مطالعات مدیریت راهبردی
سال:1392 | دوره:4 | شماره:16 |تعداد مقالات:9

امروزه رهبران سازمان برای موفقیت در محیط های ملی و بین المللی به شایستگی ها و توانایی هایی نیاز دارند تا بتوانند به­ طور اثربخش به اجرای وظیفه ی خود بپردازند. یکی از این شایستگی ها، هوش است. رهبرانی که در بسیاری از زمینه های اجتماعی، فرهنگی، عاطفی، شناختی و. . . به­ طور هوشمندانه عمل می نمایند، می توانند موفق باشند. بنابراین هدف این پژوهش اندازه گیری هوش استراتژی رهبران در سازمان ها است. بدین منظور پرسشنامه ای تهیه و در میان کارکنان سازمان های دولتی استان کهگیلویه و بویراحمد توزیع گردید. داده های گردآوری­ شده با­ استفاده از آمار توصیفی و روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه ­ و­ تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که هوش استراتژی رهبران از طریق ابعادی مانند هوش عملی، هوش هیجانی، هوش فرهنگی، هوش اجتماعی، خلاقیت، خرد و عقل، خود هدایت گری اندازه گیری می شود. از میان این متغیرها، خلاقیت و هوش عملی بیشترین تأثیر را در اندازه گیری هوش رهبران دارند. در این پژوهش مدیران مورد بررسی در تمامی ابعاد هوش استراتژی، از هوشمندی در حدی متوسط برخوردارند و در نتیجه هوش استراتژی متوسطی دارند. با افزایش سابقه ی مدیریتی و سطح تحصیلات نیز، نمره ی هوش استراتژی این مدیران افزایش می یابد.

در پی رشد تکنولوژی های ارتباطی و به دنبال آن گسترش سازمان­ های مجازی و الکترونیکی، ارتباطات مجازی که بخش عظیمی از روند توسعه این سازمان­ ها را تشکیل می­ دهد، یکی از مسائل مهم مدیریتی سازمان­ های مجازی محسوب می­ شود؛ لذا وجود راهبرد­ های ارتباطی اثربخش در سطوح مختلف ارتباطی یکی از عوامل اصلی دستیابی به اهداف در این سازمان­ ها است. در این پژوهش به صورت تجربی میزان اثربخشی راهبردهای ارتباطی در سه سطح ارتباط با کارکنان، تأمین­ کنندگان و مشتریان بر دستیابی به اهداف سازمانی، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ابتدا یک چارچوب مبتنی بر دستاوردها و تحقیقات قبلی تعیین و سپس یک مدل مفهومی پیشنهادی بر اساس مطالعات نظری طراحی شد. پس از آزمون خبرگی مدل مذکور، بر اساس چارچوب طراحی شده استراتژی­ های ارتباطی کاربردی در سازمان شناسایی و در قالب 3 فرضیه و با ابزار اندازه ­ گیری پرسشنامه نسبت به ارزیابی اثربخشی آن­ ها اقدام شده است. نتیجه ی این پژوهش نشان می­ دهد راهبردهای ارتباطی سازمان در دو سطح ارتباط با کارکنان (006/0pvalue=) و مشتریان (01/0pvalue=)، بر دستیابی به اهداف سازمان اثربخش بوده است و سازمان را در رسیدن به اهداف یاری کرده است. در آخر راهبردهای ارتباطی اثربخش و راهبردهای ارتباطی کلیدی برای هر یک از اهداف سازمانی مشخص شدند.

هدف اصلی این مقاله، تدوین سناریوهای آینده ی بازار شرکت فولاد ماهان سپاهان می ­ باشد. بدین منظور برای طراحی سناریوها، از روش شبکه ی جهانی کسب ­ وکار برای ساخت سناریوها استفاده شده است. این روش، مبتنی بر عدم ­ قطعیت می­ باشد و رایج­ ترین روش سناریوسازی در جهان و کارآمدترین روش برای تدوین سناریو، خصوصاً در سطح سازمانی می­ باشد. با توجه به مراحل تدوین سناریو در این روش، تحقیق حاضر ابتدا به افق زمانی و موضوع سناریوها پرداخته است. سپس با جمع ­ آوری اطلاعات و انجام مصاحبه ی نیمه­ ساختاریافته با خبرگان، عوامل محیطی مؤثر بر بازار شرکت شامل روندها، عناصر پیش ­ مشخص و عوامل دارای عدم ­ قطعیت شناسایی گردید. در مرحله ی بعد با انجام مصاحبه ی ساختاریافته با نمونه ی 22 نفری از کارشناسان و مدیران شرکت، دو عدم­ قطعیت کلیدی شامل "تحریم ­ ها" و "حمایت­ های دولتی" شناسایی شد. سپس با استفاده از عدم ­ قطعیت ­ های کلیدی و ایجاد ماتریس سناریو و با رجوع به همه ی عوامل و اطلاعات جمع ­ آوری شده در مراحل قبلی، چهار سناریو به نام ­ های "بازار محدود و سهم رو به کاهش"، "بازار وسیع داخلی و افزایش رقابت"، "بازار وسیع داخلی و خارجی" و "بازار آزاد و کاملاً رقابتی" تدوین گردید.

با پیشرفت سریع فناوری های برتر، به­ ویژه در زمینه­ های ارتباطات و رایانه، الگوی رشد اقتصادی جهان به­ طور اساسی تغییر کرد و به دنبال آن دانش به ­ عنوان مهمترین سرمایه، جایگزین سرمایه ­ های پولی و فیزیکی شد. از جمله فناو ر ی ­ های در حال گسترش درصنعت عصر جدید، سیستم­ های برنامه ­ ریزی منابع سازمان هستند. بسیاری از مدیران نسبت به اینکه این سیستم ­ ها می­ توانند برای سازمان مفید واقع شوند و ارزش افزوده ایجاد کنند شک دارند. این تحقیق به بررسی تأثیر نتایج حاصل از پیاده­ سازیERP بر خلق دانش سازمان و عملکرد شغلی کارکنان می­ پردازد. جامعه ی آماری حاضر، کاربران ERP در شرکت یونیلور ایران هستند. ابزار مورد استفاده در این تحقیق به منظور گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد، که شامل سه پرسشنامه ی نتایج ERP، خلق دانش و عملکرد شغلی است. روایی پرسشنامه ها از طریق مبانی نظری تایید شد و همچنین پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. نتایج نشان داد، نتایجERP و کلیه ی ابعاد آن شامل نتایج عملیاتی، نتایج مدیریتی و فرایندی کسب­ وکار و نتایج برنامه ریزی IT/ استراتژیکERP دارای تأثیر مثبت و معنا داری بر خلق دانش می باشند. همچنین نتایج ERP و خلق دانش دارای تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد شغلی هستند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ساختار مالکیت شرکت ها بر بازده ناشی از راهبرد سرمایه گذاری مبتنی بر ریسک غیرسیستماتیک است. برای این منظور نمونه ای متشکل از 270 شرکت پذیرفته­ شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1378 تا 1389 مورد بررسی قرار گرفته است. جهت آزمون رابطه متغیرهای اخیر، از رویکرد تحلیل پرتفوی مبتنی بر طبقه بندی دوگانه استفاده می گردد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد بر خلاف آنچه انتظار می رفت، با افزایش سهم مالکیت نهادی در ساختار مالکیت شرکت ها، بازده ناشی از راهبرد سرمایه گذاری مبتنی بر ریسک غیرسیستماتیک، تقویت می گردد. بر این اساس احتمالاً میزان مالکیت نهادی در بورس اوراق بهادار تهران شاخص مناسبی برای تنوع بخشی پرتفوی و تخصص سرمایه گذاران نمی باشد و یا در غیر این صورت، نحوه ی اثرگذاری آن را باید در مضامینی غیر از تنوع بخشی پرتفوی و تخصص سرمایه گذاران جست­ وجو نمود.

سرمایه های فکری در عصر حاضر جایگاه بسیار مهمی را در راهبری کسب­ و­ کارها به خود اختصاص داده اند. اندازه گیری این دارایی ارزشمند امکان مدیریت و بهره برداری مناسب از آن را دوچندان می کند. از سوی دیگر، میزان اهمیت و نوع سرمایه های فکری راهبردی در صنایع مختلف متفاوت است و این مسئله در کنار پیچیدگی های شناسایی، دسته بندی و شاخص گذاری منابع ناملموس، اندازه گیری را به مسئله ای غامض و مشکل بدل می نماید. پژوهش حاضر به ارزیابی جایگاه استراتژیک سرمایه فکری و اندازه گیری آن در صنعت بیمه به ­ عنوان یکی از صنایع دانش بنیان و رو به رشد در کشور می پردازد. در گام اول با بررسی سبد منابع سازمانی مهم در صنعت بیمه، جایگاه استراتژیک سرمایه های فکری در میان مجموعه منابع مورد ارزیابی قرار می گیرد. به این منظور ابتدا 23 منبع از خلال مرور مبانی نظری و مصاحبه با خبرگان صنعت احصا گردیده و سپس منابع شناسایی شده با­ استفاده از روش منتخب تاپسیس فازی توسط مدیران ارشد بیمه رتبه بندی می شوند. با توجه به اهمیت استراتژیک بالای سرمایه های فکری در صنعت بیمه، در گام دومِ تحقیق شاخص ها و سنجه های پیشنهادی برای اندازه گیری سرمایه فکری در سه سطح دارایی، سرمایه گذاری و اثر ارائه می گردد. شرکت های بیمه می توانند با­ استفاده از این شاخص ها اندازه گیری، پایش و توسعه این سرمایه ارزشمند را به­ صورت بهینه تری مدیریت نمایند.

اهمیت به سازی و مجهز نمودن نیروی انسانی و خصوصا مدیران به دانش، اطلاعات و مهار ت ­ های نوین، منطبق نمودن آنها با تغییر و تحولات روز دنیا و زمینه ­ سازی تدوین مهارت­ های مورد نیاز برای ایجاد محیطی به منظور حداکثرسازی توانمندی، نیازمند به مطالعه ی دانش و مهارت ها برای تعیین آموزش­ های مناسب در این افراد است. این پژوهش به بررسی مهارت­ های مدیریتی مدیران دبیرستان شهر قم در وضعیت موجود و تعیین نیازهای آموزشی آنها می­ پردازد. مهارت­ های مورد بررسی عبارت است از 14 مهارت ویلسون (1980) در قالب 3 مهارت رابرت کتز (1974)که پس از بررسی نظریات محققان تهیه و تنظیم گشته است. روش تحقیق اثر، توصیفی پیمایشی و از نوع هدف کاربردی می­ باشد که با توزیع 302 پرسشنامه در میان دبیران در 27 دبیرستان دولتی شهر قم به بررسی هدف پرداخته شده است. در این تحقیق ابتدا با آزمون T-test به بررسی وضع موجود مهارت­ های این مدیران و سپس با آزمون Friedmanبه رتبه ­ بندی این مهارت ­ ها پرداخته شده است. و برای شناسایی همزمانی میان مهارت ­ ها از همبستگی Person استفاده شده است.

در بخش تدوین راهبردهای وظیفه ای مدل های مدیریت راهبردی، نیازمند تعریف و اولویت بندی فرآیند های متداول و تعیین پیش نیازی ها و پس نیازی های عناصر هر فرآیند هستیم. به­ رغم آنکه محققان و سازمان های معتبری در راستای ارضای این نیازها گام برداشته اند، همچنان راهنمای واضح و یکپارچه که با نگاه فرآیندی، اقدامات همه ی این منابع را در نظر بگیرد در دسترس نمی باشد. این مقاله با تجمیع نظر بیشتر منابع موجود، ابتدا اهم فرآیند های متداول و مشترک جهت تدوین راهبردهای وظیفه ای را تعریف، سپس برای عناصر فرآیند های مذکور، پیش نیازی ها و پس نیازی های اولیه ای در نظر گرفته و در آخر نمای کلی از تقدم و تأخر فرآیند ها و عناصر آنها ارائه می نماید.

در سازمان­ های خدماتی از آنجا که عرضه ی خدمت در تعامل میان خدمت دهنده و مشتری تحقق می یابد، نقش کارکنان بخش عملیات خدمت در ارائه ی عملکرد موفق خدمات­ رسانی اساسی می­ باشد. با توجه به اینکه در صنعت بیمه ی فروشندگان بیمه ی نقش محوری در ارائه ی خدمات دارند، لذا مهارت فروش آنها تأثیر اساسی بر عملکرد شرکت های بیمه­ ای خواهد داشت. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی توسعه ی مهارت­ های فروشندگان بیمه بر خلق مزیت رقابتی بر اساس تئوری مبتنی بر منبع (RBV) است که به صورت مطالعه ی موردی در شرکت بیمه ی ایران بررسی گردید. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه ی گردآوری داده­ ها، تحقیقی توصیفی پیمایشی است. یافته­ های پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه مدیران و کارکنان شرکت بیمه ایران اهداف بهبود نگرش فروشندگان بیمه، ایجاد مهارت و ظرفیت لازم در فروشندگان، و توسعه ی مهارت و دانش تخصصی در زمینه ی مشتریان موجب شکل­ گیری توان رقابتی براساس چارچوب VRIN در نگرش مبتنی بر منبع می ­ شود.