مدیریت سازمان های دولتی
سال:1398 | دوره:8 | شماره:1 (پیاپی 29) |تعداد مقالات:10

امروزه رقابت در فضای کسب وکارهای مختلف مستلزم مواجهه با فرصت ها و چالش های فروانی است. ازاین رو، ضروری است تا مدیران به منظور پیش بینی و هدایت راهبردی اثربخش سازمان های خود، همچنین کنترل و پاسخگویی به-موقع در واکنش به تحرکات رقبا و تحولات محیطی، از نوعی الگوی کنترل-استراتژیک استفاده نمایند که علاوه بر ضمانت حفظ حیات و بقای سازمان و تحقق اهداف سازمان، کنترل را به امری مستمر، درونی و جاری در سازمان تبدیل نماید. بنابراین؛ پژوهش حاضر با بهره گیری از شیوه پژوهشی کیفی و روش داده بنیاد به تبیین الگوی کنترل استراتژیک با رویکرد خودکنترلی پرداخته است. در این پژوهش نمونه گیری به روش های هدفمند، نظری و گلوله برفی انجام شده، ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، مصاحبه های نیمه ساختاریافته و شیوه تجزیه و تحلیل آن با استفاده از مدل پارادیمی داده بنیاد انجام شده است. نتایج حاصله موید آن-است که مقوله اصلی «پیاده سازی کنترل استراتژیک در سازمان و نگاهی-درونی به کنترل استراتژیک» است که با توجه به عوامل علی، عوامل زمینه ای و عوامل مداخله گر شکل گرفته است و از طریق راهبردها، به دودسته پیامد اصلی شامل پیامدهای سازمانی و پیامدهای فردی منجر می شود.

بازآفرینی دولت با رویکرد کارآفرینی تجدیدنظر ساده یا تفسیر جزئی در شیوه مدیریت نیست، بلکه تغییری همه جانبه در نقش مدیریت جامعه و رابطه بین دولت و شهروندان است که هدایت گری را جایگزین تصدی گری می کند. این پژوهش با روش فراتحلیل کیفی به بررسی پژوهش های حوزه دولت کارآفرین پرداخته و صورت بندی منظمی از آن ها ارائه می دهد. 68 مقاله و گزارش درزمینه دولت کارآفرین با جست وجو در پایگاه اطلاعات علمی داخلی و خارجی در بازه زمانی 10 سال (1387-1397) و در دو بخش «یافته های توصیفی فراتحلیل» و «ارزیابی کیفی مقاله ها» بررسی شده اند. مطالعات فراتحلیل مقاله های دولت کارآفرین نشان می دهد پژوهش های این حوزه کمتر ناظر بر جنبه های عملیاتی بوده و بیشتر بر بحث های نظری و ارائه مفاهیم کلی تمرکز کرده اند. در اغلب پژوهش های صورت پذیرفته؛ شاخص های نظریه دولت کارآفرین متناسب با شرایط بومی ایران تبیین نشده است، لیکن در این مطالعه مدل مفهومی دولت کارآفرین با لحاظ شرایط بومی ایران ترسیم شده که ابعاد آن شامل سیاست های کلان، حکمرانی خوب، عدالت اجتماعی، رسالت محوری، عوامل فرهنگی-اجتماعی، تمرکز زدایی، مشتری مداری، بازارگرایی و حمایت و پشتیبانی است.

در این تحقیق که به بررسی تاثیر رفتار شهروندی سازمانی، عملکرد سازمانی اساتید و کارکنان دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی، پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق کلیه اساتید و کارکنان دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی بوده که تعداد آن ها 806 نفر است. که از این تعداد 225 نفر هیئت علمی و 581 نفر شامل کارکنان است. ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر، پرسشنامه بوده که شامل پرسشنامه استاندارد رفتار شهروندی سازمانی پادساکف (OCB) است. همچنین پرسشنامه استاندارد عملکرد سازمانی هرسی و گلداسمیت بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از پرسشنامه های جمع آوری شده از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد و در سطح استنباطی برای آزمون فرضیه های تحقیق، پس از تعیین توزیع داده های مربوط به متغیرهای تحقیق براساس آزمون کولوموگروف اسمیرنف و آزمون r پیرسون و آزمون رگرسیون خطی با استفاده از نرم افزار SPSS تعیین گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که فرضیات اصلی و فرعی تحقیق، با توجه به آزمون های آماری، در سطح اطمینان 95% تایید می گردند. به عبارت دیگر مشخص گردید که رابطه مثبت و معنی داری میان همه مولفه های رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد سازمانی اساتید و کارکنان دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی وجود دارد.

رفتارهای مخرب که در عصر حاضر با سرعت زیادی در حال افزایش است، پیامدها و آثار منفی جبران ناپذیری برای سازمان ها در پی خواهند داشت. لذا، در طی دهه های اخیر توجه محققان را به خود جلب کرده است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل به وجودآورنده رفتارهای مخرب کاری کارکنان در دانشگاه پیام نور کرج صورت گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری داده ها توصیفی پیمایشی است. همچنین پژوهش حاضر با استفاده از روش شناسی پژوهش آمیخته (کیفی-کمی) مورد تحلیل قرار گرفته است. در مرحله اول جهت شناسایی عوامل به وجودآورنده رفتارهای مخرب، مصاحبه با تعداد 10 نفر از اعضای هیئت علمی و خبرگان در حوزه رفتار کارکنان صورت گرفت و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه و تحلیل و پرسشنامه ای طراحی شد که مبنای پژوهش کمی قرار گرفته است. جامعه آماری مربوط به مطالعه کمی، شامل کارکنان دانشگاه پیام نور استان البرز به تعداد 245 نفر بوده است که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 150 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری در این پژوهش، پرسشنامه استاندارد بوده که پایایی این پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 91/0 تایید شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از نرم افزار مدل سازی معادلات ساختاری اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج یافته ها حاکی از آن است که هوش عاطفی و تعامل رهبر-عضو دارای تاثیر معکوس بر رفتارهای مخرب کاری هستند و در مقابل بی عدالتی، استرس و ویژگی شخصیت شامل درون گرایی، عدم توافق پذیری، عدم وظیفه شناسی، روان رنجوری و عدم گشودگی به تجارب تاثیر مستقیم بر رفتارهای مخرب کاری دارند.

هدف اصلی تحقیق آسیب شناسی سرمایه فکری وزارت نفت است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری 900 نفر از مدیران محققان وزارت نفت بوده و نمونه آماری 269 نفر برآورد شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه بوده و میزان اعتبار آن 94 درصد تخمین زده شد. نتایج نشان داد، شاخص های تشکیل دهنده سرمایه انسانی به ترتیب اهمیت تجربه و تخصص در رتبه اول، شایستگی و مهارت ها در رتبه دوم، انگیزش و رضایت کارکنان، روحیه کار تیمی، خلاقیت و نوآوری قابلیت حل مسیله و تصمیم گیری در رتبه های سوم تا ششم قرار دارند. مولفه های تشکیل دهنده سرمایه ساختاری به ترتیب روند ها و فرایندها در رتبه اول، ساختار سازمانی در رتبه دوم، فرهنگ سازمانی رتبه سوم، سیستم اطلاعاتی در رتبه چهارم، مدیریت دانش سازمانی در رتبه پنجم، اقدامات مدیریت منابع انسانی در رتبه ششم، مالکیت معنوی در رتبه هفتم، تحقیق و توسعه در رتبه هشتم و نوآوری در محصولات و فرایندها در رتبه نهم قرار دارند. مولفه های تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی ترتیب ارزش های مشترک در رتبه اول، زبان مشترک در رتبه دوم، اعتماد، تعهد، عمل متقابل و دوجانبه، تعاملات موجود در شبکه و تعدد تعاملات در رتبه سوم تا هفتم قرار دارند و نیز هر سه بعد سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه اجتماعی از وضعیت مناسبی در وزات نفت برخوردار بوده و سرمایه ساختاری در مقایسه با دو بعد دیگر وضعیت بهتری را داراست.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

یکی از مسایل مهم سازمان های دولتی اجرای صحیح استراتژی تغییر و برنامه های بهبود سازمانی است و مدیران میانی و به ویژه کیفیت روابط بین آنها، نقش کلیدی در اجرای استراتژی دارد. پژوهش حاضر در نظر دارد تاثیر عدالت سازمانی، حمایت مدیریت ارشد از تغییر و مشارکت در تصمیم گیری را بر تعهد استراتژیک مدیران میانی بررسی نماید. در این پژوهش با جمع آوری پرسشنامه از میان 77 نفر از مدیران دستگاه های اجرایی استان آذربایجان شرقی به روش تصادفی در دسترس و پردازش و بررسی فرضیه ها و تجزیه وت حلیل داده ها از روش رگرسیون توسط نرم افزارهایSPSS, AMOS 21 استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد بین عدالت سازمانی و روابط با کیفیت بالا رابطه مثبتی وجود داشته و حضور عدالت سازمانی درک شده باعث ایجاد روابط با کیفیت بالا می شود، تعهد به اهداف سازمانی نیز افزایش می یابد. همچنین طبق نتایج این تحقیق، ارتباط خاصی بین مدیریت مدیران ارشد و تعهد به تغییر بدون درنظر گرفتن نقش مستمر روابط با کیفیت بالا اثبات نشد.

سازمان ها، با استخدام و به کارگیری کارکنان، درصدد تحقق اهداف خود هستند. شرایط سازمان ها از نظر فضای فیزیکی، کاری و قوانین، و همچنین خصوصیات اخلاقی و رفتاری کارکنان زمینه ای را فراهم می سازد که برخی از کارکنان، از زیرکار شانه خالی کنند و در عین حضور، از نظر عملکرد غایب باشند. بررسی الگوی رفتاری کارکنان نامرئی، موضوع این پژوهش است که با روش داده بنیاد انجام شده است. این پژوهش که در سازمان های فرهنگی و مراکز آموزشی شهر قم انجام شده است؛ بر مبنای ادبیات نظری محدود و عمدتا با تکیه بر مصاحبه با 12 نفر (به صورت گلوله برفی) از اساتید و خبرگان در حوزه های علوم انسانی انجام شده است. گزاره های بدست آمده از مطالعات نظری و مصاحبه ها در قالب کدگذاری باز، کدگذاری انتخابی، و کدگذاری محوری انجام شد. برای روایی تحقیق، از ضریب توافق درونی و برای شناسایی پایایی تحقیق از سه مرحله ی پایایی کیفی استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که گزینش مناسب کارکنان، اصلاح ساختارها و قوانین، تقویت باورهای مذهبی و معنوی، آشناسازی کارکنان از پیامدهای عملکرد خود، و اصلاح روابط سیاسی-اجتماعی می تواند کمک شایانی به کاهش پدیده ی کارکنان نامرئی کند.

نیت اصلی این پژوهش مفهوم سازی و عملیاتی کردن "رهبری نوع دوستانه" در مدیریت سازمان های دولتی است. روش این پژوهش آمیخته است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی " اساتید شاغل در حوزه های علمیه استان آذربایجان شرقی" و در بخش کمی "دانشجویان حوزه های علمیه استان آذربایجان شرقی" است. برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از تحلیل محتوای پنهان و در بخش کمی از تحلیل عامل تاییدی استفاده شده است. بعد از تحلیل داده ها برای این سازه، با استناد به آیات و احادیث مرتبط، پنج مقوله هنجارهای اجتماعی، تابوها، رفتارهای ناشایست اجتماعی، حقوق انسانی و رفتارهای ناشایست فردی به همراه 24 آیتم شناسایی شدند. مفهوم سازی مجدد سازه رهبری نوع دوستانه بر اساس آموزه های دین اسلام، جنبه نوآوری این پژوهش محسوب می شود.

امروزه با شکل گیری محیط های پیچیده رقابتی، تنها سازمان هایی می توانند به فعالیت خود ادامه دهند که عملکرد خود را در قابلیت های مهم سازمانی همچون نوآوری تقویت کنند. در عصر حاضر یکی از راه های تقویت نوآوری به کارگیری مهارت های کوانتومی مدیریت است که در این پژوهش به چگونگی ارتباط میان مهارت های کوانتومی و عملکرد نوآورانه کارکنان دانشگاه علوم پزشکی پرداخته شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون برای تحلیل رابطه بین آن ها بکار گرفته شد. نمونه با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 92 نفر انتخاب و از الگو سازی معادلات ساختاری SEM و از نرم افزار Smart pls استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب مسیر بین مهارت های کوانتومی و عملکرد نوآورانه 212/0 با میزان معنی داری 931/6 و بین مهارت های کوانتومی و تسهیم دانش با ضریب مسیر 613/0 با میزان معناداری 782/20 و بین تسهیم دانش و عملکرد نوآورانه با ضریب مسیر 778/0 با میزان معنی داری 097/30 ارتباط معنی دار و مثبتی وجود دارد، درنهایت می توان نتیجه گرفت که یکی از وظایف بسیار مهم مدیران و رهبران دانشگاه شهید بهشتی، شناسایی و تقویت مهارت های کوانتومی در میان کارکنان و ایجاد انگیزه و تمایل به انتقال دانش در میان سطوح مختلف کارکنان دانشگاه است تا از این طریق بتوانند عملکرد نوآورانه کارکنان دانشگاه را بهبود بخشند.