توسعه آموزش در علوم پزشکی
سال:1395 | دوره:9 | شماره:24 |تعداد مقالات:12

تغییر در آموزش عالی امری بسیار ضروری به نظر می رشد و تمام صاحب نظران آموزش بر این امر اجماع دارند. هر اجتماع یا سازمان و سیستمی که نتواند تغییرات و پیامدهایی را در زندگی پیش بینی کند و یا قادر نباشد با آمادگی به استقبال آن برود، بی تردید دچار آسیب جدی خواهد شد.....

زمینه و هدف: سکوت سازمانی، حضور منفعلانه اعضای هیات علمی و عدم گرایش آن ها به دخالت در امور سازمان، از پدیده های شایع در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی است که به نظر می رسد می تواند تحت تاثیر عواملی از جمله جو اخلاقی قرار بگیرد. بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه­ ی جو اخلاقی با سکوت سازمانی اعضای هیات علمی می باشد.روش بررسی: روش پژوهش توصیفی - همبستگی بوده و روش جمع آوری داده ها شامل بررسی پیمایشی می باشد. جامعه­ ی آماری شامل تمامی اعضای هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 183 نفر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور بررسی متغیرهای پژوهش از پرسشنامه های استاندارد جو اخلاقی و سکوت سازمانی استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه همزمان با کمک نرم افزارspss21 استفاده شد.یافته ها: میانگین جو نوع دوستانه (3.99±0.71)، جو قانونی (3.65±0.91)، جو حقوقی (3.98±0.62)، جو ابزاری (3.14±1.08)، جو مستقل (4.31±0.48)، و سکوت سازمانی (3.19±0.33) بود. مقدار ضرایب همبستگی جو اخلاقی و مولفه های آن: نوع دوستانه، قانونی، حقوقی و اصولی، ابزاری و مستقل با سکوت سازمانی به ترتیب برابر با 0.565-، 0.334-، 0.424-، 0.516-، 0.39 و 0.505- بود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که جو اخلاقی 40.1 درصد از واریانس سکوت سازمانی را تبیین می کند که از بین جوهای اخلاقی: جو مستقل با مقدار b(-0.268)، جو ابزاری با مقدار b(0.266)، جو حقوقی و اصولی با مقدار b(-0.243) و جو نوع دوستانه با مقدار b(-0.14) از توان پیش بینی سکوت سازمانی اعضای هیات علمی برخوردار بوده اند (p<0.05)نتیجه گیری: سکوت سازمانی اعضای هیات علمی می تواند تحت تاثیر جوهای اخلاقی حاکم بر دانشگاه قرار بگیرد به طوری که جوهای نوع دوستانه، قانونی، حقوقی و اصولی و مستقل سکوت سازمانی اعضای هیات علمی را کاهش می دهد و جو ابزاری سکوت سازمانی را افزایش می دهد.

زمینه و هدف: شناخت عوامل موثر در ایجاد خشنودی شغلی می تواند در افزایش رضایت شغلی اعضای هیات علمی و ایجاد انگیزه در جهت پیشبرد اهداف آموزشی و پژوهشی مفید باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارایه­ ی مدل ساختاری پیش بینی متغیر های مرتبط بارضایت شغلی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز صورت می پذیرد. پیش بینی متغیر های مرتبط با رضایت شغلی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز صورت می پذیرد.روش بررسی: پژوهش حاضر مطالعه ای کاربردی و توصیفی است از منظر گردآوری اطلاعات و داده ها از نوع همبستگی است. جامعه­ ی آماری متشکل از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز است که از این میان 214 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، تلفیقی از پنج پرسشنامه بسته و استاندارد است. امتیازدهی پرسشنامه به صورت لیکرت 5گزینه ای بود. داده­ ها با بهره گیری از نرم افزا (lisrel8.5) و با استفاده از تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته­ ها: بر اساس یافته های مطالعه­ ی ارتباط معناداری میان تمامی متغیرهای پیش بین (حمایت مدیر، هنجار ذهنی و امنیت شغلی) و خشنودی شغلی وجود دارد. همچنین متغیر واسطه ای (خودکارآمدی) نیز ارتباط مستقیم و معنا داری با متغیر ملاک (خشنودی شغلی) دارد. در نهایت نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیرها ی پیش بین (حمایت مدیر، هنجار ذهنی و امنیت شغلی) اثر غیر مستقیم و معناداری نیز از طریق متغیر واسطه ای (خودکارآمدی) با خشنودی شغلی دارد.نتیجه گیری: در خشنودی شغلی اعضای هیات علمی متغیر های بسیاری تاثیر گذارند که تعدادی از آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد که امنیت شغلی و خودکارآمدی به ترتیب بیشترین اثر را یر متغیر ملاک یعنی خشنودی شغلی دار می باشند.

زمینه و هدف: شیوه ها و سبک های یادگیری که یکی از عوامل موثر در یادگیری است را می توان تغییرات نسبتا پایدار از نحوه دریافت و تعامل و سازش فرد با محیط یادگیری بیان کرد. از آنجایی که وظیفه یاددهی و بهبود وضعیت و شرایط موجود برای یادگیری دانشجویان، یکی از فعالیت­ های کلیه­ ی مراکز آموزشی محسوب می­گردد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی مراحل و سبک­ های یادگیری بر اساس نظریه ­ی کلب در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم انجام گرفت.روش بررسی: مطالعه­ ی حاضر یک مطالعه توصیفی-مقطعی است که در سال 94 بر روی 279 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم که به روش نمونه گیری سهمیه­ ای انتخاب شدند، انجام شد. ابزار گردآوری داده­ ها پرسشنـامه استاندارد شده سبـک­ های یادگیری کلب (Kolb) بود. داده­ ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین سنی دانشجویان 22.23±4.38 سال و میانگین معدل تحصیلی 16.85±1.65 بود. به طور کلی سبک یادگیری دانشجویان 38.9 درصد همگرا، 37.5 درصد جذب کننده، 13.2 درصد واگرا و 10.4 درصد انطباق یابنده بود. بین سبک­های یادگیری و جنسیت ارتباط معنی داری وجود داشت (p=0.01).نتیجه گیری: با توجه به اینکه سبک ترجیحی اکثر دانشجویان همگرا و جذب کننده بود، لذا پیشنهاد می­شود که از روش­ های آموزش بصری (مانند نقشه و دیاگرام)، خود آموزی، آموزش انفرادی و تاکید بر کاربردهای عملی مطالب در تدریس استفاده گردد.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه­ ی بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی مبتنی بر تلفن همراه با پیشرفت تحصیلی و اعتماد در روابط بین فردی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند انجام گرفت.روش بررسی: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد؛ جامعه­ ی آماری شامل دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده­ ی بهداشت و دانشجویان دکترای عمومی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند بودند. با توجه به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 150 نفر از دانشجویان انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه­ ی مقیاس اعتماد در روابط بین فردی رمپل و هولمز (Rempel & Holmes)، پرسشنامه ­ی محقق ساخته میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و پیشرفت تحصیلی استفاده شد.یافته­ها: بین زمان اختصاص داده شده به شبکه ها و تعداد عضویت در گروه های اجتماعی مجازی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه ­ی منفی و معناداری وجود داشت (p<0.01). پیشرفت تحصیلی دانشجویانی که از شبکه های اجتماعی مجازی جهت مقاصد علمی استفاده می کردند بیشتر از دانشجویانی است که از شبکه های اجتماعی مجازی جهت مقاصد غیر علمی استفاده می کردند (T=4.93, P<0.01). بین زمان اختصاص داده شده به شبکه های اجتماعی با مولفه های قابلیت اعتماد، پیش بینی پذیری و وفاداری رابطه­ ی منفی و معناداری مشاهده شد(P<0.05).نتیجه گیری: پیشنهاد می شود با تشکیل کارگاه ها و دوره های آموزشی درباره­ ی چگونگی استفاده علمی از شبکه های مجازی و آشنایی دانشجویان با انواع شبکه های علمی مجازی در جهت بهبود و تقویت یادگیری دانشجویان تلاش نمود.

زمینه و هدف: پرورش تفکر انتقادی و مهارت های عملی در نظام آموزش پزشکی کشور همچنان به عنوان چالشی جدی و در خور توجه باقی مانده است.روش های متداول آموزشی از جمله سخنرانی که به عنوان روش غالب در نظام آموزش عالی به کار می رود، سبکی انفعالی است که تفکر انتقادی را نادیده می گیرد. بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر آموزش درس اصول و فنون پرستاری به روش نقشه ی مفهومی و متداول بر مهارت های تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه نیمه تجربی بر روی 70 نفر از دانشجویان ترم اول دانشکده ی پرستاری و مامایی تهران انجام شد. دانشجویان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به روش تصادفی ساده به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. محتوای آموزشی در گروه آزمون به روش نقشه مفهومی و در گروه کنترل به روش سخنرانی، نمایش و کار عملی ارایه شد. جمع آوری داده ها با پرسشنامه مشخصات فردی و آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا- فرم ب در ابتدا و چهار هفته پس از آخرین جلسه ی آموزش انجام شد. داده ها در سطح معنی داری P<0.05 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: قبل از آموزش، میانگین نمره ی کل تفکر انتقادی در گروه نقشه مفهومی 9.71±2.66 و در گروه متداول 9.64±2.14 بود و تفاوت دو گروه معنی دار نبود (p=0.121)، اما پس از آموزش تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده شد 15.20±2.71 در گروه نقشه مفهومی و 0.25±2.06 در گروه متداول، p=0.01 این تفاوت در تمامی مولفه ها معنی دار بود (p=0.003)نتیجه گیری: به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی در آموزش دانشجویان پرستاری می تواند منجر به توسعه مهارت های تفکر انتقادی، به عنوان یکی از رسالت های مهم آموزش عالی گردد. از این رو بهتر است در آموزش بالینی پرستاری به کار گرفته شود.

زمینه و هدف: وبلاگ نویسی یک شیوه به اشتراک گذاشتن و انعکاس دادن تجارب دانشجویان در دنیای وب می باشد که دارای اثرات بالقوه در یادگیری می باشد. هدف از این تحقیق تعیین تاثیر وبلاگ نویسی گروهی بر یادگیری و تداوم آن درس پرستاری بیماریهای قلب در دانشجویان پرستاری می باشد.روش بررسی: این یک مطالعه ی نیمه تجربی می باشد که در آن تمام دانشجویان ترم چهارم کارشناسی پرستاری (28 نفر) وارد مطالعه شدند. آنها به صورت تصادفی ساده به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند و درس پرستاری بیماری های قلب در دو گروه تدریس شد. در گروه مداخله علاوه بر شیوه ی معمول تدریس، خود دانشجویان اقدام به طراحی یک وبلاگ آموزشی کردند و در گروه شاهد شیوه معمول تدریس برگزار شد. با پیش آزمون، پس آزمون بعد از تدریس و 3 ماه بعد از تدریس میزان یادگیری دانشجویان با استفاده از یک آزمون محقق ساخته سنجیده شد. جهت تعیین اعتبار از روش اعتبار محتوا و جهت پایایی از روش دو نیمه کردن آزمون r=0.76 استفاده شد.یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمرات پیش آزمون و پس آزمون 1 و 2 در گروه کنترل به ترتیب 6.26±1.65، 16.01±2.48 و 14.66±1.72 و در گروه مداخله به ترتیب 6.75±1.55، 16.29±2.17 و 16.18±1.88 بود. بین میانگین نمرات یادگیری پیش آزمون و پس آزمون 1 در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت. با این حال نمرات پس آزمون 2 در گروه مداخله به طور معنی داری بیشتر بود (p=0.03) نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میزان یادگیری بلافاصله بعد از مداخله در هر دو گروه افزایش یافته است با این حال دانشجویانی که اقدام به تهیه وبلاگ آموزشی نموده اند تداوم و پایداری یادگیری آنان در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری بالاتر بود.

زمینه وهدف :یکی ازچالش های اصلی آموزش پزشکی،آموزش بالینی اثر بخش وکارایی است که بتواند تفکرمنطقی و توانایی تصمیم گیری رادردانشجویان نهادینه نماید.لذا مطالعه ی حاضربا هدف به کارگیری دانش علوم پایه دردوره بالینی پزشکی با روش قانون آگام درآموزش دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام گردید.روش بررسی: مطالعه ازنوع توصیفی – تحلیلی بوده وبا روش سرشماری دربازه یک ساله در86 کارآموز و کارورز بخش عفونی بیمارستان آموزشی درمانی صیاد با استفاده ازپرسشنامه ی محقق ساخته رو اوپایا درمقیاس 5 درجه لیکرت با آلفای کرونباخ 85 و با بکارگیری قانون آکام انجام گردید.داده ها پس از تکمیل پرسشنامه جمع و با آزمون کای اسکویرتحلیل شد.یافته ها: یافته ها نشان داد 79 درصد از شرکت کنندگان نسبت به حیطه ی قدرت استدلال و 65.1 درصد نسبت به حیطه ی سرعت زمان تشخیص و 60.5 درصد نسبت به همکاری تیمی و 79.1 درصد نسبت به ارتقای توانمندی نظرکاملا موافق داشتند. 7درصد نسبت به حیطه ی سرعت زمان تشخیص نظرمخالف وکاملامخالف داشتند. جنس برروی سرعت زمان تشخیص درسطح احتمال 5 درصد اثرمعنی دار داشته و برروی سایرحیطه ها،اثر معنی دارنداشت. مقطع تحصیلی برروی قدرت استدلال وارتقا توانمندی درسطح احتمال 5% اثر معنی دار داشته و بر روی سرعت زمان تشخیص و همکاری تیمی دراین سطح احتمال اثر معنی دار نداشت.نتیجه گیری: درمحیط پیچیده آموزشی برای دست اندرکاران آموزشی بسیار مهم است که مهارت های تفکر وقضاوت را دردانشجویان پرورش دهند. به کارگیری قانون آکام می تواند شکاف بین تئوری وعمل را پر نمایند و مفاهیم اساسی را در بالین ارایه دهد.

زمینه و هدف: یکی از مهارت های مورد نیاز برای زندگی اجتماعی، مهارت های ارتباطی میان فردی است. ارزیابی مهارت های میان فردی در عصر حاضر به علت رشد و توسعه شبکه های اجتماعی بسیار حایز اهمیت است. بنابراین ضرورت دارد ابزاری در این زمینه تعبیه شود. این پژوهش با هدف اعتباریابی پرسشنامه مهارت های ارتباطی میان فردی فترو (2000) در بین دانشجویان دانشگاه تبریز و علوم پزشکی تبریز انجام گرفت.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، تعداد 750 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز و علوم پزشکی تبریز با روش نمونه گیری تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه ی استاندارد آزمون مهـارت های ارتباطـی میان فردی فتـرو بود که دارای 65 سوال با مقیاس 5 درجه ای لیکرت بود. تحلیل داده ها، با بکارگیری آزمون آماری تحلیل عاملی اکتشافی انجام شد.یافته ها: از بین 750 نمونه پژوهش، 423 نفر از نمونه ها دانشجویان دانشگاه تبریز و 327 نفر از دانشجویان علوم پزشکی تبریز بودند. با اجرای تحلیل عاملی اکتشافی بر روی 65 گویه، 6 عامل استخراج گردید و 54 گویه باقی ماند. برای نام گذاری عامل های جدید از پرسشنامه ی اصلی و پیشینه نظری و پژوهشی استفاده شد. این 6 عامل (همدلی و صمیمیت، ابراز وجود، مهارت های ارتباطی، توانایی حفظ ارتباطات، حل تعارض و مهارت های گوش دادن) 45.26 درصد کل واریانس را تبیین می کنند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از تحلیل عاملی عاملی اکتشافی، پرسشنامه ی جدید نسبت به پرسشنامه ی اصلی با تعداد گویه های کمتر و مولفه های بیشتر می تواند برای سنجش مهارت های ارتباطی میان فردی مورد استفاده محققان قرار بگیرد.

زمینه و هدف:علم پزشکی درمیان علوم بشری ازجایگاه ویژه ای برخوردار است، چون دستیابی به اهداف سایرعلوم فقط باسلامت جسم وروح میسرخواهدگردید. یکی ازعوامل موثردرفرایندآموزش، به ویژه آموزش پزشکی کتب آموزشی مرتبط وروش های منحصربه فردبکارگرفته درآن است که یقینا نقش پررنگ وانکارناپذیر ایران وایرانی درتولیدونشرمبانی علم پزشکی دردنیا به جهانیان برهمگان آشکاراست.شیخ الرئیس ابوعلی سیناوعلی بن عباس اهوازی که تالیفات شان یعنی کتاب های گرانسنگ "قانون" و"الملکی" تااوائل قرن 18 میلادی درمدارس طبی اروپا تدریس می شدند،ازبزرگان طب ایرانی هستندکه جامعه پزشکی دنیا باید خود را مدیون آن ها بداند.روش بررسی:بررسی وتحلیل متن قسمتی ازکتاب کامل الصناعه الطبیه می باشد که به معرفی شیوه های آموزش زمان نگارش کتاب پرداخته است.یافته ها: طب ملکی حدود چهارصد هزار کلمه دارد و به بیست مقاله که هریک مشتمل بر چند فصل است تقسیم می شودکه ده مقاله اول آن درباره ی طب نظری است و بقیه مربوط به طب عملی است.او روش آموزشی نگارشی خود رادرتدوین وتقریراین کتاب روش "تقسیم" معرفی میکند.نتیجه گیری:یکی از مهم ترین وظایف هرملتی حراست و حفاظت از منابع علمی و فرهنگی خود از تاراج و چپاول بیگانگان است. کتاب کامل الصناعه الطبیه که در یکی از دوره های اوج و شکوه تاریخ پزشکی ایرانی توسط علی بن عباس مجوسی اهوازی به رشته تحریر درآورده است، دارای جایگاه رفیعی به جهت شیوه ی نگارش آموزشی اش یعنی روش "تقسیم"می باشد، روشی که یکی ازبهترین روش هایی که پس از حکیم اهوازی – حتی امروزه نیز- درتدوین نگارش کتب آموزشی رشته پزشکی و غیر پزشکی مورد استفاده است.

زمینه و هدف: راهبردهای مطالعه و یادگیری شامل افکار و رفتارهای نهان و آشکاری است که با موفقیت در یادگیری مرتبط هستند. از طرفی، پرورش و رشد نسلی از دانشجویان که قادر به فعالیت در محیط هایی با ارزش های متنوع، تغییرات سریع فناوری و تحولات پیچیده ی فرهنگی و اجتماعی باشد، یکی از چالش های منحصربه فرد مسوولان دانشگاه ها است. این مطالعه باهدف بررسی رابطه ویژگی های فردی و تجارب دانشگاهی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زنجان با دستاورد های تحصیلی آنان انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر، مطالعه ای توصیفی -همبستگی است که نمونه ی مطالعه 352 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زنجان در سال 1394-1395 بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برحسب جنسیت، رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی انتخاب شدند ابزار پژوهش پرسشنامه ی استاندارد تجربیات دانشجویان دانشکده (CSEQ) بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و رگرسیون چندگانه استفاده شد.یافته ها: بر اساس نتایج، هر سه بعد تجارب دانشگاهی دانشجویان شامل ادراک از کیفیت تلاش، کیفیت محیط موسسه و انسجام اجتماعی به ترتیب پیش بینی کننده دستاوردهای تحصیلی آنان است و 0.415 از واریانس دستاوردها پیش بینی می کند. همچنین برحسب رشته و مقطع تحصیلی قدرت ابعاد تجارب دانشجویان در پیش بینی دستاوردهای تحصیلی آنان متفاوت است. نتایج این پژوهش به طورکلی نشان دهنده ی رضایت نسبی دانشجویان از دستاوردهای دانشگاهی است.نتیجه گیری: توجه به ویژگی های فردی و تجارب دانشگاهی دانشجویان به منظور تحقق دستاوردهای تحصیلی آنان در دانشگاه های علوم پزشکی ضروری است. لذا تاثیر پذیری افراد از محیط پیرامون علمی اعم از افراد و امکانات، بهبود این عوامل در راستای برقراری ارتباط بهتر بین دانشجویان و اساتید و کارمندان و بهبود محیط فیزیکی برای انجام کارهای گروهی و تحقیقاتی اهمیت دارد.

زمینه و هدف: مهارت های ارتباطی به رفتارهایی گفته می شود که به فرد کمک می کند تا عواطف و نیازهای خود را به درستی بیان نموده و به اهداف بین فردی دست یابد. این مطالعه با هدف تعیین میزان مهارت های ارتباطی بین فردی و عوامل مرتبط با آن در میان دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان انجام گردید.روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی بود. جامعه ی مورد بررسی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان بودند که از بین آن ها 720 نفر به صورت تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه ای دو بخشی شامل مشخصات دموگرافیک دانشجویان مورد بررسی و 34 سووال در مورد مهارتهای ارتباطی بین فردی بود. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS نسخه 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین نمره ی سطح مهارت های ارتباطی دانشجویان مورد مطالعه برابر با 102.49±9.74بود. ارتباط معنی داری بین نمره ی میانگین مهارت های ارتباطی دانشجویان و ترم تحصیلی وجود نداشت (p=0.62) کمترین و بیشترین نمره ی میانگین مهارت های ارتباطی با 99.33±9.50 و 104.25±10.18 به ترتیب مربوط به رشته های اتاق عمل و رادیوتراپی بود.نتیجه گیری: سطح توانمندی های دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان در زمینه ی مهارت های ارتباطی بین فردی در جایگاه مطلوبی قرار ندارد. انجام پژوهش های مداخله ای به منظور ارتقای مهارت های ارتباطی توصیه می شود.