مدیریت بهداشت و درمان
سال:1394 | دوره:6 | شماره:3 (پیاپی 17) |تعداد مقالات:8

مقدمه: در برخی از مناطق روستایی ایران نزدیک به سه دهه از تاسیس خانه های بهداشت روستایی می گذرد و در طی این سال ها الگوی جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی در بسیاری از مناطق روستایی ایران تغییر نموده است. لذا یکی از چالش های بخش سلامت تخصیص بهینه خانه های بهداشت با توجه به تغییرات مناطق روستایی است. هدف این مطالعه، مکان یابی بهینه برای توزیع خانه های بهداشت روستایی در استان خوزستان بود.روش پژوهش: این پژوهشی کاربردی و از نوع توصیفی - تحلیلی بود. جامعه پژوهش را تمامی روستاها و خانه های بهداشت روستایی استان خوزستان در سال 1390 تشکیل می دادند. پس از جمع آوری داده های توصیفی و فضایی مورد نیاز و اصلاح آنها، معیارهای و زیر معیارهای اصلی برای مکان یابی با استفاده از نظر خبرگان مشخص گردیدند، سپس با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن معیارها مشخص شدند و با تلفیق لایه های وزن دهی شده در نرم افزار ArcGIS، مدلی برای مکان یابی خانه های بهداشت روستای ارائه گردید.یافته ها: از مجموع 886 خانه بهداشت روستایی موجود، در استان خوزستان، 128 خانه بهداشت روستایی (14.4 درصد) با ضوابط طرح گسترش شبکه مطابقت نداشتند. در مجموع 358 روستای دارای سکنه نیز فاقد دسترسی مناسب به خانه های بهداشت روستایی بودند. از دیدگاه خبرگان در بین معیارهای اصلی برای مکان یابی بهینه برای توزیع خانه بهداشت روستایی، مهم ترین معیار جمعیت روستای اصلی با وزن نسبی 0.506 بود.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از سیستم اطلاعاتی جغرافیایی می تواند به ارائه تصویری دقیق تر ار توزیع خانه های بهداشت روستایی کمک کند. لذا توصیه می گردد که کارشناسان طرح گسترس شبکه، به منظور کارآیی بهتر توزیع خدمات بهداشت روستایی از سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده کنند.

مقدمه: تجزیه و تحلیل حالات بالقوه خطا و اثرات ناشی از آن FMEA))، یکی از انواع تکنیک های ارزیابی ریسک است. در این مطالعه به منظور شناسایی، ارزیابی و ارائه اقدامات مناسب جهت کنترل، کاهش و حذف خطرات احتمالی مرتبط با استفاده، تعمیر و نگهداری دستگاه های ونتیلاتور در بیمارستان الزهرا (س) مورد استفاده قرار گرفت.روش پژوهش: مطالعه حاضر، توصیفی - مقطعی بود که با مشاهده دقیق فرآیندها و مصاحبه با کارکنان به تعیین اجزای اصلی ونتیلاتور پرداخته و بر اساس آنها، فرآیندها را به دقت بررسی و سپس با استفاده از کاربرگ استاندارد FMEA و تکنیک بحث گروهی متمرکز به تعیین حالت های بالقوه خطا و اثرات ناشی از آن، تعیین درجات شدت، وقوع، کشف و عدد الویت ریسک پرداخته است. بر اساس الویت های تعیین شده اقدامات پیشنهادی مناسب به مدیر بخش ارائه گردید.یافته ها: به طور کلی 17 مورد حالت بالقوه خطر مرتبط با دستگاه ونتیلاتور در بخش تنفس شناسایی شد که بیشترین مقدار عدد الویت ریسک مرتبط با ونتیلاتور مربوط به خطر بالقوه عدم تعویض به موقع باطری ونتیلاتور با امتیاز 225 و کمترین مقدار آن با امتیاز 10 مربوط به حالت خطای بالقوه کشیده شدن کابل برق از دستگاه بود.نتیجه گیری: از آنجا که بخش بزرگی از هزینه بیمارستان ها صرف خرید و نگهداری تجهیزات پزشکی از جمله تجهیزاتی هم چون ونتیلاتور می گردد، تکنیک FMEA با رویکرد پیش گیرانه خود می تواند این هزینه ها را کاهش داده و بیمارستان را در ارائه خدمات با کیفیت و دست یابی به رضایت مندی یاری رساند.

مقدمه: چابکی سازمان های بهداشتی درمانی در ارائه بموقع و تامین نیازهای مشتریان نقش بسزایی دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر چابکی دانشگاه علوم پزشکی شاهرود انجام شد.روش پژوهش: در این مطالعه مقطعی در سال 1393 تعداد 153 نفر از کارکنان ستادی به صورت تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند و پرسشنامه ای تحت وب حاوی 100 سوال را بصورت خودایفا تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SmartPLS و SPSS18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: 79 (51.6%) افراد را زنان تشکیل می دادند. 57 (37.3%) نفر دارای سابقه کار زیر 10 سال بودند. تفاوت معنی داری بین میانگین کلیه شاخص های پاسخ گویی، سرعت، شایستگی، انعطاف پذیری و چابکی در رده های جنس، سن، سابقه کار و تحصیلات مشاهده نشد (P³0.05). ولی در شاخص های پاسخ گویی محقق شده (P=0.002)، سرعت محقق شده (P=0.002)، انعطاف پذیری محقق شده (P=0.022)، چابکی محقق شده (P=0.009) در سطوح مختلف سازمانی تفاوت معنی داری وجود داشت. هم چنین برای افراد با رسته های شغلی مختلف تفاوت معناداری در شاخص های سرعت محقق شده (P=0.031)، شایستگی محقق شده (P=0.018)، انعطاف پذیری محقق شده (P=0.043)، چابکی محقق شده (P=0.016) وجود داشت. در مدل نهایی نیز سه عامل شایستگی، پاسخ گویی و سرعت در چابکی دانشگاه علوم پزشکی شاهرود نقش داشتند.نتیجه گیری: عوامل شایستگی، پاسخ گویی و سرعت در چابکی دانشگاه علوم پزشکی شاهرود نقش دارند و بهبود در عوامل فوق می تواند سبب ارتقاء چابکی دانشگاه گردد.

مقدمه:تبلیغات شفاهی به منبع اطلاعاتی مهم و تاثیرگذاری بر نگرش ها و رفتار خرید مصرف کننده بدل شده است. تبلیغات شفاهی در صنایع خدماتی از اهمیت خاصی برخوردار است چون محصولات ناملموس را نمی توان قبل از مصرف آنها به راحتی ارزیابی کرد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل پیش بینی کننده تبلیغات شفاهی مشتریان در مرکز ناباروری یزد انجام شده است.روش پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است که به صورت مقطعی در نیمه اول سال 1393 انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 2650 زوج های نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری شهر یزد می باشد که از بین آنها تعداد 140 نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب گردید. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه انجام گرفت. پس از وارد کردن داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 16، برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش تعیین تاثیر عوامل پیش بینی کننده از آزمون های تحلیل رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که رضایت، وفاداری، کیفیت خدمات و اعتماد از عوامل موثر بر شکل گیری تبلیغات شفاهی در مرکز ناباروری شهر یزد می باشد (P<0.05 و b=0.211).نتیجه گیری: با تمرکز بر بهبود کیفیت خدمات و ارائه آنها با قیمت های مناسب و رقابتی به مراجعه کنندگان و ارائه امکانات و خدماتی مانند تخصیص فضای بزرگ تر وکارآمدتر و استفاده از تجهیزات و امکانات با کیفیت، می توان رضایت آنها از خدمات دریافتی و ارزش ادراک شده را افزایش داد و با فراهم آوردن خدمات وعده داده شده به مشتریان و به خدمت گرفتن کارکنانی که به بهترین نحو خواسته های مشتریان را تامین کنند، منجر به شکل گیری اعتماد نسبت به مرکز گردید.

مقدمه: جریان کل واردات ایران از دیگرکشورها به علت کمبودها، محدودیت ها و نیازهای موجود در کشور انجام می گیرد. از جمله این نیازمندی ها، نیاز کشور به واردات انواع داروها از کشورهای مختلف می باشد که هم از لحاظ حفظ و بهبود وضعیت سلامت جامعه و هم از جنبه تحمیل هزینه های واردات برای کشور قابلیت مطالعه دارد.روش پژوهش: تحقیق حاضر با هدف بررسی شرایط و ویژگی های تقاضای واردات گروه دارویی آنتی بیوتیک ها از کشورهای مختلف عرضه کننده و محاسبه کشش های مخارج و قیمتی، اقدام به برآورد الگوی تقاضای تقریبا ایده آل با استفاده از روش برآورد رگرسیون های به ظاهر نامرتبط در دوره زمانی 1392- 1360 می نماید.یافته ها: آزمون فرضیه های نظری تقاضا بر روی الگو، گویای پذیرش فرضیه هم نسبتی و رد فرضیه های همگنی و تقارن می باشد. لذا در الگوی نهایی کشش مخارجی تقاضای واردات داروهای آنتی بیوتیک کشور برابر واحد است. نتایج برآورد الگو حاکی از کم کشش بودن تقاضای واردات داروهای آنتی بیوتیک نسبت به تغییرات قیمت خودی از کشورهای ایتالیا، سوئیس، انگلستان و سایرین به ترتیب برابر مقادیر -0.76481، -0.78924، -0.76473 و -0.79834 می باشد. اما کشش قیمتی خودی محاسبه شده در مورد کشور آلمان تقریبا برابر واحد (-0.96721) است و هم چنین تغییر قیمت داروهای آنتی بیوتیک از کشور آلمان بر روی سهم های مخارجی واردات هیچ یک از کشورهای عرضه کننده تاثیری ندارد.نتیجه گیری: کشور ایران تقاضای واردات داروهای آنتی بیوتیک از کشورهای انگلستان، ایتالیا و سوئیس را دارد و به کشور آلمان در این زمینه هیچ وابستگی ندارد.

مقدمه: از جمله مسائلی که در راستای پیاده سازی مدیریت دانش درسازمان ها وجود دارد، مساله تسهیم دانش درون سازمان و بین سازمان های متفاوت است. هدف پژوهش حاضر تبیین نقش تسهیم دانش بر چابکی سازمانی با نقش میانجی هوش سازمانی در کارکنان دانشگاه علو م پزشکی تهران می باشد.روش پژوهش: این تحقیق از نوع توصیفی- علی و جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان معاونت های آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1393 می باشد (229 نفر) که از بین آنها 144 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شده است. در این پژوهش، به منظور جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه، به ترتیب پرسشنامه محقق ساخته تسهیم دانش، پرسشنامه محقق ساخته چابکی سازمانی و پرسشنامه استاندارد هوش سازمانی آلبرخت (2002)، استفاده شده است، روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها به تایید متخصصین و پایایی آنها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 0.79، 0.82، و 0.83 محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای آماری spss و lisrel استفاده شده است.یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که تسهیم دانش با ضریب مسیر (g=0.77) بر چابکی سازمان و با ضریب مسیر (g=0.64) بر هوش سازمان تاثیرگذار بوده است. هم چنین مشخص گردید که تسهیم دانش با ضریب مسیر (g=0.50) به صورت غیر مستقیم بر چابکی سازمانی کارکنان آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاثیرگذار بوده است. مدل تحقیق از برازش نسبتا مطلوبی برخوردار بود (شاخص X2/df (1.7)، شاخص RMSEA (0.04)، شاخصGFI (0.96) و شاخص NNFI (0.98).نتیجه گیری: تسیهم و در دسترس بودن دانش در بین کارکنان آموزشی و پژوهشی باعث چابک شدن آنها می شود. علاوه بر تسهیم دانش، هوش سازمانی کارکنان نیز می تواند در چابک بودن آنها موثر باشد، بنابراین، تسهیم دانش از یک طرف به صورت مستقل باعث چابکی و از طرف دیگر به واسطه هوش سازمانی باعث این امر می شود.

مقدمه: موفقیت هر سازمانی درگرو وجود یک نظام ارزشیابی کارآمد و با کفایت است. اعتباربخشی معیاری برای دست یابی سازمان های سلامت به استانداردهای از قبل مشخص شده، از راه ارزیابی مقایسه ای خارجی و مستقل است. هدف مطالعه حاضر نیز بررسی تاثیر اعتباربخشی بر ارائه خدمات بیمارستان های دانشگاهی منتخب شهر اصفهان از دیدگاه کارکنان بود.روش پژوهش: مطالعه ای توصیفی پیمایشی در 5 مرکزآموزشی درمانی منتخب استان اصفهان در نیمه دوم سال1393 و با شرکت 124 نفر از مسوولین به روش نمونه گیری خوشه ای صورت گرفت. ابزارگردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی صوری و محتوایی آن توسط صاحب نظران ارزیابی شد. پایایی آن نیز از طریق ضریب پایایی آلفای کرونباخ (r=0.81) تایید گردید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 20 در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و از آزمون های کولموگروف اسمیرنوف، t مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد.یافته ها: میانگین نمره تاثیر اعتباربخشی بر ارائه خدمات 2.94±0.68 بود این میانگین از 4 در مقیاس لیکرت می باشد که نشان دهنده تاثیر متوسط اجرای اعتباربخشی بر ارائه خدمات از نظر کارکنان بوده است. از نظر اکثر کارکنان در حیطه های فرایندکاری، رضایت بیماران و کیفیت خدمات اعتباربخشی تا حدودی زیاد تاثیرگذار بوده است و در سایر حیطه ها تاثیر متوسطی داشته است (p=0.004).نتیجه گیری: با توجه به اینکه اعتباربخشی عاملی موثر و مثبت بر عملکرد و کیفیت خدمات مراکز بهداشتی درمانی ارزیابی شده بود، توجه به آن امری ضروری است و پیشنهاد می شود مدیران بیمارستان ها آن را در اولویت برنامه های خویش قرار دهند. در حیطه های بهروری و تعهد و کارگروهی از طریق تاکید بر شاخص های عملکردی و بسترسازی به وسیله آموزش و افزایش آگاهی پرسنل، تخصیص بودجه و برنامه ریزی در جهت اعتباربخشی می توان تاثیرات آنها را افزایش داد.

مقدمه: تعهد سازمانی «یک ویژگی مهم شغلی و سازمانی است که بیانگر میزان وفاداری افراد به سازمان می باشد. نیروی انسانی متعهد به سازمان باعث افزایش چشم گیر عملکرد سازمان و تجلی بهتر افراد سازمانی می شود. توسعه خدمات بهداشتی درمانی علاوه بر برخورداری از کادر درمانی مجرب و توانمند مستلزم وجود نیروهایی متعهد و وفادار به سازمان نیز می باشد. هدف اصلی این پژوهش مقایسه تعهد سازمانی پرسنل بالینی و غیربالینی شاغل در بیمارستا ن های دانشگاه علوم پزشکی تهران و عوامل موثر بر آن در سال 1393 می باشد.روش پژوهش: این تحقیق یک مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع مقطعی و کاربردی است که در طول سال 93 در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. واحدهای پژوهش 150 نفر پرسنل بالینی (افرادی هستند که مستقیما بر بالین بیمار حضور داشته) دیپلم و بالاتر و 150 نفر پرسنل غیر بالینی (افرادی هستند که خدمات غیر بالینی و اداری را انجام می دهند و بطور مستقیم بر بالین بیمار حضور ندارند) دیپلم و بالاتر (جمعا 300 نفر) شاغل در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران می باشند که به شیوه تصادفی انتخاب و ابزار جمع آوری اطلاعات که شامل دو پرسشنامه اطلاعات فردی و تعهد سازمانی می یر و آلن بود را به صورت خود گزارشی تکمیل نمودند. پرسشنامه تعهد سازمانی می یر و آلن پرسشنامه ای استاندارد و شامل 24 سوال در سه بعد تعهد عاطفی (سوال 1 تا 8)، تعهد مستمر (سوال 9 تا 16) و تعهد هنجاری یا تکلیفی (سوال 17 تا 24) می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آمار نوصیفی ازضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون فیشر و آزمون خی استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین تعهد سازمانی در کلیه پرسنل بیمارستان های منتخب بالاست اما در پرسنل بالینی بطور معنی داری از پرسنل غیر بالینی بالاتر است (P<0.001، t=-6.105). هم چنین میانگین کلیه ابعاد تعهد سازمانی (بعد عاطفی، بعد مستمر و بعد تکلیفی) در پرسنل بالینی بطور معنی داری از پرسنل غیربالینی بالاتر است (P<0.001).نتیجه گیری: کلیه ابعاد تعهد سازمانی (بعد عاطفی، بعد مستمر و بعد تکلیفی) در گروه بالینی با میزان تحصیلات و سابقه کار ارتباط دارد اما تنها تعهد تکلیفی با وضعیت تاهل، میزان تحصیلات و سابقه کار ارتباط معنی دار نشان می دهد. در گروه غیر بالینی تعهد مستمر با نوع استخدام، تعهد تکلیفی با جنس و تعهد سازمانی با نوع شغل ارتباط معنی دار دارد. کلیه ابعاد تعهد سازمانی در هر دو گروه بالینی و غیر بالینی با رضایت از سرپرست ارتباط معنی داری را نشان می دهد.