توسعه آموزش در علوم پزشکی
سال:1394 | دوره:8 | شماره:18 |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: هدف این پژوهش بررسی و تبیین جایگاه مولفه های برنامه درسی پنهان در دانشگاه علوم پزشکی کاشان بود.روش بررسی: جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کاشان به تعداد 2031 نفر بود که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم، 425 دانشجو به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند.ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که برنامه درسی پنهان را در قالب 6 مولفه بررسی کرده، ضریب پایایی آن را از طریق آلفای کرونباخ 78 درصد برآورد گردید.یافته ها: یافته ها نشان داد که سه متغیر فضای فیزیکی و ظاهر دانشگاه، ویژگی های رفتاری و شخصیتی اساتید و شیوه های ارزشیابی آن ها با برخورداری از بالاترین میانگین دارای آثار و دلالت های منفی پنهان بوده، به نحوی که حوزه های یادگیری و رفتاری دانشجویان را به گونه ای مغایر با اهداف رسمی و از قبل تعیین شده تحت تاثیر قرار می دهند.نتیجه گیری: ضرورت دارد که فضای فیزیکی و ظاهری دانشگاه، ویژگی های رفتاری و شخصیتی اساتید و شیوه های ارزشیابی آن ها به گونه ای اصلاح یا تعدیل گردد که تسهیل کننده یادگیری واقعی دانشجویان و مانع ایجاد نگرش های منفی در میان آن ها باشد.

زمینه و هدف: ارزشیابی عبارت از فرایند نظام مند گردآوری، تحلیل و تفسیر داده ها به منظور ارزش گذاری و قضاوت می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر کارگاه آموزش طراحی سوال برکیفیت آزمون های کتبی پایان ترم انجام پذیرفت.روش بررسی: در این پژوهش نیمه تجربی ابتدا کلیه سوالات آزمون های دروس نظری2 دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی قبل و پس از ارایه کارگاه و دفترچه راهنما با عنوان "قواعد طراحی سوال" جمع آوری شد. تاکسونومی، ارتباط و پوشش محتوایی آزمون ها توسط سه تن از مدرسین هر بخش آنالیز شد. سایر شاخص ها مانند ضرایب تمیز و دشواری،ارزش گزینه های انحرافی و مرزی ،ضریب خطا و میزان رعایت قواعد ساختاری با استفاده از چک لیست میل من (Millman) و فرمول های استاندارد محاسبه گردید. تحلیل داده ها با استفاده از تست های Independent Samples t. Test و Mann-Whitney Test و ANOVA انجام پذیرفت.یافته ها: قبل از مداخله شاخص های ارتباط محتوایی و ضریب دشواری در حد مطلوب بودند. پس از مداخله نسبت سوالات تستی، ارتباط محتوایی و ضریب تمیز افزایش داشتند در حالی که میزان رعایت قواعد ساختاری آزمون، ضریب دشواری، میزان گزینه های انحرافی نیازمند بازبینی ،ضریب خطا، تعداد سوالات نیازمند بازبینی و پوشش محتوایی کاهش نشان دادند. در کل مداخله فقط روی کاهش ضریب خطا تاثیر کاربردی داشت.نتیجه گیری: کارگاه کوتاه مدت آموزش روش های طراحی سوال بر کیفیت آزمون های پایان ترم تاثیر کاربردی نداشت و به نظر می رسد برای بهبود کیفیت آزمون نیاز به مداخلات دیگری نظیرآموزش مستمر وجود دارد.

زمینه و هدف: قضاوت های فردی اغلب مبهم بوده، افراد نمی توانند به آسانی ادراکات و انتظارات خود را در مورد کیفیت خدمات به صورت یک مقدار عددی دقیق بیان دارند. استفاده از واژه های زبانی جهت توصیف درجه انتظار و ادراک واقعی تر به نظر می رسد. در این پژوهش، رویکردی ترکیبی از سروکوال و منطق فازی به منظور ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی در دانشگاه آزاد اسلامی قم ارایه گردید.روش بررسی: این مطالعه توصیفی - مقطعی در سال 1392 انجام شد. بدین منظور، نمونه ای به حجم 365 نفر به روش طبقه بندی نسبی انتخاب شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد سروکوال جمع آوری شدند. روایی پرسشنامه توسط خبرگان تایید شده، پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 0.84 به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون های من ویتنی، کروسکال والیس و ویلکاکسون استفاده شد.یافته ها: مقایسه بین ادراکات و انتظارات دانشجویان نشان داد تفاوت معناداری در تمامی ابعاد کیفیت خدمات آموزشی وجود دارد.(P<0.05) میانگین شکاف خدمات آموزشی برابر 0.79- بود که بیانگر شکاف منفی در کیفیت خدمات می باشد. بیشترین شکاف مربوط به بعد عوامل محسوس(0.90-) و کمترین شکاف در ابعاد قابلیت اطمینان و پاسخگویی(0.74-) مشاهده گردید. بین شکاف کیفیت خدمات آموزشی برحسب جنسیت، نوع دانشکده و رشته تحصیلی تفاوت معناداری وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه بیشترین شکاف کیفیت در بعد عوامل محسوس بود. جهت بهبود این بعد پیشنهاد می گردد بهبود منابع کتابخانه و افزایش کارگاه های رایانه در اولویت قرار گیرند.

زمینه و هدف: به کارگیری روش های نوین فعال و مشارکتی در تدریس، به عنوان یکی از روش های آموزشی دانشجو محور موجب افزایش دانش دانشجویان می گردد. در این مطالعه، چند روش و شیوه آموزشی ترکیب شده و برای تدریس آمار به کار رفته است و به دنبال آن به مقایسه تاثیر روش ترکیبی با روش آموزش کلاسیک پرداخته شد. روش بررسی: در مطالعه حاضر 20 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته های پرستاری با گرایش مراقبت های ویژه، بیوشیمی، بیوتکنولوژی و MPh گرایش مدیریت، را به دو گروه روش آموزشی کلاسیک (گروه کنترل) و ترکیبی (گروه تجربی) تقسیم و به مقایسه تاثیر دو روش پرداختیم. در این مطالعه تقسیم تصادفی بر مبنای رشته های تحصیلی صورت گرفت. یافته ها: آزمون من-ویتنی یو نشان داد که متوسط نمره دانش آمار دانشجویان در ابتدای مطالعه (Pre-test) تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشته (p=0.32) در حالی که در انتهای مطالعه نمره دانش آمار دانشجویان در دو گروه تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند (p<0.001)، به طوری که میانه نمره دانش آمار گروه مداخله 18.09 و میانه نمره دانش آمار دانشجویان شرکت کننده در گروه کنترل 13.33 بود. در این مطالعه نگرش دانشجویان به روش تدریس ترکیبی نسبت به کلاسیک مثبت تر بود (p=0.016).نتیجه گیری: با توجه به بالاتر بودن نمره دانش و نگرش دانشجویان در گروه آموزش فعال ترکیبی نسبت به روش کلاسیک به نظر می رسد که روش آموزش فعال ترکیبی باعث ارتقای سطح دانش دانشجویان در زمینه علوم آماری شده است و عامل اصلی آن ممکن است تمرین عملی و مشارکت دانشجویان در حل مساله باشد.

زمینه و هدف: آزمون های چند گزینه ای رایج ترین نوع ارزیابی در آموزش علوم پزشکی بوده، اگر با دقت و مطابق با قواعد آزمون سازی تهیه شوند، ابزار معتبری برای تضمین کیفیت آموزش خواهند بود. هدف این مطالعه مقایسه برخی شاخص های کیفیت سوالات چند گزینه ای امتحانات ارتقا دانشگاه علوم پزشکی تبریز و دانشنامه کشوری رشته های دستیاری جراحی عمومی ،کودکان ،زنان و مامایی و داخلی در سال های 1389 و 1390 با توجه خاص به مدیریت بهبود کیفیت و پایش آزمون های درون دانشگاهی بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی – مقطعی، 2400 سوال چهارگزینه ای مربوط به آزمون ها کتبی ارتقا و دانشنامه کشوری رشته های مذکور از نظر تاکسونومی و رعایت اصول ساختاری توسط اساتید خبره در زمینه علوم بالینی و آموزش پزشکی، مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات جمع آوری شده به وسیله آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: کیفیت سوالات آزمون های درون دانشگاهی و دانشنامه کشوری رشته های مذکور متفاوت و اختلاف بارزی داشتند. در مقایسه از نظر تاکسونومی و رعایت اصول ساختاری در آزمون های دانشنامه کشوری رشته جراحی عمومی و درآزمون های ارتقا رشته داخلی وضعیت بهتری داشتند..سوالات آزمون های ارتقای رشته های کودکان و جراحی عمومی در مقایسه با دانشنامه این رشته ها به طور قابل توجهی در سطوح پایین یادگیری (تاکسونومی I) طراحی و دارای اشکالات ساختاری بیشتری بودند.نتیجه گیری: با توجه به اختلاف قابل توجه در کیفیت سوالات آزمون های مورد بررسی ،پایش سیستماتیک این آزمون ها به منظور ارتقا کیفیت آن ها ضروری می با شد.

زمینه و هدف: لوله گذاری تراشه یکی از مهارت های پایه در علوم پزشکی است با اینحال میزان موفقیت افراد مبتدی در این مهارت پایین است. ویدیولارنگوسکوپ ها (گلایدوسکوپ) وسایل جدیدی هستند که می توانند موفقیت آموزش لوله گذاری تراشه را افزایش دهند. هدف این مطالعه مقایسه میزان موفقیت لوله گذاری تراشه بعد از آموزش با دو روش گلایدسکوپ و لارنگوسکوپ است.روش بررسی : مطالعه به روش نیمه تجربی بر روی 30 نفر از دانشجویان رشته هوشبری که هیچ گونه آموزش لوله گذاری تراشه نداشتند، انجام شد. پس از آموزش های تئوریک و آموزش بر روی مانکن، دانشجویان به روش نمونه گیری آسان به دوگروه 15 نفری تقسیم شدند و آموزش لوله گذاری بر بالین بیمار در اتاق عمل در یک گروه به کمک لارنگوسکوپ و در گروه دیگر به کمک گلایدوسکوپ انجام شد. سپس میزان موفقیت لوله گذاری و زمان آن طی 10 اقدام متوالی، در هر دو گروه اندازه گیری، ثبت و به کمک آزمون های X2،T- test و ANOVA مقایسه شد.یافته ها: میزان موفقیت و زمان متوسط لوله گذاری تراشه بعد از ده بار لوله گذاری در گروه گلایدوسکوپ و گروه لارنگوسکوپ به ترتیب 86.7 درصد و 18.14 ثانیه و 60 درصد و 19.46 ثانیه بود. میزان موفقیت لوله گذاری تراشه در اولین اقدام تا دهمین اقدام در گروه گلایدوسکوپ بیشتر از گروه لارنگوسکوپ بود (P<0.05).نتیجه گیری: آموزش لوله گذاری تراشه به کمک گلایدوسکوپ، در مقایسه با لارنگوسکوپ باعث افزایش موفقیت لوله گذاری و سرعت انجام آن می شود.

زمینه و هدف: آمادگی خودراهبر در یادگیری و سبک های یادگیری دو مشخصه یادگیری و فردی مهم در فراگیران است که باید به منظور طراحی و اجرای آموزش اثربخش مدنظر قرار گیرد. بنابراین، این پژوهش با هدف تعیین ارتباط سبک های یادگیری با آمادگی خود راهبر در یادگیری در دانشجویان صورت پذیرفت. روش بررسی: در مطالعه ای توصیفی- مقطعی درنیم سال دوم سال تحصیلی 93-1392 همه دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی زنجان وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل سه پرسشنامه جمعیت شناختی، آمادگی یادگیری خودراهبر فیشر و سبک های یادگیری کلب بود.یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره کل آمادگی خودراهبر دانشجویان 15.59±157.39 به دست آمد و سبک یادگیری اکثر دانشجویان (54.9 درصد) جذب کننده بود. در میانگین کل آمادگی یادگیری خود راهبری (P=0.039) و حیطه خودمدیریتی (P=0.031) و حیطه خودکنترلی (P=0.021) دانشجویان با سبک یادگیری مختلف اختلاف معنی دار آماری وجود داشت.نتیجه گیری: توجه به این مولفه ها با توجه به کمبود علاقه به پرستاری و زیاد بودن میزان انصراف از رشته و خروج از حرفه پرستاری، در ارتقای رشته و حرفه پرستاری و تربیت پرستاران کارآمدی که یادگیرندگان مادام العمر هستند، می تواند موثر واقع شود.

زمینه و هدف: ارزشیابی عملکرد اعضای هیات علمی همواره با مسایل مختلفی دست به گریبان است لذا این مطالعه با هدف توصیف و شناسایی تجارب اعضای هیات علمی در مورد روند ارتقا، طراحی و اجرا شده است. روش بررسی: این مطالعه مقطعی- توصیفی می باشد که داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان و برای اطمینان از پایایی آن ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد(76 درصد). مشارکت کنندگان اساتید ارتقا یافته دانشگاه علوم پزشکی مشهد بودند که به روش تصادفی طبقه ای 122 نفر وارد مطالعه شدند.داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: 66.2 درصد از اساتید گروه علوم بالینی و پایه در مورد زیرمعیارهای «ماده فرهنگی» و 54.1 درصد در مورد «عملکرد هیات ممیزه»، همچنین اعضای هیات علمی گروه علوم بالینی در مورد زیرمعیارهای «کلیات فرآیند ارتقا» و «عملکرد هیات اجرایی جذب» به ترتیب 55.1 درصد و 63.5 درصد؛ گزینه «مخالفم» را انتخاب کردند و فقط بین دو گروه آموزشی بالینی و پایه از نظر متغیر «ماده فرهنگی» تفاوت آماری معنی داری مشاهده شد (P<0.02) اعضای هیات علمی در مورد زیرمعیارهای «ماده آموزش»، «ماده پژوهش»، «ماده اجرایی»، «ارزیابی اولیه پرونده»، «عملکرد کمیته منتخب» و «عملکرد کمیته تخصصی» به ترتیب 63.1 درصد، 59 درصد، 59 درصد، 74.6 درصد، 66.4 درصد و 63.1 درصد؛ «گزینه موافقم» را انتخاب کردند و تنها بین دو گروه آموزشی بالینی و پایه از نظر متغیر «عملکرد کمیته منتخب» تفاوت آماری معنی داری وجود داشت (P<0.05) در قسمت سوالات باز پرسشنامه اساتید مدون کردن فرایند ارتقاء را به عنوان بهترین راه برای حل مشکلات دراین زمینه بیان کردند.نتیجه گیری: در مطالعه حاضر، کلیات فرآیند ارتقا، ماده فرهنگی، عملکرد هیات اجرایی جذب و عملکرد هیات ممیزی میانگین کمتری کسب نموده اند، بنابراین شیوه های ارتقای شفاف و منصفانه، تدوین شاخص های کیفی و کمی مناسب برای سنجش فعالیت ها، همگن سازی فرآیندها و به کارگیری نیروی متخصص در کمیته های ارتقا دانشگاه ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: بررسی رابطه بین اولویت بندی اعضای هیات علمی از مسوولیت های شغلی خود با کیفیت عملکرد آنان از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی هرمزگان در قالب یک مدل معادله ساختاری هدف این مطالعه بود.روش بررسی: کلیه ی اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی هرمزگان که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 115 نفر عضو هیات علمی و 345 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش، مقیاس شغلی مدرسان مشاور و پرسشنامه ارزشیابی کیفیت عملکرد اعضای هیات علمیبود برای روش های آماری،از تحلیل واریانس اندازه-گیری های مکرر، تی تست تک نمونه ای و مدل معادله ساختاری استفاده شد.یافته ها: اعضای هیات علمی بالاترین اولویت را به تحقیق و پایین ترین اولویت را به نظارت و مشاوره دادند. دانشجویان عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی را در حد بالاتر از متوسط و پایین تر از حد مطلوب ارزشیابی نمودند.اولویت اعضای هیات علمی به تدریس و مشاوره و نظارت، پیش بینی کننده مثبت و معنادار ارزشیابی دانشجویان از عملکرد آموزشی آنان بود و اولویت آنان به تحقیق و خدمات اجتماعی پیش بینی کننده منفی و معنادار ارزشیابی دانشجویان از عملکرد آموزشی آنان بود.نتیجه گیری: با تاکید اعضای هیات علمی بر تدریس با کیفیت بالا و همچنین اختصاص وقت کافی برای مشاوره و راهنمایی دانشجویان می توان انتظار داشت که عملکرد آنان نیز توسط دانشجویان رضایتبخش ارزیابی گردد.

زمینه و هدف: دانشگاه ها در محیطی فعالیت می کنند که به شدت پویا و متغیر می باشد و سکوت سازمانی می تواند از یک سو تحت تاثیر میزان اعتماد دانشجویان به مدیران شکل گیرد و از سوی دیگر، بر میزان رضایت تحصیلی دانشجویان تاثیر گذار باشد و این پویایی را دستخوش تغییر سازد. لذا هدف این پژوهش بررسی نقش سکوت سازمانی در تبیین ارتباط بین اعتماد دانشجویان به مدیران و رضایت تحصیلی آنان می باشد.روش بررسی: روش تحقیق توصیفی - پس رویدادی وروش آماری همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری است. نمونه ای 227 نفره به شیوه طبقه ای تصادفی از میان کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی علوم پزشکی دانشگاه شیراز انتخاب گردید. ابزار اندازه گیری را پرسشنامه 39 گویه ای تشکیل می داد که پایایی آن از فرمول آلفای کرونباخ در سطح بالایی گزارش شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی، میانگین، انحراف معیار و همچنین از روش تحلیل مسیر با استفاده از مدل معادلات ساختاری استفاده شد.یافته ها: تعداد کل نمونه آماری تحقیق 227 نفر بود که از این تعداد، 70 درصد دانشجویان زن، 30 درصد دانشجویان مرد بودند. متغیر اعتماد دانشجویان به مدیران به طور مستقیم و معنادار پیش بینی کننده رضایت تحصیلی دانشجویان می باشد. همچنین متغیر اعتماد دانشجویان به مدیران، پیش بینی کننده منفی و معنادار سکوت سازمانی دانشجویان می باشد. اما متغیر سکوت نقش میانجی یا واسطه ای بین متغیر اعتماد دانشجویان به مدیران و رضایت تحصیلی نداشت. نتیجه گیری: افزایش سطح اعتماد دانشجویان به مدیران دانشگاه می تواند در کاهش سکوت آن-ها تاثیر گذاشته، دانشگاه را از این منبع مهم در جهت فهم مشکلات و ارایه ایده های نو در راستای بهبود عملکرد دانشگاه محروم نسازد. با این حال کاهش سکوت تحصیلی لزوما منجر به افزایش سطح رضایت تحصیلی نمی شود و رضایت تحصیلی می تواند مستقیما و بدون واسطه سکوت سازمانی تحت تاثیر اعتماد دانشجویان به مدیران باشد. بنابراین اعتماد دانشجویان به مدیران می تواند مستقیما منجر به افزایش رضایت تحصیلی شده و در نهایت اثربخشی سیستم های آموزش عالی را به ارمغان آورد.

زمینه و هدف: کمبود معیارهای تدریس کارآمد و موثر به عنوان یکی از مشکلات عمده در آموزش پزشکی مطرح شده است. تدریس کارآمد مجموعه ای از ویژگی ها و اعمال مدرس است که از طریق آن ها اهداف آموزشی حاصل می شود. این مطالعه به منظور دستیابی به نظرات و نگرش اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان در رابطه با مولفه های موثر درتدریس برای رسیدن به اهداف نظری و عملی در رابطه با آموزش دانشجویان انجام گرفت.روش بررسی :این مطالعه در قالب یک پژوهش مقطعی بوده که تمامی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان را که در سال تحصیلی 92-91 مشغول به تدریس بودند،(250 نفر) را در برگرفته است. پرسشنامه تحقیق بین اعضای هیات علمی مشغول به تدریس در دانشگاه علوم پزشکی در سال 1392 توزیع شد. سطح معنی دار آماری کمتر از 5 درصد در نظر گرفته شده است.یافته ها: 128 نفر از اعضای هیات علمی در این مطالعه مشارکت نمودند. نگرش کلی افراد شرکت کننده در مطالعه در 51.6 درصد موارد کمتر از حد انتظار بود. بیشترین نظرات موافق در رابطه با عامل موثر در کار آمدی تدریس، توان علمی استاد (88.3 درصد) و کمترین نظر موافق در این باره مربوط به توان انجام فعالیت های پژوهشی اعلام گردید(77.9 درصد).نتیجه گیری :با توجه به نتایج به دست آمده، از نظر اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان توان علمی استاد در کارآمدی آنان بیش از متغیرهای دیگر مهم و ضروری است و همچنین فعالیت های پژوهشی از نظر این اساتید در اولویت آخر کارآمدی قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده انجام مداخلات آموزش برای بهبود نگرش اساتید در زمینه کارآمدی تدریس پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: آموزش مجازی بخش جدایی ناپذیر از سیستم آموزشی در عصر حاضر است. هر چند پژوهش های متعددی درارتباط با تاثیر آموزش مجازی انجام گردیده است. اما سودمندی، کارایی و رضایتمندی کارگاه های مجازی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش تعیین سودمندی، رضایتمندی و کارایی درک شده از برگزاری کارگاه های آموزشی به شیوه مجازی در دانشگاه علوم پزشکی تهران است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی57 نفر از اعضای هیات علمی و دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی در کارگاه های مجازی آموزشی شرکت کردند. بدین ترتیب که ابتدا عناوین کارگاه ها نیاز سنجی شد و 42 عنوان محتوای آموزشی بر حسب اولویت در نیازسنجی به شیوه الکترونیکی تهیه و در سامانه آموزش الکترونیکی به آدرس www.farasa.net قرار داده شد و امکان دسترسی به محتوا به مدت سه ماه به شرکت کنندگان داده شد. پس از گذشت سه ماه نظرات شرکت کنندگان در ارتباط با متغیرهای مورد بررسی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر سه قسمت (اطلاعات دموگرافیک، پیوستار دیداری سنجش رضایتمندی از اموزش مجازی و آموزش حضوری و 35 گویه جهت بررسی سودمندی و کاررایی و...) مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد بین رضایتمندی از کارگاه مجازی با کارگاه به شیوه حضوری تفاوت معناداری وجود دارد (p<0.0001) در ضمن متغیرهای توانایی استفاده از سامانه آموزشی، کارآیی روش مجازی،محتوای طراحی شده در سامانه، فعالیت های یادگیری تعاملی، محیط یادگیری، سهولت استفاده از روش، ارزش های درک شده، رضایتمندی ازسامانه و سودمندی ادراک شده و قصد رفتاری از یادگیری درسامانه آموزش الکترونیکی در دامنه 0.38 تا 0.90 با یکدیگر همبستگی مثبت معناداری نشان دادند.نتیجه گیری: در مجموع شرکت کنندگان نگرش مثبتی نسبت به برگزاری کارگاه به شیوه مجازی با توجه مزایای آن داشتند. پیشنهاد می شود در راستای رضایتمندی بیشتر فراگیران، از آموزش مجازی ،در برگزاری این کارگاه ها، برنامه ریزی های مدونی انجام گیرد.