مدیریت و برنامه ریزی در نظام های آموزشی
سال:1390 | دوره:4 | شماره:7 |تعداد مقالات:7

تحقیق حاضر با هدف شناسایی نیازهای آموزشی مدیران میانی شرکت ایران خودرو و مجموعه های وابسته به آن در سه حیطه توسعه ای، مکمل و حل مساله تدوین شده است. این پژوهش، از نوع کاربردی و توصیفی محسوب می گردد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه مدیران میانی بخش ستادی شرکت ایران خودرو و مجموعه های وابسته به آن می باشد. تعداد کل جامعه 514 نفر می باشد که از این تعداد، 220 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، علاوه بر استفاده از شاخص های آمار توصیفی، از روش های آمار استنباطی آزمون t مستقل، تحلیل واریانس یکراهه و آزمون توکی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که پاسخ دهندگان در بیشتر موارد، توانایی خود را در زمینه نیازهای سه گانه در حد مطلوب ارزیابی نموده اند و تنها در زمینه افزایش امنیت محصولات (حیطه نیازهای مکمل) و در زمینه آشنایی با سیستم های اطلاعات مدیریت، برخورداری از مهارت های مدیریت زمان و توانایی حفظ و توسعه مدیریت بودجه (حیطه نیازهای حل مساله)، نیاز خود را در حد بالا ارزیابی نموده اند. برای تعیین اولویت نیازهای فوق از روش فریدمن استفاده گردید. در پاسخ به سوال مشخص گردید که فقط در نیازهای مکمل دیدگاه مدیران به توجه به سابقه خدمت آنها متفاوت بوده است و بالاخره نتایج نشان داد که مدیران مذکور از حد بالایی از استانداردهای آموزشی برخوردار بودند.

با توجه به اهمیت و نقش تعیین کننده ساختار سازمانی بر کارکردها و عوامل مختلف سازمان و در نتیجه، تاثیر آن بر میزان خلاقیت و نوآوری سازمانی، تحقیق حاضر با هدف «مقایسه میزان خلاقیت سازمانی و ابعاد شش گانه آن در مدارس با ساختار ارگانیکی و مکانیکی» به روش پیمایشی صورت پذیرفته است و جامعه آماری آن 280 نفر از مدیران مدارس متوسطه شیراز بود که تعداد 160 نفر از آن ها بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای - سهمیه ای به عنوان افراد نمونه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش دو مقیاس ساختار سازمانی با سه بعد (تمرکز، رسمیت، پیچیدگی) و خلاقیت سازمانی با شش بعد (تحمل شکست، پذیرش ابهام، تشویق نظریه های جدید، پذیرش تغییر، تحمل تضاد و کنترل بیرونی کم) بود که پایایی آن ها از طریق ضریب آلفای کرانباخ و روایی آن ها به صورت صوری تایید شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون های t مستقل، همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس دوطرفه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که میزان خلاقیت سازمانی در مدارس با ساختار ارگانیکی بیشتر از مکانیکی است. هم چنین نتایج به دست آمده از آزمون t مبین آن بود که بین مدارس با ساختار ارگانیکی و مکانیکی از نظر ابعاد شش گانه خلاقیت سازمانی نیز تفاوت معناداری وجود دارد که میزان همه ابعاد در ساختارهای ارگانیکی بیشتر از مکانیکی بود. بر این اساس ساختارهای ارگانیکی از شکست نمی ترسند، ایده ها و نظریات مبهم را می پذیرند و افراد را تشویق به ارائه ایده های جدید می کنند. در مقابل تغییر مقاومت کمتری داشته و از تغییر استقبال می کنند و هم چنین از پیدایش نظریات متناقض در سازمان استقبال کرده و از کنترل و نظارت مستقیم کمتری نسبت به مدارس مکانیکی برخوردارند.

هدف پژوهش حاضر بررسی توصیفی است و منظور ساخت و هنجاریابی آزمون پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان سال اول دبیرستان انجام شده است. گروه نمونه به تعداد هزار نفر (500 دختر و 500 پسر) دانش آموزان سال اول دبیرستان شهرستان سنندج است. گروه نمونه به شیوه تصادفی انتخاب شده و از نظر متغیرهای جنسیت و منطقه و محل تحصیل همتا گردیدند. ابزار مورد استفاده آزمون محقق ساخته چهار خرده آزمون تحت عنوان آزمون پیشرفت تحصیلی درس ریاضی هر کدام 100 سوال جمعا با 400 سوال و با محتوای چهار خرده آزمونA, B, C, D  با اعتبار 0.96 و 0.98 و 0.90 و 0.92 می باشد. آزمون از روایی محتوایی با استفاده از نظر متخصصین و اعتبار میانگین خرده آزمون ها با استفاده از فرمول 20 کودر-ریچاردسون حدود 0.92 می باشد. سوال های آزمون های مزبور با حدود 250 الی 300 نفر پیش از اجرا برای هر خرده آزمون اجرا شده و به روش کلی KELLY گروه های قوی و ضعیف به صورت 27% گروه بالا و 27% گروه پایین ضریب دشواری و ضریب تمیز سوال ها تعین گردیده شد و سوال های نامناسب حذف و سوال های مناسب جایگزین گردید. یافته ها نشان داد عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر بهتر از پسران است و همچنین سوالات آزمون ها با رعایت هدف های رفتاری و طبقه بندی شناختی بلوم سازگار بوده و 22% درصد از سوالها در سطح آسان با ضریب دشواری  P=0.70و 50 درصد سوالها در سطح متوسط با ضریب دشواری P=0.50 و 18% درصد سوالها در سطح دشوار با ضریب دشواری P=0.30 تهیه شده و 10% درصد بقیه در سطح آسان - متوسط تهیه شدند. هنجاریابی (نرم) بر طبق رتبه درصدی با استفاده از نمرات Z و CEEB و AGCT تهیه گردید. این آزمون به عنوان آزمون پیشرفت تحصیلی برای دانش آموزان از لحاظ اصول روان سنجی و سنجش اندازه گیری برای ارزشیابی دانش آموزان مناسب می باشد و می تواند مورد استفاده دبیران متوسطه و دانش آموزان بعنوان ارزشیابی تشخیصی تکوینی و تراکمی مورد استفاده قرار گیرد.

تحقیق حاضر به منظور بررسی رابطه بین جو سازمانی و توانمندسازی دبیران دبیرستان های متوسطه انجام گرفته است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. بدین منظور 89 دبیر از دبیرستان های شهر بجنورد به عنوان نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای اندازه گیری جو سازمانی از پرسش نامه چهار مولفه ای هوی و سیبو و برای توانمندسازی از پرسش نامه هشت مولفه ای ژاف و اسکات استفاده به عمل آمد. روایی هر دو پرسش نامه به تایید متخصصان رسید و برای سنجش پایایی ابزارها از آلفای کرونباخ استفاده شد که به ترتیب 0.78 و 0.88 به دست آمد. جهت تحلیل داده ها، از آزمون های تحلیل واریانس، ضریب همبستگی پیرسون، t و آزمون مربعات استفاده شد. نتایج نشان داد که بین جو سازمانی مدارس و توانمندسازی دبیران ارتباط مثبت و قوی وجود دارد. بین جوهای باز و متعهدانه مدارس و توانمندسازی دبیران رابطه معناداری وجود دارد و این رابطه مستقیم است. بین جو غیرمتعهدانه مدارس و توانمندسازی دبیران رابطه معناداری وجود ندارد. بین جو بسته مدارس و توانمندسازی دبیران رابطه معناداری وجود دارد و این رابطه مستقیم است.

تجربه گروهی دانشجویان در محیط دانشگاه با مجموعه پیچیده ای از تجارب و تعاملات همراه بوده و در صورت سازنده بودن، آثاری همچون توسعه سرمایه انسانی را در پی داشته و در غیر این صورت می تواند در قالب موانع مشارکت، تعامل آزاد آنان را مسدود نماید. از جمله این موانع وجود دوگرایی هایی می باشد که دانشجویان فرهنگ ها و قومیت ها به دلایل مختلف و از جمله ضعف در احترام نسبت به فرهنگ یکدیگر از هم جدا مانده و از مشارکت اجتماعی و سهیم شدن در تجارب دو جانبه محروم می گردند. تحقیق کیفی حاضر به روش قوم نگاری در سطوح برنامه درسی پنهان از نظر سیلور و الکساندر و با هدف بررسی وضعیت احترام به تنوع فرهنگی در الف) تعامل دانشجویان با یکدیگر، ب) تعامل دانشجویان با اساتید و ج) محیط و فضا و با مطالعه یکساله بر روی 40 نفر از دانشجویان کارشناسی در سه گروه علوم انسانی، فنی و مهندسی و علوم پایه انجام گردیده است. یافته های تحقیق که با استفاده از ابزارهای متنوع کیفی شامل اتوبیوگرافی، مشاهده، مصاحبه، یادداشت برداری، ژورنال نویسی، ضبط صدا، فیلم برداری و بررسی مستندات به دست آمده اند، حاکی از آن است که دانشجویان تجارب متفاوتی را در فرایند تحصیل خود در مورد فرهنگ و قومیت شان به دست آورده اند که محققان از طریق تحلیل محتوایی آن ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده اند.

در این پژوهش، پژوهش گران بر مبنای الگوی سیپ، اقدام به انتخاب 73 شاخص مهم ارزشیابی هیات نظارت و ارزیابی و بررسی وضعیت موجود و امکان کاربرد آن ها، در ارزشیابی از زمینه ها، درون دادها، فرآیندها و نتیجه های برنامه درسی دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان و شهرکرد، برای ارائه یک الگوی مناسب، نموده اند. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی و پیمایشی بوده است. جامعه آماری بخش کمی، شامل تمامی 11635 نفر هیات علمی، دانشجویان و دانش آموختگان دوره تحصیلات تکمیلی سه دانشگاه مذکور بوده که 652 نفر آنان به عنوان نمونه انتخاب گردید. جامعه آماری بخش کیفی اعضای هیات علمی سه دانشگاه مذکور بوده که 30 نفر به روش نمونه گیری هدف مند، انتخاب گردید. داده های پژوهش از طریق پرسش نامه و مصاحبه، گردآوری شده اند. روایی ابزار توسط 15 نفر از استادان دانشگاه اصفهان تایید گردید. ضریب آلفای کرانباخ شاخص های وضعیت موجود پرسش نامه 0.96 و ممکن آن 0.97 بوده و پایایی فرم مصاحبه از طریق متخصصان و روش سه سوسازی، بررسی گردید. طبق نتایج پژوهش، میانگین نمره نگرش افراد به وضعیت موجود شاخص های مربوط به ارزشیابی از تمامی مولفه های مورد بررسی (انتظارات، هدف ها، استادان، دانشجویان، امکانات، یاددهی-یادگیری، مدیریت و نظارت، محصولات، برون دادها و پیامدها)، در حد متوسط و کمتر از آن بوده (3≥`Xو p<0.01)، اما میانگین نمره نگرش آنان به امکان استفاده از تمامی شاخص ها، در حد زیاد بوده است (4<`Xو.(p<0.0001  بنابراین استفاده از تمامی آن ها در ارزشیابی از برنامه درسی، طبق الگوی ارائه شده، پیشنهاد می شود.

هدف از پژوهش حاضر بررسی حوزه منابع انسانی (کارکنان) شرکت توزیع نیروی برق استان آذربایجان غربی بر اساس مدل کیفیت بنیاد اروپایی (EFQM) می باشد پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پژوهش های کاربردی است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش کلیه مدیران و کارشناسان شرکت توزیع نیروی برق استان آذربایجان غربی می باشد که با استفاده از جدول مورگان تعداد نمونه 70 نفر می باشد. جهت پایایی پرسش نامه از روش برآورد ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردیده است. مقدار بدست آمده 0.89 بود. جهت آزمون سوالات تحقیق از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون t و تحلیل واریانس یک راهه) استفاده شده است بدین صورت که در سوالات 1 تا 6 از آزمون t و سوالات 7 و 8 تحقیق از تحلیل واریانس یک راهه استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که امتیاز شاخص های برنامه ریزی، مدیریت و بهبود منابع انسانی در سطح پایین بوده است. شناسایی، توسعه و حفظ دانش و شایستگی کارکنان در حد متوسط انجام می شود. مشارکت کارکنان در مسائل سازمان در حد متوسط ارزیابی شده است. نحوه ارتباط و گفتمان متقابل بین کارکنان و سازمان در سطح پایین ارزیابی شده است. میزان تقدیر و تشویق سازمان از کارکنان در حد بالایی مورد ارزیابی قرار گرفته است. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، مدیران سازمان باید نسبت به شاخص های برنامه ریزی، مدیریت و بهبود منابع انسانی و نحوه ارتباط متقابل بین سازمان و کارکنان، توجه بیشتری را مبذول دارند.