دانشور رفتار
سال:1385 | دوره:13 | شماره:21 ( ویژه مقالات علوم تربیتی7) |تعداد مقالات:9

در پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوا، میزان انطباق محتوای سه کتاب درسی حرفه و فن جدید التالیف دوره راهنمایی تحصیلی (81-82) با اهداف مصوب جزیی آن ها برای هر یک از واحد های درسی مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری، سه کتاب درسی مذکور بوده که همه آن ها نیز مورد بررسی واقع شده اند. ابزار های پژوهش، سه فرم فهرست وارسی کتاب های سال اول، دوم و سوم بوده که روایی صوری و محتوایی آن ها به وسیله صاحبنظران تایید شده و پایایی آن ها نیز طی محاسبه ضریب همبستگی داده های حاصل برابر با 0.83, 0.87 و 0.88 بوده است. تجزیه و تحلیل آماری داده های حاصل از تحلیل محتوا، بیانگر آن است که (1 میزان انطباق محتوا با اهداف مصوب شناختی به ترتیب در کتاب های پایه اول، دوم و سوم به طور متوسط برابر با 2.4, 3.7 و 3.2 مرتبه برای هر هدف و با اهداف مصور روانی- حرکتی نیز به طور متوسط برابر با 3.2, 3.3 و 2.8 مرتبه برای هر هدف بوده است. به علاوه، اهداف مصوب حاوی هیچ هدفی در حیطه عاطفی برای واحد های درسی کتاب های مذکور نبوده است. (2 میزان انطباق محتوا با مجموع اهداف مصوب کتاب های مذکور، به ترتیب در کتاب های پایه اول، دوم و سوم به طور متوسط برابر با 3.1, 2.6 و 3.1 مرتبه برای هر هدف بوده است. (3 در مجموع سه کتاب درسی، رتبه بندی میزان انطباق در حیطه اهداف شناختی به تریب شامل؛ محتوای کتاب های درسی پایه اول، سوم و دوم و در حیطه روانی - حرکتی به ترتیب شامل محتوای کتاب های درسی پایه اول، دوم و سوم و در مجموع اهداف مصوب نیز به ترتیب شامل محتوای کتاب های درسی پایه اول، سوم و دوم بوده است. (4 در جمع بندی نهایی، کتاب حرفه و فن پایه اول راهنمایی، بیش ترین میزان انطباق را با اهداف مصوب خود داشته است. (5 هر سه کتاب درسی در اهداف مصوب جزیی واحد های درسی، فاقد هدف در حیطه عاطفی بوده اند که این امر، امکان تحلیل انطباق را در این حیطه منتفی ساخت، هر چند این امر به معنای فقدان مضامین عاطفی در محتوای کتاب های مذکور نیست.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل موثر بر شادمانی دانش آموزان مدارس راهنمایی پسرانه شهر اصفهان از نظر مدیران و مربیان پرورشی بود. به منظور محدود کردن مساله، صرفا عوامل روان شناختی، اجتماعی و اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. برای دستیابی به هدف پژوهش از بین مدیران و مربیان پرورشی شهر اصفهان تعداد 88 مدیر و 86 مربی پرورشی به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند و با پرسشنامه محقق ساخته، عوامل مذکور مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج مطالعه نشان داد مدیران و مربیان پرورشی هر سه عامل روان شناختی، اجتماعی و اقتصادی را در شادمانی دانش آموزان موثر می دانند و بین میزان تحصیلات و سابقه خدمت آنان و نظرشان در مورد تاثیر عوامل سه گانه فوق در شادمانی دانش آموزان، رابطه معناداری وجود ندارد.

هدف اساسی مقاله حاضر، بررسی رابطه تامین سلسله مراتب نیازهای مازلو با میزان رضایت شغلی مدیران آموزشی منطقه 5 آموزش و پرورش شهر تهران بوده که البته در این ارتباط، نقش متغیرهای جنسیت و تحصیلات مدیران نیز مورد توجه قرار گرفته است. روش مورد استفاده در تحقیق حاضر، همبستگی است. نمونه این پژوهش 174 مدیر است که با استفاده از روش طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها، شامل دو پرسشنامه رضایت شغلی و سنجش نیازها بوده است. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که بین تامین سلسله مراتب نیازهای مازلو و میزان رضایت شغلی مدیران، رابطه معنادار وجود دارد. همچنین بین جنسیت و تحصیلات مدیران آموزشی با میزان رضایت شغلی آنان رابطه وجود ندارد.

فضای آموزشی مناسب، از عوامل مهم و موثر در بهبود و بالا بردن کیفیت آموزش و یادگیری است و یکی از مقوله های مهم در آموزش و پرورش به حساب می آید. بهبود فضاهای فیزیکی می تواند به یادگیری دانش آموز در حیطه شناختی، عاطفی و مهارتی کمک کند و انگیزه های او را بالا ببرد. در پژوهش حاضر، محقق وضعیت فیزیکی مدارس شهر اصفهان را در ارتباط با استانداردهای سازمان نوسازی و تجهیز مدارس مورد بررسی و ارزیابی قرار داده و مدلی بهینه برای فضاسازی آینده مدارس ارایه کرده است. این مدل با توجه به شرایط جدید و رویکردهای جدید علمی - فلسفی، نظیر دیدگاه جانسون و جانسون در اواخر قرن بیستم طراحی شده است. در این بررسی، تعداد 193 باب مدرسه از میان تمام مدارس شهر اصفهان به روش طبقه ای انتخاب شدند و با استفاده از چک لیست، اطلاعات مربوط به آن ها جمع آوری شد و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مدارس شهر اصفهان از نظر وضعیت کتابخانه، بهداشت، فضای باز، سالن اجتماعات و راهرو ها در سطح نسبتا مطلوب و از نظر کلاس های درس، آزمایشگاه و فضاهای اداری در وضعیت مطلوب قرار دارند. همچنین سرانه فضاهای اداری سه دوره تحصیلی، سرانه فضای پرورشی در مدارس راهنمایی و سرانه فضای باز در دبیرستان مطلوب ارزیابی شد. البته فضاهای دیگر از میانگین سرانه استاندارد فاصله داشته، در وضعیت مطلوب قرار ندارند.

هدف اساسی پژوهش حاضر، شناسایی عوامل آسیب زای عمده در تربیت دینی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر تهران از دیدگاه مدیران مدارس آن ها بوده است. جامعه آماری، مدیران مدارس راهنمایی مناطق 19 گانه شهر تهران بوده که در سال تحصیلی 1382-83 در یکی ازمدارس راهنمایی به کار اشتغال داشته اند. به روش نمونه گیری خوشه ای (چند مرحله ای) از میان 850 نفر از آنان، تعداد 230 نفر به عنوان نمونه آماری برگزیده شده اند. روش پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و به منظور آزمون فرضیه های تحقیق، از پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن از طریق سنجش تجانس درونی سوالات و پایایی آن به روش دو نیمه کردن و با استفاده از فرمول اسپیرمن - براون به ترتیب 0.37 و 0.77 محاسبه گردیده استفاده شده است.یافته های تحقیق حاکی از آن است که:.1 محتوای کتب درسی مربوط به ترتیب دینی از عوامل آسیب زا در تربیت دینی دانش آموزان دوره راهنمایی شهر تهران است..2 وجود و یا عدم وجود برخی ویژگی ها و خصوصیات در معلمان دینی و پرورشی می تواند از عوامل آسیب زا در تربیت دینی دانش آموزان دوره راهنمایی شهر تهران باشد..3 محیط مدرسه و عوامل مربوط به آموزشگاه می تواند از عوامل موثر آسیب زا در تربیت دینی دانش آموزان راهنمایی شهر تهران باشد..4 خانواده و اجتماع، از عوامل موثر در تربیت دینی دانش آموزان دوره راهنمایی هستند که نگرش منفی آنان نسبت به تربیت دینی از عوامل آسیب زا در این حیطه است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سبک های تفکر و برخی شاخص های طبقه اجتماعی با پیشرفت تحصیلی در گروهی از کودکان بود. بدین منظور، تعداد 102 دانش آموز (48 دختر و 54 پسر) از کلاس های چهارم و پنجم دبستان انتخاب شدند و معلمین، پرسشنامه سبک های تفکر TSI)، اقتباس از استرنبرگ و واگنر 1992) را برای کودکان تکمیل کردند و از معدل آنان به عنوان ملاک پیشرفت تحصیلی استفاده گردید. یافته ها نشان داد که از بین پنج متغیر مستقل تحقیق در درجه اول، سبک های تفکر لیبرال و سپس تحصیلات مادر و شغل پدر بهترین پیش بینی کننده پیشرفت تحصیلی کودکان است.

تکثر و تنوع دینی و مذهبی در دنیای امروز واقعیتی مسلم است و این تکثر تا به امروز منشا مجادلات و مناقشات بسیار شده است. به طور کلی در زمینه تبیین و تفسیر تنوع و تکثر ادیان، سه دیدگاه عمده وجود دارد: دیدگاه انحصار گرایی، دیدگاه شمول گرایی و دیدگاه تکثر گرایی. از این میان، دیدگاه تکثر گرایی دینی، دیدگاه جدیدی است که در عرصه معرفت دینی پیدا شده و چندی است در کشور ما نیز مطرح گردیده و موافقان و مخالفان جدی نیز دارد. تربیت دینی و معنوی بشر و نقش آن در حیات دنیوی و اخروی در کشور ما از اهمیت و حساسیت دو چندان برخوردار است. این مقاله با عنوان تبیین، تحلیل و نقد تربیت دینی تکثر گرا که روش ها و محتوای تربیت دینی مطلوب تکثر گرایی دینی را نشان می دهد، تربیت دینی کثرت گرا را از حیث نظری و عملی مورد بررسی و نقد قرار می دهد. این تحقیق به این نتیجه رسیده است که روش ها و محتوای مطلوب تعلیم و تربیت دینی تکثر گرا دارای اشکالات نظری و عملی جدی است که باید مورد توجه برنامه ریزان تعلیم و تربیت قرار گیرد.