/01) بطوریکه غلظت کلسیم و پروتئین کل به ترتیب (3.6±0.3 و 44.13±18.72) در گروه مولدین در حال رسیدگی بیشتر از مولدین رسیده (2.4±0.5 و 28.04±19.62) بوده است. همچنین مقدار گلوکز و کلسترول هم در دو گروه مولدین اختلاف معنی داری داشت (p<0/01) به گونه ای که در مولدین رسیده میزان گلوکز و پتاسیم به ترتیب (2.9 mmol/l-1653.73mg/dl) گلوکز بیشتر و پتاسیم کمتر از مولدین در حال رسیدگی (1266.67 mg/dl و3.2 mmol/l ) اندازه گیری شد. اما بین غلظت سایر پارامترهای یونی سدیم و منیزیم در این دو گروه ماهیان مولد اختلاف معنی داری مشاهده نشد (p>0.05).

اسهال حاد باکتریایی یک بیماری شایع در دنیا بخصوص در اطفال کشورهای در حال توسعه می باشد. این عارضه معمولا خود محدود شونده بوده اما کنترل نامناسب عفونت حاد می تواند به یک دوره دامنه داری منتهی شود. هدف از این تحقیق بررسی عوامل میکروبی و غیر میکروبی دخیل در گاستروانتریت کودکان و میزان حساسیت باکتریهای جدا شده نسبت به آنتی بیوتیکهای مختلف می باشد. در این بررسی 405 نمونه مدفوع از اطفال سرپایی و بستری شده مبتلا به گاستروانتریت در بیمارستانهای لاهیجان جمع آوری شد. این نمونه ها از نظر ماکروسکوپی، میکروسکوپی، کشت و آنتی بیوگرام بررسی شدند. از میان 405 نمونه جمع آوری شده، 134 مورد عوامل میکروبی در حالی که 271 مورد از جهت سایر عوامل مورد بررسی منفی بودند. از بین عوامل میکروبی، 120 مورد (62/29 %) مربوط به عوامل باکتریایی و 14 مورد (45/3%) عوامل انگلی بود. از بین عوامل باکتریایی 91 مورد (83/ E.coli Enteropathogenic (%75و 21 مورد (5/17%) گونه هایShigella ،6  مورد (5 %) گونه های Salmonella،2  مورد (67/ Aeromonas (%1بودند. از بین عوامل انگلی 9 مورد (62/29%) متعلق به کیستGiardia lamblia ،3  مورد (43/21%) تروفوزوئیت Giardia lamblia و 2 مورد (28/14%) تروفوزوئیت E.coli Enteropathogenic بودند. باروشKirby Bauer مشخص گردید که بیشترین حساسیت چهار باکتری ایزوله شده به ترتیب نسبت به آنتی بیوتیکهای سیپروفلوکساسین، جنتامیسین و سولفامتوکسازول بوده و کمترین میزان حساسیت E.coli Enteropathogenic به تتراسایکلین و در مقابل Salmonellasو Shigellas از بیشترین میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیکهای تتراسایکلین، آمپی سیلین و فورازولیدون برخوردار بودند و گونه های Aeromonas به آمپی سیلین، سفالوتین و آموکسی سیلین کاملا مقاوم بودند. پس از بررسی های آماری و با استفاده از آزمونX2  مشخص گردید که این بیماری به جنس بستگی نداشته و بیشترین موارد ابتلا در گروه سنی 34-33 ماه بوده است.

در تحقیق جاری اثر بیوپلاس 2- ب و ترکیب آهن بر برخی فاکتورهای خونی آلوین قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) (میانگین وزنی0.01  0.135± گرم) در 9 تیمار با سه تکرار به مدت 60 روز بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1: پروبیوتیک به مقدار 1.6×109 CFU در هرگرم غذا، 2: پروبیوتیک به مقدار 1.6×109 CFU در هر گرم غذا، 3: 7 میلی گرم آهن در هر کیلوگرم غذا، 4: 5 میلی گرم آهن در هر کیلوگرم غذا، 5: پروبیوتیک به مقدار 1.6×109 CFU در هر گرم غذا و 7 میلی گرم آهن در هر کیلوگرم غذا، 6: پروبیوتیک به مقدار 1.2×109 CFU در هر گرم غذا و 5 میلی گرم آهن در هر کیلوگرم غذا، 7: پروبیوتیک به مقدار 1.2×109 CFU در هر گرم غذا و 7 میلی گرم آهن در هر کیلوگرم غذا؛ 8: پروبیوتیک به مقدار 1.2×109 در هر گرم غذا و 5 میلی گرم آهن در هر کیلوگرم غذا و 9: جیره شاهد (بدون مکمل سازی با پروبیوتیک و آهن) بود. در انتهای دوره آزمایش تعداد گلبول های قرمز، غلظت هموگلوبین و درصد هماتوکریت خون اندازه‏گیری گردید. نتایج نشان داد که حداکثر تعداد گلبول های قرمز به ترتیب 1.34±0.02×103 mm-3 و ،1.33±0.02×103mm-3 غلظت هموگلوبین به ترتیب 14.97±0.07g dL-1 و 14.83±0.08g dL-1 و درصد هماتوکریت به ترتیب 36.63±0.24  و 35.86±0.14، به تیمارهای 7 و 5 اختصاص دارد (05/P£0). یافته های این تحقیق نشان می دهد که حضور آهن به همراه پروبیوتیک در غذا، منجر به افزایش تعداد گلبول قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت خون می-شود، و تیمار 7، شامل سطح پایین پروبیوتیک (1.2×109 CFU) و سطح بالای آهن (7 میلی گرم آهن در هر کیلوگرم غذا)، بهترین تاثیر را بر پارامترهای خونی مورد بررسی در این تحقیق دارد.

آلودگیهای انگلی 256 عدد ماهی سیم مولد دریاچه سد ارس در زمان صید مولدین مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور ماهیان مولد سیم در آبان 1387 و فروردین 1388 پس از صید به صورت زنده به مرکز تکثیر، پرورش و بازسازی ذخایر ماهیان استخوانی شهید انصاری رشت انتقال داده شدند. پس از انتقال ماهیان کالبد شکافی شده و مورد بررسی انگلی قرار گرفتند. بر طبق نتایج بدست آمده 5 مورد انگل شامل تک یاخته Trichodina sp (شیوع 25 درصد، میانگین شدت آلودگی 41/2 عدد، میانگین فراوانی 6/0 عدد و دامنه تعداد 11-1 عدد)، ترماتود مونوژن Gyrodactylus sp (شیوع 43/23 درصد، میانگین شدت آلودگی 49/2 عدد، میانگین فراوانی 08/1 عدد و دامنه تعداد 8-1 عدد) و Dactylogyrus sp (شیوع 54/10 درصد، میانگین شدت آلودگی 81/1 عدد، میانگین فراوانی 07/0 عدد و دامنه تعداد 6-1 عدد)، متاسرکر ترماتود دیژن sp athaceum Diplostomum (شیوع 29/4 درصد، میانگین شدت آلودگی 73/3 عدد، میانگین فراوانی 01/0 عدد و دامنه تعداد 6-1 عدد) و پلروسرکوئید سستود Ligula intestinalis (شیوع 7/45 درصد، میانگین شدت آلودگی 09/3 عدد، میانگین فراوانی 58/1 عدد و دامنه تعداد 6-1 عدد) جداسازی شدند. از بین اینها Gyrodactylus sp و D. Spathaceum برای اولین بار از ماهی سیم مولد دریاچه سد ارس گزارش می شوند.