پژوهش و نوآوری در علوم و صنایع غذایی
سال:1394 | دوره:4 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

در این پژوهش امکان بکارگیری روش های طیف سنجی رامان و طیف سنجی رامان ارتقاء یافته سطحی (SERS) برای تشخیص آفلاتوکسین (B1) پسته بررسی شده است. ابتدا طیف رامان نمونه های خمیری پسته بدون آلودگی و دارای 5 میکروگرم در لیتر از آفلاتوکسین B1 با یکدیگر مقایسه شدند. سپس در راستای آشکارسازی طیف آفلاتوکسین B1، طیف سنجی رامان ارتقاء یافته سطحی روی زیرلایه های نانوسیم های نقره و کلوئید نانوذرات نقره روی شیشه انجام شده است. با بررسی طیف های رامان نمونه 5 میکروگرم در لیتر از آفلاتوکسین B1 امکان جداسازی نمونه های حاوی این غلظت میسر نشد. در بین 2 نوع زیرلایه بررسی شده برای آشکارسازی طیف آفلاتوکسین B1، استفاده از زیرلایه متشکل از کلوئید نانو ذرات نقره روی شیشه کارآمد بود. با مقایسه عدد موج متناظر پیک های طیف رامان آفلاتوکسین B1 (در غلظت 1000 میکروگرم در لیتر) با مقادیر بدست آمده از روش DFT، پیک های واقع در عدد موج های 945، 1048، 1148، 1252، 1390، 1527، 1583 و 1658 سانتی متر معکوس به عنوان اثر انگشت های طیف رامان آفلاتوکسین B1 تایید شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که SERS پتانسیل کاربردی شدن در زمینه تشخیص آفلاتوکسین B1 در غلظت 1000 میکروگرم در لیتر را دارد.

در این پژوهش تاثیر جنسیت، نوع عضله (دو سر ران (BF) و طویل سینه ای (LT)) و زمان 14 روز بر الگوی پروتئولیز پروتئین های میوفیبریلی گوشت شتر با استفاده از SDS-PAGE بررسی شد. شدت پروتئولیز زنجیره سنگین میوزین (MHC) و اکتین خیلی جزئی و در جنس ماده MHC بیشتر از جنس نر تجزیه شد (P<0.05). پروتئولیز پروتئین C تحت تاثیر زمان، جنسیت و نوع عضله قرار گرفت (P<0.05). -a اکتینین در هفته دوم پس از کشتار توسط کاتپسین ها تخریب و شدت پروتئولیز در عضله LT کمتر از BF بود (P<0.05). قسمت عمده تخریب دسمین در هفته اول نگهداری انجام و در عضله LT بیشتر از عضله BF بود (P<0.05). تروپونین T تا روز پنجم نگهداری حدود 80% تجزیه شد و هر دو زمان و نوع عضله تاثیر معنی داری بر شدت پروتئولیز ایجاد نمود. باند 30 کیلو دالتون 24 ساعت پس از کشتار پدیدار شده و شدت باند آن در مدت 14 روز نگهداری افزایش معنی داری داشت (P<0.05). نتایج نشان داد زمان مهم ترین فاکتور تاثیرگذار بر تجزیه پروتئین های میوفیبریلی گوشت در مدت نگهداری بوده و بجز اکتین و میوزین پروتئولیز سایر پروتئین ها تحت تاثیر زمان نگهداری قرار گرفت. نوع عضله نیز در تجزیه دسمین و پروتئین-های تنظیم کننده (a-اکتینین و تروپونین T) نقش معنی داری ایفا نمود.

رشد میکروبی و اکسیداسیون لیپیدها از عوامل اولیه فساد گوشت در شرایط یخچالی می باشند. گیاه رزماری با نام محلی تشنه داری به عنوان یک گیاه دارویی از زمان های دور در ایران سابقه مصرف دارد. لذا در این مطالعه اثر عصاره آبی گیاه رزماری بر کیفیت و زمان ماندگاری گوشت مرغ در مدت زمان نگهداری در شرایط یخچالی مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه های گوشت مرغ با غلظت های 1 درصد، 3 درصد و 5 درصد عصاره آبی رزماری تیمار شده و به مدت 5 روز در دمای 4 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. نمونه-های شاهد و تیمار شده در این مدت با آزمون های میکروبی (شمارش کلی، استافیلوکوکوس اورئوس و کلی فرم ها)، شیمیایی (عدد پراکسید و pH) و حسی ارزیابی و با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که عصاره آبی رزماری به خوبی توانست فساد میکروبی و پراکسیداسیون لیپیدها را در فیله های مرغ به تاخیر بیندازد. در این راستا نمونه های تیمار شده با غلظت 3 درصد عصاره در مقایسه با غلظت های 1 درصد و 5 درصد در افزایش زمان ماندگاری فیله های مرغ موثرتر بودند (P<0.05). در مجموع نتایج نشان داد که عصاره رزماری می تواند فساد میکروبی و اکسیداتیو را در گوشت مرغ به تعویق انداخته و مدت زمان نگهداری آن را در شرایط یخچالی افزایش دهد.

آلفا آمینو ازت ازجمله ترکیبات موجود در چغندر قند است که در تولید شکر باعث افزایش مقدار ملاس می گردد. بنابراین بررسی علل افزایش آن دارای اهمیت تکنولوژیکی ویژه ای می باشد. برای این منظور اثر اندازه چغندر های نمونه گیری شده از سه منطقه جغرافیایی مختلف (در چهار سطح درشت، متوسط، ریز و مخلوط) و ارتفاع ذخیره سازی چغندر در سیلو (در چهار سطح کف، یک متری، سه متری و پنج متری) روی میزان آلفا آمینو ازت چغندر های ذخیره شده در سیلو های کارخانه قند شیروان در مدت زمان هجده روز نگهداری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج اندازه گیری میزان آلفا آمینو ازت با دستگاه بتالایزر نشان داد که بیشترین افزایش مقدارآلفاآمینو ازت متعلق به چغندر های ریز است و مقدار آن بین 23.09 تا 29.7 درصد و کمترین آن متعلق به چغندر-های درشت ذخیره شده است که مقدار آن بین 11.83 تا 18.65 درصد قرار دارد. همچنین مشخص شد که مقدار آلفا آمینو ازت چغندر های ذخیره شده در سطح سیلو دارای کمترین افزایش می باشد (10.91 تا 11.21 درصد) و بیشترین افزایش مقدار آلفا آمینو ازت متعلق به چغندر هایی است که در لایه های میانی سیلو و به خصوص در ارتفاع 3 متری نگهداری شده اند (20.32 تا 33.95 درصد).

عصاره چوبک به علت حضور ترکیبات ساپونینی و صمغی در آن از توانایی امولسیون کنندگی برخوردار است. بر این اساس هدف این پژوهش بهره مندی از این توانایی عصاره چوبک به تنهایی و در ترکیب با امولسیفایر منو و دی گلیسرید (E471) در سه سطح 0، 0.5 و 1 درصد در بهبود کیفیت نوعی کیک روغنی بود. ارزیابی تاثیر این افزودنی ها با اندازه گیری ویژگی های فیزیکوشیمیایی و رئولوژیکی خمیر و ویژگی های فیزیکی و حسی کیک انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که افزودن عصاره چوبک کاهش وزن مخصوص و افزایش ویسکوزیته خمیر و در مورد کیک افزایش شاخص L* پوسته و مغز، حجم مخصوص، تخلخل، رطوبت، امتیاز ویژگی های حسی بافت، قابلیت جویده شدن و کاهش سفتی را به همراه دارد، به طوری که در این ارتباط نقش موثرتری نسبت به E471 داشت. مشابه این نتایج در استفاده از E471 نیز حاصل شد و البته در به تاخیر انداختن پدیده بیاتی در طی زمان نگهداری بر عصاره چوبک برتری داشت. کاربرد این دو افزودنی در ترکیب با هم روند بهبود کیفیت محصول را تشدید نمود که تاییدی بر اثر سینرژیستیک امولسیفایر ها بود. در عمل مخلوط امولسیفایری متشکل از 1 درصد عصاره چوبک و 0.5 درصد E471 بهترین انتخاب تشخیص داده شد.

هدف از این پژوهش بررسی اثر جایگزین کردن پودر شیر با آرد کامل سویا بر خصوصیات شیمیایی، بافتی، توزیع اندازه ذرات و اندیس سفیدی فرآورده شکلاتی بود. تیمار های آزمایش شامل دو زمان آسیاب کردن 105 و 135 دقیقه و جایگزینی پودر شیر با آرد کامل سویا در چهار سطح (صفر، 33.33، 66.66 و 100 درصد) بود. بعد از تولید نمونه ها، مقادیر رطوبت، خاکستر، pH، اندازه ذرات، سختی و اندیس سفیدی نمونه ها بررسی شد. نتایج نشان داد با جایگزینی آرد کامل سویا به جای پودر شیر، رطوبت کلیه نمونه ها کمتر از 1.5 درصد، خاکستر در محدوده 1.59 تا 1.71 درصد و pH در محدوده 7.59 تا 7.76 قرار گرفت. با جایگزینی آرد کامل سویا، اندازه ذرات افزایش یافت و با افزایش جایگزینی پودر شیر با آرد کامل سویا در هر دو زمان آسیاب کردن، سختی نمونه های شکلات افزایش پیدا کرد (P<0.05). به طور کلی با افزایش مدت زمان نگهداری، اندیس سفیدی نمونه ها در تمامی سطوح جایگزینی و هر دو زمان آسیاب کردن افزایش یافت.

هدف این پژوهش، بررسی اثر شرایط فرآیند و پیش تیمارهای فراصوت و مایکروویو بر میزان چروکیدگی قطعات سیب زمینی طی فرآیند سرخ کردن عمیق بود. پیش تیمار فراصوت تحت فرکانس های 28 و 40 کیلو هرتز و پیش تیمار مایکروویو با توان های 3 و 6 وات بر گرم، روی قطعات سیب زمینی اعمال شد و سپس این قطعات در دماهای 150، 170 و 190 درجه سانتی گراد و زمان های 60، 120، 180 و 240 ثانیه سرخ شدند. طبق نتایج، پیش تیمار فراصوت به طور معنی داری (P<0.05) میزان چروکیدگی قطعات سیب زمینی را کاهش داد، در حالی که پیش تیمار مایکروویو موجب افزایش معنی دار (P<0.05) چروکیدگی در نمونه ها شد. همچنین، زمان سرخ کردن به عنوان یکی از فاکتور های مهم فرآیند، اثر معنی داری (P<0.05) بر میزان چروکیدگی داشت، به طوری که با افزایش زمان، میزان چروکیدگی افزایش پیدا کرد. همچنین، نتایج نشان داد که اثر دما بر میزان چروکیدگی معنی دار نبود (P>0.05). علاوه بر این، 6 مدل با در نظر گرفتن شرایط فرآیند، برای پیش بینی میزان چروکیدگی ارائه شد و برای ثابت های این مدل ها، مدل های چند متغیره بر اساس آنالیز رگرسیونی چند متغیره به صورت تابعی از شرایط فرآیند (فرکانس فراصوت، توان مایکروویو و دمای فرآیند) به دست آمد.