تحقیق در عملیات در کاربردهای آن
سال:1394 | دوره:12 | شماره:3 (پیاپی 46) |تعداد مقالات:8

اخیرا به علت رشد نگرانی های زیست محیطی توجه شایانی به مقوله بهبود محصولات مورد استفاده می شود. در این مقاله، مساله کربن محور در زنجیره تامین حلقه بسته مورد بررسی قرار می گیرد. در زنجیره تامین حلقه بسته، محصولات برگشتی از دست مشتریان جمع می شوند و می توانند دفع و یا برای فروش مجدد بازتولید شوند. در این مطالعه، مدل حلقه بسته جامعی برای برنامه ریزی لجستیک با در نظر گرفتن همزمان اهداف سودمندی و زیست محیطی فرمول بندی می شود. در این راه، اهداف زیست محیطی با کاهش میزان کلی گاز دی اکسید کربن منتشره از حمل و نقل به دست می آید. به علاوه، معیار سودمندی می تواند در شبکه حلقه ای با کمینه کردن هزینه ها و حداکثرسازی سطوح خدمت رسانی ایجاد گردد. در انتها، یک مثال عددی به منظور سنجیدن صحت و اثربخشی مدل انجام می پذیرد.

اندازه گیری عملکرد زنجیره تامین از اهداف کلیدی در مدیریت زنجیره تامین به شمار می آید. در تحقیقات پیشین به اثر مثبت نظام های استانداردسازی بر زنجیره های تامین اشاره شده است؛ اما تاکنون روشی برای اندازه گیری و تعیین اولویت این اثربخشی روی مراحل زنجیره ارایه نشده است. در تحقیق جاری رویکرد جدیدی ارایه گردیده که توسط آن میزان بهبود عملکرد هر یک از مراحل زنجیره تامین در اثر پیاده سازی نظام استانداردسازی ملی اندازه گیری و با توجه به بیش ترین اثربخشی، رتبه بندی می شود. روش کار به این شکل است که ابتدا با روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، درجه اهمیت هر یک از مراحل و ویژگی های زنجیره تامین به دست می آید؛ سپس میزان بهبود عملکرد مراحل زنجیره تامین در اثر پیاده سازی نظام استانداردسازی ملی تعیین می گردد. در نهایت، با تلفیق نتایج به دست آمده، مراحل زنجیره تامین بر اساس میزان تاثیرپذیری آن ها از پیاده سازی نظام استانداردسازی ملی، رتبه بندی می گردند. برای اعتبارسنجی رویکرد پیشنهادی، مورد کاوی نظام استانداردسازی ملی ایران روی زنجیره تامین مرغ گوشتی انجام یافته و نتایج مثبت به کارگیری آن روی مراحل زنجیره تعیین شده است. این رویکرد قابلیت تعمیم به سایر نظام های استانداردسازی و زنجیره ها را دارد.

رتبه بندی فروشگاه ها و به روزرسانی اطلاعات در این زمینه بر اساس تصویر ذهنی مطلوب و قدرتمندی که مشتری از فروشگاه دارد، گام موثری در شناسایی توانایی و ظرفیت های فروشگاه و ایجاد ارزش برای فعالان این شبکه است. تصویر ذهنی فروشگاهی در ابعاد راحتی، پرسنل فروش، ترفیعات، تسهیلات، جو فروشگاه، خدمات، عوامل نهادی و خود کالا تجلی می یابد. در این پژوهش، بر اساس این ابعاد و با کمک نمونه ای در حجم 250 نفر از مشتریان فروشگاه های زنجیره ای منتخب در اصفهان، این فروشگاه ها رتبه بندی شد. به علاوه برای تعیین اهمیت معیارها از تلفیق نظرات کارشناسان منتخب این فروشگاه ها استفاده شد. در این راستا از فن ای اچ پی گروهی استفاده گردید. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مجموعه اصفهان سیتی سنتر رتبه اول، کوثر رتبه دوم و رفاه رتبه سوم را اخذ کرده اند.

به دلیل نقش اساسی که تامین کنندگان در دستیابی به اهداف زنجیره تامین دارند، مساله تخصیص سفارش ها خرید به تامین کنندگان یکی از مهم ترین فعالیت های مدیران خرید در یک زنجیره تامین می باشد. در این مقاله سعی شده است با مطالعه ادبیات نظری، شاخص های موثر در انتخاب تامین کننده شناسایی و پالایش شوند. سپس با استفاده از روش تخصیص خطی این شاخص ها اولویت بندی و پس ازآن با استفاده از روش اصغرپور به اوزان کاردینال این شاخص ها دست یافته شود. در ادامه مدل برنامه ریزی چندهدفه برای تعیین مقادیر سفارش به تامین کنندگان با توجه به محدودیت ها و اهداف پژوهش، طراحی و برای حل آن از مدل برنامه ریزی چندهدفه فازی وزن دار استفاده گردیده است. با فرض اینکه تصمیم گیرنده از جواب های به دست آمده راضی نشده باشد، از روش توسعه یافته آریخان با در نظر گرفتن ترجیحات تصمیم گیرنده و وزن شاخص ها (اهداف و محدودیت های فازی) استفاده می شود تا در نهایت تصمیم گیرنده به سطح های دستیابی مورد نظرش در اهداف و محدودیت های فازی برسد و میزان سفارش به تامین کنندگان مشخص شود.

ایجاد مراکز خدماتی از جمله بیمارستان ها هزینه های زیادی در بردارد و انجام یک مکان یابی بهینه و جامع به نحوی که امکان خدمات رسانی به همه شهروندان فراهم شود و اطلاعات جامعی را علاوه بر تعیین مکان بیمارستان در اختیار مجریان قرار دهد ضروری به نظر می رسد. در این مقاله، مدلی ارایه شده که تقاضای مناطق مختلف را به خدمات درمانی تا افقی 10 ساله در سه سطح عمومی، تخصصی و فوق تخصصی در نظر می گیرد به طوری که سطوح بالاتر می توانند به سطوح پایینی خدمت دهی کنند. همچنین، هزینه های احداث در سه سطح مذکور در نقاط کاندید و همچنین حداقل و حداکثر ظرفیت برای احداث بیمارستان در سه سطح یادشده و در نقاط کاندید را در نظر گرفته است. مدل مذکور، ساختار بهینه مساله مورد بررسی از جمله مکان بیمارستان، نوع بیمارستان، ظرفیت دقیق بیمارستان را تعیین می نماید. نتایج و تحلیل های جامع حاصل از یک مطالعه موردی برای سیستم بهداشت و درمان استان اصفهان حاکی از کارآمدی موثر و مفید مدل ریاضی ارایه شده می باشد.

تجاری سازی نقش مهمی را در معرفی محصولات شرکت های دانش بنیان به بازار به منظور تولید منافع اقتصادی ایفا می کند. در تحقیق حاضر به اولویت بندی عوامل موثر بر تجاری سازی محصولات در شرکت های دانش بنیان مستقر در مراکز رشد مناطق شمالی ایران با استفاده از تکنیک FAHP پرداخته شده است. در راستای دستیابی به این هدف ضمن مروری جامع بر ادبیات موضوع مرتبط با پژوهش حاضر از نظرات تعداد 12 نفر از کارشناسان و خبرگان استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، عوامل تکنولوژیکی مهم ترین عامل تاثیرگذار در تجاری سازی محصولات می باشد. همچنین عوامل فرعی تخصص مدیریت، تکنولوژی نوآورانه به موقع، نیاز مشتری و حمایت های دولت از دید خبرگان بالاترین درجه اهمیت را کسب نموده اند.

در شرایط اندازه گیری عملکرد، یک زیرگروه از راه حل های جایگزین از جانب یک سری انتخاب ها در یک محیط با منابع محدود مفید می باشد. این مطلب ضروری می باشد زیرا هر گاه ورودی و خروجی های چندگانه حضور دارند، ساختار مدل DEA فرصت انتخاب را بر اساس بهینه سازی تجمعی مرتبط با ورودی تجمعی فراهم می کند. در این مقاله، 2 مثال در مورد الزامات منابع محدود بررسی خواهد شد. در واقع ارزیابی و انتخاب در یک مدل معین به وسیله فضاسازی برای مدل تحلیل پوششی داده ها در یک چارچوب برنامه ریزی خطی قرار می گیرد.

در این مقاله، یک مساله مکان یابی- موجودی سه سطحی با همبستگی تقاضا را در حالی که کمبود مجاز است بررسی می کنیم. مدل به دنبال کمینه نمودن کل هزینه های زنجیره تامین، شامل هزینه های مکان یابی تسهیلات، حمل و نقل و موجودی می باشد. با توجه به این که مساله مورد بررسی جزء مسایل NP-Hard محسوب می شود، به منظور حل آن دو الگوریتم فراابتکاری، شامل الگوریتم ژنتیک و شبیه سازی تبرید ارایه شده است. در نهایت نیز الگوریتم های پیشنهادی بر روی چند مساله عددی اجرا شده که نشان گر کارایی بهتر الگوریتم ژنتیک از لحاظ تابع هدف نسبت به الگوریتم شبیه سازی تبرید است؛ ولی از لحاظ زمان محاسباتی، شبیه سازی تبرید عملکرد بهتری دارد.