پاتوبیولوژی مقایسه ای ایران
سال:1388 | دوره:6 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

در این تحقیق تعداد 9 ویروس نیوکاسل (NDV) جدا شده از مرغ داری های صنعتی ایران مورد مطالعه قرار گرفت. قطعه ای به طول 1349 نوکلئوتید که در برگیرنده جایگاه شکست پروتئین F ویروس می باشد با روش RT-PCR تکثیر و تعیین توالی گردید و اسیدهای آمینه پروتئین F ویروس های جدا شده در مقایسه با ویروس های قبلی ایران و سایر نقاط جهان مورد مطالعه فیلوژنتیکی قرار گرفتند. در این تحقیق تشابه 96.5-100 درصد بین 9 ویروس جدا شده از استان های مختلف مشاهده گردید. توالی نوکلئوتیدی قطعه مورد نظر با توالی کد کننده پروتئین F ویروس های نیوکاسل موجود در بانک ژن توسط نرم افزار blast مورد بررسی قرار گرفت و بیشترین تشابه نوکلئوتیدی با سویه های Italy/3286/00 و Sterna/astr گزارش شد. اسیدهای آمینه جایگاه شکست پروتئین F این ویروس ها کاملا مشابه و RRQRRF بوده و نسبت به ویروس های جدا شده قبلی ایران تغییری نشان نداد. ولی در 3 ویروس از 9 ویروس مورد مطالعه اسید آمینه موقعیت 265 از گلیسین به سرین تغییر کرده بود. در بررسی فیلوژنتیک همگی دارای منشا مشترک از ویروس های جدا شده قبلی ایران بوده و در یک دودمان مجزا به همرا ویروس های روسیه، ایتالیا، عراق، ترکیه، عربستان صعودی، کویت، قزاقزستان، لبنان، کره جنوبی، ژاپن و آفریقای جنوبی قرار گرفتند.

متیل مرکوری یک آلوده کننده محیطی و به عنوان یک ماده سمی برای بافت های عصبی بویژه در مراحل تکامل و توسعه آنها شناخته شده است. غلظت های پایین متیل مرکوری کلراید می تواند از راه جفت به جنین و در نوزادهای تازه به دنیا آمده از طریق شیر مادر منتقل شود. به موش های صحرایی ماده بالغ نژاد ویستار در روزهای 12، 13 و 14 آبستنی ماده متیل مرکوری کلراید با مقادیر 0.5، 4.5 و 10 میلی گرم به ازای کیلوگرم تزریق شد. نوزادهای تازه به دنیا آمده تا سن 25 روزگی در کنار مادرشان نگهداری شدند، علایم کلینیکی و رفتارهای حرکتی در موش های نوزاد هر روز مشاهده شد، اما هیچ تغییری در علایم کلینیکی و رفتارهای حرکتی این حیوانات مشاهده نشد. ناحیه CA3 هیپوکامپ در گلوترآلدئید 2.5 درصد و فسفات بافر 0.1 مولار ثابت شد و به روش رایج و با رزین ایپون 812 گریدهایی برای مطالعه میکروسکوپ الکترونی تهیه و به روش اورانیل استات و سیترات سرب رنگ آمیزی شد. مطالعات فراساختاری اجزای سلولی هایپوکامپ نوزاد نر در گروه های 0.5، 4.5 و 10 میلی گرم به ازای کیلوگرم چندین تغییر فراساختاری شامل: مهاجرت کروماتین به حواشی هسته، اتساع شبکه آندوپلاسمیک صاف و جدا شدن ریبوزوم ها از شبکه آندوپلاسمی خشن را نشان دادند. میتوکندری ها تورم کریستاهای درونی و فشرده شدن ماتریکس را نشان دادند، که با توجه به موارد یاد شده از نظر ریخت شناسی این موارد دال بر روند آغاز آپوپتوزیس می باشد. همچنین مطالعات مورفومتریک ثابت کرد که ضخامت سلول های ناحیه CA3 هیپوکامپ گروه های تحت مطالعه که مادرانشان مقادیر 0.5 و 10 میلی گرم به ازای کیلوگرم متیل مرکوری کلراید را دریافت کرده بودند نسبت به گروه کنترل دچار کاهش ضخامت شده بود (P<0.05). بنابراین مواجه شدن با مقادیر پایین متیل مرکوری کلراید موجب کاهش جمعیت نورونها در ناحیه CA3 هیپوکامپ می شود و ممکن است به عملکردهای حافظه و یادگیری مغز صدمه رساند.

بیماری آبله قناری با میزان واگیری 100 درصد و مرگ و میر 80 تا 100 درصد از حادترین بیماری های این پرنده می باشد، دارای دو شکل عمده جلدی و مخاطی است. این بیماری اختصاصی قناری بوده و گزارش های مبنی بر وقوع بیماری در مرغ عشق، گنجشک خانگی و طوطی های سبز کوچک نیز وجود دارد. در یک گله قناری واکسینه شده با واکسن اختصاصی این بیماری، بعد از گذشت یکسال از مصرف واکسن مجددا بیماری و تلفات اتفاق افتاد. از پرندگان بیمار و تلف شده کشت های باکتریایی، قارچی، و ویروسی به عمل آمد. در کشت باکتریایی فقط یک مورد استافیلوکوک و در کشت قارچی فقط یک مورد مخمر جدا شد. با توجه به جدا شدن ویروس آبله در کشت تخم مرغ جنین دار مشخص شد که بیماری اتفاق افتاده آبله قناری است که توسط پرنده های تازه خریداری شده به گله وارد شده بود و در بین آنها و جوجه های جدید بدنیا آمده (پس از مصرف واکسن) بوقوع پیوسته بود. برای کنترل بیماری در گله یاد شده واکسیناسیون مجدد، بر علیه آبله قناری توصیه شد. پس از گذشت حدود 3 هفته عوارض به طور کامل بر طرف شد و تلفات قطع شد. تا 6 ماه بعد نیز که با صاحب گله تماس گرفته شد همچنان پرنده ها سالم بودند و مشکل حل شده بود. جهت بررسی تجربی قدرت بیماری زایی این ویروس در مرغ عشق، 10 قطعه قناری و 10 قطعه مرغ عشق با میزان 105EID50 ویروس، از طریق پرده بال تلقیح شدند. تا سه هفته بعد از تلقیح همه پرنده ها روزانه مورد مطالعه قرار گرفتند. همه قناری ها واکنش موضعی در محل تلقیح ویروس بصورت تورم و آماس نشان دادند در حالیکه مرغ عشق ها هیچگونه پاسخ موضعی یا عمومی نشان نداده و همگی سالم ماندند. بدین ترتیب عدم توانایی تکثیر و قدرت بیماری زایی ویروس آبله قناری جدا شده در مرغ عشق مشخص شد.

میگوی پاسفید اهمیت زیادی از نظر شیلاتی داشته در مقایسه با سایر گونه های خانواده پنائیده مقاومت بیشتری نسبت به بیماری لکه سفید در شرایط استخر، نشان می دهد ولی تاکنون شدت بیماری لکه سفید در اندام های مختلف میگوی پاسفید بررسی نشده بود لذا در بررسی بیماری زایی میگوی پاسفید به بیماری لکه سفید، شدت بیماری (Severity of infection) در اندام های مختلف میگوی پاسفید شامل هپاتوپانکراس، آبشش، معده، روده، قلب، کوتیکول و اندام لنفاوی مورد مطالعه قرار گرقت. تعداد 90 نمونه مشکوک و آلوده به بیماری لکه سفید از گروه های تیمار جمع آوری و در فیکساتیو دیویدسون، پایدار نموده و مورد مطالعه آسیب شناسی قرار گرفت. شدت بیماری بر اساس وجود تعداد گنجیدگیهای Cowdry type A ابری شکل بیماری لکه سفید در مقاطع میکروسکوپی و مشاهده با بزرگ نمایی 40 میکروسکوپ و ارزش دهی عددی کیفی به درجات 0 تا 4 ارزیابی و محاسبه گردید. بر اساس نتایج حاصله بیشترین آلودگی به ترتیب در کوتیکول (%78)، روده (%65)، معده (%63)، آبشش (%57)، قلب (%33) و هپاتوپانکراس (%0) محاسبه گردید. ضمن اینکه میانگین ارزش دهی شدت بیماری در این اندام ها در %36 درجه 4، %8.1 درجه 3، %7.5 درجه 2 و %3.7 درجه 1 محاسبه گردید. نتایج نشان داد که مهمترین اندام هدف در بیماری اندام کوتیکول و بالاخص اپتلیوم این بافت بوده و بروز لکه های سفید در این اندام ناشی از گرایش شدید ویروس به این بافت و اختلال در سیستم اسمزی میگو می باشد که غالبا توسط این بافت کنترل می شود. همچنین اندام هپاتوپانکراس در این بیماری مصون از آلودگی بوده و نشان دهنده این است که سلول های این بافت گیرندهای حساس به ویروس لکه سفید را ندارد.

گونه های جنس لاکتوباسیلوس نقش مهمی در ممانعت از استقرار باکتری های بیماری زایی همچون سالمونلا و کلستریدیوم در دستگاه گوارش طیور داشته و ضمن افزایش مقاومت طیور در برابر بیماری ها، سبب بهبود سیستم ایمنی و عملکرد آنها می شوند. برای تعیین فراوانی گونه های جنس لاکتوباسیلوس در دوازدهه، ژوژنوم، ایلئوم و روده کور جوجه های گوشتی، از شیوه غلظت مبتنی بر نتایج PCR استفاده شد. شیرابه گوارشی جوجه ها خارج و DNA آنها استخراج گردید. با استفاده از واکنش های PCR، باندهای اختصاصی مربوط به باکتری های جنس لاکتوباسیلوس و کل باکتری های دستگاه گوارش بدست آمد. سپس به کمک روش غلظت سنجی، جمعیت نسبی باکتری های جنس لاکتوباسیلوس نسبت به کل باکتری های دستگاه گوارش محاسبه شد. تجزیه و تحلیل نتایج حاصل نشان داد باکتری های جنس لاکتوباسیلوس 2.62 درصد کل باکتری های دوازدهه را شامل می شوند که این مقدار در ژوژنوم معادل 3.58 درصد برآورد شد. همچنین 2.34 درصد کل باکتری های موجود در ایلئوم را باکتری های جنس لاکتوباسیلوس تشکیل داده و نسبت جمعیت این باکتری ها در روده کور نیز معادل 2.93 درصد برآورد شد. جمعیت نسبی باکتری های جنس لاکتوباسیلوس در بخش های تحتانی روده (ایلئوم و روده کور) مشابه بخش های فوقانی روده باریک بود. در سنین مختلف پرورش جوجه ها، بیشترین و کمترین جمعیت نسبی باکتری های جنس لاکتوباسیلوس به ترتیب در 14 و 30 روزگی مشاهده شد. بالاترین جمعیت نسبی باکتری های جنس لاکتوباسیلوس، در ژوژنوم جوجه های 4 روزه (5.97 درصد) و کمترین جمعیت نسبی باکتری های جنس لاکتوباسیلوس در ژوژنوم جوجه های 30 روزه (0.88 درصد) به دست آمد. درصد باکتری های جنس لاکتوباسیلوس نسبت به کل باکتری ها در سن 4 روزگی، در ژوژنوم بیش از سایر بخش ها بود. لیکن در 14 روزگی در روده کور و در سن 30 روزگی هم در ایلئوم بالاترین فراوانی نسبی این باکتری مشاهده شد. نتایج حاصل بیانگر متغییر بودن جمعیت باکتری های جنس لاکتوباسیلوس در بخش های مختلف دستگاه گوارش طیور است که با عملکرد، وظایف و محیط فیزیکوشیمیای این بخش ها مرتبط می باشد.

فاسیولیازیس یکی از بیماری های مشترک انسان و دام محسوب می شود که از اکثر نقاط دنیا گزارش می شود. حدود 2.4 میلیون تا هفده میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا بوده و قریب به 180 میلیون نفر نیز در معرض خطر آلودگی می باشند. در ایران فاسیولوزیس در استان های گیلان، مازندران، اصفهان و فارس و خوزستان شایع است از آنجا که انتشار بیماری از طریق خوردن متاسرکر در دام ها و انسان صورت می گیرد و با توجه به اینکه در خصوص ترکیبات شیمیایی متاسرکر در ایران مطالعه ای انجام نشده است، بدین جهت تصمیم گرفته شد تا متاسرکر گونه های فاسیولا در منطقه چالوس از استان مازندران در محیط آزمایشگاه تهیه و مورد بررسی قرار گیرند و سپس نمایه پروتئینی متاسرکر، تهیه و با پروفایل پروتئینی کرم بالغ مقایسه شود.برای این منظور، فاسیولا (آنهایی که شباهت به فاسیولا ژیگانتیکا داشتند) از کبد دام های آلوده در شهرستان چالوس جداسازی شد و سپس تخم ها در محیط آزمایشگاهی کشت داده شدند. علاوه بر آن حلزون های لیمنه آ اوریکولاریا از محیط جمع آوری و به آزمایشگاه آورده شد و در آنجا نوزاد حلزون های رشد یافته با میراسیدیوم های بدست آمده از تخم های کشت داده شده، آلوده شدند. سرکر از حلزون ها خارج و به متاسرکر تبدیل گردید، از نمونه های متاسرکرها و نمونه های کرم بالغ فاسیولا هوموژن تهیه شده و سپس پروتئین سنجی با آزمایش لوری، انجام شد. بعد از آن توسط هوموژن های تهیه شده، آزمایش SDS-PAGE انجام شد و در آزمایش SDS-PAGE برای فاسیولای بالغ 12 باند پروتئین و برای متاسرکر 6 باند پروتئینی مشاهده شده که باندهای 26 و 62 کیلودالتونی در هر دو نمونه مشترک گزارش شد.

هدف از این بررسی تعیین الگوی رشد بافتی ساختار بیضه در مراحل اولیه تکامل می باشد. بررسی از نوع مشاهده ای توصیفی بود. واحد نمونه گیری در این مطالعه شامل 60 جنین نر جدا شده از رحم بزهای آبستن در کشتارگاه صنعتی بود. نمونه برداری به روش تصادفی انجام گرفت. سن جنین های جمع آوری شده طبق فرمول ارایه شده توسط گال و همکاران (1994)، X=2.74 Y+30.15 محاسبه گردید. نمونه ها جهت پایدارسازی در فرمالین 10 درصد قرار گرفتند. جهت مشاهدات میکروسکوپی، تمامی نمونه ها پس از طی مراحل تهیه مقاطع بافت شناسی، به روش هماتوکسیلین – ائوزین (H&E)، و رنگ آمیزی های اختصاصی اسید پریودیک شیفت (PAS) و تری کروم ماسون، رنگ آمیزی شده و زیر میکروسکوپ نوری بررسی شدند. در مشاهدات میکروسکوپی، گنادها به صورت توده ای سلولی که از سطح پشتی با کلیه مزونفروز مرتبط می باشد، دیده شد. گنادها توسط یک ردیف سلول مکعبی احاطه می شود. بافت پارانشیم گناد شامل سلول های زایگر اولیه (گونوسیت) و سلول های پشتیبان می باشد. در ادامه رشد جنینی، طناب های منی ساز اولیه توسط سلول های اپیتلیوم سلومی، ساخته می شود این سلول ها در اثر تمایز به سلول های سرتولی تبدیل شده و سلول های زایگر اولیه در داخل طناب های منی ساز مستقر می شوند. پیرامون گنادها توسط سلول های بافت همبندی، کپسول بیضه را تشکیل می دهند و در فضاهای بینابینی، شاهد ظهور سلول های لایدیگ بوده و در ادامه رشد جنینی روی غشا پایه طناب های منی ساز سلول های مایوئید ظاهر شدند. در این مقطع سنی در بافت بیضه سلول های ماکروفاژ دیده نشد. چنین می توان نتیجه گرفت که ساختار اصلی بافت بیضه از کلیه مزونفروز مشتق می شود و تمایز ساختار بیضه در مرحله اول جنینی در قالب طناب های منی ساز توپر، اتفاق می افتد که در فضای داخل این طناب ها، تنها سلول های زایگر اولیه دیده خواهد شد. در اواسط ماه دوم از آبستنی بافت بیضه شامل سلول های گونوسیت، سرتولی، لایدیگ و مایوئید می باشد.

جهت بررسی آلودگی انگلی ماهی های سد حسنلوی شهرستان نقده از پنج گونه ماهی که شامل کپور معمولی، آمور، سیاه ماهی، ماهی سفید رودخانه ای و سرگنده، در طی سال های 87-1386 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آلودگی به هفت انگلی دارد. در این بررسی انگل های دیپلوستوموم اسپاتاسئوم، داکتیلوژیروس اکستنسوس، ایکتیوفتیروس مولتی فیلاریس، کاریوفیلئوس فیمبریپسیس، لیگولا اینتستینالیس، لرنه آ سیپرینه و آرگازیلوس از ماهیان سد حسنلو جدا گردید.

در این تحقیق دو نوع الایزای غیرمستقیم (indirect) بر پایه استفاده از دو نوع آنتی ژن طبیعی کشت سلولی FLK (fetal lamb kidney) که به صورت پایدار به ویروس لوکوز آلوده گردیده است، شامل 1) آنتی ژن پیکری کشت سلولی (Crude Antigen) و 2) آنتی ژن مایع روئی کشت سلول (Supernatant antigen) با هدف شناسایی آنتی بادی های موجود در نمونه های سرمی گاوهای آلوده با BLV طراحی گردید. به منظور ارزیابی کیفی الایزاهای ابداعی و نیز تعیین حساسیت ویژگی و ارزش پیشگویی آنها تعداد تقریبی 357 نمونه سرمی اخذ شده از گاوهای بالغ با سن بیشتر از دو سال که با استفاده از کیت تجاری (SVANOVA) به عنوان روش مرجع یا استاندارد طلایی آزمایش گردیده بودند، با استفاده از الایزاهای ابداعی مورد آزمون مجدد قرار گرفته، نتایج حاصله با بهره گیری از روش مربع کای (X2) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. بر اساس محاسبات انجام شده، میزان مطابقت الایزای طراحی شده بر پایه آنتی ژن پیکری کشت سلولی با روش استاندارد طلایی برابر با 68 درصد و تفاوت نتایج حاصل از آن با با روش استاندارد معنی دار برآورده گردید (P<0.05). همچنین میزان حساسیت و ویژگی این آزمون به ترتیب برابر با 83.4 و 69.8 درصد و میزان ارزش پیشگویی آن برای نمونه های سرمی مثبت و منفی به ترتیب برابر با 70 و 83 درصد ارزیابی شد. بر اساس همین محاسبات میزان مطابقت نتایج به دست آمده از الایزای طراحی شده بر پایه آنتی ژن مایع روئی کشت سلولی با استاندارد طلایی برابر با 82 درصد و فاقد تفاوت معنی دار با روش مرجع تعیین شد (P>0.05). همچنین میزان حساسیت و ویژگی این آزمون به ترتیب برابر با 83.6 و 86.7 درصد و ارزش پیشگویی آن برای نمونه های سرمی مثبت و منفی به ترتیب برابر با 87.6 و 82.5 درصد برآورد گردید.با توجه به ارزیابی های به عمل آمده، الایزای طراحی شده بر پایه آنتی ژن مایع روئی کشت سلول به واسطه مطابقت مناسب با روش مرجع و نیز برخورداری از حساسیت و ویژگی کافی جهت استفاده کاربردی در برنامه های کنترل و ریشه کنی لوکوز مورد تایید قرار گرفت. اما الایزای طراحی شده بر پایه آنتی ژن پیکری کشت سلولی به دلیل میزان پایین تطابق آن با روش مرجع و همچنین پایین بودن سطح ویژگی آن، فاقد کارایی قابل قبول برای استفاده به عنوان یک آزمون غربالگر جهت شناسایی دام های مبتلا به عفونت با BLV شناخته شد.

با وجود اهمیت ماهیان خاویاری از نظر تولید گوشت و محصول مهم خاویار، به بیماری های این گونه ماهی از جمله بیماری های انگلی در گذشته توجه چندانی نشده است. لذا به منظور بررسی فون انگلی آبشش ماهیان خاویاری در جنوب غربی دریای خزر، 130 نمونه ماهی خاویاری بالغ و 30 بچه ماهی (نگهداری شده در آب شیرین) از 1385 تا 1387 مورد آزمایش قرار گرفتند. در مجموع 5 گونه انگلی ثبت گردید که عبارتند از: Nitzschia sturionis و Diclybothrium (مونوژنه آ)، Tricodina sp1 و Tricodina sp2 و Ichthyophthirius multifiliis (هولوتریشا). فون انگلی ماهیان آلوده با خصوصیات زیستگاه انها (دریای خزر و آب شیرین)، فصل سال و خصوصیات ماهیان (گونه، جنس، طول و وزن) ارتباط دارد. در مقایسه با اطلاعات قبلی از محل های مشابه، شیوع واقعی گونه های گزارش شده N. sturionis و D. armatum کاهش یافته است. در این مطالعه گونه های انگلی خطرناک موثر در تولید و پرورش ماهیان خاویاری ارایه و بحث شده اند.