علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران
سال:1401 | دوره:17 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

سابقه و هدف: کراک فرم جامد فرآوری شده از کوکایین است که اثر اعتیادآوری قوی تری نسبت به پودر کوکایین دارد. سوء مصرف محرک های روانی و از جمله کراک-کوکایین اثرات نامناسب بر حافظه و یادگیری دارد. مصرف ویتامین ها به عنوان یکی از روش های درمان موثر برای سوء مصرف مواد پیشنهاد شده است. هدف مطالعه ی حاضر بررسی اثر تزریق درون صفاقی ویتامینC بر حافظه ی فضایی و پراکسیداسیون لیپیدی در هیپوکامپ رت ها طی مسمویت با کراک-کوکایین است. مواد و روش ها: این مطالعه بر روی شش گروه 6 تایی از موش های صحرایی نر صورت گرفته است. سه روز پس از تزریق درون صفاقی داروهای کراک-کوکایین، ویتامینC و یا ترکیب این داروها درگرو ه های آزمایشی به مدت 5 روز، دستگاه ماز آبی موریس به منظور سنجش پارامترهای مرتبط با حافظه فضایی مورد استفاده قرار گرفت. سپس نمونه برداری از هیپوکامپ انجام گردید و پارامتر پراکسیداسیون لیپیدی در این ناحیه بر پایه اندازه گیری MDA سنجش گردید. تحلیل آماری داده ها به کمک آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی Tukey توسط نرم افزار SPSS صورت گرفت. یافته ها: تزریق درون صفاقی دوز بالایکراک-کوکایین (15 میلی گرم بر کیلوگرم) به طور معنی داری موجب کاهش پارامترهای مرتبط با حافظه فضایی در روزهای سوم و چهارم دوره آزمایش شد (01/0>P). تزریق درون صفاقی دوز 50 میلی گرم بر کیلوگرم ویتامینC، حافظه ی فضایی در رت های مسموم شده با کراک را بهبود بخشید (05/0>P)، اما بر پراکسیداسیون لیپیدی در ناحیه هیپوکامپ تاثیری نداشت (05/0

سابقه و هدف: آموزش بیمار یک بخش مهم در کنترل دیابت به شمار می رود. آموزش مجازی با استفاده از شبکه های پیام رسان موجب می شود بیماران به راحتی اطلاعات مورد نیاز خود را از راه دور دریافت کنند. با توجه به محبوبیت بالای شبکه اجتماعی واتساپ در ایران، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش تغذیه از طریق واتساپ بر قند خون، پروفایل چربی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 90 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 بر اساس معیارهای ورود انتخاب و سپس به روش تصادفی بلوکی به دو گروه مداخله وکنترل تخصیص یافتند. برای گروه مداخله، به مدت 45 روز برنامه آموزش تغذیه با استفاده از تصاویر، فیلم و پوستر از طریق واتساپ ارایه شد. قند خون ناشتا، HbA1c، تری گلیسرید، کلسترول تام، LDL، HDL و کیفیت زندگی در هر دو گروه قبل و بعد از مداخله مورد سنجش قرار گرفت. داده ها با نرم افزار SPSS ویرایش 22 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش تغذیه از طریق واتساپ بر تری گلیسرید (008/0 P=) و کیفیت زندگی (0001/0P<) تاثیر داشته است اما بر قند خون ناشتا، HbA1c، کلسترول تام، LDL و HDL بی تاثیر بوده است(05/0 P>). در زمان های مختلف تاثیر معنی دار بر HbA1c مشاهده نشد _788/0p<). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر بیان کننده تاثیر آموزش تغذیه از طریق واتساپ بر کاهش تری گلیسیرید خون و افزایش کیفیت زندگی بیماران دیابتی بوده است.

سابقه و هدف: تورم و بی ثباتی قیمت مواد غذایی بیش از همه، گروه های کم درآمد را تحت تاثیر قرارداده و سبب حذف اقلام غذایی ضروری در مصرف غذای خانوارهای این گروه های درآمدی می شود. کیفیت تغذیه، خانوارها را تحت تاثیر قرارداده و نیازهای رشد و سلامت گروه های محروم جامعه را با مخاطراتی جدی مواجه می نماید. در این میان، لبنیات نقش مهمی در رشد و سلامت افراد ایفا می کند و از این رو، از منظر سیاستگذاری های رفاهی، عنوان یک عامل حیاتی و مهم مورد توجه بوده است. مواد و روش ها: شبیه سازی مبتنی بر عامل، به عنوان یک رویکرد پیشرفته پیش بینی، با در نظرگرفتن عامل های ناهمگن امکان بررسی تاثیر سیاست ها بر رفتار مصرف کنندگان و الگوی مخارج آنان را فراهم می کند. در این مطالعه، ابتدا کشش قیمتی لبنیات با استفاده از رویکرد سیستم تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS) محاسبه و سپس شبیه سازی اثرات افزایش قیمت لبنیات بر رفتار خانوارها، در محیط نرم افزار Netlogo6 انجام می شود. یافته ها: نتایج شبیه سازی اثرات افزایش قیمت لبنیات بر رفتار مصرفی خانوارها نشان می دهد درصد خانوارهای مصرف کننده لبنیات در بیستک های مختلف، به طرز محسوسی کاهش یافته است، این کاهش به طور نامتقارن بین گروه های مختلف مشاهده می شود؛ به نحوی که بیستک اول، دوم و سوم کاهش بیشتری را تجربه کرده اند. بیستک پنجم کماکان بالاترین میزان از کل هزینه پرداختی را داشته و اثرات افزایش قیمت لبنیات تقریبا موجب به صفر رسیدن مخارج بیستک اول برای لبنیات شده است. نتیجه گیری: با توجه به اینکه افزایش قیمت محصولات لبنی سبب کاهش مصرف این کالا در سبد غذایی می شود، پیشنهاد می شود، سیاست های متنوع حمایتی در بخش مصرف و تولید محصولات لبنی اتخاذ شود تا سرانه پایین مصرف لبنیات اصلاح و افزایش یابد.

سابقه و هدف: به علت محدودیت دریافت منابع پروتیینی معمول در بیماری فنیل کتونوری، احتمال ایجاد کمبود های تغذیه ای وجود دارد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین دریافت های غذایی، فراسنج های خونی و وضعیت تغذیه کودکان و نوجوانان مبتلا به فنیل کتونوری صورت گرفته است. مواد و روش ها: 80 بیمار فنیل کتونوری (42 دختر، 5/52 درصد) با میانگین سنی 01/9 سال در این مطالعه مقطعی وارد شدند. با پرسشنامه اطلاعات عمومی، اطلاعات مورد نیاز در رابطه با شاخص های تغذیه ای و دموگرافیک به دست آمد. رژیم غذایی بیماران با استفاده از یادآمد خوراک 3 روزه ارزیابی شد. غلظت سرمی فنیل آلانین، تیروزین، فریتین، آهن، روی، اسیدفولیک، B12، 25-هیدروکسی ویتامین D3، آلبومین و کلسیم سنجیده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بر اساس نمایه توده بدنی برای سن بیشترین فراوانی به افراد با وزن طبیعی (5/57 درصد) اختصاص دارد. بررسی غلظت های سرمی نشان داد که افراد مبتلا به فنیل کتونوری با وزن پایین و طبیعی نسبت به افراد دارای اضافه وزن و چاق از سطح سرمی آهن بالاتری برخوردار بودند (006/0p=) و همچنین میانگین دریافت کلسیم روزانه بیشتری نیز داشتند (007/0p=). علاوه بر این افراد مورد بررسی در مقایسه با میزان مقادیر توصیه شده رژیمی سطوح پایین تری از دریافت انرژی، روی و ویتامین B12 و سطوح بالاتری از دریافت چربی، فنیل آلانین، تیروزین، آهن و کلسیم داشتند. نتایج حاکی از آن است که اکثریت افراد سطح فنیل آلانین سرم بالاتر از حد قابل قبول داشتند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر اهمیت مکمل درمانی با مکمل آهن برای کودکان و نوجوانان چاق مبتلا به فنیل کتونوری را نشان می دهد. با توجه به سطوح سرمی بالاتر از حد قابل قبول فنیل آلانین در این افراد توصیه می شود به جهت تبعیت بیشتر از رژیم غذایی و تامین بخشی از غذاهای مخصوص این بیماران تدابیر لازم اتخاذ گردد.

سابقه و هدف: ناامنی غذایی به عنوان دسترسی محدود و نامطمین به غذای کافی در همه اوقات برای یک زندگی فعال و سالم تعریف می شود. پولیپ های کولورکتال به عنوان پیش ساز سرطان روده بزرگ، می تواند منجر به آسیب های فردی و اجتماعی به زندگی بیمار شود. هدف مطالعه حاضر تعیین ارتباط ناامنی غذایی با پولیپ های کولورکتال در افراد بالای 50 سال شهر اصفهان می باشد. مواد و روش ها: 80 بیمار مبتلا به پولیپ کولورکتال مراجعه کننده به کلینیک خصوصی گوارش به عنوان گروه مورد و 80 فرد سالم مراجعه کننده به مرکز بهداشت به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. تشخیص بیماران مربوط به 4 ماه اخیر و با استفاده از کلونوسکوپی بود. افراد گروه بیمار و سالم از نظر سن، جنس و محل سکونت جور شدند. پرسشنامه عمومی اقتصادی اجتماعی و مقیاس ناامنی غذایی خانوارHFIAS تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل آماری با نرم افزارSPSS انجام شد. یافته ها: در این مطالعه ارتباط مثبت و معنی داری بین ناامنی غذایی و پولیپ کولورکتال به دست آمد، به طوری که شیوع ناامنی غذایی در گروه بیماران 8/58% و در گروه افراد سالم 45% بود. همچنین تحصیلات، داشتن کودک زیر 18 سال و وضعیت مصرف مکمل نیز با بیماری رابطه داشتند و بیشترین ارتباط را وضعیت مصرف مکمل داشت (05/0

سابقه و هدف: تولید غذاهای فراسودمند با هدف پیشگیری و مدیریت بیماری های مزمن مرتبط با رژیم غذایی در سراسر جهان، از جمله ایران، رو به افزایش است. با توجه به اهمیت درک عوامل موثر بر پذیرش این محصولات، مطالعه حاضر با هدف طراحی و روان سنجی ابزار سنجش تعیین کننده های مصرف و ترجیحات بزرگسالان در باره لبنیات فراسودمند در شهر تهران انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه با رویکرد ترکیبی (کیفی کمی) انجام شد. سوالات پرسشنامه با استفاده از نتایج یک مطالعه کیفی و مرور گسترده ادبیات موجود طراحی شد. در بخش کمی، ویژگی های روان سنجی ابزار، روایی محتوا، روایی صوری، همسانی درونی و ثبات ابزار مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از ضرایب آلفای کرونباخ، همبستگی درون طبقه ای و کاپا و نرم افزار SPSSv21 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: پرسشنامه اولیه شامل 52 سوال بود. پس از تعیین شاخص و نسبت روایی محتوا، تعداد سوالات ابزار به 33 سوال کاهش یافت. متوسط شاخص روایی محتوای کل ابزار 96/0 به دست آمد. پایایی همسانی درونی مقیاس نگرش 87/0 برآورد شد. ضریب کاپا برای آشنایی/ عدم آشنایی با لبنیات فراسودمند، و همچنین مصرف/ عدم مصرف آنها بین 1-61/0 تغییر کرد. ضرایب همبستگی درون طبقه ای برای دفعات مصرف لبنیات فراسودمند بین 1-69/0، درجه اهمیت ویژگی های محصول در انتخاب این لبنیات بین 86/0-73/0، دیدگاه نسبت به اطلاع رسانی در مورد لبنیات فراسودمند بین 92/0-83/0، و نگرش نسبت به این محصولات 92/0 بود که نشان دهنده ثبات بالای ابزار است. نتیجه گیری: پرسشنامه طراحی شده ابزاری معتبر و پایا است که امکان سنجش عوامل مختلف موثر بر مصرف لبنیات فراسودمند و ترجیحات مصرف کنندگان را در ارتباط با این محصولات فراهم می کند.

سابقه و هدف: بهره مندی از تاثیر ترکیبات گیاهی با خواص درمانی، به فراهم زیستی مواد موثره آنها بستگی دارد. کورکومین دارای محدودیت هایی مانند پایداری و حلالیت کم و حساسیت به شرایط فرآوری و سیستم گوارشی است. این تغییر با هدف بررسی افزایش پایداری کورکومین در نانوکمپلکس آلبومین و با ایجاد پیوند عرضی انجام شده است. مواد و روش ها: برای افزایش حلالیت و پایداری کورکومین، نانوکمپلکس کورکومین-آلبومین تهیه شد. طرح آماری RSM-FCCD جهت بهینه سازی سه فاکتور در تهیه نانوذرات استفاده شد. فاکتورها شامل درصد حجمی فاز آلی (4/6-11/11)، pH (7-3) و نسبت کورکومین (2000-5000 میکرو گرم) بودند. برای ایجاد پیوند عرضی از گلوتارآلدیید و تانیک اسید استفاده شد. اندازه ذرات، پتانسیل زتا (به روش DLS)، مورفولوژی ذرات (FE-SEM، AFM) و نیز ایجاد پیوند عرضی (به روش روش نین هیدرین و FT-IR) مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی فاکتورها و پاسخ ها با استفاده از نرم افزار Design Exper. 8 انجام شد. یافته ها: در روش تهیه کمپلکس با کورکومین، شرایط بهینه جهت تولید نانوذرات آلبومین در pH دور از نقطه ایزوالکتریک آلبومین و درصد حجمی فاز آلی 4/11 درصد بدست آمد. برای دستیابی همزمان به کوچکترین ذره با بیشترین میزان درون پوشانی کورکومین و فاکتور مطلوبیت، کارایی بهینه در 3400 میکروگرم کورکومین بدست آمد. کارایی درون پوشانی کورکومین 54/72 درصد و اندازه ذرات کوچکتر از 230 نانومتر بودند. کاربرد تانیک اسید، موجب افزایش کارایی درون پوشانی کورکومین در نانوکمپلکس آلبومین شد (05/0

سابقه و هدف: یکی از چالش های صنعت روغن و چربی، تولید شورتنینگ هایی با ویژگی های عملکردی خاص و مورد نظر صنایع مختلف است. ویژگی های ریولوژیک شورتنینگ ها به طور مستقیم با میزان کارایی آن ها در ارتباط است، هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعه و بررسی تاثیرات برخی از پارامترهای اصلی کریستالیزسیون بر خواص ریولوژیکی شورتنینگ های تولید شده بر پایه اینتراستریفیکاسیون شیمیایی بود. مواد و روش ها: ویژگی های ریولوژیک نوسانی 5 تیمار شورتنینگ که در تهیه آنها پارامترهای کریستالیزاسیون متفاوتی به کار گرفته شده بود به دست آمد. بدین منظور، اثر نرخ سرمایش و شدت ورز دادن که از مهم ترین متغیرهای کریستالیزاسیون هستند بر مدول الاستیک (′, G) و ویسکوز (′, ′, G) نمونه ها مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: در آزمون روبش فرکانس و در بازه فرکانس 126-628/0 rad/s بیشینه و کمینه مدول الاستیک به ترتیب مربوط به تیمارهای 4 و 1 با دماهای خروجی شورتنینگ سرمایش "3" 28 و 5/29 درجه سانتی گراد، شدت ورزدادن خمیر "2" 190 و 280 دور بر دقیقه و دمای پر کردن 36 و 30 درجه سانتی گراد بود. همین نتایج در مورد مدول افت مشاهده شد. نتیجه گیری: یافته های به دست آمده نشان داد به طور مشخص با کاهش سرمایش در مرحله سوم و افزایش شدت ورز دادن و کاهش دمای پر شدن، هر دو مدول، کاهش می یابند و باتوجه به داده های به دست آمده شرایط مذکور موجب کاهش قدرت ساختاری شورتنینگ های تولیدی شد.

سابقه و هدف: کاربرد انواع آفت کش ها به منظور حفاظت از محصولات کشاورزی، احتمال ورود باقیمانده های این ترکیبات به بدن انسان توسط مصرف انواع محصولات غذایی را افزایش می دهد. هدف از این کار پژوهشی توسعه یک روش کارامد در استخراج و پیش تغلیظ آفت کش های ارگانوفسفره از نمونه های آب میوه صنعتی و اندازه گیری آن ها به روش کروماتوگرافی گازی است. مواد و روش ها: در این مطالعه از ترکیب روش های استخراج فاز جامد پخشی و میکرواستخراج مایع-مایع پخشی برای استخراج آفت کش ها استفاده شده است. کامپوزیت هیدروکسید لایه دوگانه کیتوزان-آهن/ نیکل تولید و پس از بررسی ویژگی های آن، به عنوان جاذب در مرحله استخراج فاز جامد بکار گرفته شد. همچنین برای رسیدن به کارایی استخراج بالا، اثر فاکتورهای مختلف در هر دو مرحله استخراج بررسی و بهینه سازی شدند. یافته ها: برهم کنش کیتوزان با LDH تولید شده، در بررسی طیف FTIR و ساختار بلوری آن توسط الگوی XRD تایید شد. به علاوه ساختار متخلخل جاذب سنتز شده که سبب افزایش سطح و کارایی استخراج آن می شود در بررسی ریخت شناسی کامپوزیت اثبات گردید. روش استخراج توسعه داده شده به طور موفقیت آمیزی برای استخراج برخی از سموم ارگانوفسفره روی از نمونه های آب میوه به کار گرفته شد به طوری که بافت شیمیایی نمونه اثر محسوسی در جداسازی آنالیت ها نداشته و حد تشخیص و حد تعیین کمی به ترتیب 019/0-011/0 و 063/0-043/0 نانوگرم در میلی لیتر به دست آمد. گستره خطی روش پیشنهادی وسیع بوده (250-036/0 نانوگرم در میلی لیتر) و این روش از دقت بالایی برخوردار بود به طوری که انحراف استاندارد نسبی در یک روز و در بین روزها کمتر از 6/5 درصد گزارش شد. همچنین مقادیر راندمان استخراج نیز مطلوب بود (76-72 درصد). نتیجه گیری: در مجموع روش استخراج فاز جامد پخشی ترکیب شده با میکرواستخراج مایع-مایع پخشی دارای محدوده خطی وسیع و تکرارپذیری مطلوب می باشد. به علاوه این روش مقادیر مطلوبی برای فاکتور تغلیظ، حد تشخیص و راندمان استخراج داشته و برای اندازه گیری آفت کش های هدف در نمونه های آب میوه پیشنهاد می شود.

سابقه و هدف: بره موم (پروپولیس) یکی از فرآورده های موثر در مقابل باکتری های غذازاد (food-borne bacteria) است که ترکیبات شیمیایی آن با توجه به موقعیت جغرافیایی و پوشش گیاهی منطقه متغیر می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر ضدباکتریایی عصاره الکلی بره موم منطقه طالقان بر چهار باکتری بیماری زای غذازاد انجام گردید. مواد و روش ها: پس از تهیه بره موم، عصاره اتانولی آن گرفته شد. برای آنالیز و تعیین مواد و ترکیبات موجود در عصاره ها از روش HPLC (کروماتوگرافی با بازده بالا) استفاده گردید. سپس آزمون های میکروبی به روش انتشار در آگار و روش چاهک به منظور تعیین میزان تاثیر غلظت های مختلف عصاره بره موم بر میکروب های مورد مطالعه انجام شد. داده ها با کمک آزمون های آماری تست دو جانبه فیشر (Fisher) و آزمون آنالیز واریانس (ANOVA) مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: بیشترین ممانعت از رشد (قطر هاله) باکتری های سالمونلا و استافیلوکوکوس آریوس مربوط به غلظت mg/ml 100 و کمترین آنها مربوط به غلظت mg/ml 75 عصاره بود و برای باکتری های اشریشیاکلی و کمپیلوباکترژوژنی بیشترین قطر هاله، مربوط به غلظت mg/ml 100 و کمترین آنها مربوط به غلظت mg/ml 50 عصاره بره موم بود. برای هر یک از باکتری ها در بازه مشخصی از غلظت های عصاره مورد مطالعه، خاصیت مهارکنندگی وجود داشت اما برای باکتری استافیلوکوکوس اوریوس عصاره مورد نظر در غلظت های 100 تا 25/6 (میلی گرم بر میلی لیتر) خاصیت مهارکنندگی از خود نشان داد، با این تفاوت که در غلظت 5/12 (میلی گرم بر میلی لیتر) نتیجه MBC خلاف جهت نتیجه MIC را نشان داد. افزایش قطر هاله در غلظت بالاتر در همه گروه ها از نظر آماری معنی دار بود (05/0

سابقه و هدف: روش های مختلفی برای کاهش تلفات در حین انبارداری میوه ها و سبزیجات به کار گرفته شده است که در میان آنها، کاربرد صنعتی میدان الکتریکی با ولتاژ بالا مناسب تر به نظر می رسد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات میدان الکتریکی ولتاژ بالا (HVEF) بر چهار ویژگی اصلی کیفی انار (Punica granatum L. ) در طول انبارداری بود. مواد و روش ها: میوه های انار در معرض میدان الکتریکی با قدرت 2 و 4 کیلو ولت بر سانتی متر و اعمال میدان در روز اول انبارداری و در فواصل زمانی منظم طی انبارداری قرار گرفتند. ویژگی های کیفی میوه از قبیل رنگ، بافت، فعالیت آنتی اکسیدانی و سرعت تنفس در فواصل زمانی هر پانزده روز یکبار به مدت شصت روز ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج نشان دادند که سرعت تنفس میوه های انار با افزایش زمان ذخیره سازی کاهش یافت و نمونه های تیمار شده با میدان الکتریکی سرعت تنفس کمتری نسبت به نمونه کنترل داشتند. شاخص روشنایی پوست انارهای تیمار شده تحت میدان الکتریکی بیشتر از نمونه کنترل بود (05/0

سابقه و هدف: عادات غذایی نامناسب سبب بروز بیماری های غیرواگیر شده است. کاهش مصرف چربی و قند راهکاری برای مقابله با بروز این بیماری ها است. هدف از این پژوهش پایش مقادیر قند و چربی در بستنی های شیری صنعتی تولیدی کارخانجات و عرضه شده در محدوده نظارتی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مقایسه آن با برچسب فرآورده و استانداردهای ملی ایران بود. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بود. در این پژوهش جامعه و محیط پژوهش کارخانجات تولیدی و نیز مراکز عرضه، پخش و فروش انواع بستنی های شیری در مناطق اسلامشهر، شهرری و منطقه جنوب تهران بوده است. تعداد 100 نمونه از بستنی های شیری تولیدی کارخانجات و مراکز عرضه تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی تهران به صورت تصادفی نمونه برداری شدند. سپس میزان قند و چربی آن ها به ترتیب به روش لین آنیون و ژربر اندازه گیری شد و با استاندارد ملی ایران، برچسب فرآورده و شیوه نامه اجرایی سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها: میانگین مقادیر قند کل با استاندارد ملی ایران تطابق داشت (001/0>P). اما مقادیر میانگین قند کل بر روی برچسب بستنی های سطح عرضه و قند کل بعد از آزمایش با هم تفاوت آماری معنی داری داشتند (001/0>P). نتایج مربوط به بررسی مقدار چربی نشان دهنده آن بود که 100% نمونه فروشگاه ها، و 7/92 % از نمونه های کارخانجات تولیدی دارای طیف رنگ نارنجی (میزان متوسط چربی موجود در یک سهم از فرآورده) بودند و میانگین مقادیر چربی کل درج شده روی بستنی های تولیدی کارخانجات (48/6 ±,99/13 گرم درصد) و مقدار آن بعد از آزمایش (25/5 ±,13 گرم درصد) با شیوه نامه سازمان غذا و دارو مطابقت داشت (083/ 0 P=). اما مقادیر چربی در بستنی های عرضه شده در فروشگاه ها (56/4 ±,25/9 گرم درصد)، با چربی کل بعد از آزمایش (42/2 ±,57/7 گرم درصد) با هم تفاوت آماری معنی داری (008/0P=) داشتند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که اکثر بستنی های شیری تولیدی کارخانجات تحت پوشش دانشگاه و سایر کارخانجات تولیدی در چارچوب شیوه نامه اجرایی سازمان غذا و دارو و همچنین بخشنامه کاهش ده درصدی میزان قند و چربی کل قرار داشتند.