مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
سال:1387 | دوره:13 | شماره:1 (مسلسل 47) |تعداد مقالات:15

زمینه وهدف: سلولهای بنیادین عصبی در نواحی مختلفی از سیستم عصبی مرکزی در حال تکامل و بالغ وجود دارند. این سلولها تمایز نیافته بوده و علاوه بر تجدید خود، قادرند سلولهای عصبی و گلیال را تولید کنند. علاوه بر تولید انواع مختلفی از سلولهای عصبی، سلولهای بنیادین عصبی قادر به تولید سلولهای سایر بافتها نیز می باشند. در این مطالعه سلولهای بنیادی عصبی از مغز جنین و موش بالغ جداسازی شده و توانایی آنها به سلولهای اندوتلیال مورد مطالعه قرار گرفت.روش بررسی: سلولهای بنیادی عصبی از دیواره طرفی بطن طرفی مغز موش بالغ و نیز قشر مغز جنینهای موش جداسازی گردید و در محیط کشت DMEM-E12 عاری از سرم و حاوی فاکتورهای رشد bFGF و EGF و مکمل B27 کشت داده شدند. جهت القای تمایز، سلولها در محیط کشت حاوی 10 درصد سرم جنین گاوی و دیشهای کشت آغشته به فیبرونکتین کشت داده شدند. از ارزیابیهای ایمونوسیتوشیمی، RT-PCR و Tube Formation جهت ارزیابی سلولهای تمایز یافته استفاده گردید.یافته ها: نتایج مشاهدات انجام شده در این پژوهش نشان داد که کشت سلولهای بنیادی عصبی جنینی در دیشهای آغشته به فیبرونکتین و محیط کشت تمایزی محتوی 10 درصد سرم جنینی گاوی منجر به القای تمایز سلولهای بنیادی عصبی جنینی به سلولهای اندوتلیال می شود. موقعی که سلولهای تمایز یافته به ماتریکس خارج سلولی یا ماتری ژل منتقل شدند ساختارهای شبه مویرگی که از مشخصه های سلولهای اندوتلیال است را تشکیل دادند. نتایج ارزیابیهای ایمونوسیتوشیمی و RT-PCR نشان داد که سلولهای تمایز یافته قادر به جذب لیپوپروتئین با چگالی پایین و بیان ژنهای VE-cadherin, CD31 و Flk-1 بوده و نیز به BS-1 Lectin متصل می شوند. بر خلاف سلولهای بنیادی عصبی جداسازی شده از مغز جنین موش، سلولهای جداسازی شده از مغز موش بالغ به سلولهای اندوتلیال تمایز پیدا نکردند.نتیجه گیری: سلولهای بنیادی عصبی جداسازی شده از مغز جنین موش و مغز موش بالغ در تمایز به سلولهای اندوتلیال رفتار مشابهی را از خود نشان نمی دهند.

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر گاباپنتین بر کنترل علایم ترک در بیماران وابسته به مواد مخدر که بصورت سرپایی تحت رژیم ترک مواد مخدر هستند.روش بررسی: مطالعه دوسوکور، تصادفی، از نوع پلاسبو- کنترل که در مرکز تخصصی ترک اعتیاد سرپایی بیمارستان نورشهر اصفهان بر روی 40 بیمار سرپایی، 37 مرد و 3 زن، سن بین 61-21 سال که بر اساس معیارهای DSM-IV وابسته به مواد مخدر بودند انجام شده و در گروه درمان روزانه 900 میلی گرم گاباپنتین به درمان روزمره که بصورت سم زدایی به کمک متادون Methadone Assisted Detoxification (MAD) بوده است اضافه شد. شدت علایم مختلف ترک مواد اپیوئیدی بوسیله (SOWS) Subjective Opiate Withdrawal Scale در شش مرحله اندازه گیری شد.یافته ها: علی رغم برتری نسبی گاباپنتین در کنترل ترک بعضی از نشانه های ترک، اختلاف معنی داری بین دو گروه دیده نشد.نتیجه گیری: افزودن روزانه 900 میلی گرم گاباپنتین به رژیم درمانی MAD در ترک مواد مخدر ارجحیت معنی داری نسبت به پلاسبو در کنترل این علایم ندارد.

زمینه و هدف: جهت انجام سالم الکتروشوک درمانی (ECT)، بیماران تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرند. نوع هوشبر مصرفی جهت القا بیهوشی در ECT می تواند بر روی طول مدت تشنج، تغییرات همودینامیک و زمان ریکاوری از بیهوشی تاثیر بگذارد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر افزودن رمی فنتانیل به پروپوفل در القا بیهوشی در ECT به روی طول مدت تشنج، تغییرات همودینامیک و سرعت ریکاوری از بیهوشی انجام شد.روش بررسی: بیست بیمار ASA, I, II مراجعه کننده به بخش روانپزشکی کاندید ECT به صورت تصادفی در دو نوبت درمان ECT متوالی به صورت بینابینی رمی فنتانیل- پروپوفل یا سالین- پروپوفل دریافت کردند. ECT با الکترود دو طرفه بعد از تزریق آتروپین (0.5 mg)، رمی فنتانیل 50 میکروگرم (گروه مطالعه) یا سالین 3 سی سی (گروه کنترل) و پروپوفل 1 mg/kg)، ساکسنیل کولین (0.5 mg/kg) و به دنبال آن تهویه کمکی با ماسک و اکسیژن 100% انجام شد. فشار خون سیستولیک، دیاستولیک و تعداد ضربان قلب از القا بیهوشی و در دقایق 1، 5 و 10 بعد از اتمام بیهوشی اندازه گیری و ثبت شدند. همچنین طول مدت تشنج، زمان بازکردن چشمها به پیشنهاد، زمان نشستن بیماران بدون کمک و زمان راه رفتن به میزان 10 متر بدون کمک در بیماران اندازه گیری و ثبت شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از تستهای T test و ANOVA آنالیز شدند. p<0.05 از لحاظ آماری معنی دار تلقی شد.یافته ها: افزایش فشار خون سیستولیک، دیاستولیک و تعداد ضربان قلب به دنبال ECT در هر دوی روشها روی داد ولی این افزایش در گروه کنترل در زمانهای مختلف بطور معنی داری از گروه مطالعه بیشتر بود. طول مدت تشنج در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت. زمان باز کردن چشمها به پیشنهاد و زمان نشستن بدون کمک در دو گروه مشابه بود.نتیجه گیری: نتایج مطالعه ما نشان دادن که افزودن رمی فنتانیل به پروپوفل در القا بیهوشی در ECT به روی طول مدت تشنج و سرعت ریکاوری از بیهوشی اثری ندارد ولی تغییرات همودینامیک در پاسخ به شوک را تعدیل می کند.

زمینه و هدف: کولیک بصورت گریه بیش از حد شیرخواران سالم طی ماههای اول زندگی یافته شایعی بوده و معمولا در شیرخواران کمتر از 4 ماه اتفاق می افتد، گیاهان مختلفی اعم از بابونه، شوید، رازیانه و نعناع در درمان کولیک شیرخواران بکار می روند، ولی گیاه شناسان رازیانه را بیش از بقیه توصیه می کنند. از آنجاییکه تا کنون درمان قطعی کولیک شیرخواران مشخص نشده و داروهای شیمیایی عوارض متعددی دارد، بر آن شدیم تا تاثیر عصاره رازیانه و شربت گریپ واتر (درمان روتین) را بر کولیک شیرخواران مقایسه کنیم.روش بررسی: مطالعه حاضر ازنوع کارآزمایی بود که بر روی 80 شیرخوار با حداکثر سن 4 ماه؛ که به کلینیک اطفال بیمارستان امیرکبیر اراک مراجعه می کردند انجام گرفت؛ بیماران بدو گروه مساوی تقسیم شده، پس از تشخیص کولیک توسط متخصص اطفال میانگین مدت گریه شیرخوار قبل از مداخله سنجیده شده و در یکی از سه حالت زیر قرار گرفت: کمتر از 60 دقیقه، 120-60 و بیش از 120 دقیقه؛ به گروه مداخله قطره رازیانه به میزان یک قاشق چایخوری 3 بار در روز به نوزاد کمتر از یکماه و یک قاشق مرباخوری 3 بار در روز به شیرخوار 6-1 ماهه و به گروه شاهد شربت گریپ واتر به همین میزان بمدت یک هفته داده شد، روز 3 و 7 پس از شروع درمان؛ مجددا این میانگین در طی 24 ساعت محاسبه و با قبل از درمان مقایسه گردید. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار آماری SPSS آنالیز گردید؛ در این پژوهش از تستهای آماری K.S, Leven, Mann-Wittny, x2 استفاده شد.یافته ها: قبل از مداخله در گروه رازیانه طول مدت گریه شیرخواران در شبانه روز به قرار ذیل بود 56.1% کمتر از 60 دقیقه، 36.6% بین 120-60 و 7.3% بیش از 2 ساعت، در گروه گریپ واتر: 63.4% کمتر از یکساعت، 29.3% بین 2-1 ساعت و 7.3% بیش از 2 ساعت بود؛ از نظر طول مدت گریه شیرخوار در شبانه روز بین دو گروه اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد. پس از مداخله در روزهای 3 و 7 در گروه رازیانه طول مدت گریه شیرخواران در 24 ساعت در مقایسه با قبل از درمان از نظر آماری معنی دار بود (p=0.004, 0.05). در هیچ نوزادی و شیرخواری گریه بیش از 2 ساعت گزارش نشد در روز سوم و هفتم درمان در گروه گریپ واتر طول مدت گریه شیرخواران، از نظر آماری در مقایسه با قبل از مداخله معنی دار بود (p=0.037, 0.002)، گریه شیرخوار بیش از 2 ساعت گزارش نشد، از نظر کاهش میزان گریه نسبت به قبل از مداخله دو گروه با هم اختلاف معنی داری نداشتند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش عصاره رازیانه نیز همانند شربت گریپ واتر در بهبود و کاهش علایم کولیک شیرخواران موثر است، بنابراین می توان از آن بعنوان یک روش بی خطر، موثر و کم هزینه در درمان کولیک شیرخواران استفاده کرد.

زمینه و هدف: برای تجزیه ماتریکس خارج سلولی جداسازی و کشت اولیه سلولها از آنزیمهای پروتئولیتیک بخصوص کلاژناز برای هضم بافت استفاده می شود. یافتن پروتئاز جایگزین کلاژناز در منابع گیاهی یا جانوری که راحت تر و با هزینه کمتر تخلیص گردد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین علت در مطالعه حاضر از آنزیم اکتینیدین که به وفور در میوه کیوی یافت می شود، جهت جداسازی سلولهای اپی تلیال تیموس موش صحرایی استفاده شد.روش بررسی: آنزیم اکتیندین تخلیص شده از میوه کیوی در دامنه غلظت 1 تا 10 میلی گرم در میلی لیتر و زمان 3، 4 یا 5 ساعت برای جداسازی سلولهای اپی تلیال موش صحرایی استفاده شد و سلولهای اپی تلیال تیموس جداشده در پلیت کلاژن دار همراه محیط کشت willams E کشت داده شدند. درصد زنده ماندن سلولهای اپی تلیال با استفاده از تست تریپان بلو و مرفولوژی سلولها در مراحل کشت پس از رنگ آمیزی پاپا نیکولا بررسی شد.یافته ها: اکتینیدین در غلظت 4 میلی گرم در میلی لیتر در مدت زمان 3.5-4 ساعت ماتریکس خارج سلولی تیموس موش بزرگ را هضم و سلولهای اپی تلیال تیموس را بطور مطلوب جدا نمود. درصد بقای سلولهای جداشده 95-90 درصد تخمین زده شد.نتیجه گیری: آنزیم اکتینیدین میوه کیوی در مقایسه با کلاژناز، پروتئاز مناسبی برای جداسازی سلولهای اپی تلیال تیموس موش و احتمالا سایر حیوانات است. لذا با توجه به سادگی و کم هزینه بودن اکتینیدین، این آنزیم جایگزین مناسبی برای کلاژناز به هدف جداسازی سلولهای اپی تلیال تیموس و کشت این سلولها است.

زمینه و هدف: آفلاتوکسین ها متابولیست های سمی قارچها هستند که توسط گونه های مختلف اسپرژیلوس تولید می شوند. این سموم در ایجاد بیماریهایی از قبیل سرطان کبد، هپاتیت مزمن و سیروز نقش بسیار مهمی دارند، هدف از این مطالعه تعیین میزان آفلاتوکسین M1 در شیر خام جمع آوری شده برای شرکت شیر پاستوریزه سنندج می باشد.روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از شیرهای خام جمع آوری شده مناطق مختلف استان کردستان و تهران بطور تصادفی 84 نمونه در فاصله زمانی دو هفته در اسفند ماه 85 انتخاب گردید، بعد از سانتریفوژ کردن نمونه ها بخش فوقانی شیر سانتریفوژ شده که شامل چربی های شیر بوده خارج و کنار گذاشته شد و بخش پایینی شیر سانتریفوژ شده فاقد چربی با روش الیزا و با کیت مخصوص ساخت کارخانه Tecna S.r I، نمونه ها آنالیز و مقدار آفلاتوکسین آنها تعیین شد. آزمون مورد استفاده در تحلیل داده ها، آنالیز واریانس بود.یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد تعداد 77 نمونه (91.65%) از کل نمونه ها به آفلاتوکسین M1 آلوده و 7 نمونه فاقد آفلاتوکسین بودند، همچنین در 67 نمونه (79.77%) مورد آزمایش مقدار آفلاتوکسین در حد استاندارد و در 17 نمونه (20.23%) مقدار آفلاتوکسین از حد مجاز استاندارد اروپا بالاتر بود. بین میزان آلودگی شیر در مناطق مختلف به سم آفلاتوکسین M1 با p<0.001 تفاوت معنی دار بود.نتیجه گیری: حضور آفلاتوکسین در لبنیات یک مشکل بسیار جدی و مهم برای سلامت عمومی است؛ مخصوصا نوزادان و کودکان که بیشترین مصرف کننده این محصولات بشمار می روند. برای کاهش میزان آفلاتوکسین در شیر؛ کنترل تغذیه دامهای شیرده که به نوعی از شیر آنها استفاده می شود از لحاظ آلودگی به آفلاتوکسین M1 باید مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: بتا تالاسمی، شایع ترین ناهنجاری آتوزومی مغلوب می باشد و بیش از 200 نوع جهش مختلف در ژن بتاگلوبین شناخته شده که موجب عدم تولید (b0 تالاسمی) و یا کاهش تولید زنجیره بتاگلوبین (b+ تالاسمی) می گردد. از آنجایی که جمعیت ایران ترکیبی از گروه های نژادی مختلف می باشد، لذا تعیین شیوع و پراکندگی این جهش ها در نقاط مختلف کشور امری الزامی است. بنابراین، در این مطالعه طیف جهش های بتا تالاسمی در بیماران کرد استان کردستان و آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: DNA استخراج شده از 110 کروموزوم، مربوط به 55 فرد کرد مبتلا به بتا تالاسمی ماژور با استفاده از روش های PCR-ARMS و SSCP و تعیین توالی به منظور شناسایی جهش ها بررسی شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که جهش IVS-II-1(G→A) با فراوانی 31% شایع ترین جهش در مطالعه ما بود و جهش FSC8/9(+G) با فراوانی 19% دومین جهش شایع بود. جهش های دیگر عبارت بودند از: IVS-I-110(G→A), FSC8(-AA), IVS-I-5(G→C), FSC36/37(-T), FSC5(-CT)FSC44(-C), IVS-I-1(G→A), (IVS-I-128(T→G), +22UTR(G→A). همه این جهش ها 79% جهش های این منطقه را شامل می شود و هنوز 21% از آنها ناشناخته باقی ماندند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که شباهت ها و تفاوت هایی بین این منطقه با مناطق دیگر ایران و کشورهای همسایه وجود دارد. بنابراین تعیین جهش های بتا تالاسمی این منطقه به طور مجزا، در برنامه های پیش از تولد می تواند مفید و ضروری باشد.

زمینه و هدف: بیماریهای مزمن انسدادی ریه شامل دو بیماری آمفیزم و برونشیت مزمن بوده و به ترتیب چهارمین و پنجمین علت مرگ و میر در خانمها و آقایان است. درمان این بیماران اغلب با استفاده از داروهای شیمیایی انجام می گردد که مصرف آن با عوارض گوناگون و هزینه های گزاف همراه است. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر دو روش بازتوانی ریوی شامل تمرینات تنفسی و ورزش هوازی اندامهای تحتانی بر حجم بازدمی فعال در ثانیه نخست (FEV1) و حداکثر حجم اکسیژن مصرفی (Vo2max) مبتلایان به بیماریهای مزمن انسدادی ریه (COPD) انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعه تجربی و از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی شاهددار است. تعداد نمونه ها در این پژوهش 58 نفر بود که 20 نفر در گروه تمرینات تنفسی، 20 نفر در گروه ورزش هوازی و 18 نفر در گروه شاهد قرار داشتند. طول مدت مطالعه هشت هفته در نظر گرفته شد و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای t زوج، آنالیز واریانس و post hoc LSD استفاده گردید.یافته ها: بعد از مداخله اختلاف میانگین FEV1 و Vo2max بیماران گروههای تمرینات تنفسی و شاهد از نظر آماری معنی دار نبوده و اختلاف میانگین (p<0.01) FEV1 و (p<0.001) Vo2max گروههای ورزش هوازی و شاهد معنی دار می باشد. در گروه شاهد اختلاف میانگین FEV1 و Vo2max قبل و بعد از مطالعه معنی دار نمی باشد.نتیجه گیری: در امر بازتوانی ریوی، ورزش هوازی اندامهای تحتانی در مقایسه با تمرینات تنفسی میزان FEV1 و Vo2max بیماران COPD را بیشتر ارتقا می بخشد.

زمینه و هدف: این مطالعه به منظور بررسی نتایج طویل کردن استخوان با روش کشش کال استخوان در انگشتان بعلت تروما آمپوته شده و یا استخوانهای فالانکس و متاتارس و متاکارپ که بطور مادرزادی کوتاه هستند انجام شده است. در این مطالعه طراحی جدیدی از دستگاه الیزارف برای کشش کال استخوانی مورد استفاده قرار گرفت.روش بررسی: 46 بیمار (20 زن و 26 مرد) با کوتاهی استخوان در دست و پا، تحت درمان با این روش قرار گرفتند. (میانگین سنی 17 سال از 4 تا 23 سال)، 67% از بیماران ما بعلت آمپوتاسیون تروماتیک دچار کوتاهی استخوان بودند. مدت پیگیری بیماران 56 ماه بود.یافته ها: میانگین طول استخوانهای فالانکس، متاکارپ یا متاتارس قبل از عمل 31 میلی متر (از 35-30 میلی متر) و میانگین طول طویل شده 16 میلی متر (از 15 تا 27 میلی متر) بود، یعنی بیش از 50% افزایش طول ایجاد شد. میانگین مقیاس التیام healing index rario 5.53 روز بر میلی متر بود. پس از طویل شدن نیازی به پیوند استخوان نبود. عوارض مشاهده شده در این مطالعه شامل عفونت مجرای بین 2.5% و اسکارهیپرتروفیک در قسمت پشتی پا 8.5% و خشکی قابل برگشت در مفاصل 9.5% بود. عوارض عصبی 1% و درد استخوانی 12% بود.

زمینه و هدف: درد یک مشکل بهداشتی و یک جزء اصلی زندگی به خصوص در کودکان می باشد. بسیاری از کودکان به ویژه کودکان مبتلا به بیماریهای مزمن همچون تالاسمی از درد پروسیجرهای درمانی رنج می برند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر حباب سازی بر شدت درد رگ گیری در کودکان مبتلا به تالاسمی انجام شده است.روش بررسی: این پژوهش مطالعه ای تجربی از نوع کارآزمایی بالینی یک سو کور، با استفاده از طرح متقاطع یک گروهی و دو مرحله ای می باشد. دراین مطالعه تعداد 32 کودک مبتلا به تالاسمی در گروه سنی 12-5 سال که شرایط ورود به مطالعه را داشتند به روش آسان انتخاب شدند و هر آزمودنی به صورت تصادفی در دو مرحله تحت دو روش حباب سازی و عادی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها مقیاس اوچر بود، روایی و اعتماد مقیاس اوچر طی مطالعات مختلف تایید شده است. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری تی زوج و ویلکاکسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان دادند که میانگین شدت درد بر اساس مقیاس عددی در روش حباب سازی 6.88، روش عادی 17.81 و بر اساس مقیاس فتوگرافیک در روش حباب سازی 0.44 و در روش عادی 1.19 بود. نتایج آزمون تی زوج و ویلکاکسیون نشان داد که بین شدت درد در روشهای انحراف فکر و روش عادی تفاوت معنی دار (p<0.001) وجود داشت.بحث: نتایج بدست آمده از تحقیق نشان داد که روش حباب سازی باعث کاهش درد ناشی از رگ گیری می شود. با توجه به اقتصادی تر بودن روش حباب سازی، استفاده نمودن از تکنیکهای مختلف انحراف فکر توسط پرستاران در حین رگ گیری، موجب ارتقا سطح کیفیت زندگی کودکان مبتلا به تالاسمی شود.

زمینه و هدف: کروم از عناصر انتقالی گروه 6 و بیست و یکمین عنصر فراوان در طبیعی است که بطور گسترده ای به دو حالت 3+ و 6+ ظرفیتی وجود دارد. نوع شش ظرفیتی آن بسیار سمی است. صنایع آبکاری سهم بسزایی در ورود کروم به داخل محیط زیست دارند. هدف از انجام این پژوهش تعیین راندمان حذف کروم از پساب صنایع آبکاری با استفاده از فرایند غشایی اسمز معکوس است. همچنین در این پژوهش شرایط بهینه برای فرایند غشایی جهت حذف کروم از پساب صنایع آبکاری مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: روش انجام تحقیق با توجه به ماهیت آن بر پایه داده های آزمایشگاهی، از نوع مطالعات بنیادی- کاربردی است. در این پژوهش، ابتدا محلولهای کروم با غلظتهای 5، 10، 15 و 20 میلی گرم در لیتر ساخته شد و از غشای اسمز معکوس با مدول مارپیچی مدل 2521TE ساخت شرکت CSM کره عبور داده شد. در این مرحله، تاثیر فشار عملیاتی، غلظت ورودی، دما و pH روی کارایی حذف کروم در هر غلظت، مورد بررسی قرارگرفته و تعیین شد.یافته ها: نتایج حاصل از آزمایشات و اندازه گیریها نشان داد که شرایط بهینه سیستم در محدوده فشار (a=0.01)200psi، غلظت (a=0.05)10g/L، دما در محدوده (a=0.05)25oC و pH در محدوده 7-6 می باشد.نتیجه گیری: راندمان حذف کروم از پساب صنایع آبکاری در شرایط بهینه عملکرد سیستم تا بیش از 99 درصد اندازه گرفته شد. با مقایسه روش اسمز معکوس با سایر روشها، چنین به نظر می رسد که راندمان حذف توسط این روش مناسب است و می تواند در مقیاس میدانی بعنوان یک گزینه موثر بکار گرفته شود.