علوم گیاهان زراعی ایران
سال:1397 | دوره:49 | شماره:4 |تعداد مقالات:16

کاسنی پاکوتاه با نام علمی pumilum Jacq. Cichorium یکی از مهم ترین گیاهان دارویی است که تقویت کننده کبد بوده ودر درمان نقرس و رماتیسم به کار میرود. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و تلقیح میکوریزایی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه گیاه دارویی کاسنی پاکوتاه آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 92-91 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد کود آلی در چهار سطح (کود گاوی، هیومیک اسید، فولویک اسید و شاهد) و تلقیح میکوریزایی درسه سطح (تلقیح با Glomus mosseae، تلقیح با Glomus intraradices و عدم تلقیح) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تلقیح گونه-های میکوریزا باعث افزایش تعداد شاخه جانبی، ارتفاع بوته، تعداد گل، تعداد دانه و وزن دانه در بوته گردید. در بین سطوح مختلف کودهای بیولوژیک، کاربرد قارچ میکوریزا گونه. mosseae G باعث افزایش عملکرد دانه به میزان 29 درصد نسبت به شاهد شد. کاربرد کودهای آلی نیز باعث بهبود اجزاء عملکرد دانه کاسنی پا کوتاه گردید، بطوریکه استفاده از کود گاوی باعث تولید بیشترین تعداد ساقه جانبی و ارتفاع بوته، همچنین کاربرد هیومیک اسید نیز باعث تولید بیشترین تعدا د گل و تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه گردید. کاربرد هم زمان قارچ های میکوریزا و کود های آلی موجب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد دانه کاسنی پاکوتاه شد.

تنش خشکی همواره یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده در تولید محصولات گیاهی بوده است. در تحقیق حاضر تعداد 142 لاین اینبرد نوترکیب برنج برنج حاصل از تلاقی ارقام شاه پسند و IR28 در بهار و تابستان 1394 در دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان مورد بررسی قرار گرفت. پس از ثبت عملکرد لاین ها در شرایط نرمال و تحت تنش خشکی، به منظور شناسایی لاین های متحمل به خشکی از شاخص های تحمل و حساسیت به تنش و نشانگرهای ریزماهواره پیوسته به خشکی استفاده شد. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای، کلیه لاین ها به چهارگروه تقسیم شدند. بر اساس این گروه بندی دو لاین (37 و 144) به همراه زیر گروه 11 عضوی، در مجموع بر اساس شاخص های GMP، STI و MP، به عنوان متحمل ترین لاین ها شناسایی شدند و میانگین عملکرد 13 لاین مذکور در شرایط بدون تنش و تنش خشکی بترتیب 086/5 و 678/4 تن در هکتار بدست آمد. به منظور اعتبارسنجی در جمعیت حاضر، برای نشانگرهایی که در مطالعات پیشین به عنوان نشانگر پیوسته به QTLهای مرتبط با تحمل به تنش خشکی شناسایی شده بودند، تجزیه رگرسیونی انجام شد. نشانگر RM7 برای همه متغیرهای وابسته، RM231 با عملکرد در هر دو شرایط، STI، نشانگر RM302 با عملکرد در هر دو شرایط، GMP و MP ارتباط معنی دار داشتند و نشانگرهای RM12091، RM19367 و RM10793 در درجه بعدی اهمیت قرار داشتند. تجزیه ارتباط نشان داد 4/51 درصد از تغییرات عملکرد تحت تنش خشکی توسط نشانگرهای RM7، RM231، RM302، RM12091 و RM19367 توجیه شدند که می تواند نشاندهنده تایید اهمیت این نشانگرها در زمینه ژنتیکی حاضر باشد.

مطالعه حاضر در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران با هدف تعیین رژیم رطوبتی مطلوب جهت بهبود راندمان مصرف آب و عملکرد گندم زراعی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه رقم گندم زراعی (پیشتاز، سیوند و پارسی)، و 12 سطح رطوبتی به صورت ترکیبی (70، 90، 110 و 130 میلی متر تبخیر تجمعی در مرحله رویشی و سطوح 90، 110 و 130 میلی متر تبخیر تجمعی در مرحله زایشی) بودند که سطوح رطوبتی براساس میزان تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A اعمال گردید. اثرات اصلی رقم و رژیم رطوبتی بر تمامی صفات مورد مطالعه معنیدار شد. در بین ارقام مورد بررسی، رقم پیشتاز دارای بیشترین میزان عملکرد دانه بود که این برتری عملکرد با تعداد و وزن دانه بیشتر و نیز شاخص برداشت بالاتر این رقم هماهنگ بود. بالاترین میزان عملکرد دانه در تیمار شاهد (79T) مشاهده گردید و با افزایش فاصله آبیاری از 70 به 90، 110 و 130 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A در مرحله رویشی، به ترتیب کاهش 15، 19 و 27 درصدی در میزان عملکرد دانه مشاهده شد. با این وجود در هر گروه تیمار آبیاری در مرحله رویشی (70، 90، 110 و 130)، با افزایش فاصله آبیاری از 90 به 110 و 130 میلی متر تبخیر تجمعی در مرحله زایشی کاهش معنیداری در عملکرد دانه ایجاد نشد که مقاومت نسبی مرحله زایشی در گندم نسبت به کاهش میزان رطوبت در دسترس را نشان می دهد.

36 ژنوتیپ گندم نان شامل6 رقم اصلاح شده و30 ژنوتیپ دیگر که از مناطق مختلف ایران و سایر کشورها جمع آوری و تهیه شده اند، در دو محیط رطوبتی (آبیاری نرمال و کم آبیاری) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در هر محیط، مورد ارزیابی قرار گرفتند و با اندازه گیری میانگین عملکرد دانه در دو محیط برای هر ژنوتیپ، شاخص های تحمل و حساسیت به تنش محاسبه گردید و رابطه بین تعدادی از نشانگرهای ریز ماهواره مرتبط با تحمل به خشکی و میزان تحمل به خشکی ژنوتیپ های مورد بررسی مطالعه شد. گروه بندی ژنوتیپ ها بر اساس شاخص تحمل به تنش (STI)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، شاخص میانگین عملکرد (MP) و عملکرد دانه در متر مربع در شرایط تنش (Ys) و شرایط بدون تنش (Yp) با استفاده از تجزیه خوشه ای انجام شد و ژنوتیپ ها به سه گروه تقسیم شدند. ژنوتیپ های 113/11، 1553، 176، 198، 3798، 689، 894، 9016، 910، 99، کوهدشت، پیشتاز، زاگرس، سیوند و ژنوتیپ های 1637، سرداری، 2047، 2103، آذر2، 871، 890 به ترتیب به عنوان ژنوتیپ های متحمل و نیمه متحمل شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای بر اساس نشانگر های ریز ماهواره نیز ژنوتیپ ها را به سه گروه تقسیم بندی نمود. مقایسه دندروگرام ها بیانگر ارتباط معنی دار بین تحمل به خشکی و نشانگرهای SSR بود. همچنین تجزیه رگرسیونی بین عملکرد در هر دو شرایط و شاخص های GMP وSTI, MP بعنوان متغیرهای وابسته و باندهای نشانگر بعنوان متغیر مستقل نشان داد که آغازگرهای (WMC179، WMC307 و WMC322 ) به عنوان مؤثرترین نشانگر در MAS برای بهبود عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش می باشند.

به منظور بررسی تاثیر رابطه همزیستی میکوریزی بر جذب عناصر معدنی توسط گندم، آزمون گلخانه ای با یازده تیمار قارچی شامل دو سویه از گونه glomus mossea، دو سویه از گونه G. intraradices، دو سویه از گونه G. clarum، یک سویه از گونه G. etanicatum، یک سویه از گونه G. caledonium، یک سویه از گونه G. claroideum، یک تیمار شاهد بدون قارچ و یک تیمار مخلوط از گونه های فوق با جمعیت برابر با سه تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه بخش تحقیقات بیولوژی خاک در پاییز 1393به اجرا درآمد. نتایج این تحقیق نشان داد که درصد کلونیزاسیون ریشه با افزایش معنی داری در سطح احتمال 1 درصد، در زمان برداشت گیاه گندم به حدود 50 درصد سیستم ریشه ای رسید. بیشترین وزن خشک اندام هوایی در تیمار T7 (Glomus claroideum) با مقدار عددی 89/11 گرم مشاهده شد. همزیست شدن ریشه گیاه گندم با قارچ، جذب عناصر فسفر، پتاسیم و روی و همچنین افزایش وزن خشک اندام هوایی را در سطح احتمال پنج درصد در این تحقیق نمایان ساخت. بالاترین میزان جذب فسفر در تیمار T4 (Glomus intraradices) با مقدار عددی 9/29 میلی گرم، بالاترین میزان جذب پتاسیم به ترتیب در تیمارهایT7 (Glomus claroideum) و T11 (Mix مخلوطی از تمامی گونه ها با جمعیت برابر)، با مقدار عددی 95/175 و 41/173 میلی گرم در گلدان، و بالاترین میزان جذب روی در تیمار T11(Mix) با مقدار عددی 947/0 میلی گرم در گلدان مشاهده گردید. در بسیاری از شاخص های اندازه گیری شده، تیمار T11 (تیمار Mix)، نتیجه بهتری در پی داشت

آزمایشی در سال های 1393-1395 به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تنش خشکی در چهار سطح شامل 30، 50، 70 و 90 درصد آب قابل دسترس گیاه به عنوان عامل اصلی و کود در چهار سطح شامل نانوبیومیک، نیتروکسین، میکوریزا و عدم کاربرد کود به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. اثر متقابل سال، تنش خشکی و کود برای کلیه صفات مورد بررسی معنا دار شد. در تیمار آبیاری با 90 درصد رطوبت قابل دسترس و کود نانوبیومیک در سال دوم، بیشترین ارتفاع بوته (75/37 سانتی متر)، تعداد شاخه در بوته (01/47 شاخه)، وزن تر و خشک شاخ و برگ (به ترتیب60/86 و 82/31 گرم در بوته)، عملکرد پیکره رویشی (38/1750 کیلوگرم در هکتار)، درصد نیتروژن و فسفر برگ (35/13 و 742/0 درصد) به دست آمد. بالاترین درصد پتاسیم برگ (07/7 درصد)، درصد اسانس (575/1 درصد) و عملکرد اسانس (22/31 و 93/1716 گرم در بوته/کیلوگرم در هکتار) به تیمار آبیاری با 30 درصد رطوبت قابل دسترس و کود نانوبیومیک در سال دوم تعلق داشت. ترکیبات 1، 8 سینئول، -ترپینئول و لیمونن مهم ترین ترکیبات اسانس گیاه رزماری بودند. تنش خشکی موجب تغییر و کودهای نانوزیستی و زیستی موجب افزایش ترکیبات اسانس رزماری شدند. کود نانوبیومیک نسبت به سایر کودهای زیستی، توانست تنش خشکی را بهتر تعدیل نماید و موجب بهبود رشد، عملکرد پیکره رویشی و اسانس و ترکیبات اسانس رزماری شود. بنابراین، در راستای نیل به اهداف کشاورزی پایدار استفاده از آن جهت بهبود ویژگی های زراعی و بیوشیمیایی رزماری توصیه می گردد.

در این تحقیق تنوع ژنتیک 22 رقم گندم نان با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره و صفات فیزیولوژیک مرتبط با تحمل به تنش سرمای دیررس بهاره در شرایط کنترل شده بررسی گردید. به این منظور آزمایش فاکتوریل با دو عامل رقم در 22 سطح و دما در 4 سطح C˚ 8+ (شاهد)، C˚ 2+، C˚ 0 وC˚ 2-در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس حاصل از داده های فیزیولوژیک نشان داد که اثرمتقابل رقم در سرما در هر دو صفت در سطح احتمال خطای 1% معنی دار بود. بر اساس نتایج به دست آمده در صفت پرولین در تنش C˚ 2-، بالاترین میزان پرولین، متعلق به رقم مغان2 و کمترین مقدار مربوط به رقم گلستان بود. همچنین در صفت فروکتان در تنش شدید، (C˚ 2-)، بالاترین مقدار قند فروکتان متعلق به رقم اوحدی و کمترین مقدار مربوط به رقم دز بود که برای بررسی تنوع ژنتیکی در سطح مولکولی از 21 جفت آغازگر ریزماهواره استفاده شد که 11 جفت توانستند چندشکلی مطلوبی را نشان دهند و در مجموع 19 آلل شناسایی گردید. تعداد آلل های تولید شده با میانگین 27/2 آلل در هر مکان ژنی، از 2 تا 4 آلل متغیر بود. میانگین سطح اطلاعات چندشکلی (PIC) برابر 62/0 و از 09/0 تا 98/0 متغیر بود. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام ارتباط معنی دار 2 نشانگر واجد اطلاعات را به ترتیب با عناوین Xgwm174 و مرتبط با صفت پرولین در شرایط تنش شدید و Xgwm642 را با صفت فروکتان در شرایط شاهد نشان داد.

به منظور بررسی اثر کشت مخلوط بر عملکرد کمی و کیفی ارزن و سویا در رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1394، به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی رژیم های آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی متر تبخیر تجمعی آب از تشت تبخیر) و عامل فرعی الگوی کشت مخلوط جایگزینی در پنج سطح (33 درصد ارزن+ 67 درصد سویا (67 سویا: 33 ارزن)، 50 درصد ارزن+ 50 درصد سویا (50 سویا: 50 ارزن)، 67 درصد ارزن+ 33 درصد سویا (33 سویا: 67 ارزن) و تک کشتی سویا و ارزن) بودند. نتایج نشان داد بیشترین غلظت فسفر دانه ارزن (35/0 درصد) در نسبت (50 سویا: 50 ارزن) در رژیم آبیاری 60 میلی متر تبخیر و کمترین میزان آن (12/0 درصد) در کشت خالص ارزن در رژیم آبیاری 120 میلی متر تبخیر، مشاهده شد. بیشترین غلظت فسفر دانه سویا (27/0 درصد) در نسبت (50 سویا: 50 ارزن) مشاهده شد که 4/14 درصد در مقایسه با کشت خالص سویا، بیشتر بود. غلظت فسفر و روغن دانه سویا در رژیم آبیاری 120 میلی متر تبخیر در مقایسه با رژیم آبیاری 60 میلی متر تبخیر به ترتیب 7/40 و 14/26 درصد کاهش یافت. کشت مخلوط غلظت پروتئین دانه ارزن را افزایش داد. کشت مخلوط کارآیی مصرف آب ارزن و سویا را افزایش داد. نسبت کاشت (50 سویا: 50 ارزن) در رژیم آبیاری 60 میلی متر تبخیر، بیشترین نسبت برابری زمین 14/1 را به خود اختصاص داد.

ببه منظور بررسی, واکنش ژ نوتیپ های لوبیای معمولی نسبت به تنش خشکی و ارزیابی شاخص های تحمل خشکی تعداد 102 ژنوتیپ لوبیای معمولی موجود در بانک ژن گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انتخاب و در قالب طرح آگمنت در سه تکرار در شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی در سال زراعی 2016 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران واقع در کرج در سال زراعی 2016 اجرا گردید. در شرایط بدون تنش بیشترین عملکرد در ژنوتیپ102 با میزان 4/322 و کمترین در ژنوتیپ 78 و 85 با 04/1 گرم در متر مربع بود. در تنش رطوبتی بیشترین عملکرد در ژنوتیپ 2 با 2/162 و کمترین در ژنوتیپ 77 با 1/1 گرم در متر مربع بود. نتایج تحلیل همبستگی بین شاخص های مقاومت به خشکی و عملکرد دانه نشان داد که شاخص تحمل تنش(STI) و شاخص میانگین بهره وری(MP) و میانگین هندسی(GMP) دارای همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد در هر دو شرایط می باشند و برای شناسایی ژنوتیپ های با عملکرد بالادر هر دو شرایط تنش و بدون تنش مناسب هستند. ترسیم نمودار چند متغیره بای پلات و مقایسه نتایج آن با نمودار سه بعدی نشان داد که ژنوتیپ های 100، 63، 47، 88 و 76 متحمل ترین ژنوتیپ ها بودند. تجزیه کلاستر براساس شاخص های مورد بررسی، ژنوتیپ ها را در سه کلاستر گروه بندی کردکه ژنوتیپ ها متحمل (100، 102، 2) در کلاستر سوم قرار گرفتند. کلاستر اول شامل ارقام حساس می باشد و ژنوتیپ های نیمه متحمل در کلاستر دوم قرار گرفتند.

شناسایی رابطه بین عملکرد دانه و صفات مهم زراعی و آگاهی از روند تغییرات این صفات برای تعیین استراتژی برنامه های به نژادی بسیار حائز اهمیت است. بدین منظور، تعداد 313 ژنوتیپ شامل 203 شماره از توده های بومی ایرانی و 110 رقم زراعی کشور به صورت طرح آگمنت با 3 رقم شاهد نوید، پیشتاز و آذر در 7 بلوک ناقص در سال زراعی 94-1393 در مزرعه ی تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران ارزیابی شدند. برای افزایش دقت و کاهش تغییرات محیطی، طرح آگمنت در سه موقعیت تکرار شد. تجزیه رگرسیون خطی بین صفات مورد بررسی با سال معرفی ارقام زراعی و سال جمع آوری توده های بومی نشان داد که صفات عملکرد دانه و وزن هزار دانه هم در ارقام زراعی و هم در توده های بومی در طول زمان افزایش معنی داری داشته اند در حالیکه صفت وزن سنبله فقط در ارقام زراعی افزایش معنی داری یافته بود. ارتفاع بوته و طول سنبله در ارقام زراعی کاهش معنی داری در طی تاریخ 74 ساله به نژادی نشان دادند ولی در توده های بومی تغییر معنی داری ایجاد نشده بود. ولی صفت تعداد دانه در سنبله که براساس نتایج تجزیه همبستگی، رگرسیون و تجزیه علیت به عنوان یکی از مهم ترین صفات مؤثر روی عملکرد دانه شناخته شده بود، در طول روند به نژادی هیچ گونه تغییر معنی داری اتفاق نیافتاده است. با توجه به اینکه ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنتیکی بالایی در بین ارقام و توده های بومی برای این صفت مشاهده شده است، به نظر لازم است در برنامه های به نژادی در راستای انتخاب برای افزایش این صفت توجه بیشتری انجام شود.

به منظور بررسی اثر غلظت (صفر، 20، 40 و 60 درصد) و زمان محلول پاشی متانول (قبل از گلدهی و بعد از گلدهی) بر خصوصیات زراعی و ریخت شناسی کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه جیرفت در سال 1395 انجام شد. نتایج نشان داد عامل غلظت متانول به طور معنی داری تمام صفات مورد مطالعه را تحت تاثیر قرار داد به گونه ای که بیشترین و کمترین میانگین بدست آمده به ترتیب مربوط به غلظت 40 درصد و شاهد بود. عامل زمان محلول پاشی نیز بر قطر ساقه اصلی، تعداد دانه، شاخص برداشت و وزن هزار دانه معنی دار بود و بیشترین و کمترین میانگین صفات به ترتیب در مرحله قبل و بعد از گلدهی بدست آمد. اثر متقابل غلظت و زمان محلول پاشی بر شاخص سطح برگ، تعداد برگ، تعداد کپسول، تعداد و طول شاخه های فرعی، ارتفاع بوته، وزن خشک و عملکرد دانه معنی دار شد. بیشترین میانگین این صفات در محلول پاشی متانول با غلظت 40 درصد در مرحله قبل از گلدهی بدست آمد. بر اساس یافته های این تحقیق می توان چنین نتیجه گیری کرد که متانول می تواند سبب افزایش میزان و کارایی فتوسنتز شده و تا حدود زیادی خصوصیات زراعی و ریخت شناسی کنجد را بهبود بخشید.

با ابداع واکنش زنجیره ای پلی مراز در زمان واقعی تحول عظیمی در زمینه تجزیه بیان ژن در موجودات زنده ایجاد شد، چراکه یکی از روش های مناسب برای ارزیابی میزان بیان ژن ها محسوب می گردد. در این روش، برای ارزیابی دقیق بیان ژن کنترل خطا بین نمونه ها ضروری می باشد. روشی که به صورت گسترده برای کنترل خطا مورد استفاده قرار می گیرد، نرمال کردن سطوح RNA با یک ژن مرجع یا خانه دار می باشد. این مطالعه به منظور بررسی کارایی10 ژن خانه دار در گیاه برنج در شرایط تنش شوری انجام شد. تیمار شوری صفر و 300 میلی مولار بعد از گذشت 8 هفته از رشد گیاهان اعمال گردید. همچنین در زمان های صفر، 6، 12، 24، 48 و 72 ساعت پس از اعمال تیمار شوری، از اندام های ریشه و برگ نمونه گیری صورت گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار geNorm نشان داد که ژن های eIF-4a و ACT7 در بافت ریشه و ژن های GAPDH و ACT11 در بافت برگ به عنوان پایدارترین ژن های مرجع می توانند در نرمال سازی مطالعات بیان ژن مورد استفاده قرار بگیرند. بر اساس آماره توصیفی در برنامه BestKeeper ژن eIF-4a در اندام ریشه و ژن های UBQ10 و eIF-4a در اندام برگ دارای بیشترین همبستگی با شاخص BestKeeper (به ترتیب 885/0، 891/0و 886/0) می باشد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که ژن های eIF-4a، ACT7، UBQ10، GAPDH و ACT11 می توانند به عنوان ژن های مرجع مناسب در گیاه برنج به منظور نرمال سازی داده های بیانی مورد استفاده قرار بگیرند.

به منظور بررسی پایداری ارزن دم روباهی، شش ژنوتیپ ارزن دم روباهی (پنج ژنوتیپ جدید و رقم باستان به عنوان شاهد) در شش منطقه (کرج، گنبد، ورامین، یزد، ساری و بیرجند) طی دو سال در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در چهار تکرار کشت گردید. نتایج تجزیه مرکب برای صفات مورد بررسی (تعداد پنجه، تعداد برگ، تعداد روز تا گلدهی، ارتفاع، عملکرد علوفه تر، عملکرد علوفه خشک و عملکرد دانه) نشان داد ارقام و محیط های مورد آزمایش اختلاف معنی داری با یکدیگر دارند و اثرات متقابل ژنوتیپ و محیط از لحاظ آماری معنی دار بود. تمامی ژنوتیپ ها به جز ژنوتیپ G4 میانگین عملکردی (علوفه) بالاتر از رقم شاهد داشتند. میانگین کل آزمایش 76/24 تن در هکتار بود و میانگین عملکرد کلیه ارقام به جز دو ژنوتیپ G3 و G5 کمتر از میانگین کل بود. بررسی پایداری ارقام به روش های مختلف نشان داد ژنوتیپ G5 علاوه بر عملکرد بالا از پایداری خوبی به کلیه محیط های مورد آزمایش داشت. نتایج همبستگی بین آماره های مختلف پایداری و عملکرد نشان داد دو آماره شاخص برتری ژنوتیپ (Pi) و رتبه بندی ژنوتیپ ها (S1) دارای همبستگی منفی با عملکرد علوفه بودند و آماره های خوبی برای گزینش هم زمان ژنوتیپ های پایدار با عملکرد بالا بودند. آماره های پایداری انحراف از رگرسیون، واریانس پایداری شوکلا و اکووالانس ریک هم ارز یکدیگر بودند و امکان جایگزینی این آماره ها با یکدیگر در برنامه های اصلاحی وجود دارد. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد ژنوتیپ G5 علاوه بر عملکرد بالا، از پایداری خوبی به کلیه محیط ها برخوردار بود و می تواند به عنوان یک رقم جدید در آینده معرفی شود.

به منظور بررسی تأثیر کودهای فسفره شیمیایی و زیستی بر ویژگی های مورفولوژیک و عملکرد گل و اسانس گیاه دارویی بابونه در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل انجام شد. عامل اصلی تنش خشکی شامل: آبیاری بر اساس 90، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی و عامل فرعی انواع کود فسفره شامل: شاهد (عدم مصرف کود)، 100درصد کود فسفره شیمیایی 50 درصد کود فسفره شیمیایی + کود زیستی فسفات بارور2 و کود زیستی فسفات بارور2 در نظر گرفته شدند. بر اساس نتایج ارتفاع بوته، قطر ساقه و طبق تحت تأثیر تنش خشکی و کود قرار گرفتند. با افزایش شدت تنش از 90 تا 50 درصد ظرفیت زراعی از میزان ارتفاع بوته، قطر ساقه و طبق کاسته شد و کاربرد تلفیقی کودها نیز بیشترین تأثیر را بر ویژگی های فوق داشت. برهمکنش تنش خشکی و کود بر تعداد گل در بوته، تعداد ساقه اصلی، وزن خشک بوته، عملکرد گل و اسانس معنی دار شد. بیشترین تعداد گل در بوته، تعداد ساقه اصلی، وزن خشک بوته، عملکرد گل و اسانس از تیمار عدم تنش با کاربرد تلفیقی کودها حاصل شد. بر اساس نتایج، برای بهبود ویژگی های مورفولوژیک و عملکرد گل و اسانس گیاه دارویی بابونه کاربرد تلفیقی کودهای فسفره و آبیاری متداول مناسب خواهد بود.

هدف تحقیق حاضر مطالعه نحوه ارتباط بین تولید ماده خشک (عملکرد بیولوژیک) و توان تولید دانه در گندمهای ایرانی بود. آزمایش در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان در سال زراعی 90-1389 اجرا گردید. تعداد 81 رقم گندم در شرایط آبی و در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد عموما ارقام جدید گندم در مقایسه با انواع قدیمی دارای عملکرد دانه بالا بودند. چنین روندی در مورد شاخص برداشت و تعداد دانه در متر مربع نیز دیده شد. ارقام قدیمی و جدید از نظر عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه تفاوت معنی داری نداشتند. تجزیه همبستگی نشان داد که ارتباط مثبت و معنی داری بین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک وجود دارد که مغایر با روند تغییرات عملکرد بیولوژیک در طی روند اصلاحی گندم می باشد. به نظر می رسد مقدار تولید ماده خشک در گندمهای جدید در قبل از گرده افشانی پایین ولی در بعد از گرده افشانی به دلیل تامین مواد فتوسنتزی دانه های افزایش یافته بالا باشد. این امر باعث می شود ارتباط بین عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه مثبت و معنی دار ولی تفاوتی بین ارقام قدیمی و جدید از نظر عملکرد بیولوژیک دیده نشود.

به منظور بررسی اثرات اسید سالسیلیک روی ذرت، علف های هرز و کارایی برخی علفکش ها آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز در سال 1394 اجرا شد. فاکتور اول 10 سطح شامل 8 تیمار علفکشی (بنتازون، نیکوسولفورون، توفوردی + ام سی پی آ، بروموکسینیل + ام سی پی آ، ریم سولفورون، نیکوسولفورون+ریم سولفورون، مزوتریون + اس متاکلر + تربوتیلازین، یدوسولفورون + فورام سولفورون + تین کاربازن) و 2 تیمار شاهد (عاری از علف هرز و آلوده به علف هرز) و فاکتور دوم محلول پاشی اسید سالسیلیک در 2 سطح (شامل 0 (آب مقطر) و اسید سالسیلیک 1میلی مولار ) بود. نتایج نشان داد که اسید سالسیلیک، قادر است سطح برگ، وزن خشک برگ و ساقه ذرت را افزایش دهد. این افزایش در تیمارهای علفکشی موفق در کنترل علف های هرز چشمگیرتر بود. در تیمار شاهد آلوده به علف هرز، اسید سالسیلیک تراکم و وزن خشک سلمه تره به عنوان علف هرز غالب مزرعه افزایش داد. بنابراین در حضور علف های هرز اسید سالسیلیک بیشتر به نفع علف هرز می باشد. نیکوسولفورون عملکرد ضعیفی در کنترل علف های هرز داشت و کاربرد اسید سالسیلیک تراکم و وزن خشک علف های هرز را افزایش داد. بروموکسینیل + ام سی پی آ، مزوتریون + اس متاکلر + تربوتیلازین و توفوردی + ام سی پی آ موفق ترین علفکش ها در کاهش تراکم و وزن خشک علف های هرز بودند و کارایی آن ها تحت تاثیر اسیدسالسیلیک کاهش نیافت. بنابراین در تیمارهای علفکشی با کارایی ضعیف در کنترل علف های هرز، کاربرد اسیدسالسیلیک بیشتر به نفع علف هرز خواهد بود. براساس نتایج بدست آمده، کاربرد اسید سالسیلیک با علفکش های ضعیف در کنترل علف های-هرز توصیه نمی شود.