مدیریت فرهنگ سازمانی
سال:1396 | دوره:15 | شماره:1 |تعداد مقالات:11

علی رغم توجه فزاینده به حوزه تحقیقاتی منابع انسانی با عنوان سرمایه های مولد ارزش، مدیریت ریسک های مرتبط با آن به طور نظام مند بررسی نشده است. در پژوهش حاضر رویکردی کمی به منظور تحلیل و سنجش ریسک های منابع انسانی اتخاذ شده است. در گام نخست، ابعاد چندگانه ریسک های منابع انسانی و مولفه های این ابعاد از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان منابع انسانی یکی از سازمان های مطرح در صنعت برق کشور شناسایی شدند. در گام بعدی، پنج شاخص به منظور تحلیل این ریسک ها معرفی شد و روابط متقابل علی و معلولی میان ریسک های منابع انسانی به عنوان یکی از این شاخص های تحلیل، با به کارگیری تکنیک دیمتل فازی شناسایی شد. در گام نهایی نیز سطوح تخمینی ریسک ها با توجه به شاخص های تحلیل مقایسه شده و ریسک های منابع انسانی با توجه به این پنج شاخص و با تکنیک مشابهت فازی رتبه بندی شد. نتایج تحقیق نشان داد ریسک های عملیاتی منابع انسانی بیشترین مجموع تاثیرگذاری و تاثیرپذیری را در شبکه ارتباطات متقابل میان ریسک ها دارند و نسبت به سایر حوزه های اصلی چهارگانه ریسک های منابع انسانی از بالاترین اولویت با توجه به شاخص های تحلیل برخوردارند.

مدیران مناسب سازمان های امروزی، مدیرانی هستند که علاوه بر برخورداربودن از مهارت های فردی و تکنیکی بالا، از هوش فرهنگی و عاطفی مناسبی نیز برخوردار باشند، بنابراین، هدف این تحقیق، مطالعه رابطه هوش فرهنگی با انگیزه توفیق طلبی مدیران در شرکت مخابرات استان خراسان رضوی است. تحقیق حاضر با توجه به هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی– همبستگی است. جامعه آماری کارکنان شرکت مخابرات منطقه استان خراسان رضوی بود و نمونه ای به حجم 60 نفر بر اساس فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. دو پرسشنامه برای سنجش هوش فرهنگی و ویژگی توفیق طلبی به کار گرفته شد. با اجرای آزمون همبستگی و رگرسیون چندگانه فرضیه های تحقیق آزمون شد. یافته ها نشان داد، میان الگوی چهارعاملی هوش فرهنگی (شامل هوش شناختی، هوش فراشناختی، هوش انگیزشی و هوش رفتاری) و انگیزه توفیق طلبی مدیران رابطه وجود دارد. همچنین، از میان چهار بعد هوش فرهنگی، ابعاد رفتاری و انگیزشی در سطح تشخیص 0.05 با توفیق طلبی رابطه علی نشان دادند. نتایج این تحقیق می تواند در شناسایی ویژگی های مورد نیاز برای افرادی که در تعامل های چندفرهنگی درگیرند، به کار گرفته شود و ایده جدیدی برای مطالعه های دانشگاهی و تجربه های عملی در حوزه فرهنگ مطرح کند.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل تاثیر مدیریت تنوع بر پیامدهای رفتاری (رضایت شغلی، درگیری شغلی، رفتارهای شهروندی سازمانی، قصد ترک خدمت و جذب کارکنان مستعد) با تاکید بر نقش تعدیل کنندگی انواع فرهنگ سازمانی انجام گرفته است. نمونه آماری این پژوهش بر مبنای فرمول کوکران 383 نفر از کارکنان چهار شرکت فولاد استان یزد بوده است که به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه های محقق ساخته و استاندارد مدیریت تنوع، فرهنگ سازمانی و پیامدهای رفتاری با پایایی (و روایی همگرا) 0.91 (0.81)، 0.96 (0.53)، 0.83 (0.54) جمع آوری شده است و تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با روش مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر PLS توسط نرم افزار Smart-PLS2 انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد مدیریت تنوع و استراتژی های آن بر پیامدهای رفتاری شامل رضایت شغلی، درگیری شغلی و رفتارهای شهروندی سازمانی و جذب کارکنان مستعد تاثیر مثبت و بر قصد ترک خدمت کارکنان تاثیر منفی گذاشته است. مدیریت تنوع فعال نیز برخلاف مدیریت تنوع واکنشی و مطیعانه، بر همه پیامدهای رفتاری تاثیر معنادار گذاشته است.همچنین، نقش تعدیل کنندگی فرهنگ سازمانی نتیجه ای و تیمی تایید شد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر توانمندسازی کارکنان بر توسعه سازمانی با نقش میانجی گری حمایت سازمانی ادراک شده در دانشگاه شیراز بود. روش تحقیق توصیفی همبستگی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری بود.جامعه آماری همه کارمندان زن و مرد (1044 نفر) دانشگاه شیراز و روش نمونه گیری، تصادفی ساده بود. به منظور انجام دادن پژوهش، از بین کارمندان دانشگاه یادشده، نمونه ای به حجم 122 نفر انتخاب شد. ابزار پژوهش مقیاس های توانمندسازی کارکنان، حمایت سازمانی ادراک شده و توسعه سازمانی بود، که پس از محاسبه روایی و پایایی آن، بین نمونه توزیع و گرد آوری شد. داده ها با نرم افزارهای SPSS و Lisrel، و با روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته ها نشان داد بین توانمندسازی کارکنان، حمایت سازمانی ادراک شده و توسعه سازمانی رابطه معناداری وجود دارد.توانمندسازی کارکنان به طور مستقیم بر توسعه سازمانی تاثیر معناداری دارد.توانمندسازی کارکنان به طور مستقیم بر حمایت سازمانی ادراک شده تاثیر معناداری دارد. حمایت سازمانی ادراک شده تاثیر مثبت و معناداری بر توسعه سازمانی دارد.همچنین، توانمندسازی کارکنان با میانجی حمایت سازمانی ادراک شده، بر توسعه سازمانی به طور غیرمستقیم تاثیری معنادار می گذارد. در نهایت، توانمندسازی کارکنان می تواند به طور مستقیم توسعه سازمانی را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین، توانمندسازی کارکنان می تواند به طور مستقیم حمایت سازمانی ادراک شده را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به این دو نتیجه، توانمندسازی کارکنان به طور غیرمستقیم و با واسطه حمایت سازمانی ادراک شده می تواند توسعه سازمانی را تحت تاثیر قرار دهد.

بعد از گذشت سال ها از انجام دادن اصلاحات در بخش دولتی، همچنان پرسش های زیادی در خصوص تاثیر رفتارهای رهبری در سازمان های دولتی وجود دارد. هدف این پژوهش، بررسی رابطه رهبری تحول آفرین با رفتارهای شهروندی سازمانی با تاکید بر نقش انگیزه خدمات عمومی و شفافیت اهداف است. جامعه آماری این تحقیق شامل همه 720 پرستار بیمارستان های دولتی شرق استان گلستان بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 250 نفر برآورد شد که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده ها با چهار پرسشنامه رفتارهای شهروندی سازمانی ارگان، رهبری تحول آفرین باس و آولیو، پرسشنامه انگیزه خدمات عمومی، و شفافیت اهداف ریتز و همکاران گردآوری شد. در این مطالعه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای همه متغیرها بیشتر از 0.7 است که نشان دهنده قابلیت اعتماد و پایایی بالای ابزار است. روش این تحقیق توصیفی- همبستگی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری است. داده ها با نرم افزار لیزرل تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد رهبری تحول آفرین با رفتارهای شهروندی سازمانی از طریق شفافیت اهداف و انگیزه خدمات عمومی ارتباط دارد. همه رابطه ها در مدل به جز رابطه شفافیت اهداف و انگیزه خدمات عمومی تایید شد.

هدف این تحقیق توصیفی- همبستگی بررسی تاثیر ابعاد فرهنگ سازمانی بر میزان نوآوری سازمانی در شرکت های تجاری کشاورزی بود. جامعه آماری این تحقیق را 280 نفر از کارشناسان شرکت های تجاری کشاورزی در استان زنجان تشکیل دادند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، نمونه ای 200 نفری از آنان با روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شد. برای گردآوری داده ها پرسشنامه های استاندارد به کار گرفته شد. روایی محتوایی پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان تایید شد و روایی سازه و پایایی ترکیبی ابزار تحقیق نیز از طریق بررسی مدل اندازه گیری و پس از انجام دادن اصلاحات لازم به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها روش چندمتغیره مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. بر اساس نتایج، فرضیه های تحقیق تایید و نشان داده شد چهار بعد فرهنگ سازمانی شامل درگیرشدن در کار، سازگاری، رسالت و انطباق پذیری اثر مثبت و معنا داری بر متغیر وابسته نوآوری سازمانی در شرکت های تجاری کشاورزی استان زنجان می گذارند.با توجه به یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت بهبود فرهنگ سازمانی و ابعاد آن به طور مستقیم به تقویت و توسعه نوآوری سازمانی در شرکت های تجاری کشاورزی منجر می شود.

پژوهش حاضر به منظور طراحی پرسشنامه فرهنگ سازمانی سازمان های آموزشی و سنجش اعتبار و پایایی آن انجام گرفت. پرسشنامه اولیه با مطالعات نظری و بر اساس الگوی فرهنگ سازمان های آموزشی (EOCM)، که حاصل پژوهشی کیفی توسط پژوهشگر بوده است، با 66 گویه طراحی شد. در اجرای آزمایشی 5 گویه به دلایلی از جمله کم بودن ضریب همبستگی حذف شد. در مرحله نهایی، پرسشنامه با 61 گویه در جامعه آماری شامل 189 نفر کارکنان آموزش وپرورش استان خراسان جنوبی اجرا شد. مقدار KMO=0.798 و معناداربودن آزمون بارتلت P=0.0001 نشان دهنده توجیه پذیربودن اجرای تحلیل عاملی در این مطالعه بود. پایایی پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ با نرم افزار SPSS و نیکویی برازش ساختار پرسشنامه و زیر مولفه های آن به روش محاسبه ضرایب تحلیل عاملی تاییدی و با نرم افزار Amos18 انجام گرفت. در مرحله نهایی ضرایب همبستگی گویه ها و ضرایب عاملی، معیار حذف گویه ها نامناسب قرار گرفت. 5 گویه با ضریب همبستگی کمتر از 0.4 و 2 گویه به دلیل کاهش یافتن تعداد گویه ها در شاخص و عدم کفایت برای تحلیل عوامل حذف شدند. یافته های مطالعه حاضر نشان داد پرسشنامه با 54 گویه با آلفای کرونباخ 0.97 پایایی خوبی دارد و تحلیل عاملی تاییدی نیز نشان دهنده برازش خوب ساختار پرسشنامه و الگوی نهایی (GFI=0.895 و RMSEA=0.08) بود.

رهبری خدمتگزار نوعی رهبری است که تمایلات و منافع شخصی خود را کنار می گذارد و در پی تحقق نیازهای فیزیکی، عاطفی و معنوی دیگران برمی آید. با توجه به این تعریف انتظار می رود رهبری خدمتگزار پیامدهایی مثبت ایجاد کند. هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر سازمانی رهبری خدمتگزار در دانشگاه زنجان است. در این تاثیر رهبری خدمتگزار بر هشت متغیر رفتاری اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه زنجان آزمون شده است. بدین منظور پرسشنامه ای برای سنجش این متغیرها طراحی شد و پس از اطمینان از پایایی و روایی به وسیله تحلیل عاملی تاییدی، در میان نمونه ای متشکل از 200 نفر از اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه زنجان که به طور تصادفی انتخاب شده بودند، توزیع شد. روش تحقیق توصیفی– همبستگی و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که رهبری خدمتگزار اثر مثبت و معنادار بر بروز متغیرهای عجین شدن با شغل، امید، عزت نفس سازمانی، تعهد سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی، و اثر منفی و معنادار بر قصد ترک خدمت اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه زنجان می گذارد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع ساختاری کارآفرینی سازمانی در وزارت ورزش و جوانان انجام گرفته است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر استراتژی توصیفی- پیمایشی و به روش آمیخته نوع اول (کیفی و کمی) انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران فعلی و سابق وزارت ورزش و خبرگان دانشگاهی بوده است. در بخش کیفی این تحقیق، نمونه گیری هدفمند به کار گرفته شد که با مصاحبه با 13 نفر از اعضای جامعه اشباع حاصل شد. در بخش کیفی پژوهش و به منظور شناسایی موانع ساختاری کارآفرینی سازمانی، تکنیک تحلیل محتوای کیفی و کدگذاری های باز و محوری، و در بخش کمی تکنیک AHP اجرا شد. با تحلیل داده های کیفی شامل هفت مانع ساختاری کارآفرینی سازمانی در وزارت ورزش و جوانان به ترتیب، موانع سیستم تحقیق و توسعه (با وزن 0.256)، سیستم ارزیابی عملکرد (با وزن 0.172)، سیستم پاداش (با وزن 0.152)، تصمیم گیری (با وزن 0.132)، راهبرد (با وزن 0.104)، سیستم مالی (با وزن 0.095) و ساختار سازمانی (با وزن 0.088) می باشند. پیشنهاد می شود در برنامه های اجرایی مواردی مانند واگذاری اختیارات بیشتر به کارکنان، ترغیب افراد به بیان نظرهای نو و خلاقانه، ایجاد فضای رقابت توام با حس اعتماد در سازمان مد نظر قرار گیرد.

امروزه فرهنگ سازمانی به عنوان یک زیرساخت، نقش بسیار کلیدی در پیاده سازی مدیریت دانش در هر سازمان دارد. تحقیق حاضر برای بررسی تاثیر توانمندسازی بر تسهیم دانش بین کارکنان با درنظرگرفتن نقش فرهنگ سازمانی مشارکتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر کارکنان اداری دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات به تعداد 700 نفر بود و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 248 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. برای گردآوری داده ها پرسشنامه به کار گرفته شد که پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ و شاخص CR و روایی آن با روش های روایی محتوا، روایی همگرا و واگرا تایید شد. تجزیه وتحلیل داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار3.2.6 SmartPLS انجام گرفت. نتایج نشان داد توانمندسازی کارکنان بر فرهنگ سازمانی مشارکتی (با ضریب 0.52) تاثیر مثبت و معنادار دارد.همچنین، فرهنگ سازمانی مشارکتی بر تسهیم دانش کارکنان (با ضریب 0.92)، و توانمندسازی کارکنان بر تسهیم دانش (با ضریب 0.64) تاثیر معنادار می گذارند.به عبارت دیگر، موفقیت سازمان در اجرای هر استراتژی از جمله تسهیم دانش تا حد زیادی به توانمندسازی کارکنان بستگی دارد. در نهایت، اثرگذاری فرهنگ سازمانی مشارکتی بر تسهیم دانش در یک سطح و از طرفی تعداد افراد کارکنان دانشکده ها در سطح سازمانی بررسی شد. تاثیر کمی تعداد کارکنان بر افزایش تسهیم دانش با مدل سازی چندسطحی و نرم افزار HLM تایید شد.

یکی از مطالبات جامعه ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، استقرار ارزش های اسلامی در همه شئون جامعه به ویژه تصمیم گیری های حوزه های اقتصادی و بازرگانی است. با نگاهی به متون نظری تصمیم های آمیخته بازاریابی که شامل محصول، قیمت، ترفیع و توزیع است، مشاهده می شود این منابع آکنده از آموزه های غربی است که در اغلب موارد در عمل نیز سرلوحه اقدامات مدیران بنگاه های اقتصادی قرار می گیرد. هدف اصلی در آموزه های غربی کسب حداکثر سود و سهم بازار است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. در این پژوهش با مطالعه آیات قرآن کریم و سیره پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) و نظرهای اندیشمندان اسلامی، ارزش های مطرح در تصمیم های آمیخته بازاریابی که بر پایه اصول اعتقادی اسلام از جمله اصل توحید، عدالت، امانت و حلیت قرار دارند، استخراج شد، تا با معرفی آن ها در سیاست گذاری های آمیخته بازاریابی مساعدت شود.