مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک
سال:1395 | دوره:19 | شماره:6 (پیاپی 111) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: بیماری نیمن پیک (NPD)، به گروهی از بیماری های ذخیره لیزوزومی اطلاق می شود که سبب متابولیسم غیرطبیعی لیپیدها می گردد. یکی از ژن هایی که در بروز این بیماری نقش دارد SMPD1 است که تا کنون بیش از صد جهش بیماری زا در این ژن شناسایی شده است. به علت تنوع زیاد وقوع جهش ها در این ژن و وقت گیر بودن و پرهزینه بودن بررسی مستقیم آن ها، بررسی غیر مستقیم با آنالیز پیوستگی نشان گرهای چند شکلی به عنوان روشی جایگزین جهت تشخیص مولکولی جهش ها پیشنهاد می شود. در مطالعه ی حاضر فراوانی آللی نشان گر rs1542705 در جمعیت ایران مورد بررسی قرار گرفت. هدف از تعیین فراوانی آللی این نشان گر، تعیین محتوای اطلاعاتی چند شکل (PIC) و امکان استفاده از آن در تشخیص غیرمستقیم بیماری نیمن پیک بود.مواد و روش ها: پس از انجام مطالعات بیوانفورماتیک بر روی ژن SMPD1، نشان گر rs1542705 جهت تعیین ژنوتیپ در جمعیت اصفهان انتخاب گردید. به منظور تعیین فراوانی آللی و ژنوتیپی این نشان گر، آزمایشات مولکولی با استفاده از تکنیک ARMS PCR بر روی 113 نمونه DNA فرد سالم غیر خویشاوند انجام گرفت. در نهایت اطلاعات مربوط به ژنوتیپ افراد وارد نرم افزارهای Genepop و Powermarker شد و تحلیل های آماری لازم بر روی آن ها انجام گرفت.یافته ها: تحلیل های انجام گرفته نشان داد که جمعیت مورد مطالعه برای این نشان گر در تعادل هاردی- واینبرگ قرار دارد. فراوانی آللی نشان گر rs1542705 برای آلل های T و C به ترتیب 71.24 و 28.76 درصد و فراوانی هتروزیگوسیتی آن 43.36 درصد محاسبه گردید. هم چنین مقدار محتوای اطلاعاتی چندشکلی (PIC) برابر با 0.325 به دست آمد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که می توان از نشان گر rs1542705 به عنوان یک نشان گر آگاهی دهنده در تشخیص مولکولی بیماری نیمن پیک با استفاده از روش تحلیل پیوستگی در جمعیت مورد مطالعه استفاده نمود.

 زمینه و هدف: زمان خرابی دندان دایمی از نوع سانسور شده فاصله ای می باشد، زیرا زمان دقیق پوسیدگی دندان مشخص نبوده و تنها می دانیم که پوسیدگی در فاصله بین دو ویزیت متوالی رخ داده است. آزمون های نیکویی برازش معدودی برای داده های سانسور شده فاصله ای در دسترس می باشد. در این مقاله، یک روش جدید را برای انجام آزمون نیکویی برازش داده های سانسور شده فاصله ای مربوط به زمان خرابی اولین دندان دایمی پیش آسیاب) دندان شماره 6) به کار خواهیم برد. مواد و روش ها: دو روش انجام آزمون نیکویی برازش داده های سانسور شده فاصله ای بر اساس تولید اعداد تصادفی از برای داده های زمان خرابی اولین p هر داده فاصله ای و سپس میانگین گیری از آماره آزمون و یا میانگین گیری از مقادیر دندان دایمی پیش آسیاب به کار گرفته شده است. یافته ها: میانگین سن خرابی اولین دندان دایمی پیش آسیاب در 95 ماهگی به دست آمد. مقدار p آزمون نیکویی برازش مدل های وایبل، لگ نرمال و گاما به دو روش پیشنهادی به دست آمده است. نتیجه گیری: با مقایسه مقادیر p، مدل لگ نرمال به عنوان مناسب ترین مدل برای برازش زمان خرابی اولین دندانی دائمی پیش آسیاب معرفی شد.

زمینه و هدف: آزواسپرمی به معنی عدم اسپرم در انزال می باشد که به دو دسته ی انسدادی و غیرانسدادی طبقه بندی می شود. آزواسپرمی غیرانسدادی تقریبا 60 درصد از موارد آزواسپرمی را شامل می شود؛ فاکتورهای محیطی و ژنتیکی مختلفی را می توان در ایجاد عارضه ی آزواسپرمی غیرانسدادی دخیل دانست. تاکنون ژن های متعددی به عنوان عامل ایجاد این بیماری معرفی شده اند که در اسپرماتوژنز و تکوین بیضه نقش دارند. این ژن ها برروی کروموزوم Yیا کروموزوم های اتوزوم قرارگرفته اند. هدف از تحقیق حاضر، بررسی ریز حذف های کروموزوم Y و جهش های ژن STAG3 در مردان ایرانی مبتلا به آزواسپرمی غیر انسدادی است.مواد و روش ها: در این مطالعه، از 122 مرد مبتلا به آزواسپرمی غیرانسدادی با علت ناشناخته و 100مرد سالم با حداقل یک فرزند نمونه خون گرفته شد و DNA آن استخراج گردید. نمونه ها از نظر وجود ریزحذف های کروموزوم Y به روش MultiplexPCR مورد بررسی قرار گرفتند. سپس وجود جهش های احتمالی در اگزون 7 ژن STAG3 به کمک روش MSSCP بررسی شد.یافته ها: 13 نفر معادل 10.66 درصد از افراد بیمار ریزحذف های کروموزوم Y را نشان دادند. هیچ نوع جهشی در توالی اگزون 7 ژن در بیماران مورد مطالعه مشاهده نگردید. وقوع ریزحذف های کروموزوم Y در هیچ یک از افراد گروه کنترل مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهند که ریزحذف های کروموزوم Y به عنوان اصلی ترین عامل آزواسپرمی غیرانسدادی مطرح بوده و مهم ترین کاندید جهت انجام تست های تشخیصی می باشند. جهش های ژن STAG3 در میان افراد مبتلا به آزواسپرمی غیر انسدادی شایع نیست.

زمینه و هدف: تعداد مطالعات کمی اثرات مکمل یاری کلسیم به علاوه ویتامین D را بر روی پروفایل های متابولیک در زنان دارای اضافه وزن مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بررسی نموده اند. این مطالعه به منظور ارزیابی اثرات مکمل یاری کلسیم و ویتامین D بر روی پروفایل های متابولیک در زنان دارای اضافه وزن مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک طراحی شد.مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی کنترل شده- پلاسبو و دو سوکور تصادفی بر روی 104 زن چاق و دارای اضافه وزن مبتلا به PCOS انجام شده است. شرکت کنندگان به طور تصادفی به چهار گروه: 1) مکمل ترکیب ویتامین D (50000 واحد به ازای هر هفته) و 500 میلی گرم کلسیم (روزانه 2 عدد)، 2) مکمل ترکیب ویتامین D (50000 واحد به ازای هر هفته)، 3) مکمل 500 میلی گرم کلسیم (روزانه 2 عدد) و 4) پلاسبو برای هشت هفته تقسیم شدند. نمونه خون ناشتا در ابتدا و هشت هفته بعد از مداخله برای اندازه گیری پروفایل های متابولیک از بیماران گرفته شد.یافته ها: به دنبال تجویز مکمل کلسیم به علاوه ویتامین D، یک کاهش معنی دار در انسولین سرمی (11.4±3.3- در مقابل 8.5±1.1-، 3.0±1.4- و p=0.03, +3.1±6.1mIU/ml )، مقاومت به انسولین (2.4±0.7- در مقابل 2.5±0.3-،0.6±0.2- و 1.9±0.8+، p=0.04)، مالون دی آلدئید (0.3±0.6- در مقابل 0.2±0.1-، 0.2±0.5- و 0.4±0.6+ میکرومول بر لیتر، p=0.009) و یک افزایش معنی دار در توتال آنتی اکسیدانت (21.7±35.2+ در مقابل 37.7±22.5+،34.1±21.1+ و 65.2±153.8- میلی مول بر لیتر، p=0.006) و گلوتاتیون (79.3±216.0+ در مقابل 60.2±47.5-، 31.3±3.9+ و 82.9±160.8- میکرو مول بر لیتر، p=0.001) در مقایسه با ویتامین D، کلسیم و پلاسبو مشاهده شد.نتیجه گیری: در مجموع، مکمل یاری کلسیم به همراه ویتامین D برای هشت هفته در زنان مبتلا به PCOS اثرات مفیدی بر روی پروفایل های متابولیک داشته است.

زمینه و هدف: آیرزین یک مایوکاین القا شده با فعالیت ورزشی می باشد که با دیابت نوع 2 کاهش می یابد و مقاومت انسولینی را از طریق قهوه ای کردن بافت چربی سفید بهبود می بخشد. بااین حال پاسخ آیرزین به دو نوع تمرین ورزشی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 ناشناخته است.مواد و روش ها: در این مطالعه، 22 سر رت نر دیابتی (القاء شده با رژیم غذایی پرچرب و تزریق Stz) به طور تصادفی به سه گروه تمرین تناوبی شدید (HIIT)، تمرین تداومی کم شدت (LICT) و کنترل تقسیم شدند. هر دو گروه HIIT و LICT، 5 جلسه در هفته و به مدت 8 هفته به فعالیت روی نوار گردان پرداختند. 24 ساعت پس از پایان جلسه تمرین، نمونه خونی گرفته شد و سطوح ایرزین، انسولین و گلوکز پلاسما اندازه گیری شد. از آزمون آنووا و تست تعقیبی توکی برای تحلیل داده ها استفاده شد. سطح معنی داری 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که سطوح آیرزین پلاسما در گروه HIIT نسبت به گروه کنترل افزایش معنی داری دارد (p<0.05). بااین حال، بین سایر گروه ها تفاوت معنی داری وجود نداشت (p>0.05). گلوکز پلاسما در هر دو گروه HIIT و LICT نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری داشت (p<0.05). اما بین گروه ها تفاوت معنی داری در سطوح انسولین پلاسما و شاخص مقاومت انسولین وجود نداشت (p>0.05).نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تمرین ورزشی می تواند باعث افزایش ایرزین پلاسمایی در رت های دیابتی نوع 2 گردد. با این حال، این تغییرات تا حدودی به نوع تمرین ورزشی وابسته می باشد.

زمینه و هدف: حدود بیست و پنج سال است که مدل های پیش بینی کننده درمان ناباروری وارد عرصه سلامت شده اند. برای تولید و کاربرد مدل های پیش بینی کننده، اصول علمی وجود دارد که جهت طراحی مدل پیش بینی موفقیت درمان ناباروری نیز به کار می روند. هدف از این مطالعه، فراهم آوردن اطلاعات پایه برای تدوین مدل پیش بینی کننده موفقیت درمان ناباروری است.مواد و روش ها: در این مقاله، ابتدا اصول تدوین مدل پیش بینی کننده توضیح داده شده و سپس ضمن بیان جزئیات بیشتر طراحی این مدل ها با ذکر مثالی که مربوط به درمان های ناباروری است، شرح داده می شود.یافته ها: شناسایی و تعریف هدف و کارکرد مدل، اطلاعات ورودی که برای تدوین مدل از آن ها استفاده خواهد شد، نوع مداخله یا اقدام تشخیصی که موجب تغییرات در نمونه می شود و مشخص بودن تعریف خروجی یا برون داد یا نتیجه ای که از کارکرد مدل مورد انتظار است، مهم ترین اصولی هستند که در قسمت اول توضیح داده شده و خصوصیات عوامل پیش گو در مدل نهایی، رسم روند نمای تهیه اطلاعات جمعیت هدف، اعتبار سنجی درونی و بیرونی و توجه به برنامه تحلیل نتایج از موارد مهمی هستند که در ادامه شرح داده می شود. نتیجه گیری: استفاده مناسب از مدل های پیش بینی کننده می تواند بیماران و درمان گر را در انتخاب روش درمانی مناسب یاری کند.

زمینه و هدف: سیستم رنین- آنژیوتانسین نقش مهمی در ایجاد بیماری های کلیوی و پیشرفت آن دارد و مهار سیستم رنین- آنژیوتانسین به وسیله داروهای مهار کننده و بلوک گیرنده های آنژیوتانسین، درمان استاندارد جهت جلوگیری از پیشرفت بیماری کلیوی و پروتئینوری می باشد.گزارشات حاکی است که آنالوگ های ویتامین D با سرکوب کردن ترشح رنین باعث بهبود پروتئینوری می گردند. هدف از این مطالعه، بررسی اثر آنالوگ ویتامین D (کلسیتریول) بر کاهش پروتئینوری در بیماران مبتلا به بیماری نفروپاتی دیابتی می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، تعداد 132 بیمار مبتلا به نفروپاتی- دیابتی که کمبود ویتامین D نداشتند انتخاب و به دو گروه مساوی تقسیم شدند. گروه اول تحت درمان با ترکیب 25 میلی گرم لوزارتان دوبار در روز و روزانه یک کپسول 0.25 میلی گرمی کلسیتریول و گروه دوم تحت درمان با 25 میلی گرم لوزارتان دوبار در روز به تنهایی به مدت 3 ماه قرار گرفتند. آزمایشات FBS، CRP، ESR، BUN، Cr lipid profile، Ca، P، و HbA1c از تمام بیماران در ابتداد و انتهای مطالعه گرفته شد و هم چنین میزان پروتئین 24 ساعته ادرار اندازه گیری شد و نتایج با هم مقایسه و به صورت آماری بیان گردید.یافته ها: میزان پروتئین 24 ساعته ادرار در گروه لوزارتان و کلسیتریول نسبت به گروه لوزارتان بهبود پیدا کرده بود که این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (p=0.003) هم چنین میزان عملکرد کلیه (BUN، Cr) در گروه لوزارتان و کلسیتریول نسبت به گروه لوزارتان به تنهایی بهبود معنی داری داشت (0.05>p).نتیجه گیری: درمان با کلسیتریول همراه با مهار کننده گیرنده آنژیوتانسین در بهبود عملکرد کار کلیه و بهبود پروتئینوری نسبت به گیرنده های مهار کننده آنژیوتانسین به تنهایی موثرتر بود.

زمینه و هدف: ناشنوایی یک نقص حسی رایج در انسان است که نیمی از موارد آن به دلایل ژنتیکی است. ناشنوایی ژنتیکی به انواع نشانگانی و غیر نشانگانی تقسیم می شود که 80 درصد موارد غیر نشانگانی از نوع ناشنوایی غیر نشانگانی اتوزومی مغلوب می باشند. هدف از پژوهش حاضر تعیین سهم لوکوس DFNB2 (ژن MYO7A) در ایجاد ناشنوایی اتوزومی مغلوب در گروهی از خانواده های ناشنوای استان خوزستان می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه برروی 26 خانواده دارای ناشنوایی اتوزومی مغلوب با حداقل 4 فرد ناشنوا و منفی برای جهش های GJB2 در استان خوزستان انجام گردید. 22 خانواده دارای ARNSHL و 4 خانواده دارای سندرم آشر بودند. تجزیه و تحلیل پیوستگی با استفاده از نشانگرهای STR (تکرار پشت سر هم کوتاه) مربوط به لوکوس DFNB2 انجام شد. ژنوتیپ مربوط به هر خانواده با روش PCR-PAGE تعیین گردید. هم چنین رسم هاپلوتایپ و محاسبه امتیاز LOD انجام گردید.یافته ها: از مجموع 26 خانواده ناشنوای مورد مطالعه در این تحقیق، پس از بررسی پیوستگی و رسم هاپلوتایپ، دو خانواده (7.7 درصد) به لوکوس DFNB پیوستگی نشان دادند. از میان خانواده ها، یک خانواده (4.5 درصد) دارای ARNSHL و یک خانواده دارای سندرم آشربود.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که سهم لوکوس DFNB2 در ایجاد ناشنوایی در جمعیت استان خوزستان مشابه با سایر مطالعات انجام شده در کشور است و این لوکوس بایستی به همراه سایر لوکوس های مهم جهت بررسی در پانل ناشنوایی مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: فعالیت ورزشی شدید می تواند باعث کاهش اشتها شود. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر دریافت مکمل فولات بر میزان گرلین معده و انسولین سرم موش های صحرایی نر نژاد ویستار در طول 10 هفته تمرین تناوبی شدید (HIIT) بود.مواد و روش ها: تعداد 27 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار (وزن 27.34±203.94 گرم، سن 9 هفته) پس از یک هفته آشناسازی به صورت تصادفی به چهار گروه کنترل (n=6)، مکمل فولات (n=6)، تمرین تناوبی شدید (n=7) و تمرین تناوبی شدید + دریافت مکمل فولات (n=8) تقسیم شدند. پروتکل تمرینHIIT با سرعت 30 متر در دقیقه به مدت 1 دقیقه با 10 تکرار و 2 دقیقه استراحت فعال در هفته اول شروع شد و در سه هفته پایانی به سرعت 75 الی 80 متر در دقیقه به مدت 1 دقیقه با 7 تکرار و 3 دقیقه استراحت فعال رسید. میزان گرلین آسیل دار بافت معده و انسولین سرم به وسیله کیت الایزا اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون کروسکال- والیس نشان داد که تمرین تناوبی شدید همراه با مکمل فولات در مقایسه با گروه تمرین تناوبی شدید، گرلین معده را به طور معنی داری (p=0.001) افزایش می دهد. هم چنین انسولین سرم در گروه HIIT+ مکمل نسبت به گروه HIIT و کنترل کاهش معنی داری (p=0.001) را نشان داد.نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، مصرف فولات در طول تمرینات تناوبی شدید، گرلین معده را افزایش می دهد و باعث کاهش میزان انسولین سرم می شود. از این رو، به نظر می رسد مکمل فولات می تواند از کاهش اشتها در ورزشکارانی که تمرینات تناوبی با شدت بالا انجام می دهند، جلوگیری کند.

زمینه و هدف: اختلالات گفتار از نظر روانی- اجتماعی منجر به صدمات جبران ناپذیری در فرآیند رشد و تکامل گفتار و زبان کودکان می شود. اختلالات گفتاری، به آسیب در صوت، تولید صداهای گفتاری و روانی کلام گفته می شود که به دلیل تاخیر یا آسیب در مکانیسم کنترل حرکتی گفتار، آسیب در سیستم اعصاب مرکزی یا محرک های زبانی نامناسب و استفاده بد از صوت ایجاد می گردد.مواد و روش ها: این مطالعه شیوع اختلال گفتار را در 1393 نفر دانش آموز پایه اول تا ششم ابتدایی شهر اراک مورد بررسی قرار می دهد. پس از جمع آوری نمونه گفتار پیوسته و توصیف تصاویر، خواندن متن و آزمون اطلاعات آوایی از هر دانش آموز، علایم آسیب شناختی شامل لکنت، اختلال صوت و اختلال تولید در برگه مخصوص ثبت گردید.یافته ها: شیوع اختلال تولید آسیب، صوت و لکنت به ترتیب 8، 3.5، 1 درصد و شیوع اختلال گفتار 11.9 درصد بود. با بالا رفتن پایه تحصیلی از میزان مبتلایان به اختلالات گفتار کم می شود. 12.2 درصد از دانش آموزان پسر و 11.7 درصد از دانش آموزان دختر مقطع دبستان شهر اراک دارای اختلال گفتار بودند.نتیجه گیری: شیوع اختلال گفتار دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر اراک با شیوع اختلال گفتار در کرمانشاه مشابه می باشد، ولی میزان آن از بسیاری از مطالعات دیگر انجام گرفته در داخل کشور کمتر می باشد. به نظر می رسد تنوع نژادی و فرهنگی تاثیری در بالا رفتن شیوع گفتار در شهر اراک ندارد.