حیات
سال:1388 | دوره:15 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی، همراه با تغییر در شیوه زندگی، بیماران تحت درمان با همودیالیز را با دشواری های زیادی مواجه می سازد. در عین حال به نظر می رسد که حمایت اجتماعی تنش های روانی فرد را کنترل کرده و سبب بهبود کیفیت زندگی وی می شود. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف شناخت درک بیماران تحت همودیالیز از حمایت اجتماعی و عوامل مرتبط با آن صورت گرفته است.روش بررسی: این مقاله حاصل بخشی از یک مطالعه وسیع تر است که به صورت یک طرح همبستگی - توصیفی انجام گرفته. 202 بیمار مراجعه کننده به بخش های همودیالیز مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران از مرداد تا آبان 1386 به روش سرشماری در مطالعه شرکت کردند. داده ها با استفاده از بخش دوم پرسشنامه منابع شخصی (PRQ 85-part 2) جمع آوری و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS v.14 تحلیل شد.یافته ها: بالاترین میانگین پاسخ به گویه های درک حمایت اجتماعی به گویه «از این که بتوانم با انجام کاری هر چند کوچک، دیگران را خوشحال کنم، لذت می برم» و کمترین میانگین پاسخ به گویه «من عضو گروهی هستم که در آن احساس می کنم، آدم مهمی هستم»، مربوط می شد. یافته ها نشان داد که حمایت اجتماعی درک شده در اکثر بیماران مورد مطالعه (64.9%) در سطح بالایی قرار داشته است. همچنین بین حمایت اجتماعی درک شده و وضعیت اقتصادی، جنسیت و وضعیت تاهل ارتباط معنادار آماری وجــود داشت (p<0.05).نتیجه‏ گیری: با عنایت به تنوع درک بیماران تحت همودیالیز از حمایت اجتماعی و عوامل مرتبط با آن، پرستاران می توانند با شناسایی گروه های پر خطر از نظر دریافت و درک حمایت اجتماعی، از انزوای این گروه از بیماران جلوگیری نمایند و با ارایه مداخلات حمایتی مناسب در کاهش تنش و ارتقای کیفیت زندگی آن ها قدم بردارند.

زمینه و هدف: دیسمنوره یا قاعدگی دردناک یکی از شایع ترین مشکلات زنان و به خصوص زنان جوان است. البته با این که دیسمنوره اولیه تهدید کننده زندگی فرد نمی باشد ولی کیفیت زندگی زنان جوان را تحت تاثیر قرار داده و در موارد شدید سبب ناتوانی و عدم کارایی می شود. درمان های زیادی با توجه به جمعیت جوان مبتلا به آن پیشنهاد شده است که یکی از آن ها مصرف ویتامین E می باشد. در این مطالعه تاثیر ویتامین E بر دیسمنوره اولیه مورد ارزیابی قرار گرفته است.روش بررسی: این تحقیق آینده نگر به روش کارآزمایی بالینی و از نوع مقایسه ای قبل و بعد از مداخله در مورد 200 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی مشهد که دارای دیسمنوره بودند، انجام گرفته است. ابتدا پرسشنامه ای شامل مشخصات فردی و نمودار سنجش شدت و مدت درد در حین دیسمنوره توسط آنان تکمیل شد و این افراد بر اساس میزان شدت درد به سه گروه دیسمنوره خفیف، دیسمنوره متوسط و دیسمنوره شدید تقسیم شدند. سپس به این دانشجویان کپسول ژلاتینی ویتامین E 200 میلی گرمی داده شد تا به مدت 5 روز از 2 روز قبل از شروع قاعدگی تا 3 روز اول آن روزانه یک قرص استفاده کنند و مجددا پرسشنامه ای حاوی تعیین مدت و شدت درد را طی دو دوره درمان تکمیل کنند. سپس اطلاعات به دست آمده جمع آوری و تغییرات مدت و شدت دیسمنوره با آزمون هایt-student ،Chi-Square ، آنالیز واریانس و با کمک نرم افزار آماری SPSS v. 11.5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: افراد مورد مطالعه در گروه سنی 26 ـ 19 سال قرار داشتند. 28% دارای دیسمنوره در حد خفیف و 60% در حد متوسط بودند و 12% آنان از درجات شدید درد در هنگام عادت ماهیانه رنج می بردند. میانگین روزهای دارای درد در ماه اول قبل از مصرف ویتامین 2.05 E روز و در ماه دوم قبل از مصرف ویتامین 2.08 E بود که بعد از مصرف به ترتیب در ماه اول و دوم به 1.63 روز و 1.64 کاهش یافت. از نظر توزیع فراوانی روزهای دارای درد در ماه اول و ماه دوم قبل از مصرف ویتامین E همه شرکت کنندگان در روز اول درد داشتند. بعد از مصرف ویتامین E در ماه اول حدود یک ششم از بیماران و در ماه دوم حدود یک پنجم بیماران در روز اول درد نداشتند. مصرف ویتامین E باعث تغییر شدت درد افراد شد به طوری که این تغییر در گروه با درد شدید چشم گیرتر بود. میانگین شدت درد در قبل از مصرف ویتامین E در ماه اول و دوم در بین دانشجویان 5.18 بود که به 3.40 بعد از مصرف ویتامین E کاهش یافت. آزمون های t-student و Chi-Square و آنالیز واریانس اختلاف معناداری بین میانگین روزهای دارای درد، مدت درد و شدت درد در ماه اول و ماه دوم قبل از مصرف و بعداز مصرف ویتامین E نشان داد.نتیجه‏گیری: ویتامین E باعث کاهش معنادار در مدت و شدت درد مبتلایان به دیسمنوره اولیه می شود و از آن می توان به عنوان یک روش درمانی استفاده نمود و کیفیت زندگی زنان مبتلا را افزایش داد.

زمینه و هدف: حفظ حریم یکی از حقوق اساسی بیمار است. مساله حریم برای بیماران، به خصوص نوجوانان به هنگام بستری شدن در محیطی ناآشنا به نام بیمارستان اهمیت ویژه ای پیدا می کند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه درک پرستاران و نوجوانان بیمار بستری از میزان اهمیت و رعایت حریم بیمار صورت گرفته است.روش بررسی: این تحقیق، مطالعه ای پیمایشی و از نوع مقطعی است. برای انجام آن 175 پرستار و 180 نوجوان بستری که ویژگی های لازم برای ورود به مطالعه را داشتند به ترتیب به روش سرشماری و نمونه گیری آسان انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار آماری SPSS و به کارگیری آمار توصیفی و آمار استنباطی نظیر آزمون من ویتنی یو و کروسکال والیس صورت گرفت.یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد بین درک پرستاران و نوجوانان بستری در زمینه اهمیت حریم (p<0.001) و رعایت حریم (p<0.001)، تفاوت آماری معناداری وجود دارد و نمره درک پرستاران در هر دو مورد از نوجوانان بستری بیشتر است. در این مطالعه اولویت های اهمیت و رعایت حریم بیمار نیز از دیدگاه پرستاران و نوجوانان تعیین و نتایج نشان داد از دیدگاه پرستاران پوشاندن نواحی غیرضروری بدن هنگام انجام مراقبت، اهمیت بیشتری دارد و اقدام فوری در صورت نیاز بیمار به کمک، بیشتر رعایت می شود. اما از دیدگاه نوجوانان محیط تمیز و آراسته، وجود تلفن، حمام و توالت در اتاق و بستری شدن در اتاق مشترک با همسالان خود اهمیت زیادی دارد و صدا زدن با نام مورد علاقه بیشتر رعایت می شود.نتیجه گیری: در مجموع در زمینه اهمیت و رعایت حریم بیمار، میانگین درک پرستاران از نوجوانان بالاتر است. این بدان معناست که علی رغم این که پرستاران اهمیت بیشتری برای حریم بیمار قایل هستند، اما درک نوجوانان بستری از میزان رعایت حریم بیمار کمتر از پرستاران است. بنابراین پرستاران و مدیران با شناخت مواردی که از دید نوجوانان کمتر رعایت می شود، می توانند موانع رعایت حریم را مرتفع نمایند.

زمینه و هدف: نظام یادگیری الکترونیکی ترکیبی، به عنوان یک نظام آموزشی مرکب از آموزش چهره به چهره و یادگیری الکترونیکی، در آموزش دروس پرستاری در سایر کشورها حرکت رو به رشدی داشته است. این روش در ایران چندان شناخته شده نیست و پذیرش آن توسط دست اندرکاران آموزش نیازمند زمینه سازی مناسب می باشد. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف شناخت نگرش اعضای هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به تدریس به روش نظام یادگیری الکترونیکی ترکیبی انجام گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی توصیفی، کلیه اعضای هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران (به تعداد 60 نفر)، به طریق تمام شماری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار آماری SPSS v.11.5 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میزان پاسخ دهی به پرسشنامه 93.33% (56 نفر) بود. 85.7% پاسخ دهندگان زن بودند. میانگین سنی 44.88 با انحراف معیار 5.6 و میانگین سنوات تدریس 16.75 سال با حداقل 5 و حداکثر 30 سال بود. در خصوص نگرش اعضای هیات علمی به تدریس از طریق نظام یادگیری الکترونیکی ترکیبی، یافته ها نشان داد که 66% نمونه ها نگرش مثبت و 34% نگرش کاملا مثبت داشته و هیچ کدام نگرش منفی نداشته اند. همچنین 41.1% تمایل زیاد خود را جهت آماده نمودن دروس به شیوه الکترونیکی بیان نمودند و 87.5% مایل بودند که در کارگاه های آموزشی تدوین محتوای الکترونیکی شرکت نمایند. تحلیل آماری تفاوت معناداری از نظر سن، جنسیت و سابقه تدریس با نحوه نگرش نسبت به تدریس الکترونیکی نشان نداد. صرفا رابطه آماری معناداری بین آمادگی شرکت در کارگاه با نگرش نسبت به تدریس به شیوه الکترونیکی ترکیبی نشان داده شد (p=0.012) و نگرش مثبت تر با آمادگی بیشتر همراه بود.نتیجه‏گیری: با توجه به نگرش مثبت اعضای هیات علمی به تدریس از طریق نظام یادگیری الکترونیکی ترکیبی، از این لحاظ زمینه جهت طراحی و حرکت به سمت اجرای نظام یادگیری الکترونیکی ترکیبی در آموزش های رسمی دانشکده پرستاری و مامایی آماده است، لذا پیشنهاد می گردد اقدامات لازم در این مورد صورت گیرد.

زمینه و هدف: اگر چه حاملگی، یک رویداد متعارف در بین زنان در سنین تولیدمثل است، اما اغلب یک دوره پر استرس همراه با تغییرات فیزیولوژیکی و روانی به حساب می آید و این تغییرات می تواند توانایی زن را برای انجام دادن نقش های معمول زندگی تغییر دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین کیفیت زندگی و عوامل مرتبط با آن در زنان باردار صورت گرفته است.روش بررسی: این مطالعه مقطعی در مورد 600 نفر از زنان بارداری که جهت انجام مراقبت های دوران بارداری در سال 1385 به مراکز بهداشتی، درمانی دانشگاه علوم پزشکی کاشان مراجعه کرده بودند، انجام گرفته است. نمونه گیری به روش خوشه ای انجام یافت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه فرم کوتاه (sf-36) بود. یافته ها با کمک آزمون های آماری کای دو، تی تست، آنالیز واریانس، نسبت شانس و ضریب اطمینان و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد میانگین امتیاز کسب شده کیفیت زندگی زنان باردار 13.21±61.18 است و بین میانگین تمامی ابعاد کیفیت زندگی زنان باردار به جز بعد عملکرد اجتماعی با جمعیت زنان ایران تفاوت معناداری وجود دارد (p<0.005) همچنین بین کیفیت زندگی با سن (p=0.002)، سن حاملگی (p=0.017)، تعداد حاملگی (p<0.001)، تعداد زایمان (p<0.001) ارتباط معکوس و با میزان درآمد ماهیانه (p<0.001) حمایت های همسر (p=0.017)، خواسته بودن حاملگی (p=0.006) و رضایتمندی از زندگی (p=0.011) ارتباط مستقیم وجود دارد.نتیجه‏گیری: نتایج پژوهش حاضر بیانگر پایین بودن کیفیت زندگی زنان باردار است، لذا آگاهی مراقبان بهداشتی از تغییرات وضعیت سلامتی زنان باردار و همچنین عوامل موثر بر کیفیت زندگی آنان، جهت برنامه ریزی و اقدامات مراقبتی مناسب برای ارتقای کیفیت زندگی دوران بارداری از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

زمینه و هدف: نظام های بهداشتی در سراسر جهان با افزایش روزافزون چالش ها، گسترش نیازهای بهداشتی و محدودیت های اقتصادی روبرو هستند. تقریبا در تمام کشورها عمده ترین بخش نیروی انسانی نظام بهداشتی را پرستاران تشکیل می دهند. کمبود پرستار و خروج بالای پرستاران از این حرفه یک معضل جهانی است. عدم رضایت شغلی یکی از عوامل موثر در ترک حرفه پرستاری است. این پژوهش با هدف تعیین میزان رضایت شغلی پرستاران کشور انجام گرفته است.روش بررسی: این تحقیق به صورت توصیفی - مقطعی در سال 1385 انجام گرفت. روش نمونه گیری به صورت تصادفی بود و 1058 پرستار در این مطالعه شرکت داشتند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای شامل دو بخش بود که در قسمت اول ویژگی های فردی و شغلی پرستاران و در قسمت دوم رضایت شغلی مورد سوال قرار گرفت. اطلاعات طی 3 ماه جمع آوری شد. در تجزیه و تحلیل آماری از SPSS v.12 و آزمون های آماری توصیفی استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد فقط حدود یک سوم پرستاران (34.30%) از شغل خود راضی هستند. بر اساس نتایج به دست آمده «امنیت شغلی در حرفه پرستاری» (44.5%) و «میزان رضایت پرستاران از محیط کار و امکانات رفاهی» (44.26%) بالاترین امتیاز رضایت و از سوی دیگر «شرح وظایف حرفه پرستاری» (74.75%)، «وجهه اجتماعی حرفه پرستاری در جامعه» (70.3%) و «روش ها و نحوه ارتباط با مدیران پرستاری» (70%) به ترتیب بیشترین امتیاز نارضایتی پرستاران را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیری: بهبود حقوق و مزایا و رعایت عدالت در حقوق کارکنان بهداشتی درمانی به ویژه پرستاران در مقایسه با سایر کارکنان دولت، تعدیل ساعت کار، اضافه کاری و نوبت کاری جهت حفظ کیفیت خدمات پرستاری، رضایت پرستار و در نهایت رضایت بیمار ضروری است. همچنین هموار کردن مسیر ارتقای شغلی، فراهم نمودن امکان ادامه تحصیل و آموزش مداوم و فرهنگ سازی در زمینه حرفه پرستاری از اقدامات مهم در جهت افزایش رضایت شغلی در پرستاران است.

زمینه و هدف: مدل همکار آموزشی بالینی به معنی مشارکت و همکاری بین مراقبان سلامت و مربیان دانشکده است و واقع بینی را برای محیط های کاری به ارمغان می آورد. در حرفه پرستاری سازگاری بین بخش آموزش و عرصه بالین، آرمانی دیرینه بوده که مستلزم همکاری مربیان دانشکده های پرستاری و پرستاران حرفه ای می باشد. تحقق این هماهنگی در نهایت تضمین کننده پیشرفت حرفه پرستاری خواهد بود. لذا اتخاذ رویکردی موثر و قابل اجرا جهت ادغام مباحث نظری و تجربیات بالینی در رشته پرستاری از اهمیت وی‍ژه ای برخوردار است. بر این اساس مطالعه  حاضر با هدف تعیین میزان تاثیر مدل همکار آموزشی بالینی بر پیامد آموزش بالینی دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام پذیرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است. نمونه های این پژوهش شامل سه نفر از مربیان دانشکده، 7 نفر از پرستاران شاغل در 3 بخش کودکان و 52 نفر از دانشجویان پرستاری مشغول به تحصیل در ترم پنجم بودند که دارای معیارهای ورود به مطالعه بوده و به صورت نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. سپس نمونه ها به صورت تصادفی به دو گروه تجربه (28 نفر) و شاهد (24 نفر) تقسیم شدند. دانشجویان در گروه تجربه و شاهد، واحد کارآموزی کودکان را در 3 بخش منتخب و به طور غیر هم زمان سپری نمودند با این تفاوت که دانشجویان در گروه تجربه بر اساس مدل همکار آموزشی بالینی تحت نظر پرستاران منتخب بالینی آموزش می دیدند و مربیان دانشکده بر فرایند آموزش نظارت داشته و در این مورد با پرستاران مربی همکاری می نمودند. در پایان دوره کارآموزی از مهارت های بالینی دانشجویان و میزان رضایتمندی دانشجویان و مربیان پس آزمون به عمل آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش های آماری توصیفی و استنباطی شامل آزمون مجذور کای، تست دقیق فیشر، من ویتنی یو و آزمون t استفاده شد.یافته ها: نمونه ها در گروه تجربه و شاهد، از نظر مشخصاتی نظیر سن، جنس، معدل ترم گذشته، میزان علاقه و انگیزه نسبت به حرفه پرستاری با یکدیگر همگن بودند. یافته های این پژوهش اختلاف معناداری را در دو گروه تجربه و شاهد از نظر مهارت های بالینی اندازه گیری TPR، اندازه گیری فشارخون، اکسیژن درمانی، دارو درمانی، تغذیه کودک، ارتباط با کودک و خانواده نشان داد (p<0.001). به علاوه اختلاف معناداری بین متغیر رضایتمندی پرستاران منتخب بالینی از نحوه کارآموزی دانشجویان پرستاری در دو گروه تجربه و شاهد مشاهده شد (0.004=p). اما به لحاظ رضایتمندی دانشجویان و مربیان پرستاری از دستیابی به اهداف آموزش بالینی در گروه تجربه و شاهد اختلاف معناداری مشاهده نشد (به ترتیب 0.058=p و 0.109=p).نتیجه‏گیری: مدل همکار آموزشی بالینی روشی مناسب در فرایند آموزش مهارت های بالینی به دانشجویان پرستاری است و بر این اساس بهره گیری از تجربیات و دانش عملی پرستاران بالینی در هر بخش برای ارایه آموزش مهارت ها به دانشجویان پرستاری توصیه می شود.

زمینه و هدف: بهداشت روانی جامعه یکی از محورهای ارزیابی سلامتی جوامع مختلف است. سلامت روانی نقش مهمی در تضمین پویایی و کارآمدی هر جامعه ایفا می کند. ورود به دانشگاه مقطعی بسیار حساس در زندگی نیروهای کارآمد و فعال جوان در هر کشوری است و با تغییرات زیادی در روابط اجتماعی، انتظارات و نقش ها همراه می باشد. قرار گرفتن در چنین شرایطی غالبا با استرس و نگرانی توام بوده و عملکرد و بازدهی دانشجویان را تحت تاثیر قرار می دهد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل استرس زا و ارتباط آن با سلامت روانی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی همدان در سال 1385 صورت گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی 180 نفر از دانشجویان مقاطع مختلف دانشگاه علوم پزشکی همدان به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. اطلاعات لازم با استفاده از پرسشنامه عوامل استرس زا و SCL90 در قالب یک مصاحبه فردی با آزمودنی جمع آوری و در نرم افزار SPSS با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در این پژوهش اکثر دانشجویان (66.1%) فاقد اختلال روانی بودند؛ 29.4% اختلال روانی خفیف و 4.4% اختلال روانی متوسط داشتند. میانگین نمره سلامت روان 72.99 و انحراف معیار 46.02 به دست آمد. بین نمره سلامت روان و وضعیت تاهل ارتباط معناداری وجود داشت و وضعیت روانی افراد متاهل بهتر بود. از عوامل استرس زای تجربه شده، بین نگرانی در مورد سلامت خانواده، تغییر در فعالیت مذهبی، نگرانی در مورد آینده شغلی، ورود به محیط بیمارستان، شرکت در امتحان مهم، اختلاف با دوستان، مشکلات جنسی و همچنین تعداد استرسورهای تجربه شده با سلامت روانی ارتباط معنادار مشاهده شد (p<0.05).نتیجه‏گیری: هر چند اکثر دانشجویان فاقد اختلال روانی هستند ولی در عین حال استرسورهای متعددی سلامت روانی آن ها را تهدید می کند. بر این اساس پیشنهاد می شود ضمن فراهم کردن امکان مشاوره، شرایط حاکم بر محیط های آموزش به نحوی اصلاح گردد که باعث محافظت از دانشجویان در برابر اختلالات روانی شود.