علوم و صنایع کشاورزی
سال:1385 | دوره:20 | شماره:1 |تعداد مقالات:19

سوسک چوبخوار صنوبر یکی از آفات مهم صنوبر است. میزبان اصلی آن در صنوبر کاری های ایران بخصوص آذربایجان غربی درخت تبریزی است. کنترل شیمیایی این آفت به طور رضایت بخش با توجه به زیان های جبران ناپذیر زیست محیطی عملا مقدور نمی باشد. این تحقیق در طی سال های 1378-1380 بر اساس اطلاعات حاصله از مطالعات رفتارشناسی و عکس العمل حشره کامل در برابر جاذبه های سمت آفتاب گیر تنه درختان میزبان و رنگ و شکل تله های چسبنده انجام گرفت و با نتایج حشره کش تماسی آلفاکرون مقایسه گردید. بر اساس نتایج حاصل این حشره کش به جهت از دست دادن دوام و خواص خود در برابر آفتاب، قابلیت جایگزینی چسب تله را نداشت. در آزمایش مقایسه اثر جلب کننده ها، بین تیمارهای ژرانیول، فرمون جنسی ماده های باکره، تقطیر پوست تبریزی- منتشر کننده کایرمون پیلین- و شاهد (فاقد مواد جلب کننده) اثر تقطیر در جلب حشرات کامل بیشتر از سایر جلب کننده ها بود. تله ورقی قائم نقره ای رنگ حاوی 50 گرم چسب بادوام که در ارتفاع 1.5 متری طوقه درخت میزبان نصب گردید بیشتر از سایر رنگ ها و شکل های تله در شکار این آفت کارایی داشت. کاربرد این نوع تله در سمت آفتاب گیر تنه درختان میزبان حتی در حدود فقط 10 درصد درختان آفتاب گیر صنوبر کاری ها قابل توصیه بوده و به عنوان یک روش مستقل و یا در تلفیق با سایر روش های کنترل در کاهش انبوهی جمعیت سوسک چوبخوار صنوبر موثر می باشد. این روش در کاهش مصرف سموم شیمیایی و در نتیجه کاهش آلودگی محیط زیست نقش موثری دارد.

ژنوتیپ های جدید بزرک با کیفیت روغن خوراکی می توانند نقش مهمی در توسعه کشت دانه های روغنی داشته باشند، ولی بیماری سفیدک سطحی یکی از بیماری های این گیاه در منطقه اصفهان است که موجب آلودگی کامل بوته ها می گردد. لذا این مطالعه به منظور بررسی تاثیر این بیماری بر عملکرد دانه و دیگر صفات زراعی این گیاه انجام گردید. در این مطالعه 8 ژنوتیپ بزرک با کیفیت روغن خوراکی به همراه یک توده بومی در یک طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار در دو آزمایش کاملا مجاور یکدیگر مورد ارزیابی قرار گرفتند. در یکی از آزمایش ها هیچگونه کنترل بیماری انجام نشد و اجازه داده شد تا بیماری در شرایط طبیعی روی گیاه شیوع یابد و در آزمایش دیگر وقوع و شیوع بیماری بطور کامل از طریق سه نوبت سمپاشی با فاصله 15 روز از زمان ظهور علایم اولیه بیماری و با قارچ کش سیستمیک کالیکسین کنترل گردید. نتایج نشان داد که سمپاشی علیه بیماری سفیدک سطحی فقط بر صفات ارتفاع بوته (در سطح احتمال 1%) و وزن صد دانه (در سطح احتمال 5%) تاثیر معنی دار داشت، بطوری که در اثر سمپاشی ارتفاع بوته کاهش (%6.7) و وزن صد دانه افزایش (%6.4) نشان داد. برای هیچکدام از صفات مورد مطالعه اثر متقابل معنی دار بین کنترل بیماری (سمپاشی و بدون سمپاشی) و ژنوتیپ ها مشاهده نشد. در مقایسه با عملکرد دانه در شرایط بدون سمپاشی (1829.3 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه در شرایط سمپاشی شده کاهش داشت (1555.7 کیلوگرم در هکتار)، ولی این میزان کاهش معنی دار نبود. بر اساس نتایج این آزمایش، شیوع بیماری در مراحل انتهایی رشد گیاه بزرک در شرایط اقلیمی اصفهان تاثیر معنی داری بر صفات زراعی مهم مانند عملکرد دانه نداشت.

در این آزمایش اثر حرارت دادن (برشته کردن) بر ترکیب شیمیایی، بخش های نیتروژن دار، ضرایب تجزیه پذیری و ناپدید شدن شکمبه ای- روده ای ماده خشک و پروتئین خام دو واریته (سحر و ویلیامز) دانه کامل سویا بررسی شد. حرارت دادن دانه سویا در یک کوره استوانه ای مدور به نحوی انجام شد که دمای خروجی دانه از کوره 135-130 درجه سانتیگراد بود. بخشی از دانه ها بلافاصله سرد شد و بخشی دیگر به مدت 45 دقیقه در ظروف عایق، ذخیره سازی حرارتی شد و سپس سرد گردید. نتایج نشان داد برشته کردن سبب کاهش معنی دار (p<0.05) میزان نیتروژن محلول در بافر بورات- فسفات دانه سویای خام شد (به ترتیب 79.5 و 76.3 درصد کاهش در واریته های سحر و ویلیامز). در مورد دانه های برشته ذخیره سازی حرارتی شده این کاهش بیشتر بود (به ترتیب 87.0 و 86.9 درصد کاهش در واریته های سحر و ویلیامز). برشته کردن سبب کاهش معنی دار (p<0.05) ثابت نرخ تجزیه (c) ماده خشک و پروتئین خام دانه های هر دو واریته شد (به ترتیب 75.0 و 77.5 درصد کاهش در واریته سحر و 63.3 و 73.0 درصد کاهش در واریته ویلیامز). این کاهش برای دانه های برشته ذخیره سازی حرارتی شده کمتر بود (به ترتیب 38.8 و 76.2 درصد کاهش در واریته سحر و 56.7 و 73.1 درصد کاهش در واریته ویلیامز). نسبت ناپدید شدن شکمبه ای ماده خشک و پروتئین خام دانه های برشته شده هر دو واریته کاهش معنی داری (p<0.05) با دانه های خام نشان داد (به ترتیب 30.2 و 58.5 درصد کاهش در واریته سحر و 23.1 و 57.1 درصد کاهش در واریته ویلیامز) در حالی که نسبت ناپدید شدن روده ای ماده خشک و پروتئین خام هضم نشده در شکمبه در اثر برشته کردن افزایش معنی دار (p<0.05) یافت (به ترتیب 11.4 و 33.3 درصد افزایش در واریته سحر و 26.3 و 72.7 درصد افزایش در واریته ویلیامز). افزایش ناپدید شدن در روده باریک در حدی بود که نه تنها کاهش ناپدید شدن پروتئین خام در شکمبه را جبران نمود بلکه سبب افزایش معنی دار (p<0.05) ناپدید شدن دانه های حرارت شده در کل دستگاه گوارش شد.

مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه از مهمترین بیماری های چغندرقند در استان خراسان است که هر ساله خسارت زیادی به این محصول وارد می کند. با توجه به حجم خسارات وارده بررسی روی عامل مولد بیماری از ضروریات است. در این تحقیق از مناطق عمده چغندرکاری خراسان نمونه برداری صورت گرفت و در کل 82 جدایه قارچ به دست آمد، که 15 جدایه از این تعداد متعلق به گروه دو هسته ای ها و بقیه 67 جدایه متعلق به گروه چند هسته ای ها بود. واکنش جدایه های چندهسته ای با جدایه های استاندارد جهت تعیین نوع گروه های ریسه پیوندی آنها نشان داد، از مجموع 67 جدایه چندهسته ای، تعداد بیست و پنج جدایه متعلق به گروه 4، بیست جدایه متعلق به گروه 2-2، پنج جدایه متعلق به گروه 3، سه جدایه متعلق به گروه 1، سه جدایه متعلق به گروه 5 تشخیص داده شد و یازده جدایه با هیچ یک از گروه های ریسه پیوند واکنش نشان نداد. در هر شهرستان از هر گروه ریسه پیوند یک جدایه به عنوان نماینده انتخاب گردید و برای آزمون بیماریزایی در مرحله گیاهچه و گیاه کامل استفاده شد. نتایج آزمون بیماریزایی نشان داد که عامل عمده مرگ گیاهچه متعلق به گروه 4 و عامل عمده پوسیدگی ریشه متعلق به گروه 2-2 می باشد.

پس از تعیین برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی 5 رقم جو کشت شده در استان خراسان، به منظور بررسی اثر جیره های حاوی آنها بر عملکرد جوجه های گوشتی، قابلیت هضم مواد مغذی مختلف و انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری تصحیح شده برای نیتروژن (AMEn)، آزمایشی با استفاده از 200 قطعه جوجه خروس گوشتی از سن 8 تا 28 روزگی در قالب یک طرح کاملا تصادفی با آزمایشات فاکتوریل 5×2 اجرا شد. عامل اول ارقام مختلف جو با 5 سطح CB-74-2)، کویر آتنایز، ماکویی، ریحان و والفجر) و عامل دوم مکمل آنزیمی با دو سطح (صفر و %0.1 جیره) را شامل بود. در مقایسه با ویژگی های فیزیکی ارقام جو مورد مطالعه، بین ترکیبات شیمیایی آنها اختلافات معنی داری (p<0.05) مشاهده شد. طی دوره آزمایش، علیرغم مصرف مقادیر یکسان جیره های آزمایشی توسط جوجه ها، جوجه های تغذیه شده با جیره حاوی جو CB-74-2 بیشترین میزان رشد را نشان دادند (p<0.01). افزودن مکمل آنزیمی باعث بهبود معنی دار افزایش وزن (p<0.05) و ضریب تبدیل غذایی (p<0.001) گردید. درصد قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، چربی و ابقا نیتروژن و همچنین AMEn به طور معنی داری تحت تاثیر ارقام مختلف جو و مکمل آنزیمی قرار گرفتند (p<0.1). کمترین میزان قابلیت هضم چربی و AMEn در بین جیره های فاقد آنزیم و نیز بیشترین بهبود در شاخص های مذکور در جیره های حاوی آنزیم، به جوجه های تغذیه شده با جیره حاوی رقم کویر آتنایز (دارای بالاترین گرانروی) تعلق داشت (p<0.01). طبق نتایج این پژوهش، جو CB-74-2 توانست بهترین افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی را بین پنج رقم جو مورد مطالعه در تغذیه جوجه ها نشان دهد و تاثیر مثبت مکمل آنزیمی در جیره حاوی جو با گرانروی بالا (کویر آتنایز) بر قابلیت هضم چربی و AMEn به مراتب بیشتر از سایر ارقام جو مشاهده گردید.

تعداد 8 راس گاو شیری هلشتاین چند شکم زایش با میانگین تولید شیر 32.5±3.2 کیلوگرم در روز، روزهای شیرواری 78.9±25 روز و وزن زنده 566±46 کیلوگرم در یک طرح چرخشی با 4 تیمار به مدت 84 روز در چهار دوره 21 روزه (شامل: 14 روز عادت دهی و 7 روز نمونه گیری) به تیمارهای آزمایشی؛ 1- آب 2- آب و آب پنیر در دو ظرف جداگانه، 3- مخلوط آب و آب پنیر به نسبت 1:1 و 4- آب پنیر (تغذیه آزاد با آب پنیر) اختصاص داده شدند. جیره پایه در کلیه تیمارها یکسان بود و در دو وعده به گاوها خورانده شد. نتایج نشان داد که مصرف مایعات تحت تاثیر تیمار قرار نگرفت، اما میزان ماده خشکی که از این طریق دریافت می نمودند اختلاف معنی دار داشت (p<0.01). کل ماده خشک مصرفی نیز تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. تیمارهای آزمایشی تاثیری بر تولید شیر روزانه، درصد مواد جامد، چربی، لاکتوز و پروتئین شیر نداشتند. با اینکه مقدار پروتئین تولیدی در شیر (برحسب کیلوگرم) بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی دار داشت (p<0.01)، مقدار چربی و کل ماده جامد شیر (بر حسب کیلوگرم) تحت تاثیر تیمارهای مختلف قرار نگرفت. تیمارهای مختلف تاثیر معنی داری بر فاکتورهای خونی (کل پروتئین خون، گلوکز و نیتروژن اوره ای پلاسما) و pH شکمبه در گاوهای تحت آزمایش نداشت. قابلیت هضم اجزای خوراک نیز تحت تاثیر تیمار قرار نگرفت. در مجموع، نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که آب پنیر می تواند بخشی از مواد مغذی مورد نیاز گاوهای شیری را بدون تاثیر منفی بر فاکتورهای تولیدی، شکمبه ای و متابولیتهای خون تامین نماید.

در این مقاله با استفاده از داده های حاصل از 100 فعال در عرصه بازاریابی محصولات کشاورزی و صنعتی در مشهد، درجه اهمیت مولفه های بازاریابی با بهره گیری از دو معیار آنتروپی و شاخص حاصل از طیف لیکرت بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که مهم ترین و موثرترین مولفه های بازاریابی در بخش کشاورزی، قیمت و روابط عمومی و در بخش صنعت، خدمات پس از فروش، قیمت و برنامه افزایش فروش و تبلیغات می باشد. این مطالعه برای پویایی بازاریابی توجه به سیاست های قیمت گذاری و روابط عمومی برای محصولات کشاورزی؛ خدمات پس از فروش، قیمت و برنامه افزایش فروش و تبلیغات، برای محصولات صنعتی و توجه همزمان به پژوهش های تولید و بازار را برای هر دو بخش پیشنهاد می کند.

بخش کشاورزی به عنوان محور توسعه اقتصادی کشور جهت تامین غذا برای جمعیت رو به افزایش ایران، با چالش بزرگی رو به روست. کشاورزی پایدار به عنوان مقوله ای مهم در راستای برون رفت از این بحران مورد توجه اغلب متخصصان کشاورزی قرار گرفته است. با هدف بررسی نیازهای آموزشی گندمکاران در زمینه کشاورزی پایدار در استان خراسان، مطالعه ای روی 430 نفر از کشاورزان گندم کار صورت گرفت. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و بهره گیری از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه بندی شده جمع آوری گردیده است. داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی و بهره گیری از آزمون های ناپارامتری و تحلیل رگرسیون و نیز ایجاد شاخص پایداری کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان می دهد که اکثر کشاورزان گندم کار (76.1 درصد) نیازمند آموزش هایی مبتنی به اهداف و اصول کشاورزی پایدار در حوزه های مختلف می باشند. داده های مطالعه حاکی است بیشترین نیاز آموزشی کشاورزان در زمینه مصرف  کود سبز (91.3 درصد) و کودهای شیمیایی (79.9 درصد) و کمترین نیاز آنها در خصوص استفاده از نیروی کار خانوادگی و تناوب زراعی (به ترتیب 3 و 22.6 درصد) می باشد. نتایج مربوط به تحلیل رگرسیون نشان می دهد که رابطه سن پاسخگویان با نیازهای آموزشی آنها مثبت اما رابطه سابقه کار و میزان تحصیلات با نیازهای آموزشی آنها منفی است.

انتخاب مدل مناسب برای کم سازی واکنش سرعت سبز شدن نسبت به دما در تعیین دقیق دماهای کاردینال بسیار پراهمیت است. تحقیق حاضر به منظور ارزیابی مدل های رگرسیون غیرخطی برای توصیف سرعت سبزشدن نخود رقم هاشم نسبت به دما صورت گرفت، که از 6 مدل دندان مانند، دو تکه ای، بتا، منحنی، درجه دوم و درجه سوم برای توصیف تغییرات سرعت سبزشدن در مقابل دما استفاده شد و برای انتخاب مدل برتر از معیارهای جذر میانگین مربعات خطا، ضریب تبیین R2))، ضریب همبستگی (r) و ضرایب رگرسیون ساده خطی (b, a) بین ساعت تا سبز شدن مشاهده شده و ساعت تا سبز شدن پیش بینی شده استفاده شد. بر این اساس، مدل دو تکه ای، دندان مانند و مدل بتا نسبت به مدل های منحنی، درجه دوم و درجه سوم واکنش سرعت سبز شدن نسبت به دما را بهتر توصیف کردند. با توجه به این نتایج، می توان برای کمی سازی واکنش سرعت سبزشدن نخود رقم هاشم به دما از مدل های دندان مانند، دو تکه ای و بتا استفاد کرد و از این مدل ها و پارامترهای برآورده شده از این مدل ها (دمای پایه، دمای مطلوب و دمای سقف) در تهیه مدل های پیش بینی زمان سبزشدن در مزرعه استفاده کرد، همچنین می توان در مدلسازی گیاه نخود استفاده کرد مشروط بر اینکه دماهای کاردینال هر مدل همراه با مدل مربوط به آن استفاده گردد.

در این مطالعه با استفاده از روش برنامه ریزی خطی به تعیین قیمت سایه ای و تعیین تابع تقاضای آب در بخش کشاورزی پرداخته می شود. جامعه آماری شامل پسته کاران شهرستان زرند کرمان می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای برای دشت های موجود که شامل دشت زرند و دشت سیریز می باشند اطلاعات لازم در سال 83-1382 بدست آمده است و جهت تشکیل مدل برنامه ریزی خطی از آنها استفاده شده است. پس از اجرای الگوی برنامه ریزی برای هر دشت، قیمت سایه ای آب، تابع تقاضای معیاری و الگوی بهینه مصرف آب مشخص می گردد. سپس با استفاده از تابع تقاضای خطی تخمین زده شده، جهت تعیین اندازه بهینه بهره برداری از منابع آب زیرزمینی در حالت رقابت آزاد در دشت های مذکور اقدام گردید. نتایج نشان می دهد که متوسط قیمت سایه ای برای آب با شوری های مختلف برای دشت های زرند و سیریز به ترتیب 4645 و 2619 ریال به ازای هر مترمکعب می باشد. کشش قیمتی تقاضای آب برای هر کدام از این دشت ها به ترتیب -0.24 و -0.43 است که نشان می دهد تقاضای آب در دشت سیریز نسبت به دشت زرند کشش پذیرتر است ولی در عین حال برای هر دو دشت تقاضای آب بی کشش می باشد. علاوه بر این اگر هیچ مدیریتی بر برداشت از آب های زیرزمینی اعمال نشود مقدار برداشت برای دشت های زرند و سیریز به ترتیب حدود 8 و 3.8 میلیون متر مکعب بیشتر از مقدار فعلی خواهد بود.

این تحقیق به منظور بررسی اثر آرایش های مختلف کشت بر روی عملکرد علوفه ارزن مرواریدی (دو رگ نوتریفسید) و لوبیا چشم بلبلی (رقم پرستو) در کشت مخلوط در سال 1382 در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد. طرح آزمایشی به کار رفته کرت های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و هفت تیمار بود. تیمارهای تک کشتی دو گیاه PPPP)= تک کشتی ارزن، VVVV= تک کشتی لوبیا چشم بلبلی)، تیمارهای مخلوط جایگزینی PV)= مخلوط یک در میان PPVV ,1:1= مخلوط دو در میان 2:2 و PPPVVV= مخلوط سه در میان 3:3) و تیمارهای مخلوط افزایشی (20% PV= تک کشتی ارزن علوفه ای+ 20% لوبیا چشم بلبلی، 10% PV= تک کشتی ارزی علوفه ای+ 10% لوبیا چشم بلبلی) مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان دادند بیشترین میزان عملکرد ارزن مرواریدی به تیمار مخلوط افزایشی 20% تعلق یافته و در مقابل لوبیا چشم بلبلی در مخلوط گیاه مغلوب بوده و بیشترین عملکرد آن متعلق به تیمار تک کشتی شده است. نتایج مربوط به عملکرد در بوته هم غالبیت ارزن و مغلوبیت لوبیا چشم بلبلی را نشان داد. محاسبه نسبت برابری زمین (LER) نیز نشان داد که در کشت مخلوط افزایشی PV%20 میزان عملکرد محصول 32% بیشتر از تک کشتی است (LER=1.32) و چنین استنباط می شود که کشت مخلوط از عوامل محیطی بیش از تک کشتی استفاده کرده است.

مطالعه حاضر کارایی فنی محصولات الگوی کشت زراعی شهرستان شهرکرد را مورد تخمین قرار داده است. در این مطالعه از روش برنامه ریزی ریاضی و تکنیک متغیر موهومی برای تمایز بین دو حالت استفاده و عدم استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار استفاده گردیده است (صفر بیانگر عدم استفاده و یک بیانگر استفاده از سیستم های نوین آبیاری می باشد). همچنین متغیر موهومی به کار گرفته شده در تابع به عنوان شاخصی از تغیرات تکنولوژیک در یک مقطع خاص از زمان می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی آثار استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار بر کارایی تولید محصولات زراعی منطقه بوده است. اطلاعات مورد نیاز از حداکثر سی مزرعه شهرستان شهرکرد به روش نمونه گیری تصادفی ساده جمع آوری گردید که در تعدادی از آنها از سیستم های آبیاری تحت فشار استفاده گردیده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که در تمامی مزارعی که از سیستم های آبیاری تحت فشار استفاده کرده اند افزایش چشمگیری در کارایی فنی حاصل گردیده است. همچنین این افزایش در کارایی، در تولید چغندرقند به مراتب بیشتر از غلات بوده است. در مزارع کوچک استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار اثر چندانی بر افزایش کارایی فنی نداشته است و در چنین مزارعی روش آبیاری غرقابی گاها نتایج بهتری در بر داشته است.

زیره سیاه گیاهی چندساله است که پس از دو سال رشد رویشی وارد مرحله زایشی می شود و محصول تولید می کند. هدف از این مطالعه بکارگیری سامانه کشت مخلوط با استفاده از گیاهان یکساله جهت بهره برداری بهتر از منابع موجود در دو سال رشد رویشی زیره سیاه است. آزمایش به صورت بلوک های کامل تصادفی در قالب کرت های نواری شامل مخلوط گیاهان، که زیره سیاه به عنوان گیاه پایه، بهمراه گیاهان زراعی یکساله نخود معمولی، زیره سبز و جو در کرت های اصلی و مقدار بذر زیره سیاه (5، 10، 15 و 20 کیلوگرم در هکتار) در کرت های فرعی جای گرفتند. عملکرد گیاهان یکساله در دو سال اول و زیره سیاه در دو سال دوم بطور سالانه و دوره ای بررسی شد. نتایج نشان داد که نسبت برابری مالی در مورد زیره سیاه + زیره سبز 1.30، در زیره سیاه + نخود 1.27 و برای زیره سیاه + جو 0.76 است. این معیار نشان داد که کشت مخلوط زیره سیاه با زیره سبز 30% و زیره سیاه با نخود 27% افزایش درآمد و مخلوط زیره سیاه و جو با 24% کاهش درآمد نسبت به تک کشتی زیره سیاه همراه بود. در ارتباط با مقدار مناسب تراکم بذر زیره سیاه در هکتار نتایج این بررسی نشان داد که مقدار بذر 15-10 کیلوگرم در هکتار جهت کشت مخلوط و تک کشتی مناسب می باشد.

کیفیت علوفه به عنوان فاکتور تاثیرگذار در برآورد ظرفیت چرایی مراتع از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. کیفیت علوفه گونه های مرتعی تحت تاثیر فاکتورهای مختلف مانند؛ شرایط آب و هوایی، خاک، کوددهی، گونه گیاهی، مراحل فنولوژی و چرا متغیر می باشد. از این رو اثر عامل ارتفاع و مراحل فنولوژی (قبل از گلدهی، گلدهی کامل و بذردهی) بر کیفیت علوفه سه گونه مرتعی فرولا ارینتالیس، بروموس تومنتلوس، فستوکااوینا در استان کردستان مورد مطالعه قرار گرفت. گونه های مورد مطالعه در سه طبقه ارتفاعی (2200- 2000، 2400- 2200، 2600- 2400) و در سه مرحله فنولوژیکی در جهت شیب و عمود بر جهت شیب بطور تصادفی برداشت شدند. سپس شاخص های کیفیت علوفه شامل؛ پروتئین خام؛ فیبرخام، دیواره سلولی بدون همی سلولز، قابلیت هضم ماده خشک و انرژی قابل متابولیسم تعیین گردید. نتایج تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که شاخص های کیفیت علوفه گونه ها در طبقات ارتفاعی تفاوت معنی داری نداشتند. اما مراحل فنولوژیک بر کیفیت علوفه گونه ها اثر معنی داری داشتند، بطوری که با افزایش طول دوره رشد میزان پروتئین خام، قابلیت هضم ماده خشک و انرژی قابل متابولیسم کاهش و میزان دیواره سلولی بدون همی سلولز افزایش یافت. بر اساس نتایج بدست آمده میزان پروتئین خام، قابلیت هضم ماده خشک و انرژی قابل متابولیسم گونه فرولا ارینتالیس، از گونه های فستوکااوینا و بروموس تومنتلوس بیشتر و میزان دیواره سلولی بدون همی سلولز و فیبر خام فستوکااوینا از بروموس تومنتلوس بیشتر بود. همچنین از بین فاکتورهای مورد مطالعه مراحل فنولوژیک اثر بیشتری بر روی کیفیت علوفه داشت.

کاربرد کودهای فسفاته به دلیل تثبیت در خاک و لذا کارآیی پایین و انباشتگی آن در خاک های کشاورزی آهکی همواره به صورت یک مساله مطرح بوده است. از اینرو توجه به عوامل موثر بر فراهمی فسفر در این خاک ها می تواند توصیه های کودی را بهبود ببخشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر زمان و ویژگی های خاک بر فراهمی فسفر و اجزای آن در تعدادی از خاک های آهکی بود. به این منظور 8 خاک آهکی از منطقه دشت مشهد انتخاب شد. خاک ها با افزودن نمک KH2PO4 به مقدار 300 میلی گرم فسفر بر کیلوگرم تیمار شدند و بعد از 2، 5، 10، 30، 60، 90 و 150 روز مقدار فسفر قابل دسترس آنها اندازه گیری شد. افزون بر این، مقدار فسفر در هر یک از اجزای آن پس از 5، 30 و 150 روز تعیین گردید. نتایج نشان داد که فراهمی فسفر با زمان کاهش پیدا می کند. مقدار فسفر قابل دسترس با مقدار کربنات کلسیم فعال و مقدار آلومینیوم قابل استخراج با اگزالات همبستگی مثبت و معنی داری داشت اما بین فراهمی فسفر با مقدار سایر ترکیب های موجود در خاک همبستگی بدست نیامد. افزودن فسفر باعث افزایش معنی دار فسفر در همه اجزا بجز HCI-P شد. جزء NaCl-NaOH-P احتمالا نماینده جذب ضعیف فسفر بر روی سطوح کربنات های کلسیم و اکسیدهای آلومینیوم بی شکل است. Olsen-P همبستگی بالایی با مقدار فسفر در این جزء داشت. مقدار فسفر اندازه گیری شده در جزء CBD (سیترات- بی کربنات- دی تیونات) نشان داد که اکسیدهای آهن نقش مهمی در جذب فسفر در این خاک ها به خصوص در ابتدای دوره، در فاصله زمانی صفر تا 30 روز ایفا می کنند.

این مطالعه، به منظور ارایه و کاربرد روشی در چارچوب برنامه ریزی خطی پویا انجام شد. این روش توانایی لحاظ کردن تغییرات در دوره های مختلف و یا در طول افق برنامه ریزی را دارد. بررسی حاضر برای تعیین الگوی بهینه در واحد تلفیقی زراعت- گاوداری بکار گرفته شد. نتایج مطالعه نشان داد که  در دوره اول تعداد گاوها به علت کمبود سرمایه کاهش می یابد. همچنین از بین رشته فعالیت های زراعی سطح زیر کشت ذرت نیز کاهش یافته است. در دوره دوم سطح زیر کشت گندم نیز کاهش یافت. اما تعداد گاوها نسبت به دوره اول افزایش داشت. در سال سوم پس از به تعادل رسیدن رشته فعالیت های زراعی و دامی سطح زیر کشت بهینه محصولات گندم، ذرت، کلزا و یونجه بترتیب 20، 20، 5 و 14 هکتار و تعداد گاوها نیز به 954 راس رسید. نتایج حاصل از تحلیل حساسیت حاکی از انعطاف پذیری زیاد بازده برنامه ای در دامنه زیادی از تغییرات میزان نهاده ها و قیمت ها و هزینه ها بود. تنها تعداد اندکی از محدودیت ها و ضرایب تابع هدف در دامنه محدودی بر بازده برنامه ای بدون تاثیر بودند.

به منظور تعیین تاثیر نوع امولسیفایر E322) (لسیتین)، (Distilled monoglyceride) E471 و (Diacetyl tartaric acid esters of monodiglycerides acids) E472 و سطوح مصرف آن (صفر، 0.75, 0.5, 0.25 و 1 درصد) و نیز آنزیم -a آمیلاز قارچی و سطوح مصرف آن (صفر، 5، 10 و 20 گرم درصد کیلوگرم آرد) بر خصوصیات رئولوژی خمیر آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. کلیه خصوصیات رئولوژیکی خمیر (ویسکوزیته، دمای ژلاتیناسیون، ثبات، شاخص مقاومت به مخلوط شدن، عدد والوریمتری، زمان توسعه، عدد فالینگ، درصد جذب آب و قابلیت کشش در دو زمان 20 و 65 دقیقه) اندازه گیری و آنالیز آماری شد. افزودن این امولسیفایرها در مقایسه با نمونه شاهد ویسکوزیته را افزایش داد و با افزایش غلظت هر سه نوع امولسیفایر، ویسکوزیته ابتدا روند افزایشی داشت و سپس به ثبات رسید. علاوه بر این با افزایش غلظت امولسیفایرها دمای ژلاتیناسیون افزایش نشان داد. تاثیر افزایش غلظت امولسیفایر بر بهبود ثبات خمیر نسبت به شاهد تنها در مورد E472 معنی دار بود. امولسیفایرهای E471 و E472 به ترتیب بیشترین و کمترین اثر را بر شاخص مقاومت به مخلوط شدن خمیر نشان دادند. اثر امولسیفایر E472 بر اندیس والوریمتری خمیر بیشتر از دو امولسیفایر دیگر بود. افزایش غلظت امولسیفایرها در ابتدا باعث افزایش نسبی اندیس والوریمتری و سپس ثبات سریع آن شد. اثر امولسیفایر E472 بر زمان توسعه خمیر بیشتر از دو امولسیفایر دیگر بود اما دامنه این اثر چندان زیاد نبود. امولسیفایر E471 بر عدد فالینگ بیشتر از دو امولسیفایر دیگر تاثیر گذاشت. البته با افزایش غلظت هر سه نوع امولسیفایر، عدد فالینگ افزایش یافت. استفاده از امولسیفایر تنها در مورد لسیتین و E472 باعث افزایش درصد جذب آب گردید. استفاده از امولسیفایرها میزان کشش پذیری خمیر را نسبت به شاهد در زمان های 20 و 65 دقیقه بعد از استراحت خمیر افزایش داد. افزودن آنزیم -a آمیلاز به آرد باعث افزایش شاخص مقاومت به مخلوط شدن خمیر و دمای ژلاتیناسیون گردید. افزایش این آنزیم تا غلظت 5 گرم در 100 کیلوگرم آرد باعث کاهش عدد والوریمتری، ثبات خمیر، زمان توسعه خمیر و درصد جذب آب شد. با افزودن آنزیم -a آمیلاز در حضور امولسیفایرهای لسیتین، E471 و E472 درصد جذب آب در غلظت های بالاتر از 10 گرم آنزیم در 100 کیلوگرم آرد به ثبات رسید. با افزایش غلظت تا مقادیر 10 گرم آنزیم در 100 کیلوگرم آرد، ویسکوزیته ابتدا روند نزولی داشت و پس از آن ثابت باقی ماند. با افزایش غلظت آنزیم -a آمیلاز، قابلیت کشش خمیر پس از 20 و 65 دقیقه استراحت و همچنین عدد فالینگ کاهش یافتند.

بخش دامپروری همواره به عنوان یکی از مهمترین بخش های اقتصادی کشور مطرح بوده است. این بخش رابطه تنگاتنگی با بخش کشاورزی، درآمد خانوارهای روستایی و تغذیه در مناطق شهری و روستایی دارد. بنابراین مطالعه حاضر به بررسی پارامترهای اقتصادی واحدهای تولید کننده شیر گاو از جمله تعیین قیمت تمام شده، نقطه سربه سر تولید و قیمت و همچنین تعیین کارایی تولید شیر در دامداری صنعتی موسسه کنبیست آستان قدس رضوی می پردازد. بر اساس نتایج این مطالعه قیمت تمام شده شیر در ماه های مختلف سال در این دامداری متفاوت است ولی بطور میانگین در سال 82 قیمت تمام شده هر کیلو شیر 1822 ریال می باشد. میانگین سطح سر به سر تولید نیز 21.07 کیلوگرم در هر روز به ازای هر راس گاو می باشد. همچنین قیمت سر به سر هر کیلو شیر در ماه های مختلف با توجه به نوع و ترکیب هزینه ها متفاوت است ولی بطور متوسط 1774.27 ریال برآورد گردیده است. در این واحد در نقطه تولید 31 کیلوگرم به ازای هر راس گاو در روز هزینه نهایی برابر درآمد نهایی (قیمت محصول) می گردید. بنابراین حداکثر تولید هر گاو در یک روز نباید از این میزان تجاوز کند. همچنین در انتها کارایی ماه های مختلف سال های 81 و 82 بر اساس روش های COST-DEA, DEA و MALMQUIST مورد مقایسه قرار گرفتند.

یکی از مباحث مهم در حوزه اقتصاد کشاورزی بررسی رابطه بین اندازه مزرعه و بهره وری عوامل تولید است. نیروی کار از عمده ترین عوامل تولید در محصولات زراعی است که در این تحقیق رابطه بین بهره وری متوسط و نهایی با اندازه مزرعه در هشت محصول زراعی استان کرمان و با نمونه گیری از 1275 بهره بردار، مورد بررسی قرار گرفته است. برای محاسبه بهره وری از رهیافت تابع تولید و شاخص دیویژیا؛ برای طبقه بندی مزارع مورد مطالعه از روش دالینوس و برای مقایسه انواع بهره وری از روش آنالیز واریانس استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که بطور کلی بین بهره وری متوسط و نهایی نیروی کار و اندازه مزرعه رابطه مثبت وجود دارد، گرچه این نتایج در مورد همه محصولات مورد مطالعه یکسان نیست.