روابط خاک و گیاه (علوم و فنون کشت های گلخانه ای)
سال:1395 | دوره:7 | شماره:25 |تعداد مقالات:15

در این پژوهش، ابتدا آزمایشی جهت بررسی تاثیر غلظت های مختلف عصاره ورمی کمپوست (20، 40، 60، 80 و 100 درصد) روی شاخص های جوانه زنی بذر و رشد دانه رست اسفرزه در ظروف پتری انجام شد. در آزمایش دوم، اثر ورمی کمپوست جامد در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 75 درصد حجمی) روی شاخص های ظهور و رشد گیاهچه در یک آزمایش گلدانی در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش اول نشان داد که 20 و 40 درصد عصاره ورمی کمپوست سبب افزایش ظرفیت جوانه زنی، شاخص جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه و بنیه طولی اسفرزه شد و میانگین زمان ظهور و زمان رسیدن به 50% جوانه زنی را کاهش داد. در آزمایش دوم، تیمار با 25% ورمی کمپوست جامدباعث افزایش شاخص های ظهور گیاهچه (انرژی، نرخ، شاخص و ضریب ظهور) و بنیه وزنی تر گردید و میانگین زمان ظهور را کاهش داد. از طرفی، 25 و 50 درصد ورمی کمپوست جامد باعث افزایش معنی دار کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید گیاهچه های سه ماهه و شاخص های رشد گیاهچه های سه ماهه نسبت به شاهد شد. غلظت های زیاد ورمی کمپوست جامد و یا عصاره آن موجب کاهش این پارامترها گردید. از نتایج حاصل از این پژوهش می توان نتیجه گرفت که اثر ورمی کمپوست بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه اسفرزه وابسته به غلظت آن می باشد.

فلزات سنگین از آلاینده های خطرناک زیستمحیطی هستند که از طریق ورود به زنجیره غذایی موجب بروز خطرات زیان باری برای انسان ها، گیاهان و سایر موجودات می شوند. به منظور بررسی اثرهای تنش شوری و عناصر سنگین سرب و کادمیوم بر گیاه اسفناج، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح شوری (صفر، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر) به عنوان فاکتور A و تیمار عنصر سنگین در چهار سطح (شاهد، کادمیوم، سرب و سرب+کادمیوم) به عنوان فاکتور B بودند. نتایج نشان داد که شوری تاثیر معنی داری بر وزن تر و خشک اسفناج نداشت، اما تیمار عنصر سنگین سبب تغییرات معنی داری در آنها گردید. کمترین و بیشترین وزن تر و خشک به ترتیب از تیمار کادمیوم و کادمیوم + سرب حاصل شد. بجز رنگدانه های فتوسنتزی فلاونوئید و آنتوسیانین، شوری تنها تاثیر معنی داری بر مقادیر کلروفیل a، کلروفیل b و کارتنوئید داشت و سبب کاهش آنها در سطح شوری 8 دسی زیمنس بر متر شد. تیمار شوری بدون تاثیر بر مقدار پتاسیم، منجر به افزایش مقادیر سدیم و کربوهیدرات محلول در برگ های گیاه اسفناج گردید. اثر متقابل شوری و عنصر سنگین تنها در مورد کربوهیدرات، مقادیر کلروفیل a و کلروفیل b معنی دار بود. بیشترین میزان کربوهیدرات از تیمار ترکیبی کادمیوم + سرب و سطح شوری 8 دسی زیمنس بر متر و نیز بیشترین میزان کلروفیل a و b از تیمار بدون استفاده از شوری (شاهد) و عنصر سنگین سرب حاصل شد.

به منظور بررسی تاثیر شکل معمول و نانوذرات اکسید روی بر رشد و محتوای یونی چهار رقم گندم (نیک نژاد، اینیا، روشن و مغان2)، در سه سطح شوری (صفر، 75 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) آزمایشی گلدانی در مهر ماه 1391 در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اجرا گردید. در این آزمایش، وزن خشک اندام هوایی و ریشه و غلظت عناصر سدیم، پتاسیم و روی در اندام هوایی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری، وزن خشک اندام هوایی و ریشه و غلظت عناصر پتاسیم و روی در اندام هوایی کاهش اما نسبت وزن خشک اندام هوایی به ریشه، غلظت سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم در اندام هوایی افزایش یافت. غلظت روی در اندام هوایی گیاهانی که با شکل نانوذرات اکسید روی تغذیه شده بودند در مقایسه با غلظت این عنصر در گیاهانی که با شکل معمول اکسید روی تغذیه شده بودند، بیشتر بود. تغذیه گیاهان با شکل نانوذرات اکسید روی موجب کاهش معنی دار نسبت سدیم به پتاسیم در اندام هوایی گردید.در اثر کاربرد اکسید روی به شکل نانو، وزن خشک اندام هوایی در ارقام نیک نژاد و اینیا افزایش، ولی در ارقام روشن و مغان2 کاهش یافت. نتایج این آزمایش نشان داد که ارقام مختلف گندم نسبت به تغذیه شکل نانوذرات اکسید روی واکنش متفاوتی دارند.

مشکلات شوری در مناطق خشک و نیمه خشک وجود دارد و می تواند رشد و بازده گیاه را شدیدا محدود سازد. ورمی کمپوست ها دارای تخلخل، تهویه، زهکشی و ظرفیت نگهداری آب زیاد هستند و شامل مواد مغذی می باشند که به سهولت توسط گیاه جذب می شوند. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر نسبت های مختلف ورمی کمپوست (صفر، 100، 200 و 300 گرم) در مخلوط با خاک زراعی، روی فعالیت آنزیم های کاتالاز (CAT) و آسکوربات پراکسیداز (APX) و برخی صفات مورفولوژیک گیاه چمانواش بلند، رقم Queen، تحت شرایط تنش شوری (صفر، 3، 6 و 12 دسی زیمنس بر متر) انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فعالیت آنزیم های CAT (50.47 U/g FW) و APX (715.53 U/g FW) در شوری با هدایت الکتریکی12dS/m و تیمار با 300 گرم ورمی کمپوستبه دست آمد. بیشترین مقادیر سطح برگ (10.41 سانتی متر مربع)، ارتفاع شاخساره (28 سانتی متر) و وزن خشک شاخساره (46.07 گرم) برای گیاهانی به دست آمد که در تیمار 300 گرم ورمی کمپوست کاشته شده بودند. یافته های تحقیق حاضر مشخص کرد که شوری (کلرید سدیم) و استفاده از ورمی کمپوست منجر به راه اندازی یک پاسخ آنتی اکسیدانی در گیاه Festuca arundinacea شد. بنابراین، استفاده از ورمی کمپوست، علاوه بر افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و شاخص های رشدی، می تواند روش مناسبی در جهت کاهش اثرهای غلظت زیاد کلرید سدیم بر رشد این گیاه در خاک های شور باشد.

پژوهش حاضر به منظور یافتن روشی مناسب جهت افزایش ریشه زایی قلمه های سخت ریشه زای زیتون انجام شده است. این آزمایش با 15 تیمار و 2 رقم (فیشومی و شیراز) به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نوع رقم به عنوان فاکتور اصلی و تیمار های هورمونی به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. تیمارها شامل استفاده از هورمون اسید ایندول بوتیریک (IBA) با غلظت های 2000، 4000 و 6000 میلی گرم در لیتر و اسید نفتالین استیک (NAA) با غلظت 2000 میلی گرم در لیتر به تنهایی و یا همراه با آسکوربیک اسید با غلظت 2% و پر اکسید هیدروژن (H2O2) با غلظت 3.5 درصد استفاده گردید. همچنین، از آب مقطر به عنوان تیمار شاهد استفاده شد. پس از گذشت 110 روز، تعداد قلمه های ریشه دار شده، تعداد قلمه های جوانه زده، تعداد ریشه در هر قلمه و متوسط طول ریشه در هر قلمه ثبت گردید. نتایج نشان داد که میزان ریشه زایی در رقم شیراز بیشتر از رقم فیشومی بود. تیمار های هورمونی در تمام شاخص های مورد اندازه گیری در سطح 1% آزمون دانکن اختلاف معنی دار داشتند. ترکیب هورمون IBA با غلظت 4000 میلی گرم در لیتر به مدت 5 ثانیه به همراه پر اکسید هیدروژن با غلظت 3.5 درصد به مدت 30 ثانیه بیشترین تاثیر در افزایش ریشه زایی قلمه های زیتون را داشت. همچنین، بعد از تیمار فوق، ترکیب هورمون IBA با غلظت 4000 میلی گرم در لیتر به مدت 5 ثانیه به همراه آسکوربیک اسید با غلظت 2% به مدت 15 دقیقه تاثیر بیشتری بر افزایش ریشه زایی داشت. بنابراین، با توجه به نتایج این آزمایش می توان گفت که استفاده از مواد کمک ریشه زا به همراه هورمون های ریشه زایی، تاثیر مثبتی بر بهبود ریشه زایی قلمه های ارقام سخت ریشه زای زیتون داشته است.

کشت های گلخانه ای به دلیل ماهیت تولید خارج از فصل، یکی از پرمصرف ترین بخش های مصرف کننده انرژی در بخش کشاورزی می باشند که منبع عمده تامین کننده انرژی آنها، سوخت های فسیلی است. با توجه به معایب مصرف سوخت های فسیلی و قوانین بازدارنده مصرف آن در سال های آینده، بایستی در خصوص جایگزینی تدریجی آنها با انرژی های تجدیدپذیر مطالعات لازم صورت گیرد. در این تحقیق، یک سامانه گرمایش خورشیدی مجهز به متمرکزکننده از نوع عدسی فرسنل خطی با قابلیت تنظیم برای کل مناطق ایران، در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس طراحی و ساخته شد. بدین منظور، در ابتدا نیاز گرمایشی یک واحد گلخانه خیار محاسبه شده و با توجه به آن، سامانه گرمایش خورشیدی و سیستم ذخیره حرارت برای تامین گرمای مورد نیاز داخل گلخانه طراحی و ساخته شد. به منظور ذخیره انرژی بیشتر، از مخزن عایق بندی شده با عایق الاستومریک و لوله های مسی حاوی پارافین داخل مخزن استفاده شد. سپس، عملکرد سامانه در سه محدوده دمایی 35، 50 و 65 درجه سلسیوس پایش گردید. بررسی روند تغییرات دمای آب مخزن نشان داد که میانگین آهنگ کاهش دما در مخزن با دمای اولیه بیشتر نسبت به مخزن با دمای کمتر، سریع تر است. ولی با حجم و عایق بندی مناسب و استفاده از مواد تغییرفاز دهنده، بخصوص در محدوده ذوب پارافین، دما در مخزن ثابت تر باقی مانده و روند سرد شدن آن کندتر شد. لذا، سامانه گرمایش خورشیدی و مخزن ذخیره حرارت با حجم و عایق بندی مناسب می تواند در گرمایش گلخانه ها مورد استفاده قرار گیرد.

افزایش عملکرد گیاهان گلخانه ایبه علت محدودیت های فراوان در استفاده از منابع آب و خاک اهمیت دارد. به منظور بررسی تاثیر اسید هومیک بر برخی صفاترویشی و فیزیولوژیک توت فرنگی رقم سلوا، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل نوع اسید هومیک (اسید هومیک عصاره گیری شده از ورمی کمپوست، اسید هومیک عصاره گیری شده از ورمی کمپوست به همراه10 میلی گرم ایندول استیک اسید و اسید هومیک تجاری)، سه غلظت اسید هومیک (صفر، 15 و 30 میلی گرم در لیتر) و دو روش مصرف (برگ پاشی و محلولغذایی) بود. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد محصول، کلروفیل و مواد جامد محلول از تیمار برگ پاشی با غلظت 15 میلی گرم در لیتر اسید هومیک عصاره گیری شده، بیشترین نشت یونی از تیمار برگ پاشی با غلظت 30 میلی گرم در لیتر اسید هومیک عصاره گیری شده به همراه 10 میلی گرم ایندول استیک اسید و بیشترین وزن خشک ریشه از تیمار غلظت 30 میلی گرم در لیتر اسید هومیک عصاره گیری شده به همراه 10 میلی گرم ایندول استیک اسید و مصرف در محلول غذایی به دست آمد. در مجموع، مصرف 15 میلی گرم در لیتر اسید هومیک عصاره گیری شده از ورمی کمپوست به صورت برگ پاشی در بیشتر صفات مورد مطالعه موفق تر عمل کرد.

به منظور بررسینقشتغذیهفسفرگیاهمادریبرکیفیتبذرهایتولیدیسیاهدانه (Nigella sativa L.) در خاک آهکی، سه آزمایش در سال های 1391 و 1392 در گلخانه تحقیقاتیدانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. آزمایش های اول و دوم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 21 تیمار طراحی شد. هفت تیمار شاهد، ورمی کمپوست، گوگرد، ورمی کمپوست+ گوگرد، ورمی کمپوست+ باکتری تیوباسیلوس، گوگرد+ باکتری تیوباسیلوس و ورمی کمپوست+ گوگرد+ باکتری تیوباسیلوس و سه سطح کاربرد فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار از منبع دی فسفات آمونیوم) به ترتیب عامل اول و دوم بودند. آزمایش اول شامل یک دوره 63 روزه به منظور اعمال اکسیداسیون بیولوژیک گوگرد بود و در پایان این دوره، کشت بذرهای سیاهدانه انجام گرفت. پس از تعیین درصد سبز شدن در آزمایش دوم، آزمایش سوم اجرا شد. در آزمایش سوم، اعمال پرایمینگ (آب مقطر، محلول 500 میلی مولار فسفات دی هیدروژن پتاسیم و عدم پرایمینگ) در تیمارهای با درصد سبز شدن کمتر از 60%، همراه با تیمار شاهد (تیماری که در آزمایش دوم از بیشترین درصد سبز شدن برخوردار بود) به عنوان تیمارهای آزمایش در نظر گرفته شدند. بر اساس نتایج آزمایش های اول و دوم، کاربرد ورمی کمپوست+ باکتری تیوباسیلوس و نیز ورمی کمپوست+ گوگرد+ باکتری تیوباسیلوس اثرمعنی داری در بهبود وزن دانه در بوته و شاخص های کیفی بذر مانند درصد سبز شدن و بنیه بذر داشتند. همبستگی مثبت و معنی داری بین شاخص های کیفی بذر سیاهدانه با مقدار فسفر قابل جذب در خاک و فسفر بوته مادری مشاهده شد. در آزمایش سوم نیز تیمار پرایمینگ با محلول 500 میلی مولار فسفات دی هیدروژن پتاسیم منجر به افزایش معنی دار درصد و کاهش متوسط زمان سبز شدن بذرها شد.

کمبود آهن و روی به عنوان یکی از عوامل اصلی کاهش تولید در خاک های آهکی مناطق خشک و نیمه خشک شناخته شده است.از آنجا که اجزای مواد آلی بر قابلیت جذب آهن و روی موثر می باشند، این مطالعه با هدف بررسی اثرات مواد هومیک (اسید هومیک، اسید فولویک، ورمی کمپوست، اسید هومیک+ اسید فولویک و اسید هومیک+ اسید فولویک+ ورمی کمپوست) در حضور و عدم حضور قارچ میکوریز بر برخی خصوصیات رشدی و جذب آهن و روی توسط سویا در شرایط گلخانه صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنها اثرهای اصلی مواد هومیک و قارچ میکوریز بر رشد سویا و جذب آهن و روی معنی دار شد. پاسخ گیاه سویا به کاربرد مواد هومیک متفاوت بود. اسید هومیک بیشترین تاثیر را بر ارتفاع شاخسار، وزن تر و خشک شاخسار و ریشه سویا داشت، به طوری که کاربرد آن سبب افزایش 0.9 برابری ارتفاع بوته، 2.37 برابری وزن تر شاخسار، 6.11 برابری وزن خشک شاخسار، 3.54 برابری وزن تر ریشه و 5.5 برابری وزن خشک ریشه سویا در مقایسه با تیمار شاهد شد. تلقیح گیاه با میکوریز نیز توانست خصوصیات رشدی سویا را بهبود بخشد. بجز تیمارهای اسید هومیک و ورمی کمپوست، سایر تیمارهای هومیک سبب افزایش غلظت آهن و روی در شاخسار سویا شد. بیشترین غلظت آهن (657.3 میلی گرم بر کیلوگرم) و روی (87.4 میلی گرم بر کیلوگرم) در بوته های رشد یافته در تیمار اسید فولویک اندازه گیری شد. تلقیح سویا با میکوریز سبب افزایش 10 درصد آهن و 64 درصد روی در مقایسه با گیاهان شاهد شد. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد اسید هومیک و میکوریز می تواند از طریق افزایش جذب آهن و روی سبب بهبود خصوصیات رشدی سویا گردد.

کشت شناور کاهو، به دلیل افزایش کارایی مصرف آب و کودهای شیمیایی، در حال توسعه است. به منظور بررسی اثر زمان تعویض محلول غذایی و غلظت محلول پرکننده بر رشد و عملکرد کاهوی باترهد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار انجام شد. هر واحد آزمایشی، جعبه ای پلاستیکی با ابعاد 60×40×15 سانتی متر (حجم 36 لیتر) بود و چهار گیاه با فاصله 20×25 سانتی متر روی ورق های پلی استر کشت شدند. محلول های غذایی هر 3، 4 و 5 هفته یکبار تعویض شدند و برای جبران کاهش حجم آب و عناصر تخلیه شده، از محلول غذایی پرکننده 1/3 یا 2/3 غلظت استفاده شد. بوته ها 35 روز بعد از نشا، برداشت شدند. نتایج نشان داد که در صفات وزن سر، محیط سر، تعداد برگ، وزن خشک برگ، وزن ریشه و ارتفاع و قطر ساقه اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود نداشت. اثر متقابل زمان تعویض محلول غذایی × غلظت محلول پرکننده در هیچیک از پارامترهای رشد معنی دار نبود. وزن سر و تعداد برگ در بوته به ترتیب بین 312-256 گرم (میانگین 286 گرم) و 37-32 برگ متغیر بود. تجزیه برگ نشان داد که در همه تیمارها، غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف در محدوده غلظت بهینه قرار داشت. همبستگی مثبت و معنی داری بین وزن سر با تعداد برگ، وزن ریشه، قطر ساقه و محیط سر مشاهده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که با استفاده از محلول پرکننده 1/3 غلظت و بدون تعویض محلول غذایی می توان پرورش کاهو و عناصر محلول غذایی را به خوبی مدیریت نمود.

مصرف بی رویه کودها و سموم شیمیایی در فرایند تولید محصولات، نگرانی جامعه جهانی را از نظر اثرهای آنها بر سلامتی برانگیخته است. این امر باعث شده تا حرکت هایی در جهت کاهش مصرف یا جایگزین نمودن مواد شیمیایی با مواد سازگار با محیط زیست، طی فرایند تولید، انجام شود. در این راستا، آزمایشی برای بررسی اثر کودهای با منشا بیولوژیک شامل عصاره جلبک دریایی، کودهای حاوی اسیدآمینه و مخلوط آنها، بر پنج رقم گوجه فرنگی گلخانه ای شامل: Sweet million، Golden cherry، M09، EDU و Guiza در کشت خاکی درون گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که به طور کلی، کاربرد کودهای حاوی اسیدآمینه اثرهای مثبت بیشتری را نسبت به عصاره جلبک دریایی بر میزان عملکرد گیاه گوجه فرنگی دارد. نوع رقم گوجه فرنگی نیز بر نحوه واکنش گیاه به کود مورد استفاده تاثیرگذار بود، به طوری که میانگین طول و قطر و وزن میوه در ارقام گوجه فرنگی با میوه های ریز (Sweet million، Golden cherry و M09) در مقایسه با گوجه فرنگی های با اندازه میوه درشت (EDU و Guiza) تحت تاثیر کاربرد کودهای حاوی اسیدآمینه و عصاره جلبک دریایی قرار نگرفته، یا بسیار کم تحت تاثیر قرار گرفتند. در اثر کاربرد کودهای حاوی اسیدآمینه، ویژگی های کیفی میوه (درصد اسیدیته قابل تیتراسیون، میزان مواد جامد محلول در آب و ویتامین ث) در اغلب حالات بیشترین مقادیر را به خود اختصاص دادند.

متیل جاسمونات یک تنظیم کننده گیاهی است که نقش مهمی در مسیر علامت دهی و راه اندازی بیان ژن های تدافعی گیاهان در واکنش به تنش های محیطی ایفا می کند. از این رو، اثر متیل جاسمونات بر کمیت و کیفیت گل های بابونه تحت تنش شوری به صورت یک آزمایش فاکتوریل، در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه زنجان مطالعه شد. متیل جاسمونات با پنج غلظت (صفر، 75، 150، 225 و 300 میکرومولار) روی گیاهان بابونه ای که تحت غلظت های مختلف کلرید سدیم (2، 6، 10 و 14 دسی زیمنس برمتر) در حال رشد بودند، پاشیده شد. نتایج نشان داد که اثر متیل جاسمونات و شوری بر تمامی صفات معنی دار شد. بیشترین مقادیر ارتفاع بوته، وزن خشک کل در گلدان، تعداد و وزن خشک گل در گلدان و فلاونول- o -گلیکوزید در تیمار 75 میکرومولار متیل جاسمونات و سطح شوری 6 دسی زیمنس بر متر حاصل شد. با افزایش شوری و غلظت متیل جاسمونات به حد بیشتر از 6 دسی زیمنس بر متر و 75میکرومولار، عملکرد گل و مقدار فلاونول- o -گلیکوزید کاهش یافت. بین تمام صفات و وزن خشک گل همبستگی مثبت و معنی دار مشاهده شد. همچنین، فلاونول- o -گلیکوزید با وزن خشک کل در گلدان و وزن خشک گل همبستگی مثبت و معنی دار نشان داد. در مجموع، غلظت 75 میکرومولار متیل جاسمونات و شوری 6 دسی زیمنس بر متر، تولید فلاونول- o -گلیکوزید را در بابونه افزایش داد.

خیار از مهمترین سبزی های میوه ای در سراسر دنیاست که نقش مهمی در تغذیه انسان و مخصوصا رژیم های غذایی گیاهی دارد. از این نظر، تولید کمی و کیفی این محصول از اهمیت زیادی برخوردار است. این تحقیق به منظور بررسی اثر محلول پاشی برخی کودهای شیمیایی در مقایسه با کاربرد خاکی آنها بر رشد و نمو خیار گلخانه ای، به صورت طرح کاملا تصادفی، با 6 تیمار و 6 تکرار در سال 1393 اجرا شد. تیمارها در این پژوهش شامل: شاهد (بدون کاربرد کود)، کاربرد خاکی NPK، کاربرد خاکی آمینوکلات بیومین، کاربرد برگی آمینوکلات بیومین، کاربرد خاکی هیومی فولین و کاربرد برگی هیومی فولین بودند. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که تیمارهای کودی تاثیر معنی داری بر صفات رشد رویشی و زایشی گیاه خیار گلخانه ای داشتند. تیمار های کاربرد خاکی هیومی فولین، در مرحله بعد کاربرد خاکی NPK و سپس کاربرد خاکی بیومین باعث بیشترین میزان سبزینگی، تعداد شاخه جانبی، وزن تر شاخساره، عملکرد کل میوه، درصد وزن خشک میوه و مواد جامد محلول در گیاه شدند. کاربرد برگی بیومین بر اساس غلظت های توصیه شده (2 در هزار) منجر به کلروز برگ ها و کاهش رشد و نمو و تولید گیاه در مقایسه با دیگر تیمارها گردید. در حالی که تیمار کاربرد برگی هیومی فولین باعث رشد و نمو بهتر گیاه شد. به طور کلی، در این پژوهش، تیمار های کاربرد خاکی نسبت به تیمار های کاربرد برگی، مخصوصا در مورد آمینوکلات بیومین، بهتر بود.

این مطالعه به منظور تعیین حساسیت 27 ژنوتیپ برنج محلیو اصلاح شده ایرانی نسبت به تنش شوری ناشی از کلرید سدیم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در دو سطح شوری صفر و 100 میلی مولار وسه تکراردر گلخانه تحقیقاتی مرکز پژوهشی کشت بدون خاک دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های برنج ایرانی از نظر ویژگی های اگرومورفولوژیک مورد مطالعه در شرایط شور و غیر شور تنوع ژنتیکی قابل توجهی با یکدیگر داشتند. همچنین، در بین ژنوتیپ های محلی شمال، اصلاح شده شمال و مرکزی ایران نیز تنوع چشمگیری در پاسخ به تنش شوری مشاهده شد. در مقایسه با اندام هوایی، ریشه گیاه برنج به تنش شوری حساس تر بوده و با سرعت بیشتری به تنش پاسخ داد. حفظ سطح برگ سبز یا سبزبمان گیاه از عوامل موثر در تحمل به شوری ژنوتیپ های برنج بود. میانگین وزن خشک کل در ژنوتیپ های محلی شمال، اصلاح شده شمال و مرکزی در تیمار غیر شور به ترتیب 0.94، 1.09 و 1.38 گرم در هر بوته بود، که در شوری 100 میلی مولار کلرید سدیم به ترتیب به 0.46، 0.59 و 0.58 گرم در بوته کاهش یافت. در بین ژنوتیپ های محلی شمال، اصلاحی شمال و مرکزی ایران به ترتیب دیلمانی، ندا و جوزدان بیشترین تحمل و ژنوتیپ های دم سرخ، شیرودی و زاینده رود کمترین تحمل به شوری ناشی از 100 میلی مولار کلرید سدیم را نشان دادند. از تنوع ژنتیکی ارقام برنج ایرانی در تحمل به شوری می توان در توسعه تحمل به شوری و نیز در راستای مدیریت زراعی تولید برنج در شرایط شور بهره برداری کرد.

شوری خاک یک مساله محیطی جدی است که آثار منفی بر رشد و تولید گیاهان دارد. از سوی دیگر، اخیرا کاربرد کیتوزان، در افزایش مقاومت به تنش هایی همچون شوری زیاد شده است. بدین منظور، آزمایشی با هدف بررسی تاثیر پیش تیمار بذر کیتوزان بر کاهش اثر تنش شوری در شنبلیله، به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال 1393 انجام شد. عامل اول، پیش تیمار کیتوزان در سه سطح (0.5 و 1 گرم در لیتر و عدم کاربرد کیتوزان) و عامل دوم محلول کلرید سدیم در چهار سطح (50، 150 و 250 میلی مولار و عدم کاربرد کلرید سدیم) در نظر گرفته شد. قبل از کاشت، بذرها به مدت شش ساعت در محلول های کیتوزان قرار داده شدند. کلرید سدیم نیز به صورت خاکی و از طریق آبیاری (بعد از مرحله دو برگی)، با فواصل سه روزه، به گیاهان اعمال شد. نتایجنشان داد که افزایش شدت تنش شوری باعث کاهش خصوصیات رشد، محتوای رنگیزه های فتوسنتزی، محتوای نسبی آب برگ، شاخص سبزینگی و افزایش میزان آنتوسیانین و پرولین شد. پیش تیمار 0.5 گرم در لیتر کیتوزان موجب افزایش وزن خشک گیاه، طول ساقه و ریشه و محتوای نسبی آب برگ در شرایط تنش شوری، نسبت به شاهد گردید. همچنین، کاربرد یک گرم در لیتر کیتوزان، میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئیدها را در سطح شوری 250 میلی مولار به ترتیب به میزان 43.7، 65.4 و 28.0 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. بیشترین میزان آنتوسیانین در تیمار یک گرم در لیتر کیتوزان به دست آمد. به طورکلی، نتایج نشان داد که در مناطق تحت تنش شوری، کاربرد کیتوزان می تواند از طریق حفظ محتوای نسبی آب برگ و ازدیاد رنگیزه های فتوسنتزی، مقاومت گیاه را افزایش داده و در نتیجه باعث رشد و استقرار مطلوب تر گیاه شنبلیله شود.