روانشناسی تربیتی
سال:1388 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

این پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی و توصیفی است که با هدف بررسی تاثیر اشتغال ایجاد شده بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه هدف سازمان بهزیستی استان خراسان رضوی انجام شده است. بدین منظور نمونه ای به حجم 768 نفر از مددجویان تحت پوشش حوزه های توانبخشی، امور اجتماعی و پیشگیری سازمان بهزیستی را به صورت طبقه ای انتخاب نموده و به صورت تصادفی در دو گروه 384 نفره آزمایش و کنترل جایگزین گردید. در این پژوهش از سه پرسشنامه نگرش شغلی و خانوادگی (محقق ساخته)، مقیاس عزت نفس روزنبرگ و مقیاس پذیرش اجتماعی کراون- مارلو استفاده شد. نتایج بیانگر این بود که میان دو گروه مورد مقایسه در متغیرهای مورد نظر تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، اشتغال ایجاد شده بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه مورد مطالعه تاثیر مثبتی داشته است. از سوی دیگر، منابع تامین اعتبار، نوع شغل و شهرستان محل اقامت با عزت نفس و هم چنین، منابع تامین اعتبار و نوع شغل با پذیرش اجتماعی رابطه معناداری دارند.

این پژوهش به منظور بررسی الف) تاثیر فشار گروهی بر استدلال انتزاعی، ب) میزان دشواری آزمودنی ها در استدلال نوع «رفع تالی» ج) تفاوت نسبت پاسخ صحیح آزمودنی ها در آزمایشهای قبلی و آزمایش فعلی د) تفاوت های نسبی درون گروهی با آزمایش از جامعه دانشجویان دوره کارشناسی، 103 نفر انتخاب شدند که 51 نفر گروه کنترل، 52 نفر گروه آزمایش بوده اند. روش تصادفی در سه سطح این پژوهش اعمال شد: الف) انتخاب آزمودنی ها، ب) جایگزینی آزمودنی ها در گروه های کنترل و آزمایش ج) تعیین کاربندی آزمایشی. سپس آزمودنی ها با استفاده از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و روش آماری مقایسه میانگین های مستقل (با نمرات افتراقی) و آزمون استدلال انتزاعی «تکلیف انتخاب واسون» و متغیر آزمایشی اعمال فشار گروهی ذهنی مورد سنجش و آزمایش قرار گرفتند. نتیجه بدست آمده نشان داد که فشار گروهی خطای استدلال را افزایش می دهد. به عبارت دیگر اعمال کاربندی آزمایشی فشار گروهی موجب تغییر نحوه استدلال آزمودنی ها در جهت گروه شده است. «آزمون تفاوت نسبت دو صفت در یک جامعه واحد» نیز نشان داد که آزمودنی ها در استدلال نوع رفع تالی دشواری بیشتری دارند. همچنین با توجه به تغییرات ایجاد شده در آزمون مورد استفاده این پژوهش و تصریح و تفکیک درخواست ها از آزمودنی ها، میزان پاسخ درست به گونه ای معنادار بیشتر از آزمایشهای قبلی بود.

تحقیق حاضر با هدف مطالعه تاثیر آموزش برنامه آمادگی ازدواج بر باورهای ارتباطی زوجین طراحی و اجرا گردید. از 300 زوج که در نیمه دوم سال 1387 و نیمه اول سال 1388 به مراکز بهداشتی درمانی مشاوره قبل از ازدواج شهرستان کرمانشاه مراجعه کرده بودند، 40 نفر (20 نفر مرد و 20 نفر زن) بودند که بالاترین نمره را در مقیاس باورهای ارتباطی در مقایسه با سایر اعضای گروه کسب کرده بودند و در رده سنی 17 تا 31 سال و در اولین تجربه ازدواج قرار داشتند به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. در مرحله بعدی، این گروه 40 نفری به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایشی تقسیم شدند. 20 نفر گروه آزمایشی (10 نفر مرد و 10 نفر زن) و 20 نفر گروه کنترل (10 نفر مرد و 10 نفر زن) را تشکیل دادند. گروه آزمایشی در کلاس های آموزش برنامه آمادگی ازدواج شرکت داده شدند. داده های جمع آوری شده، به وسیله آزمون تحلیل کوواریانس برای بررسی تغییر در باورهای غیرمنطقی تحلیل گردید. نتایج نشان داد که آموزش برنامه آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین موثر است و باورهای غیرمنطقی ارتباطی به طور کلی در پس آزمون گروه آزمایش به طور معناداری کاهش پیدا کرده است. آموزش برنامه آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی مردان متاهل موثر است. آموزش برنامه آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین در مولفه باور به تخریب کنندگی مخالفت موثر است و آموزش برنامه آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین در مولفه باور به عدم تغییرپذیری همسر موثر است. و همچنین از 5 خرده مقیاس باورهای ارتباطی، خرده مقیاس های ذکر شده در پس آزمون تغییر معنادار داشته اند. و آموزش برنامه ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین در مولفه کمال گرایی جنسیتی موثر است. آموزش برنامه آمادگی ازدواج در تغییر باورهای ارتباطی زوجین در مورد تفاوت های جنسی موثر است.

هدف اصلی از انجام این تحقیق، ارزیابی کیفیت برنامه های درسی رشته های آموزش معلمان بوده است. کیفیت برنامه درسی بر اساس نه عنصر هدف، محتوا، راهبردهای تدریس، فعالیت های یادگیری، مواد و وسایل، ارزشیابی، گروهبندی، زمان و فضا مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی– پیمایشی است. جهت جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل موارد زیر می باشد: دانشجویان رشته های آموزش معلمان که در سال تحصیلی 88-87 به تحصیل مشغول هستند. و استادانی که دروس گوناگون را در رشته های مذکور تدریس کرده اند. برای انتخاب حجم نمونه آماری از جدول مورگان استفاده شد. انتخاب نمونه به روش نمونه گیری طبقه ای بوده است که در درون هر لایه یا طبقه، آزمودنی ها به صورت تصادفی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات پرسشنامه ای از روش های آمار توصیفی و آزمون T برای گروه های مستقل، آزمون همبستگی، آزمون یومان ویتنی و آزمون فریدمن در آمار استنباطی بهره گیری شد. یافته ها نشان داد، برنامه های درسی رشته های آموزش معلمان در هیچ یک از عناصر مورد بررسی از مطلوبیت و پویایی لازم برخوردار نبوده است. همه عناصر در سطح متوسط قرار گرفته اند. از بین رشته های مورد بررسی تنها رشته «آموزش ابتدایی» در برخی از عناصر در کیفیت مطلوبی قرار داشت و بقیه رشته ها از مطلوبیت کافی برخودار نبوده است. بنابراین برنامه های درسی ارایه شده در راستای اهداف کلی رشته های آموزش معلمان حرکت می کند، ولی تا رسیدن به نتیجه مطلوب و کیفیت خاصه خود، راه طولانی دارد. با توجه به نتایج به دست آمده به سوال اصلی پژوهش این گونه پاسخ داده می شود که: «کیفیت برنامه های درسی رشته های آموزش معلمان با توجه به عناصر نه گانه برنامه درسی در سطح متوسط قرار گرفته است».

هدف از تحقیق حاضر، بررسی ارتباط متغیرهای هوش هیجانی و باورهای معرفت شناختی با خلاقیت در دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهرستان کرج در سال تحصیلی87-88 می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه را کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهرستان کرج که مجموع آنها تقریبا 43 هزار نفر است، تشکیل می دهد. بر همین اساس تعداد 120 نفر از آنها از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از چهار منطقه آموزشی به عنوان نمونه انتخاب شدند. اطلاعات داده ها و عوامل از آزمون های هوش هیجانی سیبریا شرینگ، آزمون خلاقیت گیلفورد و آزمون باورهای معرفت شناختی شومر بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون پیرسون جهت مشخص کردن رابطه متغیرهای مدنظر با خلاقیت و از رگرسیون گام به گام جهت شناسایی سهم تبیینی هر یک از متغیرها استفاده شد. نتایج حاکی از آن ست که خلاقیت دانش آموزان با شش متغیر پیش بین، رابطه معنادار (با جهت مثبت) در سطح 0.01 دارند. بیشترین میزان همبستگی معنادار مربوط به متغیر «خودآگاهی» و کمترین مقدار نیز متعلق به متغیر «باورهای معرفت شناختی» می باشد. یعنی بیشترین میزان پیش بینی متغیر ملاک به متغیر «خودآگاهی» با مقدار 0.501 و کمترین میزان آن مربوط به متغیر باورهای معرفت شناختی با مقدار 0.116 می باشد. این نتیجه گویای آن است که متغیر «خودآگاهی» بیشترین تاثیر و متغیر «باورهای معرفت شناختی» کمترین تاثیر را بر روی متغیر ملاک دارد.

به منظور تعیین اثربخشی ابراز وجود و روش شناختی- رفتاری بر میزان رضایت و فرسودگی شغلی کارکنان مراکز بهداشت شهرستان رشت، پرسشنامه 20 گویه ای رضایت شغلی ویس و همچنین پرسشنامه 40 گویه ای فرسودگی شغلی در اختیار 400 نفر از کارکنان قرار گرفت. از میان آنها 60 نفر که دارای رضایت شغلی پایین و فرسودگی شغلی بالا بودند انتخاب شدند، و بصورت تصادفی در سه گروه 20 نفری جای گرفتند. یک گروه تحت آموزش ابراز وجود، گروه دوم تحت آموزش راهبردهای رفتاری – شناختی قرار گرفته و گروه سوم (به عنوان گروه کنترل) هیچگونه آموزشی دریافت نکردند. فرضیه های پژوهش بر اساس مقایسه دو روش ابراز وجود و شناختی- رفتاری بر میزان رضایت و فرسودگی شغلی تدوین شدند. روش پژوهش آزمایشی دوگروهی پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی- رفتاری و آموزش ابراز وجود باعث افزایش رضایت شغلی و کاهش فرسودگی شغلی زنان و مردان گردیده است. در ضمن تاثیر درمان شناختی- رفتاری بر افزایش رضایت شغلی و کاهش فرسودگی شغلی بیشتر از آموزش ابراز وجود بوده و میزان افزایش رضایت شغلی و کاهش فرسودگی شغلی در زنان بیشتر از مردان می باشد.

این تحقیق به دنبال بررسی زمینه های توسعه طرح آموزش فراگیر و موانع اجرایی آن در استان مازندران می باشد تا با مطالعه و تحلیل دیدگاههای مجریان طرح، راهکارهای عملی را در این زمینه ارایه نماید. برای رسیدن به داده های مورد نظر از پرسشنامه محقق ساخته ای متشکل از 7 محور اصلی با 39 سوال استفاده شده است. به همین منظور در یک طرح تحقیق توصیفی- زمینه یابی 396 نفر از کارشناسان اداری، مدیران و معلمان مجری طرح آموزش فراگیر در استان مازندران به صورت ترکیبی از روش های نمونه گیری خوشه ای و تصادفی طبقه ای در چند مرحله گزینش شده و به پرسشنامه مذکور پاسخ داده اند. روایی ابزار پژوهش بر اساس دیدگاه صاحبنظران حوزه آموزش و پرورش استثنایی و کارشناسان آشنا به مسایل آموزش تلفیقی و فراگیر بوده و برای تعیین اعتبار مربوط برابر 0.71 محاسبه شده است. اطلاعات بدست آمده با استفاده از مجذور کا (خی دو) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بخشی از یافته ها نشان داد که مدیران بیشتر از معلمان و کارشناسان اداری اعتقاد دارند که احتمال موفقیت اجرای آموزش فراگیر در نقاطی که طرح سنجش و طرح توانبخشی مبتنی بر جامعه در آنجا انجام شده، نسبت به سایر نقاط بیشتر است. همچنین قسمتی از نتایج، حاکی از آن است که در نظام آموزشی فراگیر به تفاوتهای فردی دانش آموزان بسشتر توجه شده و احتمال ایجاد تعامل اجتماعی و مهارت دوستیابی در بین دانش آموزان عادی و دارای نیازهای ویژه افزایش می یابد. مجریان طرح فراگیر معتقدند که در نظام آموزشی فراگیر امکان تبدیل شدن همه دانش آموزان اعم از عادی و دارای نیازهای ویژه به شهروندانی آگاه و کارمند بیشتر است.

تحلیل علمی آزمون ها، متداولترین وسیله برای ارزشیابی یادگیری و پیشرفت تحصیلی و دانشگاه ها است. برای بررسی کیفیت ارزشیابی در دانشگاه تربیت معلم، چهار آزمون روانسنجی، انگیزش و هیجان، احساس و ادراک و روانشناسی رشد از بین مجموعه آزمون ها بطور تصادفی انتخاب، و پاسخنامه های آنان تحلیل گردیده اند شاخص های آماری بکار رفته عبارتند از: درجه دشواری، قدرت تمیز، واریانس و مجذور خی 129 سوال که روایی و پایایی آزمون ها تعیین گردید و به سوال های پژوهش پاسخ داده شد و فرضیه های آن مورد آزمون قرار گرفت. از 25 تا 75 درصد سوال های طرح شده در آزمون های نامناسب شناخته شدند. میانگین نمرات و پاسخ نامه های دانشجویان تقریبا 12 الی 14 بود، در حالی که میانگین نمره های داده شده به آنان خیلی بالاتر از میانگین های مذکور بوده است. ضرایب دشواری هر 4 آزمون خارج از سطح بهینه و ضریب تمیز در آزمون انگیزش و هیجان بالاترین و روانشناسی رشد پایینترین بود. در هر 4 آزمون این شاخص ها خارج از سطح بهینه قرار داشت. آزمون ها از روایی و پایایی مناسب برخوردار نبودند. نتیجه پژوهش ضرورت برگزاری کارگاه های تهیه آزمون و ارزیابی را تایید می کند.