مجله دامپزشکی ایران (دانشگاه شهید چمران اهواز)
سال:1399 | دوره:16 | شماره:3 |تعداد مقالات:12

بیماری لارنگو تراکئیت عفونی (Infectious laryngotracheitis; ILT) از بیماری های مسری ویروسی ماکیان است. هدف آزمایش کنونی مقایسه ی حساسیت نیمچه سویه های Bovans و LSL نسبت به ویروس بیماری زای ILT جدا شده از مزرعه به منظور ارایه سازوکار مناسب پیش گیری و کنترل بهتر این بیماری بود. پس از جداسازی، شناسایی و تایید ویروس ILT با روش های مولکولی و سرولوژی، عیار آن با روش Speaman-karber محاسبه شد. سپس ویروس ILT (EID50 103<) به 30 قطعه نیمچه از هر سویه در سن 8 هفتگی به صورت داخل نایی تلقیح شد. پرندگان مورد آزمایش از نظر بروز نشانه های بیماری به مدت 8 روز تحت نظر قرار گرفتند. اختلاف معنی داری از نظر نشانه های بیماری، شاخص بیماری زایی داخل نایی (Intra-Tracheal Pathogenicity Index; ITPI) و شاخص هیستوپاتولوژی (Histopathology Index; HPI) بین سویه های Bovans و LSL وجود نداشت. نتایج این مطالعه نشان داد ویروس ILT در نیمچه های هر دو سویه از توان بیماری زایی نسبتاً یکسانی برخوردار است، هر چند به نظر می رسد به دلیل بالاتر بودن ITPI و HPI حساسیت نیمچه های سویه Bovans به ILT نسبت به سویه LSL بیش تر می باشد.

عناصر سنگین به لحاظ زیستی دارای ماهیت تخریب ناپذیری می باشند که تجمع میزان زیادی از غلظت آن ها در بافت موجودات آبزی، تهدیدی برای آبزیان و همچنین انسان ها محسوب می گردند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف اندازه گیری میزان و ترتیب غلظت عنصرهای تجمع یافته در بافت عضله ی ماهی اسبله رودخانه ی سیاه درویشان به عنوان یکی از گونه ماهیان دارای اهمیت بالای اقتصادی و همچنین تعیین میزان سلامت بهداشتی آن جهت تغذیه ی انسانی، به انجام رسیده است. در تحقیق کنونی، مقدار غلظت یازده عنصر (آرسنیک، کادمیوم، کروم، مس، آهن، جیوه، منگنز، نیکل، سرب، سلنیوم و روی) در بافت عضله ی 20 عدد ماهی اسبله (Silurus glanis) صید گردیده به وسیله ی تور پرتابی سالیک از رودخانه ی سیاه درویشان استان گیلان در تابستان سال 95 پس از به کارگیری روش هضم بسته در دستگاه هضم کننده ی مایکروویو CEM، توسط دستگاه طیف سنجی جذب اتمی Varian اندازه گیری و بررسی شدند. مقدار کم ترین و بیش-ترین عنصرهای تجمع یافته به ترتیب: روی 74/28-95/30، آهن 75/23-41/26، مس 33/6-61/7، منگنز 58/2-11/3، سرب 55/0-63/0، کادمیوم 44/0-52/0، سلنیوم 37/0-42/0، آرسنیک 36/0-43/0، کروم 16/0-18/0، نیکل 16/0-18/0 و جیوه 079/0-095/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک، حاصل شد. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، میانگین غلظت تمام عنصرهای مطالعه شده در بافت عضله ی ماهی اسبله به غیر از چهار عنصر سنگین کادمیوم (040/0± 477/0)، آرسنیک (035/0± 386/0)، سرب (037/0± 587/0) و منگنز (271/0± 882/2)، کم تر از حد مجاز تعیین شده توسط استاندارد بین المللی FAO/WHO بودند.

تیپ D کلستریدیوم پرفرینجنس، عامل بیماری حاد و کشنده ای به نام آنتروتوکسمی بوده که غالباً گوسفند و بز را درگیر می کند. هدف از این مطالعه، ارزیابی جنبه های پاتولوژی، باکتریولوژی، سرولوژی و مولکولی این بیماری در گوسفندان منطقه ی اهواز بوده است. بدین منظور در فاصله ی زمانی 23 ماهه، 20 رأس گوسفند مشکوک به آنتروتوکسمی، (بر پایه ی اطلاعات بالینی) به طور معمول کالبدگشایی شده و نمونه های لازم از آن ها جهت آزمایش های بعدی اخذ گردید. در 50 درصد از دام ها مرگ ناگهانی به عنوان بارزترین یافته ی بالینی گزارش شده بود. معمول ترین نشانه های آسیب شناسی مشاهده شده در حیوانات مزبور خون ریزی اندوکارد (70 درصد)، پنومونی بینابینی (65 درصد)، ادم و خون ریزی مغزی (60 درصد) و نکروز حاد لوله ای (65 درصد) بود. علاوه بر این در 50 درصد از دام های مزبور، گلوکوزاوری نیز به اثبات رسید. بررسی های معمول باکتریولوژیک بر روی محتویات روده، نشان دهنده ی جداسازی 6 جدایه مشکوک به کلستریدیوم پرفرینجنس بود که بر پایه ی یافته های PCR، 4 جدایه تیپ A و 1 جدایه از هر یک از تیپ های C و D بودند. تشخیص توکسین در محتویات روده با استفاده از آزمون الایزای غیرمستقیم صورت پذیرفت که نتایج آن با یافته های PCR هم خوانی داشت. با فرض ضایعات مغزی و گلوکوزاوری به عنوان شاخص آنتروتوکسمی تیپ D، وقوع آنتروتوکسمی در حداقل 50 درصد نمونه ها مورد گمان است که البته با یافته های دیگر آزمون ها، هم خوانی نداشت. یافته های این مطالعه نشان دهنده ی اهمیت تازه بودن نمونه ها در نتایج آزمون های قابل استفاده برای ردیابی کلستریدیوم پرفرینجنس و توکسین های آن، است. همچنین با توجه به سابقه ی واکسیناسیون در اغلب حیوانات مورد مطالعه، رعایت اصول واکسیناسیون در دامداری های محلی مورد تردید است.

در این مطالعه تأثیر زمان های مختلف تزریق hCG بر عملکرد تولیدمثلی و غلظت پروژسترون سرم میش های ترکی قشقایی سوپراووله شده با eCG در فصل پاییز بررسی شد. با استفاده از اسفنج های پروژسترون دار برای یک دوره ی 12 روزه، چرخه ی فحلی میش ها (60=n، 2 تا 3 ساله و میانگین وزنی 9/1± 52 کیلوگرم) همزمان شد و یک روز قبل از برداشت اسفنج ها، 600 واحد بین المللی eCG به آن ها تزریق گردید. سپس میش ها بر اساس عدم دریافت hCG (شاهد) یا دریافت آن در روزهای یک، هفت و 12 بعد از فحلی، به چهار گروه تقسیم شدند. نتایج نشان داد که بین گروه های مختلف از لحاظ تعداد میش زایمان کرده و نرخ بره زایی تفاوت معنی داری وجود نداشت، ولی بیش ترین میزان این فراسنجه ها در گروه دریافت کننده ی hCG در روز هفت مشاهده شد. اختلاف میزان فکاندیتی بین گروه های مختلف تیماری تمایل به معنی داری داشت و این فراسنجه در گروه دریافت کننده ی hCG در روز هفت پس از جفت گیری نسبت به سایر گروه ها بالاتر بود. نتایج نشان داد که غلظت پروژسترون سرم در میش های آبستن، زایمان کرده، تک قلوزا و چندقلوزا در گروه های آزمایشی دریافت کننده ی hCG به طور معنی داری بیش تر از میش های شاهد بود، ولی بین گروه های مختلف دریافت کننده ی hCG، اختلاف معنی داری وجود نداشت. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که تزریق hCG طی روزهای مختلف بعد از جفت گیری موجب افزایش غلظت پروژسترون سرمی نسبت به گروه شاهد گردید و میزان فکاندیتی (نرخ بره زایی) در گروه دریافت کننده ی hCG در روز هفت پس از جفت گیری در مقایسه با سایر گروه ها بالاتر بود.

تأمین سلامت گوساله ها نقش بزرگی در رشد و نمو آن ها و بهره دهی گله دارد. هدف از مطالعه ی حاضر تعیین رابطه بین رخداد بیماری های مختلف در گوساله های نوزاد با وزن گیری و افزایش قد آن ها، همچنین ارتباط بین بیماری ها و تلفات با برخی عوامل مربوط به گوساله و محیط آن هاست. این مطالعه روی 1595رأس گوساله ی نر و ماده در 8 واحد گاوداری شیری حومه ی مشهد انجام شد. پس از اخذ مشخصات کلی گاوداری، موارد مرتبط با گوساله ها شامل میزان ابتلا به بیماری های مختلف، تلفات و زمان رخداد آن ها در یک دوره ی 80 روزه از مطالعه ثبت شد. پارامترهای بیومتریک شامل وزن و قد در هنگام تولد، 40 و 80 روزگی نیز اندازه گیری گردید. رابطه ی بیماری های مختلف با شاخص های رشد (وزن و قد) توسط آزمون مدل خطی و رابطه ی متغیرهای مستقل شامل جنس، فصل و نوع زایش، نوع تولد، شکم مادر و وزن تولد گوساله با ابتلا گوساله ها به اسهال، درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس و سایر بیماری ها و نیز با شانس مرگ توسط آزمون رگرسیون لوجستیک آنالیز آماری شد. نتایج نشان داد که بیماری های اسهال، درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس، تورم مفصل، نفخ، عفونت بندناف و چشم موجب کاهش معنی دار در وزن گیری گوساله ها شده در حالی که بر افزایش قد فقط اسهال مؤثر بوده است. نرخ تلفات، 89/3 درصد و رخداد آن از 1 تا 78 روزگی بود. مهم ترین علل تلفات گوساله ها در سنین پایین، صدمات فیزیکی ناشی از سخت زایی، نقایص ژنتیکی، مننژیت، اسهال و سپتی سمی و در سنین بالا، درگیری ریوی، اسهال و تورم مفاصل بود. شانس وقوع اسهال و درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس در دوقلوها به طور معنی داری بیش از تک قلوها، شانس ابتلا به درگیری ریوی در گوساله های متولد شده به دنبال سخت زایی، در فصل گرم و با وزن تولد بالا بیش از گوساله های متناظر بود. تلفات در دوقلوها، گوساله های نر و متولدین فصل گرم بیش از گروه های متناظر بود.

هیپوکلسمی اختلالی متابولیک در گاوهای شیری بوده که با افزایش شیوع چندین بیماری در اوایل دوره ی شیردهی در ارتباط است. هدف این مطالعه تعیین مؤثر بودن تجویز مکمل 25-هیدروکسی ویتامین D3 قبل از زایش و تجویز بولوس کلرید کلسیم پس از زایش در مقایسه با استفاده از بولوس کلرید کلسیم به تنهایی در گاوهایی که جیره ی اسیدوژنیک در اواخر آبستنی دریافت می کنند می باشد. دویست و چهل رأس گاو هلشتاین چند شکم زا در سه گروه 80 تایی تقسیم شدند. گروه اول از حداکثر 5 روز قبل از زایمان تا زمان زایمان روزانه یک کپسول 3 میلی گرمی 25-هیدروکسی ویتامین D3 دریافت نمودند و در زمان زایمان و 12 ساعت پس از آن بولوس حاوی 50 گرم کلرید-کلسیم دریافت کردند. گروه دوم فقط بولوس حاوی 50 گرم کلریدکلسیم را در زمان زایمان و 12 ساعت پس از آن دریافت نمودند. گروه سوم تنها با جیره ی اسیدوژنیک تغذیه شدند. میزان کلسیم، فسفر و منیزیم سرم با روش های معمول آزمایشگاهی و میزان 25-هیدروکسی ویتامین D3 با روش HPLC اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد میزان 25-هیدروکسی ویتامین D3 سرم در گروه اول به صورت معنی-داری پس از خوراندن کپسول ویتامین D3 افزایش یافت. سطح سرمی کلسیم قبل زایمان در گروه اول نسبت به گروه دوم و سوم یک افزایش معنی داری داشت و پس از زایمان میزان آن در گروه اول و دوم نسبت به گروه سوم بالاتر بود. مقادیر فسفر در زمان های مختلف معنی دار بود. اما تحت تأثیر اثر متقابل گروه و زمان قرار نگرفت. تغییرات سرمی منیزیم در زمان های مختلف اثرات معنی دار نشان داد اما تحت تأثیر گروه های مختلف قرار نگرفت. این مطالعه نشان داد که تجویز 3 میلی گرم 25-هیدروکسی ویتامین D3 به مدت حداکثر 5 روز قبل از زایمان در بهبود هومئوستاز کلسیم مؤثر است.

در سال های اخیر استفاده از مواد طبیعی به شکل نانوذرات در جیره ی غذایی آبزیان با هدف افزایش رشد و تأثیرات ایمنی و افزایش مقاومت در برابر بیماری ها و بهبود کیفیت فیله متداول گشته است. در این مطالعه نیز برای نخستین بار تأثیر کامپوزیت زئولیت/کیتوزان و زئولیت/نانوکیتوزان در جیره ی ماهی قزل آلای رنگین کمان بر کیفیت فیله مدنظر قرار گرفت. بدین منظور، شش گروه خوراک حاوی کامپوزیت های زئولیت/نانوکیتوزان و زئولیت/کیتوزان به صورت زیر تهیه شد: گروه کنترل (فاقد هر گونه افزودنی)، گروه Z (28/14 گرم در کیلوگرم زئولیت)، گروه Ch0/5% (5/0 گرم در کیلوگرم کیتوزان بارگذاری شده در 28/14 گرم در کیلوگرم زئولیت)، گروه Ch5% (5 گرم در کیلوگرم کیتوزان بارگذاری شده در 28/14 گرم در کیلوگرم زئولیت)، گروه NCh0/5% (5/0 گرم در کیلوگرم نانوکیتوزان بارگذاری شده در 28/14 گرم در کیلوگرم زئولیت) و گروه NCh5% (5 گرم در کیلوگرم کیتوزان بارگذاری شده در 28/14 گرم در کیلوگرم زئولیت). خوراک های تهیه شده به مدت 60 روز به ماهی های با میانگین وزن 50 گرم، خورانده شدند. در روز 60، ماهی ها وزن کشی شده و فاکتورهای رشد مورد بررسی قرار گرفتند. سپس پارامترهای میکروبی و شیمیایی طی دوره ی سه ماهه و در دمای نگهداری انجماد 18-درجه ی سانتی گراد در فیله هر ماهی مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که کارایی رشد در تمام گروه های تیمار بهبود یافت اما رشد باکتریایی تغییری نیافت. محصول پراکسیداسیون لیپیدی و شاخص پراکسید در فیله های مربوط به گروه NCh5% نیز به طور معنی داری کاهش یافت. این مطالعه نشان داد که افزودن کامپوزیت زئولیت/نانوکیتوزان به میزان 5 گرم در کیلوگرم خوراک قادر به بهبود کیفیت فیله از نظر خصوصیات شیمیایی می باشد.

انجماد شیشه ای سبب حذف بسیاری از مشکلات مربوط به انجماد تخمک و جنین شده است. از سویی برخی مشکلات در رابطه با تولید جنین در شرایط آزمایشگاهی ممکن است هر گونه تغییر در رونویسی ژنوم جنین را نشان دهد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر انجماد بر بیان ژن HPS70 (از ژن های مربوط به استرس های محیطی) در جنین گوسفند است. تعداد 120 مجموعه تخمک کومولوس گوسفند در مرحله ی وزیکول زایا از تخمدان گوسفندان کشتارگاهی بازیابی شد. مجموعه ی تخمک کومولوس به منظور انجماد وارد محلول پایه ی HTCM (با 20 درصد FBS) قرار گرفته و بلافاصله روی کرایوتاپ منتقل شده و در نیتروژن مایع قرار گرفتند. بعد از 48 ساعت از آغاز انجماد، تخمک ها به ترتیب در محلول هایW1، W2 و W3 (هر یک به مدت 5 دقیقه) گرمسازی شدند. W1 شامل محلول پایه و 1 مول سوکرز، W2: شامل محلول پایه و 5/0 مول سوکرز و W3 محلول پایه و 25/0 مول سوکرز بود. مجموعه ی تخمک کومولوس شیشه ای و گرم شده (60 عدد، گروه تیمار) و مجموعه تخمک کومولوس تازه (60 عدد، گروه کنترل) طبق روال عادی آزمایشگاهی با پایه ی SOF وارد فرایند IVM، IVF و IVC شدند. سپس مراحل رشد تخمک و همچنین میزان بیان ژن HSP70 نسبت به ژن β اکتین (به عنوان کنترل داخلی) بین بلاستوسیت و اووسیت قبل و بعد از انجماد مقایسه شد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه انجماد شیشه ای بر روی جنین در مراحل مختلف تکوین تأثیر معنی دار داشت و باعث کاهش میزان تکوین شد. همچنین میزان زنده مانی در گروه منجمد شیشه ای کاهش یافت و این نکته مؤید آن است که انجماد تأثیرات منفی بر زنده مانی و میزان تکوین دارد. در مطالعه ی حاضر با در نظر گرفتن دو گروه تخمک های تازه و منجمد، میزان بیان ژن HSP70 تغییر معنی دار نشان داد ولی این اختلاف ناشی از تأثیر شیشه ای سازی نبود. مرحله ی تکاملی جنین اثر معنی داری بر بیان ژن HSP70 داشت ولی میزان بیان در مراحل مختلف تکامل جنینی تحت تأثیر شیشه ای شدن تخمک قرار نگرفت.

جیره های پر نشاسته (گلوکوژنیک، انسولینوژنیک)، به دلیل اثر مثبت بر تولید شیر، به مدت طولانی در خلال شیردهی گاوهای شیری استفاده می شوند، ضمن این که در هفته های نخست شیردهی با جلوگیری از افت شدید گلوکز و انسولین و تعدیل سطح اسیدهای چرب غیر استریفیه (NEFA) در خون بر تولید مثل نیز اثر مثبت دارند. هر چند استفاده ی بلند مدت از جیره های پرنشاسته گریزناپذیر به نظر می رسد، برخی معتقدند که این جیره ها پس از پایان موازنه ی منفی انرژی می توانند بر باروری اثر منفی بگذارند و در بازه ی زمانی تلقیح باید از مصرف آن ها خودداری شود. در مطالعه ی حاضر، تغییرات سطح انسولین، گلوکز و NEFA در خون در بازه ی زمانی تلقیح با جیره های غنی از نشاسته و همچنین ارتباط بین این پارامترها با روزهای باز گاوها بررسی شد. سی رأس گاو دوشا از روز 60 تا 120 شیردهی وارد مطالعه شدند. در روزهای 60، 90 و 120 شیردهی از گاوها نمونه ی خون کامل تهیه شد و سطح انسولین، گلوکز و NEFA در پلاسما اندازه-گیری شد. اطلاعات روزهای باز گاوها از نرم افزار مدیریتی گله استخراج شد. ارتباطی بین سطوح انسولین، گلوکز و NEFA با روزهای باز مشاهده نشد. روند تغییرات انسولین و NEFA در خلال روزهای 60 تا 120 شیردهی افزایشی و روند تغییرات گلوکز کاهشی بود. سطح گلوکز در روز 120 شیردهی نسبت به روز 60 کم تر و غلظت NEFA در روزهای 90 و 120 نسبت به روز 60 بیش تر بود. سطح انسولین خون در کل مدت مطالعه با سطح گلوکز همبستگی منفی و با سطح NEFA همبستگی مثبت داشت. بر اساس نتایج مطالعه ی حاضر، امکان افزایش سطح انسولین خون با جیره ی پر نشاسته در مرحله ی میانی شیردهی (بازه ی زمانی تلقیح) وجود دارد، اما از این یافته نمی توان تأثیر منفی افزایش سطح انسولین خون بر باروری را برداشت کرد.

این مطالعه به منظور بررسی تأثیر پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم جدا شده از پنیر سنتی سمنان بر وضعیت اکسیدانی و آنتی اکسیدانی تام سرم، اندیس استرس اکسیداتیو و برخی پارامترهای بیوشیمیایی سرم در موش های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین، انجام شد. در این مطالعه تجربی 24 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به چهار گروه (شش رت در هر گروه) شامل گروه سالم، دیابتی تیمار نشده، سالم پروبیوتیکی و گروه دیابتی تیمار شده با 1 سی سی سوسپانسیون لاکتوباسیلوس پلانتارم با دوز CFU/ml 108توزیع شدند. جداسازی و شناسایی باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم از پنیر سنتی سمنان پس از کشت نمونه ی پنیر در محیط mMRS و جدا کردن کلونی تک و انجام آزمایش های بیوشیمیایی اختصاصی شناسایی لاکتوباسیل ها، انجام شد و پس از انجام واکنش زنجیره ای پلیمراز و تعیین توالی ژنوم srRNA 16 سویه ktbs2 شناسایی گردید. دیابت در 12 سر موش صحرایی از گروه دیابتی تیمار نشده و دیابتی تیمار شده با از طریق تزریق داخل صفاقی استرپتوزوتوسین (mg/kg65) القا شد. به موش های صحرایی گروه های سالم پروبیوتیکی و دیابتی تیمار شده با پروبیوتیک روزانه از روز ششم به مدت 21 روز از طریق گاواژ پروبیوتیک تجویز شد. قند خون ناشتا در روز های صفر (قند خون اولیه)، روز ششم (5 روز پس از القاء دیابت) و 21 روز پس از آن (قند خون نهایی)، پروفایل چربی، پارامتر های اکسیدانی و آنتی اکسیدانی تام سرم و اندیس استرس اکسیداتیو در انتهای دوره ی آزمایش اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد تجویز سوسپانسیون لاکتوباسیلوس پلانتارم به موش های صحرایی دیابتی شده به طور معنی داری باعث کاهش قندخون ناشتا، تری گلیسیرید، شرایط اکسیدانی تام و اندیس استرس اکسیداتیو نسبت به گروه دیابتی تیمار نشده گردید نتایج مطالعه ی حاضر برای اولین بار نشان داد که لاکتوباسیلوس پلانتارم سویه 2ktbs جدا شده از پنیر سنتی سمنان توانایی کاهش هیپرگلیسمی، دیس لیپیدمی و استرس اکسیداتیو را در موش های صحرایی دیابتی شده داشت.

در این مطالعه اثرات نانوذرات سلنیوم جیره بر کیفیت اسپرم و عملکرد تولید مثلی مولدین نر قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) بررسی شد. تعداد 84 قطعه ماهی مولد نر از بین گله ی مولدین مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی شهید مطهری یاسوج انتخاب شد. پس از سازگاری، ماهیان به 4 گروه آزمایشی با 3 تکرار تقسیم شدند. گروه شاهد با غذای تجاری (فاقد نانوذرات سلنیوم) و سه گروه دیگر با جیره ی حاوی 5/0، 1 و 2 میلی گرم نانوذرات سلنیوم در کیلوگرم جیره، به مدت 2 ماه تغذیه شدند. بعد از ارزیابی کمیت و کیفیت اسپرم، عملیات تکثیر و لقاح برای گروه های مختلف با استفاده از تخمک های ماده شاهد انجام شد. بیش ترین میزان حجم اسپرم و بیش ترین تراکم اسپرم در مولدین قزل آلای رنگین کمان تغذیه شده با 2 میلی گرم نانوذرات سلنیوم در کیلوگرم جیره مشاهده شد. کم ترین میزان حجم اسپرم در گروه های شاهد و 5/0 میلی گرم نانوذرات سلنیوم و کم ترین تراکم اسپرم در مولدین گروه شاهد مشاهده شد. مدت زمان تحرک اسپرم در ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی نانوذرات سلنیوم (5/0، 1 و 2 میلی گرم) به طور معنی داری بیش تر از گروه شاهد بود. بین درصد اسپرم های متحرک و اسپرماتوکریت میان گروه های آزمایشی تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. بیش ترین درصد لقاح، چشم زدگی و تفریخ تخم مربوط به مولدین نر قزل آلای رنگین کمان تغذیه شده با 2 میلی گرم نانوذرات سلنیوم در کیلوگرم جیره بود. در این پژوهش، جیره حاوی نانوذرات سلنیوم، اثر معنی داری بر بازماندگی نتاج در مرحله ی شروع تغذیه فعال نداشت. به نظر می رسد نانوذرات سلنیوم تا مرحله ی تفریخ تخم بر جنین و لارو اثرات مثبت دارد ولی در مرحله ی شروع تغذیه فعال اثرات معنی داری بر بازماندگی لارو ندارد. بر اساس نتایج این پژوهش، نانوذرات سلنیوم موجب بهبهود عملکرد تولید مثلی مولدین نر قزل آلای رنگین کمان می شود.

ید و سلنیوم به عنوان دو عنصر ضروری برای سلامت دام ها شناخته شده اند. کمبود اولیه یا ثانویه ی ید خاک و علوفه می تواند با اختلال عملکرد غده ی تیروئید و سقط جنین، همچنین کمبود سلنیوم، با بیماری عضله ی سفید و کاهش باروری در گوسفند همراه باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر مقادیر ید، سلنیوم و گوگرد خاک و علوفه بر سطوح سرمی هورمون های تیروئیدی و آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز خون گوسفندان در شهرستان رامهرمز انجام گرفت. چهار منطقه از شهرستان رامهرمز انتخاب شدند و تعداد 8 نمونه خاک، 8 نمونه علوفه (2 نمونه از هر منطقه) و 60 نمونه سرم گوسفندی (15 نمونه از هر منطقه) اخذ شد. نمونه های خاک پس از هضم قلیایی، با دستگاه ICP-OES و نمونه های علوفه، پس از هضم اسیدی، با دستگاه ICP-MS خوانش و همچنین مقادیر سرمی هورمون های تیروئیدی و میزان گلوتاتیون پراکسیداز خون اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین کلی مقدار گوگرد خاک (658± 2010 میلی گرم در کیلوگرم) و علوفه منطقه (2999± 21443 میلی گرم در کیلوگرم) در مقایسه با مقادیر استاندارد آن به طور معنی داری بالاتر بود. میانگین مقدار ید و سلنیوم علوفه و غلظت سرمی هورمون های تیروئیدی گوسفندان مناطق مورد مطالعه در محدوده ی طبیعی قرار داشت. میانگین آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز خون گوسفندان در دو منطقه نشان دهنده ی کمبود و دو منطقه ی دیگر نیز در حد مرزی قرار داشت. مقدار ید علوفه منطقه برای برطرف کردن نیاز تغذیه ای گوسفندان کافی بود و سطح سرمی هورمون های تیروئیدی در محدوده ی طبیعی قرار داشت. به نظر می رسد که با وجود کافی بودن سلنیوم علوفه، به دلیل بالا بودن گوگرد خاک و علوفه، زیست دسترس پذیری سلنیوم کاهش یافته و میانگین آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز خون گوسفندان منطقه در حد کمبود یا مرزی قرار داشت.