مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
سال:1391 | دوره:55 | شماره:1 |تعداد مقالات:14

مقدمه: تالاسمی ماژور، کم خونی ارثی وابسته به تزریق خون می باشد. اضافه بار آهن آن منجر به اختلال عملکرد ارگان ها و آندوکرینوپاتی می شود. لذا درمان شلاتور با دفروکسامین صورت می پذیرد. کوتاهی قد این بیماران به دلیل آندوکرینوپاتی، پذیرش ضعیف شلاتور و مسمومیت با دفروکسامین شایع است. لذا هدف این مطالعه بررسی وضعیت رشدی این بیماران، ارتباط آن با آندوکرینوپاتی و تعیین نقش اضافه بار ثانویه آهن در این اختلالات است.روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1389 بر 280 بیمار 3.5 تا 56 سال تحت درمان با تزریق خون و دسفرال، در مرکز تالاسمی امیرکلا صورت گرفت. بعد از ارزیابی اولیه و تعیین SDS قد، بیماران بر اساس فریتین سرم به دو گروه مطلوب و غیرمطلوب تقسیم شدند. بررسی از نظر هیپوتیروئیدی، دیابت، هیپوپاراتیروئیدیسم و هیپوگنادیسم انجام پذیرفت. سپس اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. P<0.05 معنی دار تلقی شد. از نرم افزار SPSS و آزمون آماری مجذور کای دو برای بررسی داده ها استفاده شد.نتایج: از 280 بیمار با میانگین 19.6±8.5 سال، 161 نفر (%57.5) مونث بوده اند. کوتاهی قد (<-2 SDS ) در 90 نفر (%32.1) وجود داشت. میانگین قد بیماران 151.4±17.3 cm بود. 162نفر (%57.9) آندوکرینوپاتی داشتند. بین کوتاهی قد باهیپوپاراتیروئیدیسم (P=0.009)، دیابت (P=0.003) و هیپوگنادیسم (P=0.005) ارتباط معنی دار وجود داشت. ولی بین کوتاهی قد با هیپوتیروئیدی (P=1.000) و سطح فریتین (P=0.091) ارتباط معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالاتر هیپوپاراتیروئیدیسم، هیپوگنادیسم و دیابت در بیماران تالاسمی کوتاه قد، توصیه می شود غربالگری با حساسیت بیشتری از نظر این اختلالات در بیماران مذکور، انجام شود.

مقدمه: بیماریهای مزمن کبدی کودکان عوارض مختلفی در سیستم اندوکرین برجای می گذارند. بنابراین شناخت به موقع این عوارض می تواند سبب درمان به موقع و بهبود وضعیت بیمار و کیفیت زندگی شود. هدف این مطالعه بررسی اختلالات اندوکرین در کودکان مبتلا به بیماری مزمن کبدی می باشد.روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی مقطعی یک گروهه در بیمارستان قائم مشهد به مدت دو سال 1388-1389 بر 57 بیمار مبتلا به بیماری مزمن کبدی بین سنین 1 -18 سال انجام شد. پس از اخذ رضایت از والدین کودک، اطلاعات فردی و نوع بیماری کبدی و معاینه بالینی ثبت شد و سپس از بیماران 5 cc خون وریدی ناشتا گرفته و سطوح هورمون های تیروئیدی، پاراتیروئید، هورمون رشد و IGF 1 و آنزیم های کبدی، کلسیم، فسفر و قند خون در آزمایشگاه با روشهای استاندارد سنجیده و نتایج با جداول مربوط به سن تطبیق داده شد. داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: هورمون تیروئید در اکثر مبتلایان در محدوده طبیعی قرار داشت.مقادیر مربوط به IGF1 سرم در این گروه به طور آشکاری کاهش یافته بود. 28% کودکان سطوح PTH بالاتر از حد طبیعی سنی داشتند و 24% کودکان تحت مطالعه سطوح فسفر کمتر از حد طبیعی داشتند. یک سوم بیماران دارای شکستگی های استخوانی بودند. دیابت آشکار در این مطالعه مشاهده نشد.نتیجه گیری: کودکان مبتلا به بیماری مزمن کبدی مقاومت به هورمون رشد دارند و در خطر کاهش محتوای معدنی استخوان و شکستگی استخوان می باشند. لذا سطوح سرمی هورمونها باید به دقت و به صورت متناوب کنترل شوند.

مقدمه: اعتیاد به مواد مخدر یک رفتار پرخطر شایع در جوامع مختلف بوده که با عوارض مختلف گوارشی همراه می باشد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع برگشت ترشحات دوازدهه به داخل معده (رفلوی دئودنوگاستریک) است.روش کار: این مطالعه مورد شاهدی در سال 1386-1387 در کلینیک گوارش بیمارستان علی بن ابیطالب (ع) انجام شده است طی یک مطالعه کوهورت تاریخی، تعداد 30نفر بیمار مبتلا به سوهاضمه و معتاد به تریاک به عنوان گروه مواجهه با مواد مخدر و32 نفر بیمار مبتلا به سوهاضمه غیر معتاد به عنوان گروه غیر مواجهه با مواد مخدر وارد مطالعه شدند. تمام بیماران تحت اندوسکوپی فوقانی و 3 نمونه برداری از ناحیه جسم و آنتر معده قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPPS و آزمون آماری تی، مربع کای و دقیق فیشر انجام شد.نتایج: از گروه مواجهه٬ 2 نفر و از گروه غیر مواجهه نیز٬ 3 نفر با تشخیص بدخیمی از مطالعه خارج شدند. میانگین سنی در گروه مواجهه (±13.2) 48.1 و در گروه غیر مواجهه (±13.9) 37.8 سال بود (P=0.006). از 28 بیمار گروه مواجهه 16 نفر (%57.1) و از 29 بیمار گروه غیر مواجهه 5 نفر (%17.2) شواهد آندوسکوپیک بازگشت صفرا به داخل معده را داشتند (P=0.003). شواهد پاتولوژیک گاستریت صفراوی (foveolar elongation) در 7 نفر (%25.0) از اعضاء گروه مواجهه و در گروه غیر مواجهه تنها در 1 نفر (%3.4) گزارش گردید (P=0.025).فراوانی عدم مشاهده H.pylori و گاستریت همزمان (گاستریت H.pylori منفی) در گروه مواجهه 50% و در گروه غیر مواجهه %17.2 بود (P=0.012).نتیجه گیری: بازگشت دئودنوگاستریک را نباید فقط به افرادی که سابقه عمل جراحی دستگاه گوارش داشته اند، محدود دانست بلکه این مشکل در بیماران معتاد مبتلا به سوهاضمه نیز شایع می باشد.

مقدمه: نفروپاتی دیابتی مهمترین بیماری ایجادکننده نارسایی کلیه می باشد. افزایش دفع پروتئین ادرار متغیرمهمی جهت پیش بینی پیشرفت نفروپاتی دیابتی محسوب می شود. استاندارد طلایی برای اندازه گیری پروتئین، جمع آوری ادرار 24 ساعته می باشد. درچندین مطالعه، اندازه گیری سطح پروتئین ادرار در مقطعی از زمان 24ساعته جهت جایگزینی صورت گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین مقدار کمی پروتئین ادرار 8 با 24 ساعته در بیماران با نفروپاتی دیابتی می باشد.روش کار: تحقیق حاضر مطالعه ای توصیفی تحلیلی است که از آذر ماه 1384- دی ماه 1385 در مرکز دیابت مشهد بر 50 بیمار نفروپاتی دیابتی در مرحله قبل از ESRD انجام شد. ادرار بیماران در مقاطع زمانی 8 و 24 ساعته جمع آوری وسطوح کراتینین و پروتئین آنها اندازه گیری شد.علاوه برآن کراتینین سرم همزمان اندازه گیری وکلیرنس کراتینین محاسبه گردید. ازآزمون همبستگی پیرسون جهت تحلیل آماری استفاده شد.نتایج: میانگین سنی 14±53 سال و میانگین مدت ابتلا به دیابت 4±13 سال بود. میانگین پروتئین ادرار 8 ساعته روزانه، شبانه و 24 ساعته به ترتیب 24.20±42، 33.35±43، 71.26±84 میلی گرم بود. بین پروتئین ادرار 8 ساعته با 24 ساعته ارتباط کاملا معنی دار و مستقیم وجود داشت (r=0.8). یک ارتباط معنی دار بین پروتئین ادرار 8 ساعته شبانه و روزانه نیزبه تفکیک با پروتئین ادرار 24 ساعته مشاهده شد.نتیجه گیری: بین پروتئین ادرار 8 ساعته با 24 ساعته ارتباط معنی دار و مستقیم وجود داشت و اندازه گیری پروتئین ادرار 8 ساعته در بیماران سرپایی با نفروپاتی دیابتی می تواند جهت افزایش همکاری آنها مفید باشد.

مقدمه: هیپرلیپیدمی یکی از علل ابتلا به بیماری قلبی- عروقی است که با رعایت رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی قابل پیشگیری وکنترل می باشد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر رژیم درمانی درکاهش لیپیدهای خون در افراد هیپر لیپیدمیک انجام شد.روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی بوده و در سال 1389 در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه انجام شده است. 73 نفر از 185 نفر شرکت کنندگان مطالعه قبلی که دارای درجاتی از هیپرلیپیدمی بودند جهت بررسی بیشتر در مطالعه شبه کارآزمایی بالینی انتخاب شدند. پس از اخذ رضایت نامه، برای اندازه گیری چربیهای خون (T-C, LDL-C, HDL-C, TG) 5 میلی لیتر خون ناشتا ازشرکت کنندگان گرفته شد. ترکیب بدن افراد با استفاده از دستگاه (Body Analyzer PlusAvis 333) تعیین گردید. رژیم غذایی کم چرب، کم کلسترول با فیبر بالا تجویز شد. پس از دو ماه متغیر ها مجددا اندازه گیری و مقدار قبل و بعد از مطالعه با استفاده از روش تی تست مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفتند.نتایج: تعداد 45 نفر بامیانگین سنی 8±45 سال مطالعه را تکمیل کردند. بر اساس یافته ها رعایت رژیم کم چرب، کم کلسترول و پر فیبر موجب کاهش وزن و BMI گردید (p<0.05). میزان LDL-C به طور معنی داری کاهش یافت (p=0.001). فشار خون دیاستولیک به طور مرزی کاهش نشان داد (p=0.059).تغییر معنی داری در TG،T-C و فشار خون سیستولیک مشاهده نشد.نتیجه گیری: کاهش معنی دار LDL-C، وزن و BMI افراد بعد از یک دوره کوتاه مدت نشانگر تاثیرآموزش و رعایت رژیم غذایی مناسب در کنترل وزن و چربیهای خون می باشد. توصیه به رعایت رژیم غذایی صحیح می تواند موجب ارتقاءسطح آگاهی های تغذیه ای مردم و کاهش چربیهای خون گردد.

مقدمه: بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) از علل مهم ناتوانی و مرگ و میر در سراسر دنیا محسوب می شود. مبتلایان به این بیماری به طور شایعی از تغییرات تهویه ای شبانه و تغییر در تبادلات گازی در حین خواب رنج می برند که عموما ارتباطی با اسپاسم برونش یا تغییر در مقاومت مجاری هوایی ندارد. اندکس آپنه هیپوپنه (AHI) عبارتست از تعداد کل آپنه و هیپوپنه در یک ساعت خواب. عوامل خطر متعددی برای آپنه انسدادی خواب وجود دارد که چاقی شایعترین آن محسوب می شود. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین اندکس آپنه– هیپوپنه با شاخص توده بدنی در بیماری انسدادی مزمن ریوی است.روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1389-1390 در بیمارستان امام رضا و رضوی مشهد انجام شد. 40 بیمار شناخته شده بیماری انسدادی مزمن ریوی وارد مطالعه شده و درکلینیک خواب جهت بررسی اختلالات خواب مورد ارزیابی قرار گرفتند. معیارهای خروج عبارتند بودند از: پنومونی، بیماری ایسکمی قلب، سرطان ریه، نارسایی قلب، دیابت شیرین، هیپرتانسیون سیستمیک، هیپوتیروئیدی، اختلالات مرکز تنفس و سابقه مصرف داروهای آرام بخش. شاخص توده بدنی (BMI) و دورگردن بیماران اندازه گیری شد. در این مطالعه مقطعی کلیه بیماران تحت آزمون پلی سومنوگرافی شبانه قرار گرفتند و AHI ثبت گردید. داده ها جهت تجزیه و تحلیل آماری وارد نرم افزار SPSS شد.نتایج میانگین BMI و AHI به ترتیب 30.77 (با انحراف معیار 5.85110) و 15.05 (با انحراف معیار=16.50571) بود. هیچ گونه ارتباط معناداری بین BMI و AHI پیدا نشد. (r=-0.2، P=0.19).نتیجه گیری: در بیماران انسدادی مزمن ریه شاخص توده بدنی ارتباط معنی داری با اندکس آپنه– هیپوپنه نداشته است.

مقدمه: باتوجه به متعدد بودن علل وزوزگوش و عدم شناخت مکانیسم دقیق بروز آن یافتن یک روش درمانی موثر همچنان مورد چالش است. هدف از این مطالعه بررسی اثر داروهای کاربامازپین و اکسکاربازپین بر وزوزگوش بیماران مراجعه کننده به بیمارستان امیرالمومنین رشت بود.روش کار: در یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور، که از اردیبهشت سال 1389-1390 در بیمارستان امیرالمومنین رشت انجام شده است، 57 بیمار (23 تا 65 ساله) مبتلا به وزوزگوش مزمن غیرضرباندار، در سه گروه مجزا تحت درمان با کاربامازپین (600-300 mg)، اکسکاربازپین (900-450 mg) و دارونما به مدت 12 هفته قرار گرفتند. در آغاز مطالعه معاینات بالینی، تستهای آزمایشگاهی لازم، آزمون های شنوایی سنجی و تکمیل آزمون (VAS) Visual Analogue Scale  و Tinnitus Severity Index (TSI) به عمل آمد و سپس در پایان هفته های 8 و 12 نیز پرسشنامه TSI و VAS برای بیماران تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS انجام شد.نتایج: از 51 بیمارکه دوره درمان را کامل کردند (28 مرد و 23 زن). کاربامازپین، اکسکاربازپین و دارونما، شدت وزوزگوش را بر اساس VAS به ترتیب در 56.2%، 46.2% و 38.5% بیماران کاهش دادند. کاهش وزوزگوش بر اساس TSI در سه گروه مذکور به ترتیب 61.1%، 58.8% و 50% بود. در قیاس بین گروههای مورد مطالعه، کاربامازپین و اکسکاربازپین در کاهش وزوزگوش بر اساس VAS و TSI به دارونما برتری نداشتند.نتیجه گیری: کاربامازپین و اکسکاربازپین در کاهش شدت وزوزگوش بیماران موثر می باشند اما برتری چشمگیری نسبت به دارونما ندارند.

مقدمه: جهان در کنار بحران تهدید بمب اتمی، بحران نابودی محیط زیست، بحران فقر جامعه، شاهد بحران اعتیاد نیز می باشد. یکی از مشکلات شایع در اکثر مددجویان معتاد کاهش عزت نفس است. عزت نفس انعطاف پذیری در مقابل تغییرات را افزایش داده و نگرش های مثبت در جهت پیشرفت احساس خودکفایی را تقویت می کند. پژوهش های پیرامون مساله اعتیاد و ارائه راهکارهای درمانی غیر دارویی اعتیاد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی تاثیر آموزش حل مساله خانواده محور بر میزان عزت نفس مددجویان وابسته به مواد مخدر است.روش کار: این پژوهش یک مطالعه مورد شاهدی تجربی دو گروهه است که در سال 1389 در کلینیک مهر مشهد انجام شده است. پس از تایید روایی و پایایی پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت، 60 مددجوی وابسته به مواد مخدر در دو گروه 30 نفره آزمون و کنترل به صورت تخصیص تصادفی تقسیم شدند. تمامی واحدهای پژوهش فرم ها و پرسشنامه عزت نفس را قبل از مداخله تکمیل نموده برای گروه آزمون به مدت دو ماه، 8 جلسه 45 دقیقه ای جلسات حل مساله خانواده محور برگزار گردید. سپس هر دو گروه پرسشنامه عزت نفس را تکمیل نمودند. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار spss و آزمون های دقیق فیشر، تی مستقل و تی زوجی استفاده شد.نتایج: مداخله در گروه آزمون منجر به افزایش معنی داری (P=0.0001)، به میزان 4.5 برابر افزایش در نمره عزت نفس نسبت به گروه کنترل گردید.نتیجه گیری: بکارگیری روش آموزشی حل مساله با رویکرد خانواده محور می تواند جهت بهبود و تکمیل فرآیند درمانی ترک اعتیاد مددجویان به عنوان یک روش غیر دارویی مفید و موثر باشد.

مقدمه: برقرار نشدن جریان خون (No reflow) در حین آنژیوپلاستی عارضه مهمی است که پیش آگهی را وخیم تر می کند. این گزارش به نقش حیاتی استفاده از کاتترهای جدید مخصوص آسپیراسیون لخته در درمان این پدیده و موفقیت یک آنژیوپلاستی نجات دهنده می پردازد.معرفی بیمار: مرد 36 ساله ای، 3.5 ساعت پس از شروع سکته حاد قدامی قلب، به علت عدم پاسخ به استرپتوکیناز، برای آنژیوپلاستی نجات دهنده به کت- لب ارجاع می شود. شریان کرونری نزولی قدامی چپ وی دچار انسداد ترومبوتیک 100% بود. با انجام آنژیوپلاستی به علت حجم بالای لخته، جریان خون برقرار نشد و اختلال همودینامیک ادامه داشت. باآسپیراسیون موفق لخته، جریان خون برقرارشده و درد بیمار برطرف و فشار خون بیمار به حالت عادی بازگشت.نتیجه گیری: وجود کاتترهای جدید مخصوص آسپیراسیون در اطاق کت- لب، یک وسیله درمانی ضروری بخصوص برای موفقیت در آنژیوپلاستی های اولیه است.