روانشناسی نظامی
سال:1390 | دوره:2 | شماره:6 |تعداد مقالات:10

مقدمه: کارهای خوب و بزرگ فقط با انگیزه های ممتاز و قوی انجام می گیرد. وجود موانع گوناگون می تواند میزان انگیزه و تلاش برای رسیدن به نتایج مطلوب را کاهش دهد. در این پژوهش انگیزه های تحصیلی دانشجویان و عوامل موثر بر آنها در مجتمع دانشگاهی امیرالمومنین (ع) مورد بررسی قرار گرفت.روش: این پژوهش با استفاده از روش های تحقیق توصیفی و کیفی انجام شد. از میان جامعه آماری دانشجویان در مرحله اول 271 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای؛ و در مرحله دوم 50 نفر به صورت هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارها پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه نیمه سازمان یافته بودند که روایی محتوایی پرسش نامه از سوی خبرگان تایید و اعتبار آن از طریق آزمون کرونباخ 0.91 محاسبه گردید. روایی و اعتبار مصاحبه ها نیز با روش های کیفی تایید شد. داده های کمی با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و یافته های کیفی مطابق فنون پژوهش های کیفی تحلیل گردید.نتایج: مهمترین انگیزه های دانشجویان در زمینه های رشد و پیشرفت، کمال خواهی و علائق بوده است. انگیزه های اجتماعی و احترام در حد متوسط و انگیزه های شغلی و مقابله،پایین تر از متوسط بوده است. رابطه بین انگیزه های تحصیلی با متغیرهای تاهل، دوره تحصیلی، سن و سابقه از لحاظ آماری معنادار بوده است. انگیزه های دانشجویان دانشکده های مختلف تفاوت معناداری نداشته، اما انگیزه های دانشجویان کارشناسی نسبت به سایر دانشجویان قوی تر بوده است.بحث: بر اساس یافته ها برخی از ویژگی های دانشجویان، برنامه های آموزشی، موضوعات درسی، روش تدریس اساتید، کیفیت روابط ومناسبات، امکانات آموزشی و غیر آموزشی بر انگیزه های تحصیلی دانشجویان تاثیرگذار بوده اند .

مقدمه: با توجه به اینکه حفظ آمادگی و سلامت جسمانی و روانشناختی پرسنل نظامی و سربازان، در محیط های نظامی اهمیت فراوانی دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش دلگرمی بر کاهش افسردگی سربازان بود.روش: طرح تحقیق حاضر از نوع نیمه آزمایشی با گروه کنترل و پیش آزمون - پس آزمون بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه سربازان وظیفه ای بودند که حداقل دارای مدرک دیپلم و درجه گروهبان سومی بوده و در ماه های پایانی سال 1388 و بهار 1389، مشغول به انجام خدمت وظیفه عمومی بوده و در فاصله سنی 26-18 سال قرار داشتند. 40 نفر از سربازان وظیفه ای که در آزمون افسردگی بک نمره 19 تا 29 (افسردگی متوسط تا افسردگی شدید) را دریافت کردند، به صورت تصادفی انتخاب، و باز به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) گذاشته شدند. سپس گروه آزمایشی تحت 10 جلسه آموزشی دلگرمی بصورت گروهی قرار گرفتند (دو جلسه 90 دقیقه ای در هر هفته). علائم افسردگی هر دو گروه قبل و بعد از برنامه آموزشی مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: داده های پژوهش نشان داد که آموزش دلگرمی به صورت گروهی، علائم افسردگی را در گروه آزمایشی به طور معناداری بیشتر از گروه کنترل کاهش داد.بحث: تاثیر برنامه آموزشی گروهی دلگرمی در کاهش علائم افسردگی سربازان حائز تلویحات نظری و عملی مهمی است که مراکز مشاوره و درمان می توانند از این شیوه در جهت کاهش علائم افسردگی استفاده کنند.

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی شیوع اختلالات روانی در کارکنان یگان های زمینی یکی از نیروهای نظامی در سطح استان تهران انجام گردید. وجود کارکنان مبتلا به بیماری های روانی که در سطح یگان شناسایی نشده اند نه تنها می تواند عملکرد یگان و مأموریت آن را با مشکل مواجه سازد بلکه همه ساله هزینه های گزافی را بر نیروهای مسلح یک کشور تحمیل می نماید، بنابراین شناسایی آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی و همه گیرشناسی است و به صورت مقطعی در سال 1387 انجام شد. 975 نفر آزمودنی این پژوهش با روش نمونه برداری خوشه ای از 6 مرکز نظامی مستقر در تهران بطور تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی محقق ساخته و پرسشنامه (SCL-90-R) مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج: یافته ها نشان داد، شیوع انواع علائم مرضی بر اساس شاخص نشانگان عمومی (GSI) پرسشنامه SCL 90، 35.5 درصد بود. به این صورت که از 975 آزمودنی 346 نفر مشکوک به اختلال روانی تشخیص داده شدند. افکار پارانوئید و اختلال جسمانی کردن به ترتیب با 15.5 و 15.4 درصد شایع ترین اختلالات روانی در بین آزمودنی های مورد پژوهش بود. همچنین نتایج حاکی از آن بودند که میزان شیوع انواع علائم مرضی در کارکنان گروه سنی 30-20 سال، کارکنان دارای مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر، افسران جزء، کارکنان متاهل، کارکنان رسته های رزمی و عملیاتی بیش از گروه های دیگر بود.بحث: با توجه به یافته های این مطالعه، اهمیت انجام ارزیابی های روانشناختی سالیانه، شناسایی دقیق کارکنان نظامی در معرض خطر و ارائه به موقع خدمات بهداشت روانی به آنها بیش از پیش برجسته می گردد. بنابراین ضرورت دارد که فرماندهان و مدیران ارشد نظامی، برنامه های عملی و اجرایی مدونی در زمینه تسهیل دسترسی کارکنان نیروهای مسلح به خدمات بهداشت روان داشته باشند.

مقدمه: با توجه به استفاده روزافزون نوجوانان از اینترنت و از سویی دیگر تلاش بسیج برای مصون بخشی آنان از آسیب های تهاجم فرهنگی و اخلاقی ناشی از آن، پژوهش حاضر درصدد بررسی مقایسه ای چگونگی استفاده از اینترنت در بین دانش آموزان عضو و غیر عضو بسیج بر آمده است.روش: در این پژوهش همبستگی، تعداد 4155 نفر از دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانهای سراسر کشور در دو گروه عضو و غیر عضو بسیج به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات عبارت بود از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه چگونگی استفاده از اینترنت و آزمون اعتیاد به اینترنت.نتایج: نتایج نشان داد که در بین دانش آموزان عضو بسیج میزان استفاده روزانه بیشتر و میزان نظارت خانوادگی کمتر است. از سویی دیگر میزان استفاده نامناسب از اینترنت از قبیل دوستیابی اینترنتی، چت، مشاهده آهنگ و عکس و فیلم با محتوای جنسی در بین دانش آموزان پسر عضو بسیج کمتر از سایرین است. همچنین بین مدت عضویت در بسیج و چگونگی استفاده از اینترنت رابطه همبستگی معکوس وجود دارد و این میزان در موارد میزان چت، مشاهده عکس و فیلم با محتوای جنسی در سطح P £0.05 معنی دار است.بحث: می توان نتیجه گرفت که مدت عضویت در بسیج موجب کاهش استفاده آسیب زا از اینترنت می شود و صرف عضویت اولیه در بسیج عامل بازدارنده از آسیب ناشی از استفاده از اینترنت نیست.

مقدمه: تحقیقات نشان داده است که بدون جلب مشارکت عمومی، پیشگیری از اعتیاد امکان پذیر نیست. این پژوهش با هدف بررسی نقش بسیج در فرهنگ سازی و پیشگیری از سوء مصرف مواد انجام شده است.روش: روش تحقیق توصیفی، تحلیلی است. حجم نمونه 5005 نفر است که به صورت خوشه ای چندمرحله ای از میان افراد بسیجی و غیر بسیجی در سطح کشور انتخاب شده اند.تایج: از نظر نمونه مورد بررسی، ضرورت مشارکت بسیج 32.5 درصد در حد زیاد و خیلی زیاد است. تمایل افراد به همکاری 39.2 درصدو میزان آمادگی 48 درصد می باشد. میزان آمادگی پایگاههای بسیج 44 درصد در حد زیاد و خیلی زیاد است. 40 درصد افراد مهمترین مانع بسیج را ضعف حمایت های قانونی می دانند. 44 درصد مهمترین عامل موفقیت بسیج را گستردگی نیروهای بسیجی در تمامی نقاط کشور دانسته اند.بحث: یکی از خط مشی های موثر در فرهنگ سازی و پیشگیری از سوء مصرف مواد، گسترش سازمان های غیر دولتی و جلب مشارکت عمومی است. در این راستا بسیج می تواند با تدوین قوانین حمایتی، برنامه ریزی صحیح، آموزش و اطلاع رسانی به موقع و تامین نیروی متخصص مورد نیاز در فرهنگ سازی و پیشگیری از سوء مصرف مواد عمل نماید.

مقدمه: نوجوانان به دلیل گذر از مرحله بلوغ، از نظر بروز واکنش های هیجانی جزء حساسترین و آسیب پذیرترین اقشار جامعه محسوب می شوند. توجه به دوران بلوغ و اهمیت آن، تشخیص و درمان زودرس عواقب ناشی از این دوران ضروری به نظر می رسد. بر همین اساس این مطالعه با هدف ارتباط سنجی میزان واکنش های هیجانی با عوامل جمعیتی دانش آموزان پسر مقطع راهنمائی یکی از شهرک های نظامی شهر تهران انجام گرفته است.روش: در یک مطالعه توصیفی- مقطعی، کلیه دانش آموزان پسر راهنمایی مدارس دولتی یکی ازشهرک های نظامی تابعه تهران به تعداد 172 نفر مورد بررسی قرار گرفتند و واکنش های هیجانی (افسردگی، اضطراب و استرس) آن ها توسط پرسشنامه DASS21 اندازه گیری شد. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS17 و آزمون های آمار توصیفی پارامتریک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: یافته های مطالعه نشان داد که %54.5 دانش آموزان استرس در حد متوسط و %18.7 استرس شدید داشتند. در زمینه اضطراب نیز%39.5 متوسط و %10.6 دارای اضطراب شدید بودند. همچنین از نظر افسردگی %49.3 متوسط و %14.2 افسردگی شدید را نشان دادند. از مشخصات دموگرافیک مطالعه شده فقط بطور مستقیم بین سن پدر با میزان واکنشهای هیجانی و ارتباط با پدر و علاقه به مراسم مذهبی بطور معکوس ارتباط معنی دار آماری دیده شد.(p<0.05) بحث: با توجه به شیوع افسردگی، اضطراب و استرس در نوجوانان و احتمال تشدید این واکنش ها در دوران مسوولیت پذیری جوانی، ضروری است ضمن انجام غربالگری و مطالعات جامع تر در این زمینه، تدابیر لازم از جمله تقویت میزان ارتباط با پدر و یا ایجاد زمینه علاقه به مراسم مذهبی جهت کنترل یا کاهش این واکنش ها در مدارس بخصوص بدلیل بحران دوران بلوغ در مقطع راهنمایی اندیشیده شود.

مقدمه: امروزه سازمان های موفق دارای کارکنان توانمند و متعهد هستند و بطور مرتب سیستم ها و فرآیندهای کاری را بهبود می بخشند. با تغییر و تحولات گسترده در حوزه اقتصاد، سلامت و مدیریت، پارادایم های جدیدی از قبیل خودکنترلی، همکاری و مشارکت، یکپارچگی زندگی کاری و معنوی در سازمان ها مطرح گردیده است. موضوع تعهد سازمانی و معنویت در سازمان مهم می باشد .لذا این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین هوش معنوی و تعهد سازمانی مدیران پرستاری انجام گردیده است.روش: این پژوهش از نوع توصیفی – مقطعی در سال های 90- 1389 انجام شد. جامعه مورد مطالعه 5 بیمارستان نظامی شهر تهران که بطور تصادفی انتخاب و تعداد 133 نفر از کلیه مدیران پرستاری، سوپروایزرها و سرپرستان بخش های درمانی بیمارستانها،به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه 3 قسمتی حاوی مشخصات فردی، هوش معنوی و تعهد سازمانی بود. کلیه داده ها در نرم افزار spss 16 با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی (میانگین، انحراف معیار و آزمون مجذور کای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: نتایج مطالعه نشان داد که 82.7 درصد از مدیران پرستاری از هوش معنوی بالا و 96.2 درصد از تعهد سازمانی متوسطی برخوردار بودند. آزمون همبستگی بین ابعاد هوش معنوی (تجارب معنوی و بخشش) و تعهد سازمانی ارتباط معنی داری را نشان داد.(P<0.05) بحث: در پرستاری تجربه معنویت مدیران باعث ایجاد یک فضای مراقبت معنوی برای بیماران خواهد شد، لذا پیشنهاد می شود که مدیران به تقویت جنبه های معنویت در محیط کار توجه بیشتری نمایند.