ناتوانی های یادگیری
سال:1397 | دوره:8 | شماره:2 (پیاپی 29) |تعداد مقالات:8

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی توانبخشی شناختی بر حافظه کاری و توجه انتخابی دانش آموزان نارساخوان بود. روش پژوهش حاضرآزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمام دانش آموزان نارساخوان مراجعه کننده به مرکز آموزش و توانبخشی مشکلات ویژه یادگیری امید شهر اراک در سال 1396 بود (124=n). 30 دانش آموز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون اثر استروپ و پاسات بودند. گروه آزمایش در 12 جلسه تحت آموزش توانبخشی شناختی قرار گرفتند. نتایج با استفاده ازآزمون کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج مانکوا نشان داد که توانبخشی شناختی بر حافظه ی کاری و توجه انتخابی دانش آموزان نارساخوان مؤثر بود(05/0>p). لذاتوجه به مسائل توانبخشی شناختی کودکان مذکور می تواند در تسریع یادگیری آن ها اثرگذار باشد.

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی درمان یکپارچگی حسی-حرکتی بر مشکلات خواندن در دانش آموزان با ناتوانی یادگیری است. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل کلیه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری مراجعه کننده به مراکز مشکلات یادگیری شهر یاسوج در سال تحصیلی 93-94 هستند. نمونه مطالعه شامل 24 نفر از دانش آموزان دارای اختلال یادگیری بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در قالب روش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل از آزمون خواندن شفیعی و همکاران جهت جمع آوری داده ها استفاده شد. سؤال های پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که مداخله یکپارچگی حسی-حرکتی منجر به بهبود مشکلات خواندن در دانش آموزان با ناتوانی یادگیری شده است.

هدف پژوهش حاضر تأثیر آموزش مهارت های شناختی برکنش های اجرایی و توانایی های شناختی کودکان دارای اختلال یادگیری است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری پایه سوم ابتدایی در مدارس ابتدایی شهر رشت در سال96-1397 هستند که از میان آنان 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. با توجه به حجم نمونه 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل به صورت تصادفی جایدهی شدند. ابزار پژوهش حاضر استفاده از مقیاس تجدید نظرشده هوشی وکسلر کودکان چهار و آزمون کارت ویسکانسین دانش آموزان بوده است. برنامه آموزش مهارت های شناختی در 14 جلسه 45 دقیقه ای به گروه آزمایش ارائه شد، درحالی که گروه کنترل آموزش خاصی ندیدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که آموزش مهارت های شناختی بر کنش های اجرایی و توانایی های شناختی کودکان دارای اختلال یادگیری اثربخش بوده است (01/0>p). براساس نتایج این پژوهش با توجه به نقش و اهمیت توانایی های شناختی و آموزش راهبردهای فراشناختی در پیشرفت عملکرد دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری، لازم است که این آموزش ها در سنین و دوره های تحصیلی مختلف با توجه به سطح هوشی و ذهنی فراگیران آموزش داده شوند.

هدف از این پژوهش، بررسی اثر بخشی روش بازخورد مثبت به خود در درمان مشکل دانش آموزان نارساخوانی بود. پژوهش حاضر با طرح آزمایشی، نمونه ای که شامل 30 نفر از دانش آموزان پایه ی سوم و چهارم نارساخوان که به مراکز اختلالات یادگیری شهر تبریز مراجعه کرده بودند، با روش نمونه گیری تصادفی، انتخاب و پس از جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل آزمون هوش وکسلر، آزمون نما، چک لیست های مشکلات خواندن بود. در فرآیند اجرا، گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه طی چهار هفته تحت مداخله درمانی خود تقویتی قرار گرفتند. نتایج حاصل از روش تحلیل کوواریانس حاکی از تأثیر معنادار در نمره بهبود اختلال حذف آواها (001/0p<) با اندازه اثر 98/0 و در نمره بهبود اختلال زنجیره کلمات (001/0p<) با اندازه اثر 95/0 در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بود.

هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه دوم مقیاس های سنجش هوش رینولدز در دانش آموزا پیش-دبستانی شهرستان اسلامشهر با ناتوانی یادگیری بود. این پژوهش از نوع طرح های روش شناختی و توسعه ای است. نسخه ی دوم مقیاس سنجش هوش رینولدز دارای 8 خرده آزمون (4 خرده آزمون اصلی و 4 خرده آزمون غیر اصلی) است که 5 شاخص هوشبهر و 8 نمره تراز ارائه می کند. پس از ترجمه و تطبیق های لازم و همچنین اجرا در فاز مقدماتی (30 نفر)، تحلیل ها در سطح سؤال انجام و سؤالات مرتب شدند. سپس نسخه ی آزمایشی (100 نفر) و نسخه ی نهایی (150 نفر) با روش نمونه گیری هدفمند روی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری اجرا گردید. تحلیل های روان سنجی در حیطه ی اعتبار (تجانس درونی، دونیمه کردن، ضریب ثبات) و روایی ملاک انجام شد. یافته ها نشان می دهد این ابزار در دانش آموزان پیش-دبستان شهرستان اسلامشهر با ناتوانی یادگیری، از مطلوبیت روان سنجی برخوردار است و با توجه به اجرای سریع آن، می توان از آن به عنوان ابزاری قدرتمند و مطمئن برای اهداف غربالگری، شناسایی و پژوهشی استفاده کرد.

سنجش میزان توانایی زبان نوشتاری و نیز تشخیص اختلال در این حوزه از جنبه های همچون پژوهش بر زبان نوشتاری، تشخیص درست و به موقع اختلال در این زمینه، اهمیت دارد. هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی آزمون اختلال زبان نوشتاری برای پایه تحصیلی سوم ابتدایی بود. طرح پژوهش توصیفی بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی شهرستان سمنان در سال تحصیلی 95-1396 بود. نمونه پژوهش 202 دانش آموز دختر و پسر بود که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای اجرای پژوهش آزمون طراحی شد، عامل های این آزمون با توجه به آموزش ها و محتوای کتبِ مربوطه در پایه یکم ابتدایی تعیین شد. نوع سوال ها با توجه به تنوع تکالیف آموزشی در نظر گرفته شد. تعداد سوال ها به نسبت فراوانی هر تکلیف در محتوای های آموزشی تعیین شد. در دو نوبت طرح اجرای مقدماتی (پایلوت) انجام شد. داده ها با نرم افزار SPSS و به روش تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شد. نتایج نشان داد که ابزار طراحی شده نهایی از پنج عامل علامت گذاری، واژگان، نگارش، درک مطلب و املاء اشباع شده است. میزان پایایی بر حسب آلفای کرانباخ برای عامل علامت گذاری 777/0، واژگان 826/0، نگارش، درک مطلب، املاء 892/0 و برای کل ابزار 905/0 است. میزان پایایی بازآزمایی 942/0 و میزان همبستگی آن با نمرات ترمی املاء دانش آموزان 724/0 و در سطح (01/0P<) معنادار بود. همچنین این ابزار به طور معناداری بین دو گروه دانش آموزان دارای اختلال زبان نوشتاری و دانش آموزان سالم به طور معناداری تمایز گذاشت (01/0P<). با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که ابزار ساخته شده برای پایه سوم دارای خصوصیات روان سنجی مناسب جهت کاربرد برای سنجش توانایی زبان نوشتاری، تشخیص اختلال در زبان نوشتاری، بررسی رابطه این زبان نوشتاری و اختلال در این زمینه با متغیرهای دیگر است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر ارائه آموزش های تخصصی در زمینه اختلالات یادگیری به معلمان بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی مبتلا به اختلالات یادگیری دیکته در این درس انجام شد. برای این منظور با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند شانزده نفر از معلمان پایه سوم ابتدایی که سی و یک نفر از دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری(قبلا شناسایی شده) مربوط به کلاس آن ها بودند انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه(8 نفر آزمایش، 8 نفر گواه) گمارده شدند. سپس افراد گروه آزمایش طی نه جلسه در دوره آموزشی اختلالات یادگیری شرکت کردند. لازم به ذکر است که پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری نیز قبل و بعد از دوره آموزش معلمان اندازه گیری شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که پیشرفت تحصیلی دیکته دانش آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری در درس دیکته که معلمان آن ها عضو گروه آزمایش بودند نسبت به سایر دانش آموزان به صورت معناداری افزایش یافت.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش فهم عدد بر کاهش مشکلات ریاضی دانش آموزان پایه ی اول ابتدایی شهر تهران بود. جامعه ی این پژوهش شامل تمام دانش آموزان با و بدون مشکلات ریاضی در پایه ی اول دبستان مستقر در مراکز نگه داری کودکان بدسرپرست استان تهران در سال تحصیلی 92-93 بود. نمونه ی این پژوهش شامل 16 دانش آموز پسر با مشکل ریاضی بود که به صورت روش گزینشی هدفمند از مراکز نگه داری کودکان بدسرپرست انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارده شدند. برنامه ی آموزشی گروه آزمایشی طی 26 جلسه تدوین شد و این گروه در جلسات دو الی سه نفره به مدت 45 الی 60 دقیقه در طول 8 هفته مورد آموزش قرار گرفتند. برای گروه کنترل نیز جلساتی مطابق با مؤلفه های مورد آموزش در برنامه آموزشی گروه آزمایشی و مطابق با روش تدریس معلم برگزار شد. برای جمع آوری داده ها از آزمون ایران کی مت، آزمون خلاصه فهم عدد جردن و همکاران و آزمون ریون استفاده شد. برای تحلیل یافته ها از روش تحلیل کواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش فهم عدد، مشکلات ریاضی مربوط به فهم عدد دانش آموزان را کاهش می دهد. همچنین نمرات گروه آزمایشی در مؤلفه های فهم و عملیات از گروه کنترل به طور معناداری بالاتر بود. در نتیجه آموزش فهم عدد موجب بالار فتن نمرات ریاضی دانش آموزان در فهم و عملیات شده است. از جمله کاربردهای عملی این پژوهش استفاده از یافته ها در آموزش معلمان ریاضی در دوره های پیش از خدمت و ضمن خدمت است.