مجله پرستاری و مامایی
سال:1395 | دوره:14 | شماره:6 (پی در پی 83) |تعداد مقالات:13

پیش زمینه و هدف: کاهش بی سابقه باروری یکی از مشکلات جمعیتی تعدادی از کشورها ازجمله ایران می باشد. این مطالعه به منظور بررسی عوامل موثر بر ترجیحات باروری در زنان پنج قوم ایرانی انجام گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی 2114 زن سنین باروری از 5 قوم عرب، کرد، سیستانی و بلوچی، ترک و ترکمن در زمستان 1393 انجام گرفت. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته حاوی متغیرهای فردی و وابسته مربوط به ترجیحات باروری بود که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. داده ها با روش مصاحبه جمع آوری و در نرم افزار SPSS18 مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میانگین سن زنان 37.6±4.3 سال بود و بیشتر افراد (910 نفر یا 44.9 درصد) تحصیلات ابتدایی داشتند. حدود 60 درصد زنان با وجود داشتن قابلیت باروری، هیچ تمایلی به فرزند آوردن بعدی نداشتند که 28.5 درصد بالا رفتن سن، 24.4 درصد مشکلات اقتصادی 19.0 درصد مخالفت شدید همسر را از دلایل اصلی عدم تمایل به فرزندآوری اعلام نمودند. از 384 (16.5 درصد) زنی که تمایل به بارداری بعدی داشتند، 41.4 درصد دلیل اصلی تمایل را پسر خواستن و 20.1 درصد دختر خواستن ذکر نمودند. میانگین تعداد مناسب فرزندآوری از 2.2±1.3 فرزند در قوم کرد تا 3.6±1.5 فرزند در قوم عرب متفاوت بود. بین ترجیحات باروری زنان و اقوام موردمطالعه اختلاف معنی دار وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد ترجیحات باروری زنان در قومیت های مختلف متفاوت می باشد و بالا رفتن سن زنان، مشکلات اقتصادی و مخالفت همسر از دلایل مهم عدم تمایل به فرزندآوری می باشد.

پیش زمینه و هدف: سالانه تعداد زیادی از کارکنان سیستم سلامت در مواجهه با آسیب های شغلی خود دچار صدماتی می شوند که سلامت آن ها را به خطر می اندازد. دانشجویان علوم پزشکی در مقایسه با کارکنان بیشتر در معرض خطر صدمات ناشی از سرسوزن و اجسام نوک تیز آلوده به خون می باشند. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل خطرزای تماس با اجسام نوک تیز و ترشحات بیمار در دانشجویان علوم پزشکی ارومیه طراحی و اجرا گردید.مواد و روش کار: این مطالعه توصیفی - مقطعی بر روی 550 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1393 اجرا شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه 2 قسمتی که قسمت اول آن مشخصات دموگرافیک با هفت سوال و قسمت دوم با 26 سوال شامل سه بخش: اطلاعات کلی مربوط به مواجهه با اجسام نوک تیز و ترشحات بیمار، سوالات مربوط به تماس با اجسام نوک تیز و اطلاعات مربوط به تماس با ترشحات بیمار بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-18 و آزمون های آماری توصیفی و کای دو تجزیه وتحلیل شدند.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد سن شرکت کنندگان بین 19 تا 34 سال با میانگین و انحراف معیار (22.19±1.76 سال) بود. تعداد 189 نفر (36.6 درصد) از دانشجویان در طول دوران تحصیل، حداقل یک بار دچار آسیب ناشی از اجسام برنده شده بودند. 67 نفر از واحدهای موردپژوهش در عامل انسانی مواجهه، بی احتیاطی خود را بیشترین دلیل بیان کردند و 68 نفر (40 درصد) در عامل محیطی، شلوغی بخش را علت مواجهه بیان کردند. رگ گیری با 48 مورد (25.4 درصد) مهم ترین پروسیجر منجر به مواجهه بود. آزمون آماری مجذور کای نشان داد که بین فراوانی صدمات ناشی از اجسام برنده و جنسیت تفاوت آماری معنی داری وجود دارد به طوری که مواجهه در آقایان بیشتر گزارش شد (P<0.02).بحث و نتیجه گیری: با توجه به میزان بالای مواجهه با اجسام نوک تیز و ترشحات بیمار در بین دانشجویان علوم پزشکی لازم است در برنامه های آموزشی، یادگیری صحیح و دقیق در خصوص لزوم رعایت موارد ایمنی به دانشجویان آموزش داده شود.

پیش زمینه و هدف: طیف گسترده ای از متغیرهای روانی- اجتماعی ممکن است وضعیت روانی زنان باردار را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال ارتباط بین حمایت زناشویی و حمایت اجتماعی با اضطراب و نگرانی دوران بارداری نسبتا در پژوهش ها مورد غفلت قرار گرفته است. لذا هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین حمایت همسر و حمایت اجتماعی با اضطراب و نگرانی دوران بارداری پس از کنترل اثر متغیرهای زمینه ای بود.مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی 214 زن باردار که برای دریافت مراقبت های دوران بارداری در سال 1394 به مراکز بهداشتی درمانی در شهر ارومیه مراجعه کرده بودند و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. اضطراب با استفاده از پرسشنامه اضطراب آشکار اشپیلبرگر، نگرانی در دوران بارداری با مقیاس نگرانی کمبریج، حمایت اجتماعی درک شده با پرسشنامه حمایت اجتماعی 6- سوالی و همچنین کیفیت زناشویی با مقیاس کیفیت زناشویی اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و رگرسیون لجستیک رتبه ای و رگرسیون خطی تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی زنان باردار شرکت کننده در مطالعه 27.62±5.47 بود. 86.4 درصد زنان نگرانی کم و 13.6 درصد نگرانی زیاد داشتند. 7 درصد زنان اضطراب متوسط به پایین، 22.9 درصد اضطراب متوسط به بالا، 44.4 درصد اضطراب نسبتا شدید و 25.7 درصد اضطراب شدید داشتند. سطوح پایین کیفیت ازدواج با افزایش میزان نگرانی بارداری ارتباط معنی دار داشت (P=0.01). افزایش سن مادر (CI=0.88-1.00، OR=1.17، P=0.07)، افزایش سن حاملگی (CI=0.33-20.83، OR=2.63، P=0.35)، داشتن سابقه سقط (CI=0.50-2.73، OR=1.17، P=0.05)، افزایش سطوح تحصیلات (CI=0.87-7.76، OR=2.60، P=0.08)، همچنین پایین بودن سطح کیفیت ازدواج (CI=0.96-1.00، OR=0.98، P=0.05)، با افزایش شدت اضطراب ارتباط معنی دار داشت. در حالی که زنان پریمی پار در مقایسه با نولی پارها به طور معنی داری شدت اضطراب پایین تری داشتند. افزایش هر واحد نمره حمایت اجتماعی بعد شبکه (CI=1.08-2.56، OR=1.66، P=0.02) و حمایت اجتماعی بعد رضایت (CI=1.18-2.26، OR=1.63، P=0.003)، با کاهش شدت اضطراب همراه است که ازنظر آماری معنی دار بود.بحث و نتیجه گیری: عوامل خطر در این مطالعه می تواند به پزشکان کمک کند تا بتوانند زنان باردار در معرض خطر را مورد غربالگری اضطراب قرار دهند. متخصصان مراقبت های بهداشتی و ماماها باید به طور ویژه در رابطه با تشخیص و مدیریت اضطراب و نگرانی آموزش ببینند. همچنین طراحی برنامه های حمایتی و پیشگیرانه برای زنان باردار ضروری است.

پیش زمینه و هدف: خستگی، آسایش و خودمراقبتی بیماران را تحت تاثیر قرار می دهد. بکارگیری درمان های مکمل از جمله ماساژ پشت و موسیقی می تواند در بهبود آن موثر باشد. بر همین اساس پژوهشگر بر آن شد تا به مقایسه تاثیر ماساژ پشت و موسیقی بر خستگی مبتلایان به نارسایی قلب بپردازد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه مقایسه در بیمارستان دکتر شریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1392-93 انجام گرفته است. در این پژوهش برای هر گروه (کنترل، ماساژ پشت و موسیقی) 30 بیمار بستری مبتلا به نارسایی مزمن قلبی به روش در دسترس انتخاب شدند. سپس بیماران با استفاده از روش قرعه کشی در گروه ها تخصیص داده شدند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس خستگی استفاده شد. در گروه ماساژ، ماساژ پشت به روش سوئدی با روغن بادام هر روز بعد از ملاقات به مدت 20 دقیقه تا سه روز متوالی انجام شد. در گروه موسیقی نیز برای هر بیمار برحسب علاقه، یک مورد از سه نوع موسیقی بدون کلام کلاسیک، ملایم و سنتی ایرانی هر روز از طریق ضبط صوت و هدفون به مدت 20 دقیقه تا سه روز متوالی پخش شد. بیماران گروه کنترل مراقبت های معمول را دریافت کرده و تحت مداخله موسیقی یا ماساژ پشت قرار نگرفتند. خستگی بیماران هر سه گروه هر روز قبل و 15 دقیقه بعد از مداخله اندازه گیری و مقایسه شد. سپس داده ها با نرم افزار SPSSv.21 با آزمون های آماری تست دقیق فیشر، آنالیز واریانس یکطرفه و تی زوج مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج نشان داد که ماساژ پشت و موسیقی موجب کاهش معنی دار خستگی مبتلایان به نارسایی مزمن قلب شده است، هر چند ماساژ پشت نسبت به موسیقی، خستگی را بیشتر کاهش داد (p<0.0001). در مقایسه قبل و بعد از مداخله، میانگین (انحراف معیار) خستگی در گروه موسیقی از 66.26 (10.60) به 49.56 (11.50) و در گروه ماساژ پشت از 68.26 (14.10) به 42.03 (13.50) کاهش یافت.بحث و نتیجه گیری: هر دو روش موسیقی و ماساژ پشت بر کاهش خستگی اثر داشتند هر چند ماساژ پشت تاثیر بیشتری در کاهش خستگی داشت. پیشنهاد می شود که در مراقبت این بیماران بسته به ترجیح بیمار و کادر درمان می توان از هر یک از این روش ها استفاده نمود هرچند ماساژ پشت ارجحیت به مداخله موسیقی دارد.

پیش زمینه و هدف: عمل جراحی به عنوان یک استرسور، می تواند منجر به واکنش های جسمی و روانی گردد. با توجه به نقش کلیدی پرسنل ارائه دهنده خدمت در بخش های اتاق عمل در ارتقا بهداشت روان بیماران، این مطالعه با هدف تعیین میزان رعایت اصول بهداشت روانی در سه مرحله قبل، حین و بعد از عمل جراحی انجام گرفته است.مواد و روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی به روش نمونه گیری آسان بر روی 86 نفر از پرستاران اتاق عمل بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1393 انجام شد. ابزار پژوهش چک لیست سه قسمتی رعایت بهداشت روان (قبل از عمل، حین عمل و بعد از عمل) بود. اطلاعات با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی با نرم افزار SPSS 16 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: بر اساس یافته های حاصل از مطالعه، میانگین نمره رعایت اصول بهداشت روانی قبل از عمل (13.87±1.3)، حین عمل (9.8±2.06)، بعد از عمل (13.6±1.9) و نمره کل سه مرحله قبل، حین و بعد از عمل (37.3±3.5) به دست آمد. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین سن و سابقه کار با رعایت اصول بهداشت روانی در مرحله قبل، بعد از عمل و نمره کل ارتباط معنادار معکوس وجود داشت (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه، علی رغم اینکه عملکرد پرسنل اتاق عمل در رابطه با رعایت اصول بهداشت روانی در برخی موارد ضعیف بود، ولی درمجموع در حد خوب گزارش شده است. همچنین، پرسنل با سن و سابقه کار کمتر عملکرد بهتری در رعایت اصول بهداشت روانی در ارتباط با بیماران داشتند.

پیش زمینه و هدف: کنترل پرفشاری خون مبتنی بر سبک زندگی است. در بین روش های آموزشی، بحث گروهی می تواند روش کارآمد و موثری برای آموزش بهداشت به شمار رود. مطالعه حاضر باهدف تعیین تاثیر بحث گروهی مبتنی بر سبک زندگی سالم خانواده محور بر کنترل پرفشاری خون در بیماران مراجعه کننده به مرکز آموزشی و درمانی فوق تخصصی قلب سیدالشهدای ارومیه انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی، 50 نفر از مبتلایان به پرفشاری خون در محدوده سنی 30-60 سال به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، سپس به صورت تصادفی در دو گروه 25 نفره قرار گرفتند. جهت کنترل و مفید واقع شدن مداخله، گروه مداخله به دو زیرگروه 12 و 13 نقره تقسیم شد. قبل از شروع مداخله در دو گروه کنترل و مداخله فشارخون اندازه گیری و ثبت شد. در گروه مداخله چهار جلسه بحث گروهی به مدت یک ساعت در هفته به مدت 4 هفته برگزار شد. پس از گذشت دو ماه از مداخله، فشارخون هر بیمار 4 مرتبه اندازه گیری و میانگین آن به عنوان فشارخون بیمار پس از مداخله ثبت شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری Spss نسخه 20 و آزمون های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد.یافته ها: قبل از مداخله نتایج به دست آمده از آزمون تی مستقل نشان داد که میانگین فشارخون سیستولیک بین دو گروه کنترل و مداخله ازنظر آماری تفاوت معنی داری ندارد (p=0.112)، ولی بعد از مداخله میانگین نمرات فشارخون سیستولیک بین دو گروه کنترل و مداخله ازنظر آماری تفاوت معناداری داشت (p=0.0001). همچنین میانگین نمرات فشارخون دیاستولیک بین دو گروه کنترل و مداخله قبل از مداخله تفاوت معنی داری نداشت (p=0.115)، ولی بعد از مداخله تفاوت معنی دار بود (p=0.0001).نتیجه گیری: بحث گروهی مبتنی بر سبک سالم زندگی خانواده محور توانست باعث کاهش فشارخون سیتولیک و دیاستولیک در مددجویان مبتلا به پرفشاری خون شود. لذا پیشنهاد می شود از این روش برای کاهش فشارخون بیماران با فشارخون بالا استفاده شود.

پیش زمینه و هدف: بیماران تحت دیالیز احتمالا در معرض افسردگی و کاهش شادکامی قرار دارند که این امر به نوبه خود می تواند محرک ترک ادامه مراحل درمانی توسط آن ها باشد. در این راستا امید به آینده می تواند مشوق خوبی برای این بیماران باشد. لذا مطالعه حاضر باهدف تعیین اثربخشی امید درمانی گروهی بر شادکامی بیماران همودیالیزی طراحی شده است.مواد و روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده، در 46 بیمار همودیالیزی مراجعه کننده به دو بیمارستان آموزشی یزد انجام شد. بعد از تخصیص تصادفی نمونه های منتخب با نمونه گیری آسان اولیه افراد واجد شرایط، برنامه آموزشی امید درمانی گروهی برای گروه مداخله طی 8 جلسه 90 دقیقه ای انجام شد ولی بیماران گروه کنترل تحت مراقبت روتین بخش قرار داشتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه شادکامی آکسفورد بود. داده ها با ﺁزمون مجذورکای و تی تست تحت نرم افزار SPSS تحلیل شد.یافته ها: طبق نتایج، حدود سه چهارم افراد موردمطالعه مرد، متاهل و دارای تحصیلات زیر دیپلم بودند. در ابتدای مطالعه تفاوت معنی دار حیطه های مختلف شادکامی بین دو گروه مشاهده نگردید (p>0.05) ولی پس از امید درمانی، نمره کل شادکامی گروه مداخله از میانگین 55.05±12.72 به 66.28±9.24 افزایش یافت (p<0.05). نتایج نشان داد پس از مداخله، تغییرات نمره شادکامی در حیطه خلق مثبت معنی دار نشده است (p>0.05).بحث و نتیجه گیری: امید درمانی گروهی سبب افزایش شادکامی در بیماران تحت دیالیز در تمام حیطه ها به جز خلق مثبت شده است لذا نتایج می تواند در برنامه ریزی مراقبت در بخش های مربوطه استفاده شود. بعلاوه احتمالا ایجاد خلق مثبت در این بیماران نیاز به رویکردهای دیگر یا مداخلات طویل المدت دارد. پیشنهاد می گردد مطالعات مشابه با نمونه بزرگ تر برای تائید یافته ها انجام گیرد.

پیش زمینه و هدف: ابزارهای مورد استفاده برای تشخیص زودهنگام دمانس باید دارای قدرت تشخیصی بالا باشند. لذا این مطالعه باهدف مقایسه حساسیت و ویژگی نسخ فارسی ابزار ﺳﻄﺢ ﮐﺎرﮐﺮد ﺣﺎﻓﻈﻪ ( P-CDR) و تست وضعیت شناختی ( P-COST) در غربالگری دمانس در سالمندان طراحی شد.مواد و روش کار: این پژوهش یک مطالعه مقطعی در قالب مطالعه تست های تشخیصی است که در آن از روش گروه های شناخته شده استفاده شده است. حجم نمونه 200 نفر محاسبه شد. نمونه ها به صورت در دسترس، در سال 1393 در شهر کاشان انتخاب شدند. در این مطالعه مصاحبه بالینی و سی تی اسکن، به عنوان تست طلایی و P-CDR و P-COST به عنوان تست تشخیصی منظور شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، مقیاس افسردگی سالمندان ( GDS-15)، P-CDR و P-COST جمع آوری و با نرم افزار V.16 Spss آنالیز شد. حساسیت و ویژگی هر یک از تست های تشخیصی جداگانه محاسبه و برای بررسی تفاوت حساسیت و ویژگی بین دو ابزار موردنظر از آزمون مک نمار استفاده شد. یافته ها: میزان حساسیت و ویژگی ابزار P-CDR به ترتیب 100 درصد و 94 درصد و ابزار P-COST به ترتیب 94 درصد و 86 درصد محاسبه شد. آزمون مک نمار نشان داد بین حساسیت دو ابزار مذکور ازلحاظ آماری تفاوت معناداری وجود ندارد، اما اختلاف مشاهده شده بین ویژگی آن ها ازلحاظ آماری معنادار گزارش شد (p=0.001).بحث و نتیجه گیری: هر دو ابزار P-CDR و P-COST، در ارزیابی وضعیت شناختی افراد سالمند از حساسیت بالا و درعین حال یکسان برخوردار می باشند، محققین و متخصصین بسته به شرایط، هدف بررسی و ویژگی سالمندان موردنظر می توانند در غربالگری دمانس یکی از آن ها را مورداستفاده قرار دهند.

پیش زمینه و هدف: در مراکز سلامت، اطلاعات بالینی بیماران به طور مرتب بین کارکنان مراقبتی ردوبدل می شود، از جمله در زمان تعویض شیفت کاری پرستاران. تحویل موثر شیفت کاری که بر روی برنامه مراقبتی بیمار و ایمنی بیمار تاثیر می گذارد منوط به شناخت دقیق بیمار و جوانب مراقبتی وی از طریق ارتباط موثر بین کارکنان با همدیگر و با بیماران است. این مطالعه باهدف تعیین تاثیر استفاده از مدل SBAR در تحویل شیفت کاری بر روی بعد ارتباطی کیفیت مراقبت پرستاری از دیدگاه بیماران در بیمارستان دکتر قلی پور بوکان در سال 1393 انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی، 400 بیمار بالای 18 سال بخش های داخلی و جراحی که در حال ترخیص بودند و خود یا همراه آن ها سواد خواندن و نوشتن داشتند و نابینایی و ناشنوایی کامل و سابقه مرگ نزدیکان در چند ماه گذشته و بستری در بیمارستان روانی و دریافت داروهای روان پزشکی را نداشتند، در دو گروه قبل و بعد از آموزش مدل SBAR به پرستاران، پرسشنامه استاندارد کیفیت مراقبت پرستاری را در بازه زمانی دی تا اسفندماه سال 1393 پر نمودند. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 16 و با استفاده از آزمون تی مستقل تحلیل گردید. یافته ها: وضعیت مطلوب و ایدئال کیفیت مراقبت پرستاری در بعد ارتباطی در گروه کنترل 30.04 و 32.40 درصد بوده و در گروه مداخله 22.09 و 62.27 درصد بوده است که ارتباط آماری معنی داری را بین دو گروه نشان داد. میانگین نمره بعد ارتباطی در گروه کنترل 19 و بعد از مداخله در گروه مداخله 26 بود. آزمون تی مستقل برای گروه ها، معنی دار آماری را بعد از مداخله در دو گروه نشان داد (P<0.001).بحث و نتیجه گیری: انتقال اطلاعات و نیازهای مراقبتی بیمار در قالب یک راهنمای استاندارد تحویل نوبت کاری مانند مدل SBAR بر روی دیدگاه بیماران نسبت به بعد ارتباطی کیفیت مراقبت پرستاری موثر بوده است.

پیش زمینه و هدف: خستگی یکی از علائم شایع مولتیپل اسکلروزیس است و می تواند فرد را در انجام فعالیت های روزانه محدود نماید. دستیابی به سلامتی در بیماری مزمن با برقراری سازگاری در ابعاد گوناگون وجود بیمار، امکان پذیر است. یکی از الگوهای کاربردی و موثر در پرستاری که به طور خاص به این موضوع توجه کرده است الگوی سازگاری روی است. لذا این مطالعه باهدف تعیین تاثیر اجرای برنامه مراقبتی بر اساس الگوی سازگاری روی بر شدت و آثار خستگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس عضو انجمن ام اس ارومیه سال 1394 انجام شد.مواد و روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی 80 نفر از بیماران مبتلا به ام اس که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 40 نفری مداخله و کنترل تخصیص داده شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این مطالعه پرسشنامه استاندارد شدت خستگی بود که پیش و پس آزمون در هر دو گروه تکمیل گردید. مداخله شامل 6 جلسه (2 جلسه آموزش عمومی و 4 جلسه اجرای برنامه مراقبتی بر اساس رفتارهای ناسازگار) بود. بعد از پیگیری به مدت دو ماه و انجام پس آزمون با استفاده از نرم افزار SPSS از آمار توصیفی برای بررسی خصوصیات جامعه موردمطالعه و از Mann–Whitney برای داده های کمی نان پارامتریک و T-test برای داده های کمی پارامتریک استفاده شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد، قبل از مداخله، میانگین نمرات شدت خستگی بین دو گروه ازنظر آماری تفاوت معناداری نداشت. میانگین نمرات شدت خستگی بعد از اجرای برنامه مراقبتی بر اساس الگوی سازگاری روی در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل کاهش یافت که این کاهش ازنظر آماری معنادار بود (p<0.001).نتیجه گیری: اجرای الگوی سازگاری روی، شدت خستگی افراد مبتلا به ام اس را کاهش داد، لذا پیشنهاد می شود پرستاران از این الگوی کم هزینه در کاهش شدت خستگی و عوارض ناشی از آن استفاده کنند.