قلم
سال:1400 | دوره:17 | شماره:33 |تعداد مقالات:10

ادبیات فضای کنش میان واقعیت و تخیل است. این فضا از مرزهای یک بازنمایی ساده و کاملا مطابق با واقعیت فراتر می رود و نوعی دیگر از بازنمایی را می آفریند که با واقعیت وارد کنش می شود و مشروعیت آن را تحت الشعاع قرار می دهد. این جاست که تخیل به "دیگری" واقعیت تبدیل می شود. این دیدگاه منجر به پیدایش نظریه ی ادبی جهان های ممکن می شود؛ نظریه ای که بر این باور است که تخیل می تواند جهان های واقعی متعددی را بیافریند. در این پژوهش، با بهره گیری از نظریه ی جهان های ممکن، قصد داریم به مطالعه ی تطبیقی دو رمان تاریخی فرانسوی و فارسی، نجات اصفهان (روفن، 1998) و اصفهان مویه کن (بلوری، 1394) بپردازیم و در صدد آنیم که به سوالات زیر پاسخ گوییم: نشانه های "کنونیت مندی" یک جهان تخیلی کدامند و ارزش این "کنونیت مندی" در چیست؟ چه تفاوت هایی میان یک بازنمایی "کنونیت یافته" و یک بازنمایی " کنونیت نیافته" وجود دارد؟ و چگونه یک جهان تخیلی می تواند به جهانی ممکن تبدیل شود؟ در نهایت خواهیم دید که "کنونیت مندی" جهان تخیلی به نویسنده و خواننده این امکان را می دهد که پیوسته از جهانی ممکن به جهان ممکن دیگر سفر کنند.

هدف اصلی در این مقاله آشناکردن زبان آموزان با کاربرد بیانی دیگر (پارافراز) در ترجمه است تا بتوان با حفظ معنا جمله را به زبانی دیگر برگرداند. پارافراز نقش عمده ای در آموزش زبان و آموزش ترجمه بازی می کند. این شیوه آموزش زبان با بکارگیری تمرینات لازم از ابتدا زبان آموزان رشته مترجمی را با چگونگی نحوه برگردان یک جمله اززبانی به زبان دیگر در قالب پارافراز آشنا می سازد.

پترونی، رمانی ازاملی نوتومب، نویسنده ی فرانسوی زبان بلژیکی است که در سال 2014 در انتشارات آلبن میشل به چاپ رسیده و ماجرای دوستی میان راوی، املی نوتومب و پترونی فانتو، نویسنده ای جوان را درقالب اتوفیکسیون روایت می کند. داستان بسیار تاثربرانگیز است. در شب بیستم ماه مارس 2014، پترونی فانتو املی نوتومب را به قتل می رساند. درون مایه ی این داستان متشکل از یادآوری مطالعات پیشین نویسنده است که در بافت آن در هم تنیده اند و متنی منسجم را بوجود آورده اند. هدف ما در مقاله ی حاضر مطالعه پویایی بینامتنی در این اثرادبی است. با استفاده از نظریات ژرار ژنت در زمینه بینامتنیت و همچنین تکنیک سورریالیستی کولاژ به بررسی حضور متون نویسندگان دیگر در این رمان می پردازیم که به صورت تکرار، دگرگونی، اشاره و نقل قول ظاهر می شوند وبدینگونه در خلق داستانی تمثیلی دخیل هستند. مفاهیم مهمی در ورای ساختار و محتوای آن نهفته اند، همچون: ابعاد تاریک شخصیت نویسنده و در نهایت، نقد و نفی نظریات ژرار ژنت و رولان بارت در حیطه متن، خواننده وبینامتنیت.

ادبیات که از دیرباز نقشی اجتماعی داشته، می تواند تصویر جامعه ای را که در آن به وجود آمده است، انعکاس دهد. رابطه ظریفی بین ساختار اثر ادبی و شرایط اجتماعی برقرار است و به همین علت، برای مطالعه یک اثر ادبی ابتدا باید آن را در بافتی اجتماعی قرار داد، و برعکس، می توان شرایط اجتماعی را به وسیله تحلیل اثر ادبی آشکار ساخت. حتی در گرایش های نوین ادبی که سبک و ویژگی های بسیار متفاوتی نسبت به گونه های سنتی خود دارند نیز می توان شرایط اجتماعی زمانه را جست و جو کرد. در پژوهش حاضر، با تکیه بر تفکرات جامعه شناختی لوسین گلدمن سعی داریم به اثبات این موضوع بپردازیم که رمان بازجویانه اثر روبر پنژه اظهاری از شرایط اجتماعی زمانه است. علاوه بر مطالعه ویژگی های رمان نو، به ارایه مثال هایی از این رمان می پردازیم که نشان گر بعد اجتماعی این اثر هستند. پژوهش حاضر می تواند به فهم بهتر مسیولیت ها و ارزش های جامعه شناختی رمان نو کمک شایانی کند.

این پژوهش به بررسی نگرش مدرسان آینده زبان فرانسه نسبت به دگرارزیابی الکترونیکی مهارت نوشتاری در بافت دانشگاهی ایران می پردازد. هدف ما تحلیل تغییرات نگرش مدرسان آینده زبان فرانسه پس از یک دوره فعالیت های دگر ارزیابی الکترونیکی و نیز بررسی مفهوم ارزیابی برگرفته از نحوه و راهکارهای دگرارزیابی استفاده شده از سوی مدرسان آینده زبان فرانسه می باشد. سی دانشجوی سال اول کارشناسی ارشد رشته آموزش زبان فرانسه در دانشگاه تهران در این پژوهش شرکت کردند. داده ها از طریق پرسشنامه ای پیرامون نگرش مدرسان آینده نسبت به دگرارزیابی الکترونیکی در ابتدا و انتهای آموزش، پانزده فعالیت دگرارزیابی الکترونیکی بر بستر گوگل داکز© و مصاحبه با مدرسان آینده زبان فرانسه جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها بیانگر آن است که نگرش مدرسان آینده زبان فرانسه همسو با اصول ارزیابی بعنوان ابزاری برای آموختن است درحالیکه شیوه دگرارزیابی این مدرسان آینده زبان فرانسه همخوانی بیشتری با اصول ارزیابی آموخته ها دارد.

در محیط های یادگیری مبتنی بر فناوری همراه با عامل آموزشی، تعاملی میان یادگیرندگان و عامل آموزشی شکل خواهد گرفت و این تعامل به یادگیری خواهد انجامید. ماهیت اجتماعی محتوای آموزشی فرصتی را فراهم می آورد که زبان آموز در همیاری و تعامل با دیگر زبان آموزان برخی از مهارت ها و واقعیت دنیای واقعی را کاوش کند. همچنین طراحی یک عامل آموزشی نیازمند یکپارچه کردن دانش و نظریات بسیاری در زمینه ی روانشناسی یادگیری، تدریس، ارتباط انسانی و آموزش است که هر کدام از این موارد مقوله بزرگ و پیچیده ای است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر محتوای طراحی شده مبتنی بر فناوری بر یادگیری تعاملی زبان آموزان (مورد مطالعه: زبان آموزان فرانسه) است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شبه تجربی با دو گروه آزمایش و گواه است. جامعه آماری پژوهش شامل زبان آموزان (زبان فرانسه) در شهر تهران بوده که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، حجم نمونه ای 60 نفره برای حضور در این پژوهش انتخاب شدند. این 60 نفر به دو گروه 30 نفره تقسیم شده و در گروه های کنترل و آزمایش قرار گرفتند. در این پژوهش گردآوری اطلاعات به دو روش مطالعه کتابخانه ای (منابع کتابخانه ای، مقالات، کتاب های مورد نیاز و نیز از شبکه جهانی اطلاعات) و میدانی (محتوای طراحی شده مبتنی بر فناوری و پرسشنامه استاندارد یادگیری تعاملی) انجام گرفته است. برای روایی پرسشنامه یادگیری تعاملی از روش روایی صوری و محتوا توسط اساتید دانشگاه تربیت مدرس استفاده شد و برای سنجش پایایی آن از روش آلفای کرونباخ و با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان میدهد که محتوای طراحی شده مبتنی بر فناوری بر یادگیری تعاملی زبان آموزان فرانسه تاثیر مثبت و معناداری دارد.

نام، اولین عنصریست که هویت مدنی افراد را تعریف میکند. هستند اما هنرمندانی که نام واقعی خود را به آثارشان اطلاق نکرده اند. خلق نام هنری، ذاتا مقوله ای هنریست؛ اما هنگامی که کاربرد نام مردانه، درمیان ادبای زن رایج شود، معانی دیگری نیز به خود میگیرد. اورور دوپن ازهمین دسته، مکتوباتش را با نام مستعارژرژساند انتشارداده و آن را به عنوان بخشی ازهویت ادبی-اجتماعی خویش به مخاطبان شناسانده است. ارتباط میان نام وهویت، دریکی ازآثاراو بیش ازهمه متجلی ست. گابریل، حکایت زنی ست که به اعتبارنام وموقعیت اجتماعیش، موجودیتی دوگانه را یدک میکشد و این نقطه مشترک، میان شخصیت داستان وخالق اثراست. اما واکنش متفاوت این دو، اولی را ضد قهرمان و دومی را نویسنده ای محافظه کارمی نمایاند؛ که نیتش ازانتخاب هویت مردانه، درنگاه خواننده اثر، محل تشکیک است. مقاله پیش رو میکوشد تا با افشای ماهیت حقیقی شخصیت داستان و ارتباط وی با نویسنده، افق انتظار را درمنظرخواننده روایت ترسیم کند.

حکایت فارسی و فابل فرانسوی با ریشه یی کهن و بس دور در تاریخ ادبیات، به عنوان قدیمی ترین و مردمی ترین انواع ادبی به حساب می آیند. در آغاز سده بیستم، نخستین انجمن ادبی ایران، به نام انجمن دانشکده، که در پی آن بود که روح ادبیات قرن بیستم را بر پیکره ی ادبیات فارسی بدماند، چندین فابل فرانسوی را به فارسی ترجمه کرد. استقبال گرم خوانندگان از این ترجمه ها، موجب شد که ترجمه این فابلها به زودی در منابع درسی وارد و به دانش آموزان آموزش داده شوند. اما وجه تمایز و تشابه این دو نوع ادبی چیست، و از تقابل آنها چه حاصل خواهد شد؛ این مقاله در پی آن است که برای این سوالات پاسخی به دست دهد. همچنین، برای روشن کردن تفاوتهای بوطیقایی (شعرسانی) این دو نوع ادبی، یکی از معروفترین فابلهای فرانسوی ترجمه شده توسط محمد تقی بهار به عنوان رییس انجمن دانشکده را واکاوی خواهیم کرد.

سبک محاوره که واجد جایگاه پراهمیتی در روابط روزانه فرانسوی زبان ها، به ویژه در جمع دوستان و یا نزدیکانشان است، برای زبان آموزان زبان فرانسه در درک و بیان گفتاری، سرمنشاء بسیاری از مشکلات به شمار می رود. در این پژوهش با دو هدف به این مسیله پرداخته ایم؛ نخست نقد جایگاه کنونی سبک محاوره در کتاب های آموزشی زبان خارجی فرانسه و دوم برداشتن گامی در راستای بهبود مهارت گفتاری زبان آموزان ایرانی که قصد دارند در موقعیت های غیررسمی با فرانسه زبانان ارتباط برقرار کنند. برای دستیابی به این اهداف، دو ابزار گردآوری داده مورد استفاده قرار گرفته اند: آموزش صریح سبک محاوره به دانشجویان کارشناسی زبان خارجی فرانسه و بررسی کتاب های آموزشی سطح B1 و B2 مطابق چارچوب اروپایی مشترک مرجع برای زبان ها. در جستار حاضر که در حوزه زبان شناسی اجتماعی قرار می گیرد، سه گونه تحقیق (تحقیق توصیفی، تحقیق تولیدی و اقدام پژوهی) و روشی ترکیبی (کیفی-کمی) برای تحلیل داده ها به کار برده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهند که دانشجویان شرکت کننده در جلسات برگزارشده، دانش بسنده ای در زمینه سبک محاوره نداشته اند. آزمون آماری بر تفاوت معنادار میان نمرات پیش آزمون و پس آزمون دانشجویان صحه گذاشته و بر این اساس می توانیم بگوییم که آموزش صریح پیشنهادی ما در مورد سبک زبانی محاوره برای دانشجویان موثر بوده است. همچنین جای خالی آموزش نظام مند سبک محاوره در کتاب های آموزشی بررسی شده (Alter Ego3، Alter Ego4، le nouveau Taxi3، le nouvel Edito B1، le nouvel Edito B2، Saison 3، Saison 4) مشهود است.

در طول دو دهه گذشته، شاهد گسترش اصطلاحاتی مانند "ادغام فرهنگی"، "ترا فرهنگی"، "بینا فرهنگی" و مفاهیمی چون "انتقال" و "تحول" فرهنگ در زمینه مطالعات انسان شناختی و مردم شناسی بودیم. تجارب مهاجرت و سفر شاعران و نویسندگان به کشور های دیگر و تقابل آن ها با فرهنگ و ادبیات مقصد، بویژه مهاجرت شاعران ایرانی به هندوستان، شعر کلاسیک فارسی را به زمین باروری برای مطالعه این نوع مفاهیم و روابط فرهنگی تبدیل می کند. برخی از سبک های شعر فارسی از جمله سبک عراقی و سبک هندی نام خود را از کشورهای همسایه ایران وام گرفته اند. نادیده گرفتن مرزهای جغرافیایی و خلق آثار بینا فرهنگی توسط شاعران مهاجر، موجبات ظهور منظرهای جدید و پویاتر در شعر فارسی را فراهم آورد. ثمره ی مهاجرت آنها چیزی فراتر از یک تقلید ساده از شاعران کشورهای همسایه بود. اولین نسل از شاعران مهاجر که به دربار هند پناه بردند، شاعران سبک هندی و یا اصفهانی خوانده می شوند. آنها تحت تاثیر دو فرهنگ مبدا و مقصد سبک شعری را رقم زدند که حدود یک قرن و نیم در ایران و همچنین در دربار مغول در هند به حیات خود ادامه داد. در این مقاله در نظر داریم که با تکیه بر جنبه ی ترافرهنگی سبک هندی، به این سبک به عنوان اولین نمونه ی ادبیات مهاجرت در ایران بپردازیم. خواهیم دید که چگونه در زمان سلطنت صفویان بر ایران، شعر پارسی در هند سعی بر تطابق خود با فضای حاکم بر محافل ادبی هندی می کند و در این راه مدتی در ورطه ی سردرگمی دست و پا می زند تا اینکه هویت دوباره ی خود را باز یابد.