پژوهش در نظام های آموزشی
سال:1396 | دوره:11 | شماره:39 |تعداد مقالات:14

هدف از پژوهش حاضر تبیین رویکرد پژوهش محوری در آموزش جهت استخراج مؤلفه های آن و تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی (سوم تا ششم) در سال تحصیلی 96-1395 بود که به روش کیفی و کمی در دو فاز انجام شد. ابتدا در فاز اول به بررسی مبانی نظری مشتمل بر مرور ادبیات پژوهش، دیدگاه های اندیشمندان این حوزه و پیشینه تجربی پژوهش و در فاز دوم به تحلیل کتب مطالعات اجتماعی پرداخته شده است. در فاز اول ابزار گردآوری داده ها کاربرگ های تحلیل محتوا برای استخراج مؤلفه های مبانی نظری و در فاز دوم تحلیل محتوای (پدیده در متن) کمی برای تحلیل کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس مؤلفه های استخراجی فاز اول است. نتایج پژوهش در فاز اول نشان داد مؤلفه های استخراجی شامل تفکر انتقادی، حل مسئله، مسئولیت پذیری، مشارکت و تشریک مساعی، تفکر خلاق، فراشناخت، خود تنظیمی، پرسشگری، سعه ی صدر، انعطاف پذیری، استدلال، کنجکاوی، مهارت های ارتباطی، تعاون و همکاری است و در فاز دوم، در کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم درمجموع 36 مورد، پایه چهارم 37 مورد، پایه پنجم 27 مورد و پایه ششم 54 مورد مؤلفه های پژوهش محوری را دارند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که کتب مذکور بر اساس رویکرد پژوهش آن طور که بایدوشاید به این امر نپرداخته اند و پیشنهاد می گردد تجدیدنظر اساسی در تدوین محتوای کتاب های مذکور صورت گیرد تا زمینه پرورش تفکر پژوهشی و استفاده از رویکرد نوین پژوهش محوری در آموزش پرورش دوره ابتدایی فراهم گردد.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اهمال کاری تحصیلی بر اساس سرمایه روان شناختی با میانجی گری بهزیستی روان شناختی، هیجانی و اجتماعی در دانشجویان بود. روش پژوهش توصیفی-همبستگی و جامعه ی آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی در سال تحصیلی 95-96 بود. چهارصد و بیست شرکت کننده به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های اهمال کاری تحصیلی (سواری، 2011)، ﺗ ﺎ ب آوری (کونور و دیویدسون، 2003)، جهت گیری زندگی (شییر و کارور، 1992) و امید (اسنایدر و همکاران، 1991) و ﺑ ﻬ ﺰ ﯾ ﺴ ﺘ ﯽ جامع (جوشن لو، رستمی و نصرت آبادی، 1385) را که دارای بخش های هیجانی، روان شناختی و اجتماعی بود، تکمیل کردند. داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها بیانگر این است که همه ی شاخص های برازندگی با داده های گردآوری شده برازش دارند. اثر کل سرمایه روان شناختی بر اهمال کاری تحصیلی منفی و معنادار و اثر سرمایه روان شناختی بر بهزیستی هیجانی، روان شناختی و اجتماعی مثبت و معنادار بود. اثر مستقیم بهزیستی روان شناختی بر اهمال کاری معنادار و همچنین اثر غیرمستقیم سرمایه روان شناختی بر اهمال کاری به واسطه ی بهزیستی روان شناختی، هیجانی و اجتماعی معنادار بود. توصیه می شود روان شناسان تربیتی و مشاوران تحصیلی برای کاهش اهمال کاری در دانشجویان برنامه آموزشی مناسبی را تدوین کرده و راهکارهای ارتقاء تاب آوری، خوش بینی، امید و بهزیستی اجتماعی، روان شناختی و هیجانی را به آنان آموزش دهند.

ساختن سوالات دشوار و بدون هیچ حد و مرز مشخص در ترکیب الگوریتم های محاسباتی، منجر به روندهای نابجا مثل راهبردهای آموزش تست زنی و آمادگی برای آزمون در بین آزمون شوندگان شده است. همچنین ناکارآمدی آموزش های دوران تحصیلی در پی گیری نیازهای جامعه در نهایت مانعی برای رسیدن به اهداف آموزشی بادوام در توسعه ملی شده است. داشتن استانداردهای آموزشی دقیق و کاربرد الگوهای رده بندی کمک می کند تا ارزشیابی بهتری از برنامه های آموزشی، محتوای درسی و همین طور پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بدست آید. در این نوشته به بررسی نمونه ای کوچک از مجموعه سوالات چهارگزینه ای حساب دیفرانسیل در چهارچوب هدف های رفتاری پرداخته شده است. 12 سوال از یک آزمون 30 سوالی که روی یک نمونه 3409 نفری از دانش آموزان اجرا شده بر اساس الگوی توان-پیچیدگی رده بندی گردید. نتیجه مربوط به 3 سوال آن در این مقاله آمده است. نتایج نشان داد که سوالات این آزمون همگی دانش روندی را اندازه می گیرند و عمدتا در سطح 3 پیچیدگی قرار داشته اند. همچنین 92% سوالات انتزاعی بوده و برای پاسخ گویی صحیح به هر سوال همزمان باید چندین الگوریتم محاسباتی مختلف فراخوانی شوند. سوالاتی که تنها از یک الگوریتم برای حل آنها استفاده شده و سطوح پیچیدگی کمتری داشته اند از پارامترهای آماری بهتری مثل مقیاس پذیری برخوردار بوده اند و تابع آگاهی آنها اطلاعات بیشتری از توانایی آزمون شوندگان فراهم می کردند.

هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی یکپارچه سازی برنامه ریزی جانشین پروری و مسیر پیشرفت شغلی مدیران دانشگاه های دولتی از منظر مدیران و خبرگان آموزش عالی بوده، که از طرح نظام مندِ نظریه ی داده بنیادِ اشتراوس و کوربین استفاده شده است. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، با 15 نفر از مدیران میانی و اجرایی دانشگاه ها، صاحبان اثر در حوزه مذکور، مطلعین کلیدی در حوزه ی مدیریت منابع انسانی و آموزش عالی مصاحبه های نیمه ساختاریافته به عمل آمد و داده ها از مصاحبه ها استخراج گردید. داده ها در طی سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، که نتیجه حاصل 25 مقوله ی کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شاملِ راهبردهای استقرار الگوی یکپارچه سازی (آشناسازی، مشارکت، یادگیری سازمانی، اعتمادسازی، آینده نگری، استقلال دانشگاهی و بینش سیستمی)، شرایط محیطی مداخله گر (محیط سیاسی، محیط پیرامونی، محیط اجتماعی-فرهنگی، محیط بین المللی، محیط سیاست گذاری و قانونی)، ویژگی های زمینه ای (ساختار سازمانی، فرهنگ و جو سازمانی، ثبات مدیریت، مقاومت در برابر تغییر)، شرایط علی (خزانه ی استعداد، نظام ارتقا کارآمد، مدیریت منابع انسانی، یکپارچه سازی برنامه ریزی جانشین پروری و مسیر پیشرفت شغلی، حمایت گری سازمانی از تلاش فردی، حرفه مندی)، پدیده ی اصلی (شایسته پروری)، و پیامدها (پیامدهای فردی، پیامدهای سازمانی) جای گرفتند. این مدل فرایند عملیاتی سازی الگوی یکپارچه سازی برنامه ریزی جانشین پروری و مسیر پیشرفت شغلی مدیران دانشگاه های دولتی و روابط بین مقوله ها و ابعاد آن ها را به تصویر می کشد.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر اضطراب و انگیزه پیشرفت تحصیلی بود. طرح پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. از منطقه 5 آموزش و پرورش با روش نمونه گیری خوشه ای، دو کلاس ششم دخترانه از دو مدرسه متفاوت به عنوان گروه آزمایش (40= N) و گواه (40= N) انتخاب شدند. در مرحله پیش آزمون، هر دو گروه به مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (1994) و پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس (1970) پاسخ دادند. سپس در گروه آزمایش، تمامی دروس به مدت دو ماه با روش یادگیری مشارکتی ارائه شدند. در حالی که به گروه گواه با شیوه متداول آموزش داده شد. پس از دو ماه، هر دو گروه به مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (1994) و پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس (1970) پاسخ دادند. با استفاده از تحلیل کوواریانس نتایج نشان دادند که یادگیری مشارکتی، اضطراب دانش آموزان را کاهش و انگیزش پیشرفت تحصیلی را افزایش می دهد (001/0p <). لزوم آموزش معلمان جهت به کارگیری شیوه یادگیری مشارکتی در کلاس درس به منظور کاهش اضطراب و افزایش انگیزش پیشرفت مورد بحث قرار گرفت.

پژوهش حاضر باهدف تعیین عوامل مؤثر بر شکل گیری انتقال یادگیری به محیط کار در آموزش های ضمن خدمت صنایع مس منطقه کرمان با استفاده از رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوی صورت گرفت. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر شامل کارکنان و کارگران صنایع مس منطقه کرمان در سال 1396 بوده که با توجه به سطح اشباع داده ها، 17 نفر از آن ها به صورت هدفمند با راهبرد نمونه گیری ملاک محور انتخاب شدند. داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی قراردادی موردبررسی قرار گرفتند. روایی یافته های پژوهش با استفاده از روش های بررسی توسط اعضاء و چند سویه نگری منابع داده ها تضمین گردید. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل مؤثر بر شکل گیری انتقال یادگیری به محیط کار در سه طبقه، عوامل فردی (شامل زیر طبقه خودکارآمدی، انگیزه، آمادگی یادگیرنده و نگرش)، عوامل سازمانی (شامل ابعاد جو انتقال و عدالت سازمانی) و عوامل آموزشی (استراتژی های آموزشی) قرار می گیرند. واژه های کلیدی: انتقال یادگیری، دوره های آموزشی ضمن خدمت، کارکنان صنایع مس کرمان.

هدف از پژوهش حاضر، تبیین راهبردها، الزامات و پیامدهای اقتصاد مقاومتی در نظام آموزش عالی با روش آمیخته اکتشافی بود. در بخش کیفی روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته با 10 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه های مازندران در خرداد 1395 با تخصص اقتصاد و آگاه از نظام آموزش عالی بود که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. مولفه ها و شاخصهای آموزش، پژوهش و گفتمان سازی برای راهبردها، فرهنگ اقتصادی در جامعه، توسعه منابع انسانی، نظام کارای نوآوری و اختراع، زیرساخت اطلاعاتی، ارتباطی و نظام کارای تسهیلات انگیزشی برای الزامات و بهره وری سازمانی، وحدت و همبستگی ملی برای پیامدهای اقتصادمقاومتی با روش تحلیل محتوا شناسایی شد. بخش کمی از نظر هدف کاربردی و با روش توصیفی همبستگی بود که پس از ترکیب ساز و کارهای حاصل از ادبیات پژوهش و مصاحبه ها، سه پرسشنامه جهت سنجش روابط حوزه های راهبردها، الزامات و پیامدهای اقتصاد مقاومتی طراحی گردید. جامعه آماری شامل اساتید مدعو و سازمانی دانشگاه علوم دریایی در 1395 بود که با روش مورگان 159 نفر نمونه انتخاب شد نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که راهبردهای اقتصادمقاومتی بر الزامات اقتصادمقاومتی تأثیر دارد و همچنین الزامات اقتصادمقاومتی نیز بر تحقق پیامدهای اقتصادمقاومتی تأثیر گذار است.

در این مطالعه، به بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای دقیق خوانی بر درک مطلب و اضطراب امتحان دانش آموزان پرداخته شده است. روش پژوهش، از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش دانش آموزان دختر منطقه ی 5 تهران بودند که در سال تحصیلی 96-1395 در پایه ی هشتم تحصیل می کردند و با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به روش تصادفی در 2 گروه آزمایش و 2 گروه کنترل (مجموعاً چهار گروه) جایگزین شدند. در پیش آزمون و پس آزمون آزمودنی ها، با استفاده از آزمون محقق ساختة درک مطلب و پرسشنامه ی اضطراب امتحان فریدبن(1997) مورد ارزیابی قرار گرفتند. به گروه های آزمایشی در 8 جلسه فنون اساسی دقیق خوانی آموزش داده شد. در حالی که، در این مدت، گروه های کنترل این آموزش ها را دریافت نکردند. نتایج پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که در نتیجه ی آموزش دقیق خوانی، اختلاف معنی دار در درک مطلب و اضطراب امتحان در گروه های آزمایش نسبت به گروه های کنترل در پیش آزمون و پس آزمون وجود دارد(05/0>P). بنابراین، آموزش دقیق خوانی می تواند نمرات درک مطلب را افزایش دهد و اثر کاهشی در میزان اضطراب امتحان دانش آموزان داشته باشد. به دلیل سودمند بودن دقیق خوانی، می توان از آن به عنوان یک روش مطالعه در مدارس استفاده کرد.

هدف این پژوهش، طراحی برنامه درسی دوره ی کارشناسی ارشد رشته تکنولوژی آموزشی با گرایش آموزش ویژه در ایران می باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و منطبق با روش پژوهش بردی انتخاب شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه ی دانشگاه هایی است که در سطح جهانی مجری برگزاری دوره ی کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی با گرایش آموزش ویژه می باشند. همچنین کلیه ی اساتید و متخصصان رشته های تکنولوژی آموزشی و روان شناسی و آموزش استثنایی دانشگاه علامه طباطبائی، دانشگاه تهران و سازمان آموزش و پرورش استثنایی ایران در سال 1394 به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدند. نمونه آماری شامل 8 دانشگاه از میان دانشگاه های معتبر امریکا است که در سطح جهانی مجری برگزاری دوره ی کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی با گرایش آموزش ویژه هستند و همچنین 33 نفر از اساتید و متخصصان رشته های تکنولوژی آموزشی و روان شناسی و آموزش استثنایی دانشگاه علامه طباطبائی، دانشگاه تهران و سازمان آموزش و پرورش استثنایی ایران به صورت هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته به عنوان ابزار اندازه گیری استفاده شد. براساس یافته های بدست آمده که حاصل نظر سنجی از متخصصان و همچنین بررسی برنامه درسی در این زمینه در سطح ملی و بین المللی بود، برنامه درسی دوره ی کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی با گرایش آموزش ویژه تدوین گردید.

هدف این پژوهش، شناسایی عوامل، ابعاد و مولفه های فرهنگی موثر آموزش زبان خارجی و ارائه الگوی مناسب ارتقاء فرهنگی آموزش زبان انگلیسی در آموزشگاه های زبان های خارجی در شهر تهران است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر نوع داده ها، کمی و کیفی، از نظر شیوه گرداوری داده ها، میدانی و از نظر شیوه اجرا، توصیفی و پیمایشی می باشد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 15 نفر از صاحبنظران و در بخش کمی، شامل کلیه مدرسان آموزشگاههای زبان در سطح شهر تهران در سال 96 می باشد. نمونه آماری در بخش کمّی طبق آزمون کوکران شامل 400 نفر محاسبه گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات، در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته، و در بخش کمی، پرسشنامه های استاندارد شده و محقق ساخته بود، و برای سنجش روایی پرسشنامه های محقق ساخته از طریق اخذ نظر از خبرگان با تکنیک دلفی و برای سنجش اعتبار پایایی پرسشنامه ها از آزمون کرونباخ استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی پس از جمع آوری پاسخ پرسشنامه ها، از نظرات خبرگان استفاده شد که منجر به تهیه پرسشنامه گردید و در بخش کمی، از آزمونهای کولموگروف-اسمیرنوف، تحلیل عاملی تاییدی و اکتشافی و برازش مدل، t تک نمونه ای و فریدمن استفاده شد. نتایج و یافته ها در عوامل، ابعاد و مولفه های فرهنگی آموزش زبان انگلیسی منجر به ارائه الگوی ارتقاء فرهنگی در سه عامل(ذاتی، درونی و بیرونی) و دو بعد(فرهنگی و آموزشی) و پنج مولفه فرهنگی و چهار مولفه آموزشی گردید.