زراعت و اصلاح نباتات ایران
سال:1391 | دوره:8 | شماره:4 |تعداد مقالات:17

گندم در مراحل مختلف رشد نیاز متفاوتی به ازت دارد بنابراین کاربرد ازت به میزان مشخص و در زمان معین مهم می باشد. هدر رفتن ازت توسط شستشو خطری جدی برای محیط زیست به شمار می آید که با مدیریت صحیح قابل کنترل است. این طرح به منطور بررسی کاربرد محلولپاشی کود ازته در دو زمان پنجه دهی و گلدهی گندم و مقایسه آن با روش رایج کوددهی و تاثیر آن بر عملکرد دانه و پروتئین گندم اجرا شد. طرح در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی شامل 6 تیمار شامل T1 که در آن کود ازته مصرف نشده، T2 که ثلث کود ازته قبل از کاشت ثلث آن زمان پنجه دهی و ثلث زمان گلدهی، T3 که ثلث کود ازته زمان کاشت ثلث زمان گلدهی و محلولپاشی در زمان پنجه دهی، T4 که ثلث قبل از کاشت، ثلث زمان پنجه دهی و محلولپاشی در زمان گلدهی T5 که ثلث کود ازت قبل از کاشت و ثلث زمان گلدهی و محلولپاشی در زمان پنجه دهی و گلدهی T6 که ثلث قبل از کاشت، ثلث زمان پنجه دهی و محلولپاشی در زمان پنجه دهی و گلدهی اعمال شد. تیمارها در 4 تکرار و در 3 سال اجرا شد. میزان فسفر و پتاس و عناصر کم مصرف بر اساس آزمون خاک مصرف شد و مقدار ازت مصرفی از منبع اوره که با توجه به تیمارهای مختلف در هر تقسیط به میزان 100 کیلوگرم اوره مصرف شد. در محلول پاشی به میزان 10 کیلوگرم ازت در هکتار استفاده شد. عملکرد کمی و کیفی دانه و کاه بر اساس موازین طرح آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مقایسه میانگین ها به روش آزمون چند متغیره دانکن (D.M.R.T) صورت گرفت. هدف از اجرای طرح دستیابی به عملکرد کمی و کیفی بالای گندم نان و افزایش راندمان کودهای ازته، صرفه جویی در مصرف بی رویه کودهای ازته که علاوه بر جنبه اقتصادی از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری می نماید. نتایج سال اول نشان داد که بیشترین عملکرد دانه4.844  تن در هکتار مربوط به تیمار T6 و بیشترین درصد پروئتین 13.58 مربوط به تیمار T5 بود. نتایج سال دوم نشان داد که بیشترین عملکرد دانه 8.458 تن در هکتار مربوط به تیمار T4 و بیشترین درصد پروئتین 13.72 مربوط به تیمار T2 بود. کلا در سال دوم عملکرد دانه و درصد پروئتین نسبت به سال اول بهتر بود. نتایج سال سوم نشان داد که عملکرد 5.031 تن در هکتار مربوط به تیمار T3 و بیشترین درصد پروتئین 13.31 مربوط به تیمار T5 می باشد به علت شرایط مختلف آب و هوایی در سال های مختلف نتایج متفاوتی گرفته شده ولی با توجه به میانگین 3 ساله نتایج و صرفه جوئی در 1.3 کودهای ازته می توان گفت که بطور متوسط بهترین عملکرد دانه 5.643 تن و درصد پروتئین 13.3 از تیمار T6 بدست آمده است.

این آزمایش به صورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار در بهار 1390 اجرا شد. دو تاریخ کشت 15 و 30 اردیبهشت به عنوان کرت اصلی و علف کش ریم سولفورون به مقدار 45 گرم ماده موثره در هکتار، علف کش سولفوسولفورون به مقدار 35 گرم ماده موثره در هکتار و گلایفوسیت به مقدار 100 و 75 میلی لیتر ماده موثره در هکتار در 20، 30، 40 و 50 روز پس از سبز شدن به صورت سمپاشی برگی و آب آبیاری و یک تیمار شاهد با گل جالیزدر کرت فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد که با تغییر تاریخ کاشت از پانزدهم اردیبهشت به سی اردیبهشت تعداد بوته گل جالیز 2.74 درصد کاهش یافت. اثر متقابل تیمارها نشان داد که بیشترین تعداد بوته گل جالیز معادل7.50  بوته در متر مربع مربوط به تیمار شاهد در تاریخ کاشت اول و کمترین آن معادل 2.25 مربوط به تیمارهای سولفو سولفورون آب مصرف و گلایفوسیت 100 میلی لیتر آب مصرف تاریخ کشت اول همچنین ریم سولفورون آب مصرف و گلایفوسیت 100 میلی لیتر آب مصرف در تاریخ کشت دوم به دست آمد. با مصرف علف کش ها در تاریخ کشت اول و دوم، ارتفاع بوته در گل جالیز کاهش یافت. کمترین ارتفاع گل جالیز مربوط به گلایفوسیت 100 و 75 میلی لیتر آب مصرف به ترتیب در تارخ کشت اول و دوم بود. با تغییر تاریخ کاشت از 15 اردیبهشت به 30 اردیبهشت عملکرد غده به میزان 25.5 درصد افزایش یافت. اثر متقابل تاریخ کاشت و روش مصرف علف کش ها نشان داد که بیشترین عملکرد غده معادل 38342.80 کیلو گرم درهکتار از تیمار سولفو سولفورون آب مصرف در تاریخ کشت دوم حاصل شد.

به منظور بررسی تاثیر اعمال تنش خشکی بر اجزای عملکرد، شاخص برداشت، بیوماس کل گیاه کنجد، آزمایشی در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول در تابستان 1384 صورت گرفت. 5 رقم داراب 14، TS-3، یلووایت، پاناماو ورامین 2822 در قالب دو طرح بلوک های کامل تصادفی هر یک با سه تکرار، یکی از طرح ها در شرایط تنش و دیگری به عنوان شاهد در شرایط معمولی از لحاظ آبیاری مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد اعمال تنش بر اجزای عملکرد در سطح احتمال 5% تاثیرگذار بوده، بطوریکه ارقامی که حساسیت بیشتری به تنش داشتند (پاناما، TS-3 و ورامین 2822) در این شرایط کاهش بیشتری در عملکرد نشان دادند، هر چند با مقایسه اجزای عملکرد ارقام مشاهده شد، برخی از صفات مانند طول کپسول در شرایط تنش و نیز شرایط معمولی آبیاری تفاوت معنی داری را نشان ندادند. بطور کلی بر اساس نتایج بدست آمده رقم داراب 14 که از بیشترین ثبات عملکرد تولیدی در شرایط تنش برخوردار بود، ولی عملکرد کمتری را در شرایط مطلوب آبیاری نسبت به رقم TS-3 نشان داد. همچنین ارقام پاناما، ورامین 2822 و یلووایت نیز مولفه های لازم را جهت معرفی بعنوان یک واریته مناسب در شرایط تنش به خود اختصاص ندادند.

به منظور ارزیابی شبیه سازی مدل CROPGRO-Soybean در قالب نرم افزار DSSAT بر عملکرد و اجزای عملکرد سویا (رقم ویلیامز) در چهار تاریخ کاشت در منطقه کرج آزمایش مزرعه ای در سال زراعی 1389 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا شد. در این آزمایش شبیه سازی صفات عملکرد دانه، بیوماس و شاخص برداشت برای رقم ویلیامز مورد بررسی قرار گرفت. مطابق نتایج شبیه سازی، مدل در شبیه سازی صفت بیوماس از بیست روز پس از کاشت تا پایان دوره رشد و عملکرد دانه از مرحله تشکیل دانه تا عملکرد نهایی موفق بوده اما در صفت شاخص برداشت به واسطه ضریب ویلموت پایین تر از حد مطلوب (0.6) در همه تیمارها شبیه سازی به خوبی انجام نشد. مدل عملکرد دانه را با قدرت بالایی در هر چهار تاریخ کاشت با ضریب ویلموت بالای 0.66 به خوبی شبیه سازی نمود. دامنه تغییرات ضریب تبیین چهار تاریخ کاشت مختلف به ترتیب برابر 0.985، 0.966، 0.920 و0.851  محاسبه شد. این معیار های آماری نشانه توانایی خوب مدل در شبیه سازی صفات اندازه گیری شده سویا در تاریخ کاشت های مختلف می باشد. دقت شبیه سازی مدل برای صفت بیوماس بسیار عالی بود، به طوریکه تمامی ضریب تبیین چهار تاریخ کاشت مختلف به ترتیب با مقدار 0.889، 0.986، 0.909 و 0.796 در سطح 1% معنی دار شد. لذا می توان بعد از واسنجی و بررسی صحت کارکرد مدل، و تکرار آزمایش و کاهش خطاهای اندازه گیری شده از مدل برای اهداف پژوهشی، و برنامه ریزی های مدیریتی در شرایط اقلیمی کرج استفاده نمود.

هر ساله رقم های جدیدی از گل داودی (Chrysanthemum morifolium) به منظور گل های شاخه بریده، گیاهان باغچه ای و گیاهان گلدانی اصلاح می شوند که به دو صورت گل شاخه بریده و گیاه گلدانی دارای ارزش اقتصادی بالایی هستند. در این تحقیق صفات کمی و کیفی مورفولوژیکی مرتبط با 20 رقم جدید اصلاحی گل داودی بررسی شدند. تنوع نسبتا بالایی را در صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. تجزیه همبستگی ساده صفات وجود همبستگی منفی معنی داری را بین صفات نوع سر گل و ارتفاع گیاه نشان داد. در تجزیه عاملی، 2 عامل اصلی و مستقل با مقادیر ویژه بزرگتر از یک در مجموع 59.337 درصد واریانس کل را توجیه کردند. در عامل اول صفات ارتفاع و نوع سر گل در مجموع 35.319 درصد از واریانس کل را توجیه نمودند. در تجزیه کلاستر ارقام به سه گروه اصلی تقسیم شدند. بر اساس نتایج این مطالعه، ارقام جدید اصلاحی داودی از تنوع ژنتیکی قابل توجهی برخوردار بوده و منبع ارزشمندی برای پژوهش های به نژادی می باشند.

به منظور تعیین مهمترین صفات فنولوژیک و موثر بر افزایش عملکرد دانه در کلزا، رابطه بین آنها با اجزای عملکرد و عملکرد دانه بررسی شد. آزمایش با استفاده از 8 رقم کلزا به نام های اکاپی، آمیکا، اورینت، زرفام، ساری گل، طلایه، هایولا 308 و هایولا 401 در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد مغان در سال زراعی 90-1389 اجرا گردید. ارقام مورد بررسی، اختلاف معنی داری از نظر عملکرد دانه نشان دادند و از این لحاظ در سه گروه پرمحصول (هایولا 401)، متوسط (آمیکا، زرفام، ساری گل، طلایه، هایولا 308) و کم محصول (اکاپی و اورینت) قرار گرفتند. ارقام مختلف بخصوص رقم پرمحصول و ارقام کم محصول، اختلاف معنی داری از نظر عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، سرعت پر شدن دانه، طول دوره گلدهی، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف نشان دادند. همبستگی این صفات با عملکرد دانه نیز بسیار معنی دار بود. روز تا رسیدگی فیزیولوژیک با عملکرد دانه همبستگی منفی و معنی داری داشت اما صفاتی مانند دوره پر شدن دانه، بیوماس کل در گلدهی و وزن هزار دانه با عملکرد دانه، ارتباط معنی داری نداشتند.

این تحقیق در سال 1387 در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند به منظور شناسایی 15 ژنوتیپ مختلف چغندرقند تحت شرایط نرمال و تنش خشکی به صورت اسپلیت پلات اجرا گردید بطوریکه کرتهای اصلی تیمار آبیاری و کرت های فرعی آرقام مختلف چغندرقند را تشکیل می دادند. از طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی به عنوان طرح پایه با 4 تکرار استفاده گردید. نتایج نشان داد بیشترین میزان SOD در تیمار تنش خشکی به میزان 176.48 (میلی گرم پروتئین/واحد) و کمترین میزان آنزیم در تیمار نرمال آبیاری به مقدار 967.24 (میلی گرم پروتئین/واحد) دیده شد. بین ارقام مورد مطالعه تفاوت معنی داری از لحاظ این آنزیم دیده نشد. همبستگی صفات بین آنزیم سوپراکسیدانت و عملکرد ریشه منفی و معنی دار بود. بیشترین میزان آنزیم کاتالاز در تیمار تنش خشکی به میزان 111.90 (میلی گرم پروتئین/واحد) و کمترین مقدار آنزیم در تیمار نرمال آبیاری به میزان 82.96 (میلی گرم پروتئین/واحد) بدست آمد. بیشترین میزان مالون دی آلدئید به مقدار 54.27 (میلی گرم پروتئین/نانومول) و کمترین آن به مقدار 30.52 (میلی گرم پروتئین/نانومول) بدست آمد. بین مالون دی آلدئید و عملکرد ریشه همبستگی منفی و معنی دار وجود دارد. بیشترین درصد تخریب پروتئین در تیمار تنش و به میزان 15.49 (میلی گرم پروتئین/نانومول) و کمترین درصد تخریب پروتئین ها در تیمار نرمال به میزان 12.47 (میلی گرم پروتئین/نانومول) تولید گردید. همبستگی صفات بین دی تیروزین و آنزیم های آنتی اکسیدانت SOD، CAT، GPx مثبت و معنی دار بود. بین دی تیروزین و عملکرد ریشه همبستگی منفی و معنی دار بود. بین دی هیدروکسی گوانوزین و آنزیم های SOD و CAT همبستگی ها منفی و غیرمعنی دار بود. بین سطوح مختلف آبیاری (تنش و نرمال) در سطح آماری 5% بین عملکرد در ریشه تفاوت معنی دار مشاهده می شود به طوریکه در شرایط نرمال افزایش عملکرد 35.1 درصدی نسبت به شرایط تنش مشاهده گردید. بین ارقام مختلف نسبت به عملکرد قند خالص تفاوت معنی دار مشاهده شد. اثر سطوح مختلف آبیاری (تنش و نرمال) در درصد قند خالص معنی دار شد. در شرایط تنش درصد قند خالص بیشتر شد و نسبت به شرایط نرمال افزایشی معادل 58.86 درصد نشان داد.

خشکی و تنش ناشی از آن از جمله عوامل مهمی است که تولیدات کشاورزی را در ایران با محدودیت روبرو ساخته و بازده استفاده از مناطق خشک را کاهش می دهد. از این رو اثر آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح شاملa1 : شاهد (آبیاری نرمال)،a2 : قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد، تیماردوم آزمایشی به عنوان سطوح عامل فرعی در پنج سطح شامل b1: شاهد،b2 : بذر مال باکتری (pseudomonas Azospirillum, Azotobacter,)، b3: بذر مال باکتری (Azospirillum, Azotobacter, pseudomonas) به همراه محلول پاشی سیلیسیک اسید، :b4 بذر مال باکتری (Azospirillum, Azotobacter, pseudomonas) به همراه محلول پاشی اسید های آمینه،b5 : بذر مال باکتری (Azospirillum, Azotobacter, pseudomonas) به همراه محلول پاشی سیلیسیک اسید و اسید های آمینه، طی آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا در آمد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر آبیاری بر بیومارکرهای بیوشیمیایی در سطح احتمال 1 در صد معنی دار است، به نحوی که بالاترین میزان مالون دی آلدئید، دی تیروزین، دی هیدروکسی گوانوزین به قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد اختصاص یافت. اثر تیمار دوم آزمایشی نیز در سطح احتمال 1 درصد بر روی بیومارکرهای بیوشیمیایی معنی دار گردید و بالاترین میزان بیومارکرهای بیوشیمیایی به تیمار شاهد و کمترین آنها به تیمار تلقیح باکتری به همراه محلول پاشی اسید سیلیسیک و اسید های آمینه تعلق داشت، ضمن آنکه اثرات متقابل بین سطوح آبیاری و سطوح تیمار دوم آزمایشی نشان داد که کمترین میزان مالون دی آلدئید و دی تیروزین مربوط به آبیاری نرمال و به بذر مال باکتری به همراه محلول پاشی اسید سیلیسیک و اسید های آمینه به ترتیب با میانگین میزان فعالیت 77.8 و 21.1 میکرومول بر گرم پروتئین تعلق داشت، ضمن آنکه کمترین میزان دی هیدروکسی گوانوزین با میانگین میزان فعالیت 10.33 میکرومول بر گرم پروتئین از آبیاری نرمال به همراه محلول پاشی اسید سیلیسیک حاصل گردید. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش می توان استنباط کرد که نقش باکتری های محرک رشد به همراه محلول پاشی اسید سیلیسیک و اسید های آمینه در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم به دلیل کاهش میزان تولید بیومارکرهای بیوشیمیایی که نتیجه آن کاهش خسارت اکسیداتیو ناشی از گونه های فعال اکسیژن می باشد که تحت تنش خشکی ایجاد می گردد. 

به منظور بررسی جنبه های فیزیولوژیکی تنش کم آبی بر صفات مهم کمی 14 ژنوتیپ چغندرقند آزمایش دوساله در سال های 1388 و 1389 به صورت کرت های خردشده (Split plot) در قالب طرح بلو ک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. آزمایش در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند کمال شهر کرج (با عرض جغرافیایی 35 درجه و 59 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 50 درجه و 75دقیقه شرقی به ارتفاع 1313 متر بالاتر از سطح دریا)، اجرا شد. سطوح آبیاری در این آزمایش شامل دو سطح (S1 : آبیاری نرمال بصورت تبخیر پس از 80 میلی لیتراز طشتک کلاس A و S2 : تنش کم آبی به صورت تبخیر پس از 180 میلی لیتراز طشتک کلاس A) بودند که از طریق تغییر در دور آبیاری اعمال شدند. آبیاری از زمان کشت تا استقرار کامل گیاه (مرحله شش تا هشت برگی) برای کلیه تیمارها مشابه و از این مرحله به بعد بر اساس میزان تبخیر از طشتک تبخیر کلاس A برای هر تیمار انجام شد. اثرات آبیاری بر عملکرد قند خالص و عیار قند خالص در سطح p<0.01 معنی دار شد. اثرات متقابل سال در آبیاری به جز عملکرد ریشه بر سایر صفات در سطح p<0.01 معنی دار شد. اثرات رقم بر صفت عیار قند خالص و سدیم مضره در سطح p<0.01 و بر صفت پتاسیم مضره در سطح p<0.05 معنی دار شد. اثرات رقم در سال تنها بر صفت عیار قند (p<0.01) معنی دار شد. بیشترین عملکرد ریشه در شرایط نرمال به ارقام SBSIDR-1 و SBSIDR-14 و کمترین میزان آن در شرایط تنش به رقم SBSIDR-2 تعلق داشت. همچنین در شرایط تنش بیشترین عملکرد ریشه در رقم SBSIDR-5 و SBSIDR-14 و کمترین آن در رقم SBSIDR-2 مشاهده گردید. همچنین کمترین عملکرد قند خالص تولیدی در شرایط نرمال و در رقم SBSIDR-1 و SBSIDR-2 مشاهده گردید. بیشترین میزان سدیم مضره حاصله در رقم SBSIDR-4 بود که نسبت به رقم SBSIDR-5 با کمترین میزان سدیم، اختلافی معادل 57.14 درصد نشان داد. همچنین بیشترین درصد پتاسیم مضره حاصل شده به رقم SBSIDR-11 و کمترین میزان آن به ارقام SBSIDR-10 و SBSIDR-3 تعلق گرفت.

به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و کاربرد عناصر ریزمغذی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کلزا، آزمایشی در سال زراعی 91-1390 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3تکرار در شهرستان ملایر به اجرا درآمد. در این آزمایش تاریخ کاشت به عنوان عامل اصلی در دو سطح S1 (05/07/1390) و S2 (15/07/1390) در کرت اصلی و عنصر ریزمغذی M1 (عدم مصرف عنصر ریزمغذی)، M2 (مصرف عنصر ریزمغذی در 3 مرحله) و دو رقم کلزا V1 (اکاپی)، V2 (طلایه) به صورت فاکتوریل در کرت فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف ریزمغذی بر صفاتی مانند تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک خورجین، طول خورجین، عملکرد دانه و عملکرد روغن در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. همچنین ارتفاع بوته، قطر ساقه، عملکرد بیولوژیک، تعداد خورجین در بوته و شاخص برداشت در سطح پنج درصد معنی دار شد. تاریخ کاشت بر صفاتی همچون تعداد خورجین در بوته و طول خورجین در سطح پنج درصد معنی دار بود. در بین سطوح مختلف ریزمغذی بیشترین عملکرد دانه با میانگین 4514.80 کیلوگرم در هکتار از تیمار مصرف ریزمغذی بدست آمد. همچنین در بین تاریخ های مختلف کاشت بیشترین عملکرد دانه با میانگین 4142.80 کیلوگرم در هکتار از تاریخ کاشت دوم (15/07/1390) بدست آمد. به همین ترتیب در بین اثرات متقابل سه گانه بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 4804.80 و 3779.00 کیلوگرم در هکتار به ترتیب مربوط به از تاریخ کاشت دوم، مصرف ریزمغذی و رقم طلایه و تاریخ کاشت اول، عدم مصرف ریزمغذی و رقم اکاپی بود.

به منظور ارزیابی تاثیر سطوح مختلف شوری بر روی صفات مرتبط با جوانه زنی چهار رقم آفتابگردان آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به اجرا درآمد. فاکتور اول ارقام آفتابگردان در چهار سطح شامل هایسان، مگاسان، اروفلور و آذرگل. فاکتور دوم سطوح مختلف شوری در پنج سطح شامل صفر (آب مقطر)، 0.3-، -0.5، 1- و 1.5- مگا پاسکال بودند. در تجزیه واریانس اثر رقم در اکثر صفات مورد مطالعه معنی دار بود. اثر شوری بر وزن خشک و تر ساقه چه و وزن خشک گیاهچه، وزن خشک و تر ریشه چه، وزن تر گیاهچه، درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه و بنیه بذر معنی دار بود. هم چنین اثر متقابل رقم و شوری بر صفاتی از جمله وزن خشک ساقه چه و وزن خشک و تر ریشه چه در سطح احتمال پنج درصد و بر وزن تر ساقه چه و گیاهچه، طول ریشه چه و ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه و بنیه بذر در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. تمامی صفات مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، طول گیاهچه، وزن تر ریشه چه، وزن تر ساقه چه، وزن تر گیاهچه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک گیاهچه و بنیه بذر با افزایش شوری در تمام ارقام کاهش یافت. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین مقادیر وزن خشک ساقه چه و گیاه چه، وزن تر ساقه چه، ریشه چه و گیاه چه و طول ریشه چه مربوط به رقم هایسان بود. صفاتی مانند درصد و سرعت جوانه زنی و نسبت طول ریشه چه به ساقه چه در رقم اروفلور بالاتر از سایر ارقام مشاهده شد. هم چنین رقم آذرگل بیشترین مقدار وزن خشک ریشه چه، طول ریشه چه و بنیه بذر را داشت.

تاکنون مطالعات جامعی در زمینه پایداری عملکرد ارقام کلزا در ایران صورت نگرفته است. در این پژوهش اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در کلزا با استفاده از روش گرافیکی GGE biplot مورد بررسی قرار گرفت. ده رقم کلزا در پنج منطقه شامل کرج، بیرجند، کاشمر، شیراز و سنندج کشت و از نظر عملکرد دانه ارزیابی شدند. ارقام مورد بررسی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 90-1389 کشت شدند. اثر متقابل ژنوتیپ و محیط برای عملکرد دانه معنی دار بود. نمودار GGE biplot مورد نظر برای صفت عملکرد دانه در متر مربع  94درصد از تغییرات داده ها را توجیه نمود. بر اساس این روش به ترتیب ارقام لیکورد، Hyola308 و مودنا دارای بیشترین عملکرد دانه بودند. از بین این سه رقم نیز رقم مودنا از پایداری عملکرد بیشتری برخوردار بود. در مقابل، رقم Opera نیز از کمترین میزان عملکرد دانه برخوردار بود. در رابطه با صفت عملکرد دانه مناطق مورد بررسی به سه ابر محیط تقسیم شدند. ابر محیط اول شامل کرج، کاشمر و سنندج، ابر محیط دوم شامل شیراز و ابر محیط سوم شامل بیرجند بود.

کادمیوم جزء فلزات سنگین طبقه بندی می شود که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می کند. این یون سمیت بالایی برای گیاهان و حیوانات دارد. این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش کادمیوم بر پارامترهای رشدی در گیاهچه های لوبیا انجام گرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی طراحی گردید و بذور 25 ژنوتیپ لوبیا در شرایط آزمایشگاه در محیط حاوی کلرید کادمیوم دارای غلظت های صفر (شاهد) و mg/lit رشد کردند. سنجش پارامترهای رشدی پس از 8 روز انجام گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ های مختلف، سطوح کادمیوم واثرات متقابل ژنوتیپ در کادمیوم در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری وجود دارد. به طوری که در تیمارهایشامل کادمیوم در تمامی ژنوتیپ ها میزان صفات طول ریشه چه، طول ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، درصد جوانه زنی و وزن تر نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت که این موارد کاهش یافته می تواند آثاری از آسیب های وارد شده به گیاهان در اثر تنش کادمیوم باشد. بنابراین ژنوتیپ هایی که کاهش کمتری در صفات مورد مطالعه دارند می توانند به عنوان ژنوتیپ های متحمل تر به تنش کادمیوم در نظر گرفته شوند.

به منظور تعیین همبستگی میان برخی صفات و اجزاء عملکرد در جو و نیز روابط علت و معلولی بین آنها در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. کرت های اصلی شامل دوسطح آبیاری مطلوب (شاهد) و تنش خشکی (قطع آبیاری بعد ازظهور سنبله) و کرت های فرعی شامل 10 رقم جو به نام های: والفجر، ریحان، کویر، زرجو، گوهرجو، کارون، دشت، ترکمن، نصرت و یوسف بودند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه با صفاتی چون وزن سنبله در واحد سطح، شاخص برداشت، ارتفاع گیاه، بیوماس و طول پدانکل همبستگی مثبت و معنی داری داشت. برای حذف اثر صفات غیر موثر و یا کم تاثیر بر روی عملکرد دانه در مدل رگرسیونی، از رگرسیون گام به گام استفاده شد. صفات مهم در عملکرد دانه در این پژوهش شامل وزن سنبله در واحد سطح، شاخص برداشت، و وزن خشک کل که دارای ضریب تبیین (0.984) بود. نتایج تجزیه علیت نشان داد وزن سنبله در واحد سطح بیشترین اثر مستقیم و مثبت (P=1.343) بر روی عملکرد دانه داشت و این صفت از طریق شاخص برداشت به صورت مثبت (P=0.356) و وزن خشک کل (P=-0.935) به صورت منفی اثر غیر مستقیم بر روی عملکرد دانه را بر جای گذاشت.

کادمیوم جزو فلزات سنگین طبقه بندی می شود که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می کند. این یون سمیت بالایی برای گیاهان و حیوانات دارد. این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش کادمیوم بر پارامترهای رشدی و میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز، محتوای پرولین و هورمون آبسزیک اسید در گیاهچه های لوبیا انجام گرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی طراحی گردید. در این آزمایش فاکتور اول فلز سنگین کادمیوم در 2 سطح شامل عدم مصرف و مصرف 4 میلی گرم در لیتر (کلرید کادمیوم) و فاکتور دوم ژنوتیپ های مختلف لوبیا بود. سنجش پارامترهای رشدی پس از 8روز انجام گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ های مختلف، تیمار کادمیوم و اثرات متقابل ژنوتیپ در اثر تیمار با کادمیوم در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری وجود دارد. به طوری که در اثر تیمار با کادمیوم در تمامی ژنوتیپ ها میزان صفات طول ریشه چه، طول ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، درصد جوانه زنی و وزن تر نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت که این موارد کاهش یافته می تواند آثاری از آسیب های وارد شده به گیاهان در اثر تنش کادمیوم باشد. همچنین در اثر تیمار با کادمیوم میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز، محتوای پرولین و آبسزیک اسید، افزایش معنی داری نسبت به شاهد نشان دادند بنابراین ژنوتیپ هایی که کاهش کمتری در صفات مورد مطالعه دارند می توانند به عنوان ژنوتیپ های متحمل تر به تنش کادمیوم در نظر گرفته شوند.

تنش های محیطی به ویژه خشکی، از مهمترین عوامل کاهش رشد در مراحل رشد و نمو گیاه خصوصا مرحله جوانه زنی گیاه می باشد. گندم از جمله گیاهان استراتژیک و با ارزش بوده و بررسی ارقامی که قادر باشند تنش خشکی را در مرحله جوانه زنی تحمل کرده و گیاهچه های بیشتری تولید کنند دارای اهمیت می باشد. بدین منظور در این تحقیق عکس العمل 7 رقم گندم با نام های آذر، امید، دروم، طبسی، کراس اروند، اروند، G73-20 به تنش خشکی در طی مراحل جوانه زنی در سطوح خشکی صفر، 3-، 6-، 9-، 12- و 15- بار که با استفاده محلول پلی اتیلن گلیکول 6000 (PEG) اعمال شده بود، در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 4 تکرار در شرایط آزمایشگاه دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد در سال 1387 بررسی شد. صفات مورد بررسی عبارت بودند از: درصد جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی، میانگین سرعت جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه. بین کلیه ارقام و سطوح مختلف تنش برای کلیه صفات تفاوت معنی داری وجود داشت و اثر متقابل برای کلیه صفات به جز سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه معنی دار نبود. بذرها در سطح تنش خشکی 15- بار قادر به جوانه زنی نبودند. بیشترین درصد جوانه زنی G73-20 و کمترین درصد جوانه زنی را رقم اروند با 36 درصد دارا بودند. بیشترین میانگین زمان جوانه زنی در رقم اروند به دست آمد. رقم طبسی دارای بیشترین میانگین سرعت جوانه زنی و رقم کراس اروند بیشترین ضریب سرعت جوانه زنی را دارا بود. بیشترین طول ریشه چه متعلق به رقم کراس با اروند 63.58 میلی متر بود. بیشترین طول ساقه چه در رقم آذر با15.61  میلی متر مشاهده شد. با افزایش سطوح تنش خشکی از میزان کلیه صفات کاسته شد و طول ساقه چه بیشترین کاهش را نشان داد. به طور کلی می توان گفت در بین ارقام مورد بررسی اروند وامید حساسترین و G73-20 متحمل ترین ارقام بودند.