فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان
سال:1398 | دوره:7 | شماره:1 |تعداد مقالات:9

در این مطالعه، اثر چهار جیره آزمایشی شامل جیره های حاوی آستاگزانتین، زردچوبه و جلبک اسپیرولینا (هر یک به مقدار 100 میلی گرم در هر کیلوگرم جیره) و جیره فاقد افزودنی رنگدانه ای (شاهد) بر روی رشد، شاخص های خونی، ایمنی و رنگ پذیری ماهی اسکار ببری (Astronotus ocellatus) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 120 قطعه ماهی اسکار ببری با وزن متوسط 5/0± 5/7 گرم به مدت 8 هفته با جیره های آزمایشی تغذیه شدند. در انتهای دوره برای بررسی شاخص ها، از آن ها نمونه برداری به عمل آمد. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل آماری داده ها اختلاف معنی داری را بین تیمار تغذیه شده با آستاگزانتین با سایر تیمارها از نظر شاخص های WG، FCR، SGR، BWI، افزایش طول و فعالیت لیزوزیمی نشان داد (05/0P<)، ولی در سایر شاخص های ایمنی (ایمنوگلوبولین کل، IgM )، شاخص های خونی و کاروتنوئید کل اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0P>). نتایج مطالعه حاضر نشان داد رنگدانه های مورد استفاده می تواند سبب بهبود شاخص های رشد، ایمنی و رنگی شدن در ماهی اسکار ببری شود که در بین این رنگدانه ها، آستاگزانتین عملکرد مطلوب تری نسبت به دیگر رنگدانه ها داشت.

دورگه سازی در محل، ابزار قدرتمندی در مکان یابی توالی خاصی از اسید های نوکلئیک در جمعیت ناهمگونی از سلول ها است. از این رو، مطالعه حاضر با هدف راه انداری این شیوه، با استفاده از نشانگر Vasa در بافت بیضه ماهی آزاد دریای خزر (Salmo caspius) انجام شد. برای انجام این مطالعه، ریبوپروب نشاندار شده با دیگوکسی ژنین (Dig) از پلازمید pGEM-T حامل DNA مکمل ژن Vasa ماهی آزاد دریای خزر، تولید شد. نشاندار کردن RNA طی واکنش رونویسی در شرایط آزمایشگاهی با استفاده از Dig Labeling Mix انجام شد. برای دورگه سازی در محل بر روی بافت، ابتدا بافت بیضه بعد از جداسازی از ماهی آزاد نابالغ، تحت تثبیت و آب گیری بافتی قرار گرفت. پس از آب دهی مجدد و تیمار با پروتئیناز K، لام ها با بافر دورگه سازی، حاوی ریبوپروب آنتی سنس Vasa انکوبه شدند. پس از شستشو با محلول SSC و انکوباسیون با آنتی بادی علیه دیگوکسی ژنین برای 16 ساعت، آشکارسازی با NBT/BCIP انجام شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش با استفاده از ریبوپروب آنتی سنسVasa نشان داد که همه سلول های زایا (از سلول های بنیادی اسپرماتوگونی تا اسپرماتوزوآ) این ژن را به خوبی بیان کردند، اما شدت بیان آن در رده های مختلف سلول های زایای گونه مورد مطالعه، متفاوت بود. بنابراین در این مطالعه، ژن Vasa به عنوان نشانگر اختصاصی برای سلول های زایا در این ماهی و شیوه دورگه سازی در محل به عنوان یک عامل کاوشگر، به منظور بررسی مکان رونوشت ژن ها در بافت بیضه ماهی آزاد، معرفی شد. این یافته می تواند کمک شایانی در شناخت بیشتر ما از چگونگی تشکیل سلول های زایا و تکوین آن ها در این گونه ارزشمند دریای خزر داشته باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی سمیت نانوذرات اکسید آهن بر سیستم دفاع آنتی اکسیدانی بافت آبشش بچه ماهی کپور معمولی بود. بدین منظور بچه ماهیان با میانگین وزن 6/0± 17 گرم به مدت دو هفته در معرض غلظت های 0، 10، 30 و 50 میلی گرم در لیتر نانو ذرات آهن قرار گرفتند. نمونه برداری در روزهای 0، 1، 7 و 14 انجام شد و فعالیت آنزیم های آنتی-اکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز و میزان پراکسیداسیون چربی (MDA) در آبشش مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که قرار گیری در معرض نانوذرات آهن منجر به افزایش معنی دار در میزان پراکسیداسیون چربی و تغییر در فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی با گذشت زمان شد (05/0P<) که در واقع نشان دهنده پاسخ زیستی ماهیان به نانوذرات اکسید آهن بود. بنابر این، پایش شاخص های زیستی مانند آنزیم های آنتی اکسیدانی و سطح مالون دی آلدئید می تواند شاخصی مناسب برای سنجش استرس اکسیداتیو وارد شده به ماهی کپور معمولی-باشد.

اثرات افزودن منابع مختلف کربن در سیستم بیوفلوک بر عملکرد رشد، تغذیه و کیفیت آب در پرورش ماهیان کپور معمولی (میانگین وزن 89/0± 11 گرم) در مدت 56 روز در پنج تیمار تغذیه ای شامل تیمار شاهد (بدون منبع کربن)، تیمار دوم با منبع کربن ملاس، تیمار سوم با منبع کربن آرد گندم، تیمار چهارم با منبع کربن باگاس نیشکر و تیمار پنجم با منبع کربن بلغور ذرت، هر یک با سه تکرار، بررسی شد. طبق نتایج، شاخص های رشد و تغذیه بین تیمارها اختلاف معنی داری نداشت (05/0P>)، اما میزان افزیش وزن بدن، بازماندگی، نرخ رشد ویژه و نسبت بازده پروتئین در تیمار دوم بالاتر و ضریب تبدیل غذایی مطلوب تر بود. میزان TSS و FV در تیمار شاهد پایین ترین و در تیمار دوم بالاترین میزان را نشان دادند، در صورتی که TAN و نیتریت روند عکس را نشان دادند. روند تغییرات TAN و نیتریت با تغییرات TSS و FV کاملا منطبق بود که نشان دهنده عملکرد و فعالیت فلوکه های زیستی در سیستم بیوفلوک در کاهش میزان مواد ازته و تثبیت آن ها در دامنه غیرمضر برای ماهیان کپور معمولی است. در مجموع، استفاده از منابع کربنی به ویژه ملاس در سیستم بیوفلوک برای بهبود شاخص های کیفی آب و عملکرد رشد و تغذیه در پرورش ماهیان کپور معمولی قابل پیشنهاد است.

در مطالعه حاضر، به منظور افزایش تاثیر مکمل پروتئازی، یک سیستم رسانش بر مبنای نانوانکپسولاسیون با نانوذرات کیتوزان (25/0 درصد) ایجاد شد و آزمایشی با 4 تیمار به مدت 45 روز برای بررسی اثرات پروتئاز نانوکپسوله شده (01/0 و 02/0 درصد)، نانوذرات کیتوزان و تیمار شاهد بر روی رشد، شاخص کبدی، درصد ترکیبات بدن ماهی، شاخص های بیوشیمیایی خون و فعالیت تریپسین روده فیل ماهیان (Huso huso) با میانگین وزن 49/0± 3/10 گرم انجام شد. تیمارهای مختلف در شاخص وضعیت تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند (05/0P). بهترین ضریب تبدیل غذایی در تیمارهای پروتئاز کپسوله شده بود که به طور معنی داری کمتر از دیگر گروه ها بود (05/0>P). بالاترین میزان پروتئین لاشه در تیمار 01/0 درصد پروتئاز کپسوله شده مشاهده شد. تفاوت معنی داری در میزان گلوکز، آلبومین و نسبت آلبومین به گلوبولین خون در تیمارهای مختلف مشاهده نشد (05/0P). نیتروژن اوره ای خون در تیمار 02/0 درصد پروتئاز کپسوله شده در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری بالاتر بود (05/0>P). بالاترین میزان فعالیت تریپسین روده در تیمار 01/0 درصد پروتئاز کپسوله شده مشاهده شد (05/0>P). در مجوع، افزودن مکمل تریپسین کپسوله شده به جیره غذایی می تواند کارآیی رشد فیل ماهی را از طریق افزایش فعالیت آنزیم های گوارشی ارتقا دهد.

در این مطالعه، تاثیر زئوتن بر شاخص های رشد، ترکیب لاشه و ایمنی کپور معمولی انگشت قد بررسی شد. به این ترتیب که 180 قطعه ماهی (میانگین وزن 1/0± 3/20 گرم) به طور تصادفی به چهار تیمار تقسیم و به مدت 8 هفته، به ترتیب با جیره های حاوی 0 (تیمار شاهد)، 2، 4 و 8 گرم زئوتن بر کیلو گرم جیره، تغذیه شدند. در پایان دوره آزمایش، در تیمارهای 2 و 4 گرم زئوتن میانگین وزن نهایی، ضریب چاقی، کارایی غذایی، ضریب کارایی پروتئین، شاخص کبدی و شاخص احشایی افزایش و FCR کاهش نشان داد (05/0>P). بالاترین میزان رطوبت لاشه و همچنین پایین ترین میزان چربی لاشه مربوط به تیمار های 2 و 4 گرم بود (05/0>P). خاکستر لاشه در تیمار 8 گرم بالاترین میزان را داشت (05/0>P). شاخص های بیوشیمیایی و ایمنی سرم خون، میزان گلوبولین، لیزوزیم، کمپلمان و IgM در تیمار 4 گرم به صورت معنادار بالاتر از تیمار شاهد و تیمار 8 گرم بود (05/0>P). کمترین و بیشترین تعداد گلبول های سفید به ترتیب در تیمارهای 8 گرم و 2 گرم زئوتن مشاهده شد. بالاترین درصد لنفوسیت و نوتروفیل به ترتیب در تیمارهای 2 گرم و 4 گرم زئوتن دیده شد. در مجموع، زئوتن با سطوح 2 تا 4 گرم بر کیلوگرم موجب بهبود رشد، کیفیت لاشه و شاخص های ایمنی کپور معمولی انگشت قد می شود.

توان رشد به عنوان بخشی از انرژی جذب شده حاصل از جیره غذایی و معیاری است برای اندازه گیری کارایی رشد که در طی آن غذا به بافت بدن تبدیل می شود. کارایی رشد به دو صورت خالص و ناخالص بیان می شود. در این مطالعه، توان و کارایی رشد در دوکفه ای Azumapecten ruschenbergerii، در خلیج چابهار و در دو زمان قبل و بعد از مانسون تابستانه مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. مانسون پدیده اقلیمی غالب در بخش شمالی اقیانوس هند است که در دو مقطع تابستان و زمستان رخ می دهد و مقطع تابستانه با بادهای شدیدتری همراه است. بر این اساس، بررسی بیلان انرژی دوکفه ای مذکور در بازه دمایی 19 تا 33 درجه سانتی گراد نشان داد که میانگین هر دو شاخص توان و کارایی رشد دوکفه ای در مقطع بعد از مانسون (مانسون تابستانه) افزایش معنی دار یافت (001/0>P). نتایج حاکی از شرایط بهتر و استرس کمتر در دوره بعد از مانسون برای صدف مذکور است.

تولید بیودیزل از منابع زیستی مانند میکروجلبک ها، دارای پتانسیل بالایی به عنوان جانشین دیگر سوخت های فسیلی در حال اتمام است. فرآیند تولید بیودیزل از میکروجلبک ها شامل برداشت، خشک کردن و استخراج روغن، با صرف هزینه و انرژی زیادی صورت می گیرد. در فرآیند تجاری سازی توسعه روش های استخراجی که قابلیت استفاده در مقیاس وسیع را داشته باشد، از مهم ترین نیازها در تولید این سوخت است. بنایراین هدف از این مطالعه، بهینه سازی شرایط استخراج روغن از میکروجلبکHaematococcus pluvialis شامل دما (20 تا 50 درجه سانتی گراد) و میزان مخلوط حلال ها (5 تا 30 میلی لیتر) حاوی محلول دو فازی کلروفرم/ متانول با نسبت 2: 1 (حجمی/ حجمی) با استفاده از روش سطح پاسخ بود. نقاط بهینه به دست آمده 6/42 درجه سانتی گراد و 23/17 میلی لیتر به ترتیب برای دما و مخلوط حلال ها بود. مشخصات کمی و کیفی اسیدهای چرب روغن استخراجی قبل و بعد از بهینه سازی مقایسه شد. نتایج نشان داد که بهینه سازی دارای تاثیر مثبت بر پروفایل اسیدهای چرب روغن استخراجی برای استفاده در تولید بیودیزل با کیفیت بالاتر بود.

هدف از این پژوهش تهیه سامانه آزادسازی هورمون بر پایه نانو است. در این مطالعه از پلیمر طبیعی کیتوزان برای ساخت نانوذرات و از LHRH-A2 به عنوان هورمون مورد نیاز برای تکثیر مصنوعی ماهیان مورد استفاده قرار گرفت. برای تهیه نانوذرات از روش ژل شدن یونی استفاده شد. عوامل بررسی شده برای تعیین اندازه ذرات با استفاده از روش آماری دی اپتیمال تنظیم شد که شامل غلظت های مختلف هورمون، نسبت غلظت کیتوزان به تری پلی فسفات و pH محلول هورمون-کیتوزان بود. ریخت شناسی، بررسی اندازه و ساختار تشکیل دهنده، تشخیص مقاومت حرارتی و وزن سنجی حرارتی ذارت نانو انجام شد. اندازه بهینه نانوذرات 108 نانومتر، پتانسل زتا 2/16 میکرو ولت، شاخص توزیع اندازه ذرات بهینه 274/0 تعیین شد. همچنین بررسی رهایش هورمون LHRH-A2 از نانوذرات در محیط آزمایشگاه مقدار 14/80 درصد در طول 48 ساعت را نشان داد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی نگاره، نانوذرات را با اندازه کوچک و ساختار کروی جدا از یکدیگر نشان داد. همچنین این سامانه دارای پایداری حرارتی بالا تا 400 درجه سانتی گراد بود که با توجه به عدم آزاد شدن سریع و ناگهانی می تواند به عنوان حاملی مناسب برای سامانه آهسته رهش هورمون رسانی در القای تکثیر گونه های مختلف ماهی از جمله ماهیان خاویاری از طریق تزریق به کار گرفته شود.