سلامت و بهداشت اردبیل
سال:1400 | دوره:12 | شماره:4 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف رنگ ها موادی با ساختار پیچیده بوده که در نتیجه مراحل تکمیل نساجی نظیر رنگرزی و چاپ به محیط زیست وارد می شوند. رنگ راکتیو بلو52 در حال حاضر در صنایع نساجی داخل کشور کاربرد بسیار گسترده ای دارد. لذا این مطالعه با هدف بررسی کارایی جلبک فلامینتوس به عنوان جاذب طبیعی در حذف رنگ راکتیو بلو52 از فاضلاب سنتتیک نساجی انجام شد. روش کار این مطالعه در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. در این تحقیق، تاثیر مقدارجاذب، زمان تماس، pH و غلظت های مختلف رنگ راکتیو بلو52 بر کارایی فرآیند جذب رنگ بررسی شده و در نهایت میزان مطابقت داده ها با ایزوترم های فروندلیچ و لانگمیر همچنین سینتیک های شبه درجه اول و شبه درجه دوم تعیین گردید. جهت تحلیل داده ها از رگرسیون خطی و پارامتر R2 استفاده گردید. یافته ها مطابق با نتایج بدست آمده، با توجه به نتایج بدست آمده، افزایش دوز جاذب به 22 گرم در 100 میلی لیتر در غلظت 50 میلی گرم در لیتر منجر به افزایش بازده حذف راکتیو بلو52 تا 04/58 درصد شد. ظرفیت جذب با افزایش pH اولیه محلول از 3 تا 11 از 2/31 به 68/56 درصد رسید. داده های به دست آمده نشان دهنده افزایش راندمان حذف با افزایش زمان تماس و کاهش راندمان حذف با افزایش غلظت اولیه رنگ بود. مطابق با نتایج بدست آمده، ایزوترم لانگمیر تطابق بهتری با داده های جذب داشت. مدل سینتیکی شبه درجه دوم، تطابق بهتری با نتیجه داده های آزمایش نشان داد. نتیجه گیری نتایج حاکی از مناسب بودن جلبک فلامینتوس به عنوان جاذب طبیعی در حذف رنگ می باشد.

زمینه و هدف آفلاتوکسین ها متابولیت های ثانویه قارچی و گروهی از مایکوتوکسین ها می باشند که به عنوان یک ماده سرطان زا برای انسان شناخته شده اند. هدف از این پژوهش تعیین میزان آفلاتوکسین M1 در شیر پاستوریزه تولیدی کارخانجات لبنی استان آذربایجان شرقی به روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) می باشد. روش کار در این مطالعه 45 نمونه شیر پاستوریزه به طور تصادفی در فواصل زمانی مرداد تا مهر ماه سال 1394 از کارخانه های لبنی استان آذربایجان شرقی جمع آوری گردید. سپس میزان آفلاتوکسین M1 در هر نمونه با استفاده از دستگاه HPLC مجهز به دتکتور فلورسانس بعد از خالص سازی با ستون های ایمنوافینیتی تعیین شد. یافته ها نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که 47 درصد نمونه های آزمایش شده آلوده به سم آفلاتوکسین M1 بودند. در 53 درصد نمونه ها آلودگی قابل تشخیص مشاهده نگردید. محدوده آلودگی بین 27/43-1 نانوگرم در لیتر بود، هیچ کدام از نمونه ها نیز آلودگی بالاتر از حد قانونی اتحادیه اروپا (50 نانوگرم در لیتر) نداشتند. در نمونه های شیر پاستوریزه کارخانه های لبنی مختلف از نظر میزان آلودگی به آفلاتوکسین M1، تفاوت معنی دار وجود داشت (05/ p). نتیجه گیری پایین بودن میزان آفلاتوکسین M1 در نمونه های مورد مطالعه، در حال حاضر می تواند از نظر بهداشت عمومی رضایت بخش باشد. با این حال آلودگی نزدیک به حد مجاز استاندارد در 3 درصد نمونه ها مورد توجه است و نیاز به پایش مداوم و بررسی های دقیق تر مانند نوع تغذیه دام دارد. در ضمن رعایت بهداشت دامداری ها و کارخانه های لبنی ضروری است تا برنامه ریزی لازم برای کاهش میزان آفلاتوکسین M1 در شیر و فرآورده های لبنی صورت گیرد.

زمینه و هدف جهان امروز با افزایش جمعیت و کمبود مواد غذایی روبرو است. محصولات ارگانیک بدون دخالت هرگونه ماده شیمیایی و روش های مصنوعی تولید می شوند. علیرغم آموزش های عمومی به منظور افزایش دانش تغذیه ای، هنوز فاصله عمیقی میان توصیه ها و آنچه در عملکرد تغذیه ای مشاهده می شود، وجود دارد، بنابراین انتخاب شیوه مناسب آموزش از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیر آموزش مصرف غذاهای ارگانیک به دو شیوه سنتی و مشارکتی بر دانش و عملکرد تغذیه ای دانش آموزان پایه نهم متوسطه منطقه شهریار انجام شد. روش کار این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری داده ها، کارآزمایی میدانی با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بوده است. جامعه آماری دانش آموزان پایه نهم متوسطه مدرسه فضیلت واقع در شهریار بودند که 90 نفر به شیوه نمونه در دسترس، انتخاب و با جایگزینی تصادفی ساده در گروه ها تقسیم بندی شدند. گروه کنترل هیچ آموزشی ندیدند. یک گروه آزمایشی به روش سنتی و گروه آزمایشی دیگر به روش مشارکتی آموزش دیدند. پرسشنامه این تحقیق از نوع محقق ساخته با 32 سوال بود که سوالات 1 تا 18 مربوط به متغیر دانش تغذیه ای و سوالات 19 تا 32 مربوط به متغیر عملکرد تغذیه ای بودند و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ، روایی محتوایی آن با نظر متخصصان و روایی سازه آن با تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد. یافته ها بر اساس نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس، در سطح اطمینان 95 درصد، آموزش مصرف غذاهای ارگانیک به روش مشارکتی بر دانش تغذیه ای دانش آموزان تاثیر معناداری نداشته است. میزان تاثیر این آموزش بر دانش تغذیه ای دانش آموزان به روش سنتی از آنجا که سطح معنی داری (0001/0=p و 64/49=F) از 05/0 کمتر شده است، معنی دار بوده و میزان این تاثیر برابر 46/0، میزان تاثیر آموزش بر عملکرد تغذیه ای دانش آموزان به روش مشارکتی نیز با سطح معنی داری (0001/0=p و 21/42=F) برابر 42/0 و به روش سنتی با سطح معنی داری (021/0=p و 64/5=F) برابر 10/0 بوده است. نتیجه گیری آموزش مصرف غذاهای ارگانیک به روش سنتی در مقایسه با روش مشارکتی، تاثیر بیشتری بر دانش تغذیه ای دانش آموزان پایه نهم متوسطه داشت. همچنین آموزش مصرف غذاهای ارگانیک به روش مشارکتی در مقایسه با روش سنتی، تاثیر بیشتری بر عملکرد تغذیه ای دانش آموزان پایه نهم متوسطه داشت.

زمینه و هدف نیمکت‫ها نقشی اساسی در نشستن دانش آموزان با پوسچر صحیح در یک بازه زمانی طولانی دارند. هدف از تحقیق حاضر تاثیر ارگونومی نیمکت های رایج در مدارس بر فعالیت الکتریکی عضلات منتخب دانش آموزان دختر سالم و دارای لوردوز کمری بود.‬روش کار بدین منظور تعداد 24 دانش آموز با میانگین سنی 78/1±26/10 سال در دو گروه 12 نفری سالم و دارای لوردوز به صورت در دسترس انتخاب شدند. دانش آموزان بر روی دو نوع نیمکت رایج در مدارس نشستند، در ابتدای نشستن 30 ثانیه از عضلات منتخب آنان (راست شکمی، بازکننده ستون فقرات، راست رانی و دوسر رانی) سیگنال گرفته شد، سپس یک فیلم آموزشی نیم ساعته برای آنان پخش شد و در30 ثانیه انتهای نشستن نیز از عضلات آنان سیگنال گرفته شد، برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل کواریانس استفاده شد.یافته ها فعالیت الکتریکی عضلات دانش آموزان سالم و دارای لوردوز در نیمکت‫های متصل در عضلات راست رانی، دوسر رانی و بازکننده ستون فقرات (001/0>p) تفاوت معناداری وجود داشت. عضله راست شکمی (19/0p) تفاوت معنادار بود. اما در عضله راست شکمی (24/0

زمینه و هدف مواجهه با ارتعاش دست و بازو یکی از عوامل مخاطره آمیز شغلی حین کار با ابزارهای دستی دندانپزشکی محسوب می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی سطح مواجهه با ارتعاش و اثرات بهداشتی مرتبط با آن در دندانپزشکان کلینیک آموزشی بود.روش کار مطالعه حاضر بر روی 30 نفر از دندانپزشکان کلینیک آموزشی همدان بعنوان گروه مورد و 30 نفر از سایر کارکنان شاغل در کلینیک بعنوان گروه شاهد انجام گرفت. در این مطالعه ارتعاش منتقله به دست و بازو با استفاده از ارتعاش سنج مدل 106 شرکت Svantek مطابق با استاندارد 5349 ISO اندازه گیری شد. عوارض اسکلتی عضلانی با استفاده از آزمون قدرت چنگش و سطح چابکی و عوارض حسی عصبی با آزمون مونوفیلامنت تعیین گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-16 تحلیل شدند.یافته ها میانگین مواجهه معادل 8 ساعته با ارتعاش در دندانپزشکان m/s265/0 بود که کمتر از حد مجاز مواجهه شغلی است. احساس سوزن سوزن شدن انگشتان دست بیشترین علامت گزارش شده (5/47%) در بین دندانپزشکان بود.به‫ترتیب قدرت چنگش دست 22 درصد(05/0>p)، قدرت چنگش انگشتان 8 درصد (05/0p).‬نتیجه گیری علیرغم پایین‫بودن سطح مواجهه با ارتعاش، سطحی از محدودیت در عملکرد فیزیکی و حسی عصبی دست دندانپزشکان ایجاد شده بود. شیوع علایم حسی-عصبی نیز در دندانپزشکان بیش از علایم اسکلتی- عضلانی بود.‬

زمینه و هدف با توجه به نقش مهم مراقبین سلامت در نظام بهداشتی به عنوان ارایه دهندگان خدمات سلامت و استفاده از روش آموزش الکترونیکی در آموزش های ضمن خدمت این گروه از کارکنان بهداشتی، مطالعه حاضر با هدف تعیین نگرش مراقبین سلامت شاغل در شبکه بهداشت و درمان شهرستان قدس نسبت به آموزش الکترونیکی و تعیین سبک یادگیری آنان انجام شد. روش کار این مطالعه توصیفی تحلیلی، به روش سرشماری، بر روی 77 نفر از مراقبین سلامت انجام شد. ابزار پژوهش دارای سه بخش فرم اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه سنجش نگرش Mishra و سبک یادگیری Kolb بود. داده ها با استفاده از آزمون های توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آزمون های تی مستقل و آنالیز واریانس، کای دو، آزمون دقیق فیشر و ضریب همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSS-24 تحلیل گردیدند. یافته ها یافته ها نشان دادند میانگین نمره نگرش مراقبین سلامت 78/38 بود که با توجه بالاتربودن از میانگین نمره پرسشنامه میشرا، نگرش آنها مثبت ارزیابی گردید. سبک یادگیری 86/42 درصد مراقبین سلامت از نوع جذب کننده بود و بعد از آن به ترتیب سبک های همگرا با 87/29 درصد، واگرا با 08/22 درصد و انطباق یابنده با 19/5 درصد بیشترین فراوانی را در بین مراقبین سلامت داشتند. بین نمره نگرش مراقبین سلامت با نوع استخدام و علاقه آنان به آموزش الکترونیکی ارتباط معناداری وجود داشت. همچنین سبک یادگیری مراقبین سلامت با سن و سابقه کار ارتباط معناداری داشت. نتیجه گیری با توجه به مثبت بودن نگرش مراقبین سلامت نسبت به آموزش الکترونیکی می توان در برگزاری دوره های آموزشی جهت این گروه از فراگیران، تمرکز بر این شیوه را پیشنهاد کرد و از آن جایی که هر چهار سبک یادگیری در بین این گروه از فراگیران وجود داشت، کاربرد متنوع روش ها در محیط های آموزش می تواند نیازهای آموزشی آنها را برطرف کند.

زمینه و هدف پس از گذر از عصر صنعت و اطلاعات، برای ورود به عصر خردمندی، ضرورت توجه و ارزیابی خردمندی عملی در مدیریت بیمارستان ها، بیش از پیش ضروری به نظر می رسد؛ در این راستا مطالعه حاضر با هدف ایجاد مقیاسی علمی برای سنجش و ارزیابی خردمندی عملی مدیریتی در بیمارستان های وزارت بهداشت ایران انجام یافته است. روش کار این مطالعه کیفی-کمی بر اساس تکنیک تحلیل محتوا بر روی مصاحبه با 21 نفر از مدیران بیمارستانی و اساتید مدیریت خدمات بهداشتی درمانی صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها و کدگذاری باز و محوری به شناسایی ابعاد و مولفه های خردمندی منجر گردید. این مولفه ها در طراحی مقیاس سنجش خردمندی عملی مدیریتی مورد استفاده قرار گرفتند. اعتبار مقیاس با ارزیابی صوری، محتوایی و سازه ای و پایایی آن با بررسی همسانی درونی (آلفای کرونباخ) مورد تایید قرار گرفت. یافته ها ابعاد شناسایی شده شامل سه بعد شناختی، مدیریتی و شخصیتی و در مجموع دارای 5 مولفه بوده که معیار طراحی مقیاس سنجش قرار گرفتند. پس از بررسی روایی صوری و روایی محتوایی (CVR برابر 91/0 و CVI برابر 88/0) و توزیع پرسشنامه در میان323 نفر از مدیران بیمارستان ها، همسانی درونی و پایایی مقیاس سنجش (آلفای کرونباخ کل برابر 84/0) محاسبه گردید. همبستگی و معنادار بودن روابط میان سنجه ها با یکدیگر و با مولفه های مقیاس (روایی سازه) نیز بر اساس تحلیل عامل تاییدی با استفاده از نرم افزار SPSS-19 و لیزرل، مورد تحلیل، تایید و اعتبارسنجی قرار گرفت. نتیجه گیری مقیاس تدوین شده از روایی صوری، محتوایی و سازه ای و پایایی مناسبی برخوردار بوده و می تواند در بررسی وضعیت موجود خردمندی عملی مدیریتی در مدیران بیمارستان های دانشگاهی کشور مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف جمع بندی و تحلیل موانع پیشگیری از مصدومیت ها برای برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها امری ضروری می باشد. از این رو هدف مطالعه حاضر مرور و تحلیل محتوای متون در زمینه موانع پیشگیری از مصدومیت ها می باشد. روش کار این مطالعه از نوع مطالعات مروری بود که در سال 1399 انجام گرفت. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از جستجوی مقالات، گزارش ها و سایر شواهد موجود در پایگاه های اطلاعاتی، وب سایت ها، موتورهای جستجوگر و سایر منابع علمی موجود جمع آوری گردید. تعداد 6 مورد از مصدومیت ها (حوادث ترافیکی، خودکشی، سقوط، خشونت خانگی، خشونت از طریق اسلحه گرم و سوختگی) جهت بررسی انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها از تحلیل محتوا استفاده گردید. یافته ها یافته های 30 مقاله بررسی گردید. بر اساس نتایج مطالعات در نهایت 256 مانع (حوادث ترافیکی 105، سقوط 59، خودکشی 30، خشونت از طریق اسلحه گرم 20، خشونت خانگی 22 و سوختگی 20) استخراج گردید که با تحلیل محتوا به 31 مورد کاهش یافت (حوادث ترافیکی 6، سقوط 3، خودکشی 4، خشونت از طریق اسلحه گرم 6، خشونت خانگی 7 و سوختگی 5). با تحلیل محتوای موانع استخراج شده در نهایت 8 مانع کلی در زمینه پیشگیری از مصدومیت ها استخراج گردید که شامل: موانع آگاهی و دانش، موانع اجتماعی و فرهنگی، موانع همکاری ها، موانع شواهد علمی، موانع سازمانی، کمبود منابع، موانع فردی و موانع سیستم های بهداشتی-درمانی بودند. نتیجه گیری مطالعات محدودی در زمینه شناسایی موانع پیشگیری از مصدومیت ها انجام گرفته است و کمبود شدید اطلاعات در این حیطه احساس می گردد. نتایج مطالعه حاضر می تواند در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف توانمندسازی کارکنان یکی از اساسی ترین مقوله های مدیریت منابع انسانی در عصر حاضر است، بالاخص در محیط های پویا به مانند دانشگاه علوم پزشکی نیز یکی از ارکان مدیریت سرمایه و منابع انسانی و لازمه تفکر سیستمی است. این پژوهش به منظور شناسایی مولفه های توانمندسازی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل انجام شده است. روش کار پژوهش حاضر از نظر روش شناسی کیفی (داده بنیاد) می باشد. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان شاغل در دانشگاه علوم پزشکی که در سال 1398 مشغول به کار بودند، تشکیل می دهد. از این تعداد 20 نفر صاحب نظر و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه مورد مطالعه گزینش شدند. داده های این پژوهش با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته بدست آمد، برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و استنباطی (روش تحلیل محتوا شامل کدگذاری باز، محوری و گزینشی) استفاده گردید. یافته ها نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از مصاحبه نیمه ساختاریافته نشان داد که شاخص های توانمندسازی شامل شاخص های فردی، میان فردی، سازمانی و فنی می باشد. نتیجه گیری نتایج نهایی پژوهش حاکی از آن است که عوامل مختلفی در مولفه های توانمندسازی شامل فردی، میان فردی، سازمانی و فنی موثر بوده و مدیران دانشگاه و تصمیم گیران می توانند با بکارگیری و استفاده از آن مولفه ها در جهت بهبود و ارتقاء توانمندسازی کارکنان دانشگاه قدم بردارند.

زمینه و هدف بهبود وضعیت بهداشت و سلامتی شهروندان یکی از نشانه های ارتقا و توسعه انسانی است. برخورداری از یک زندگی سالم، مولد، باکیفیت بالا توام با امید به زندگی قابل قبول و عاری از بیماری و ناتوانی، حقی است همگانی که پیش شرط توسعه پایدار می باشد. برای تحقق این امر فراهم سازی امکانات و تسهیلات مناسب ازجمله ارایه خدمات درمانی و بهداشتی و دسترسی آسان به این خدمات، برای تامین سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی انسان در کلیه مراحل زندگی ضروری است. هدف از این مطالعه تحلیل رضایتمندی روستاییان از عملکرد خانه های بهداشت شهرستان زنجان می باشد. روش کار تحقیق حاضر ازنظر نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی بود. جامعه آماری تحقیق خانوارهای روستاهای شهرستان زنجان بودند که با استفاده از فرمول کوکران، 380 سرپرست خانوار به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) بوده، و جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی در نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد. یافته ها نتایج نشانگر آن بود که بیشترین اثرات مثبت مربوط به عامل تشکیل پرونده با مقدار ویژه 545/7 و درصد واریانس 393/20 است. پایین ترین اثرات مثبت نیز مربوط به عامل تجهیزات پزشکی با مقدار ویژه 262/1 و درصد واریانس 414/3 بود. در ادامه، عامل های شناسایی شده در تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرم افزار AMOS مورد بررسی قرارگرفت. در همین مبنا اثرات عامل ها در سه بعد شامل آموزش، بهداشت محیط و مراقبت های بهداشتی دسته بندی شدند. بیشترین اثرات مثبت مربوط به عامل تشکیل پرونده و نظارت بود، و کمترین اثرات مثبت نیز مربوط به عامل آموزش، اهمیت تحرک بدنی و تجهیزات پزشکی بود. نتیجه گیری خانه های بهداشت در نواحی روستایی در زمینه آموزش و وضعیت زیرساخت های پزشکی در وضعیت مناسبی قرار نداشتند. جهت بهبود رضایتمندی روستاییان رفع مشکلات در این دو بعد مورد تاکید می باشد.

زمینه و هدف: توجه به پاداش، انگیزه درونی و اعتماد به حسن نیت میتواند زمینه خلاقیت کارکنان که سرمایه های حیاتی سازمان برای بقا هستند را فراهم آورد. لذا با توجه به نقش مهم کارکنان خلاق در سازمانها، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سیستمهای پاداش با خلاقیت کارکنان شبکه بهداشت شهرستان پارس آباد بود. روش: پژوهش حاضر از لحاظ روش از نوع توصیفی-پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی میباشد. داده ها با استفاده از مقیاس استاندارد خلاقیت کارکنان توسط تورنس (1963 (و پرسشنامه سیستمهای پاداش کابورا (2009 (گردآوری شد ند. 8 نفر با فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده های به دست آمده، به روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره آزمون شدندیافته: بین سیستم های پاداش با بعد بسط (007/0=p، 173/0=B، (با بعد ابتکار (008/0=p، 170/0=B (و با بعد انعطافپذیری (026/0=p، 144/0=B (رابطه وجود داشت؛ اما بین سیستمهای پاداش با بعد سیالی رابطه معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به رابطه سیستمهای پاداش با خلاقیت مسئولین و کارکنان شبکه بهداشت شهرستان مورد مطالعه پیشنهاد میشود مدیران سازمان زمینه مناسب بروز خلاقیت را با روشهایی نظیر اعطای پاداش به موقع و مت ناسب با عملکرد کارکنان فراهم کنند و در زمینه اجرای سیستم پاداش و برنامه امتیازات شغلی و اعطای مزایای متعلقه بر اساس نتایج فرایند ارزشیابی عملکرد کارکنان اقدام نمایند.