تحقیقات نظام سلامت حکیم (حکیم)
سال:1383 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:9

مقدمه: امروزه با بهبود تست های غربالگری اهدا کنندگان خون، بهبود روش های نوترکیبی و ابداع روشهای مولکولی و ویروس زدایی، خطر انتقال عفونت از طریق کنسانتره فاکتورهای انعقادی کاهش یافته است. ولی نگرانی تازه ای که برای افراد هموفیل به تازگی به وجود آمده است پیدایش مهار کننده فاکتور VIII انعقادی است. بیماران هموفیل A دارای مهار کننده، دچار خونریزی های شدیدتری می شوند و درمان آنها بسیار مشکل تر و هزینه بردارتر است و باعث بستری شدن طولانی مدت بیماران در بیمارستان و بعضا سبب مرگ آنها می گردد. هدف از انجام این تحقیق نشان دادن الگوی وجود مهار کننده در شمال شرق ایران و اثبات ضرورت غربالگری بیماران هموفیل A از نظر مهار کننده فاکتور VIII در سطح کشور می باشد. روش کار: حدود 140 بیمار هموفیل ثبت شده در خراسان وجود دارد که با کمک کانون هموفیلی خراسان جهت پرکردن پرسشنامه و اخذ نمونه خون به بیمارستان قائم مشهد دعوت شدند. از بین آنها 102 بیمار هموفیل A به بیمارستان مراجعه نمودند که اطلاعات و نمونه خون از آنها اخذ شد. نمونه خون وریدی آنها با نسبت 9 به 1 با سیترات سدیم g/dl 3.2 M) (0.109 بخوبی مخلوط گردید. و پس از تهیه پلاسما برای همه نمونه ها تست APTT Mix انجام شد و سپس تست بتسدا و تعیین تیتر مهار کننده انجام شد. یافته ها: در بین 102 بیمار هموفیل A تحت بررسی 20 نفر (19.6%) دارای مهار کننده بودند و 82 نفر (80.4%) فاقد آن بودند. حداقل تیتر مهار کننده B.U. 0.8 و حداکثر آن 6 B.U. بود. هیچکدام از 102 بیمار هموفیل از نظر وجود مهار کننده قبلا بررسی نشده بودند. بین سن و وجود مهار کننده در افراد هموفیل A از نظر آماری ارتباطی پیدا نشد (0.712 (P=.نتیجه گیری: همانند بیماران هموفیل A در سایر کشورها، برخی از بیماران هموفیل A در خراسان نیز دارای مهار کننده هستند (19.6%). لذا غربالگری تمام بیماران و انجام تست بتسدا هر 6 ماه یکبار برای پیگیری وضعیت بیماران دارای مهار کننده و آگاهی از بروز جدید مهار کننده در بیماران فاقد سابقه داشتن مهار کننده توصیه می گردد.

مقدمه: هایپرموبیلیتی (شلی مفصل) بیانگر افزایش محدوده حرکات طبیعی مفاصل، در غیاب بیماری زمینه ای بافت همبند است. با هدف بررسی شیوع و اشکال هایپرموبیلیتی مفصلی در دانش آموزان تهرانی، این مطالعه با طرح مقطعی در فاصله دی ماه 1380 تا اسفند 1381 انجام گرفت.روش کار: با نمونه برداری تصادفی چند مرحله ای، تعداد 1005 دانش آموز 6 تا 19 ساله تهرانی (شامل 504 پسر و 501 دختر) با میانگین سنی 3.25±12.39 سال در این مطالعه با معیار کارتر - ویلکینسون و بتیون از جهت شلی مفصلی ارزیابی شدند.یافته ها: از مجموع 1005 دانش آموز، تعداد 240 نفر (23.9%) هایپرموبایل بودند  Score>5)از معیار کارتر، ویلکینسون و بیتون(. شیوع هایپرموبیلیتی در دختران بطور معنی داری در مقایسه با پسران بالاتر بود )33.7% در برابر 14.1% با (P<0.0005. هایپرموبیلیتی شیوع بیشتری در گروه سنی پایین تر (12-6 سال) نسبت به گروه سنی بالاتر، (19-13 سال) داشت، )به ترتیب 27.2% در برابر 20.5% و (P=0.012 در بین افراد هایپرموبایل شایع ترین مفاصل شل بترتیب عبارت بودند از شست (97.9%)، آرنج (78.5%)، زانو (78.3%)، انگشتان دست (60.4%) و تنه (23.3%). بجز نسبت بالاتنه به پایین تنه در هیچیک از مقادیر بدنی بین دو گروه هایپرموبایل و غیر هایپرموبایل تفاوت محسوسی مشاهده نشد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد شیوع هایپرموبیلیتی ژنرالیزه مفصلی در دانش آموازان تهرانی بسیار بالاست که این یافته لزوم توجهات بالینی، به ویژه در نزد متخصصان روماتولوژیست، کودکان و سایر پزشکان را گوشزد می سازد. این شیوع بالا و نیز الگوی هایپرموبیلیتی در نمونه مورد مطالعه، به نوعی خاص جمعیت ایرانی است.

مقدمه: زمان انتظار بیمار برای دریافت خدمات سرپایی و زمان مشاوره (زمان ویزیت) پزشک برای ارایه خدمات و میزان رضایتمندی بیماران سرپایی از خدمات ارایه شده از مهمترین شاخص های اثربخشی خدمات بیمارستانی محسوب می شود. عدم توجه به این شاخص ها منجر به نقص ارایه خدمات و اعمال فشارهای جسمی و روانی بر بیماران و متعاقب آن، عدم رضایت آنها می گردد. این پژوهش توصیفی، موردی، مداخله ای، پیمایشی و کاربردی به منظور ارتقای میانگین زمان انتظار بیماران سرپایی برای دریافت خدمات سرپایی، زمان مشاوره (زمان ویزیت) پزشک برای ارایه خدمات و میزان رضایتمندی آنها از خدمات ارایه شده در بخش سرپایی بیمارستان رازی قزوین (وابسته به سازمان تامین اجتماعی) صورت گرفت.روش کار: در دو هفته اول اسفند سال 1380 در بخش سرپایی بیمارستان مذکور، 1336 نفر از افرادی که به دلایل مختلف نیاز به خدمات سرپایی داشته اند و به این بخش مراجعه کرده بودند به صورت تصادفی منظم از طریق پرسشنامه برای تعیین زمان انتظار، زمان مشاوره و رضایتمندی مورد بررسی قرار گرفتند. پس از تعیین وضعیت موجود و انجام مداخلات ارتقای کیفیت در دو هفته آخر خرداد سال 1381، به صورت تصادفی منظم 1270 نفر از مراجعه کنندگان به بخش سرپایی با همان پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند تا میزان ارتقای صورت گرفته مشخص گردد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفت. یافته ها: میانگین زمان انتظار بیمار برای دریافت خدمات سرپایی، زمان مشاوره پزشک و رضایت مندی بیماران از خدمات بیمارستانی به ترتیب از 162.18 دقیقه، 4.34 دقیقه و 3.37 از 5 امتیاز (درجه ضعیف رضایت مندی) به 128.43 دقیقه، 5.06 دقیقه و 3.84 از 5 امتیاز (درجه متوسط رضایت مندی) ارتقا یافته است.نتیجه گیری: با بکارگیری فنون مدیریت مشارکتی به ویژه گروه های بهبود کیفیت می توان ارتقای خدمات بیمارستانی و در نتیجه افزایش رضایت مندی بیماران از خدمات ارایه شده را تضمین نمود.

مقدمه: هدف از انجام مطالعه تعیین میزان آلودگی آنوفل ها به اسپروزوییت انگل مالاریا بوده است. به این منظور آلودگی پشه های ناقل و خون های انسانی آلوده به انگل مالاریا منطقه چابهار و ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان ایران به روش ملکولی Nested-PCR مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: در این مطالعه سر و سینه 1294 آنوفل ماده و 14 نمونه خون آلوده به انگل از دو پیک انتقال بیماری مالاریا در ماه های اردیبهشت - خرداد و مهر - آبان سال 1381 جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفت. شناسایی گونه های انگل به روشNested-PCR  با پرایمرهای اختصاص به جنس و گونه طراحی شده از بخش ssrDNA ژن ریبوزومال DNA و الکتروفورز محصولات PCR در ژل آگارز حاوی اتیدیوم بروماید انجام شد.نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که گونه غالب انگل مالاریا گونه پلاسمودیوم ویواکس می باشد. با این حال بخشی از نمونه های خون آلوده، دارای آلودگی توام به پلاسمودیوم فالسیپاروم و ویواکس بودند. در بین آنوفل های آزمایش شده فقط گونه آنوفل استفنسی با 0.22%، به گونه پلاسمودیوم ویواکس آلودگی نشان داد.نتیجه گیری: تشخیص آلودگی آنوفل ها به انگل مالاریا تا حد گونه بوسیله روش Nested-PCR برای اولین بار در ایران انجام می شود و نشان داد که این روش بسیار حساس، دقیق و کاربردی تر از سایر روش های تشخیصی می باشد و توصیه می شود در مطالعات اپیدمیولوژیک مالاریا در مناطق مختلف مالاریاخیز کشور به کار گرفته شود.

مقدمه: استفاده از کورتاژ تشخیصی در تمام دنیا بسیار رایج می باشد. هدف از این مطالعه مقایسه میزان اثر بخشی سالین باکتریواستاتیک با لیدوکایین بافر شده جهت ایجاد بی حسی موضعی در دهانه رحم بود.روش کار: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور بر روی 60 بیمار مراجعه کننده به بخش زنان و زایمان بیمارستان شریعتی در طی سالهای 80 و 81 که به طور تصادفی در دو گروه لیدوکایین بافر شده و یا سالین باکتریواستاتیک قرار گرفتند، انجام شد. میزان درد بیمار در حین عمل جراحی و 30 دقیقه پس از عمل با مقیاس باکس 21 امتیازی بررسی شد. از نرم افزار SPSS ویراست 11 جهت تجزیه و تحلیل آماری استفاده شد.نتایج: میزان درد در حین عمل جراحی و 30 دقیقه پس از عمل جراحی به طور معناداری در گروه سالین باکتریواستاتیک بیشتر از گروه لیدوکایین بافر شده بود )به ترتیب p=0.007 و p=0.001). چهار نفر از بیماران دریافت کننده لیدوکایین موضعی و 15 نفر از دریافت کننده های سالین باکتریواستاتیک به علت وقایع مرتبط با مداخله (عوارض یا عدم کفایت مداخله) از مطالعه خارج شدند.نتیجه گیری: به نظر می رسد با روش انجام کورتاژ تشخیصی در ایران و بیماران ایرانی استفاده از سالین باکتریواستاتیک نیز موثر نمی باشد و بهتر است از لیدوکایین یا مواد مشابه استفاده شود.

مقدمه: این مطالعه با هدف تعیین شیوع اضافه وزن و چاقی در دانش آموزان دختر و پسر مدارس راهنمایی و دبیرستان شهر تهران در سال تحصیلی 80-1379 انجام شد.روش کار: اطلاعات وزن، قد و نمایه توده بدن 2321 دانش آموز (1068 پسر و 1253 دختر) 16-11 ساله که به روش نمونه گیری خوشه ای از بین 51 مدرسه راهنمایی و دبیرستان مناطق 20 گانه آموزش و پرورش تهران، گردآوری شده بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. وزن و قد دانش آموزان اندازه گیری و نمایه توده بدن (BMI) محاسبه شد. اضافه وزن و چاقی به ترتیب بر اساس نمایه توده بدن بیشتر یا مساوی صدک 85 ام و 95 ام مقادیر اختصاصی سنی - جنسی بپا برگرفته از نمودارهای رفرانس NCHS/CDC2000 تعریف شد.نتایج: شیوع اضافه وزن و چاقی به ترتیب 21.1% و 7.8% بود. آزمون کای دو نشان داد که شیوع اضافه وزن در دختران (23.1% با فاصله اطمینان 95%: 25.4-20.8) به طور معنی داری بیشتر از پسران (18.8% با فاصله اطمینان 95%: 21.1-16.5) بود (p=0.01) این تفاوت بعد از تطابق برای سن نیز مشاهده شد1.26)  OR= با فاصله اطمینان0.02 ,1.03-1.55 :95%  (P=. تفاوت شیوع چاقی بین دختران و پسران، حتی بعد از تطابق برای سن، معنی داری نبود. رابطه معنی داری بین سن و خطر چاقی در دختران و پسران مشاهده نشد. بر اساس آزمون ویلکاکسون، میانه BMI در سنین مختلف هر دو جنس افزایش معنی داری را نسبت به مقادیر مربوطه در بررسی 10 سال پیش نشان داد (p=0.03) این تفاوت بین مطالعه حاضر و مقادیر رفرانس میانه فقط در دختران مشاهده شد (p=0.03).نتیجه گیری: به نظر می رسد اضافه وزن به ویژه در دختران دانش آموز تهرانی به صورت یک مشکل سلامت همگانی درآمده و نیازمند توجه فوری و جدی است.

مقدمه: زرده تخم مرغ مرغ های ایمن شده، منبع بسیار مهمی برای تولید آنتی بادی پلی کلنال می باشد آنتی بادی اختصاصی تولید شده در مرغ دارای مزایای فراوانی در مقایسه با دیگر آنتی بادی های تولید شده توسط پستانداران می باشد. این آنتی بادی می تواند به عنوان یک جایگزین مناسب بجای آنتی بادی تولید شده در سایر حیوانات آزمایشگاهی مطرح باشد. هدف از این مطالعه استفاده درمانی از آنتی بادی تولید شده در تخم مرغ بر علیه سم بوتولینیوم نوع A از طریق خوراکی در موش با استفاده درمانی از آن بوده است.روش کار: در این مطالعه آنتی بادی (IgY) بدست آمده از مرغ های ایمن شده علیه سم بوتولینوم مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تهیه آنتی بادی در مرغ در سه دوره و هر بار مقدار (20 µg) از توکسویید سم بوتولینوم در ادجوان ناقص فروند، مخلوط و به عضله سینه مرغ تخم گذار تزریق شد. آنتی بادی موجود در زرده تخم مرغ به وسیله روش های بیوشیمیایی (در دو مرحله) و اولتراسنتریفیوژ تخلیص گردید. یک روز قبل از شروع آزمایش، زرده تخم مرغ حاوی آنتی بادی علیه سم باکتری بوتولینوم در آب آشامیدنی موش های تحت مطالعه ریخته شد و وضعیت آنها در طی 120 ساعت بعدی مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که میزان IgY به ازای هر زرده تخم مرغ پس از استخراج 40 میلی گرم و پس از تخلیص کامل میزان (IgY) 20 میلی گرم بود. هم چنین نتایج بدست آمده حاکی از آن است که آنتی بادی می تواند حیوانات را در مقابل سم محافظت نماید.نتیجه گیری: این اولین گزارشی است که نشان می دهد این آنتی بادی می تواند در مقابل سم بوتولینوم اثر محافظتی داشته باشد.

مقدمه: افزایش سرانه مصرف آب در جوامع، کاربرد فاضلاب های صنعتی - بهداشتی تصفیه شده، جهت فعالیت های کشاورزی و آبیاری فضای سبز را توسعه داده است. سرعت و میزان جذب فلزات سنگین توسط خاک می تواند عامل مهمی در آلودگی خاک های کشاورزی که از پساب های صنعتی برای آبیاری استفاده می کنند، محسوب گردد. با توجه به افزایش احتمال آلودگی منابع آبهای زیرزمینی و خاصیت سرطان زایی این ترکیبات لزوم کنترل دقیق این منابع و راهکارهای حذف این ترکیبات احساس می گردد. روش کار: هدف از این تحقیق مطالعه بر روی دو ماده منعقد کننده فلزات سنگین می باشد تا مقادیر لازم جهت ایجاد شرایط مطلوب در حذف این ترکیبات از فاضلاب مورد مقایسه قرار گیرد. در این مطالعه با استفاده از دو ماده هیدروکسید کلسیم و هیدروکسید سدیم به منظور کنترل pH محیط و تشکیل هیدروکسیدهای فلزی در 96 نمونه، حاوی 50 میلی گرم بر لیتر کروم (6+)، کروم (3+)، نیکل و کادمیوم بصورت جداگانه با 6 غلظت و توسط دو نفر و در دو محل جداگانه مورد آزمایش قرار گرفت. با توجه به غلظت های اولیه معلوم مقدار غلظت باقیمانده پس از طی مراحل لخته سازی توسط روش استاندارد جارتست و از طریق دستگاه جذب اتمی بوسیله شعله تعیین مقدار گردید.نتایج: از بین نمونه های اندازه گیری شده غلظت 50 میلی گرم بر لیتر هیدرکسید کلسیم و 50 میلی گرم بر لیتر هیدرکسید سدیم با راندمان 80 تا 100 درصد بهترین شرایط در حذف کروم (6+)، کروم (3+)، نیکل و کادمیوم از محیط واکنش را داشته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که تاثیرات غلظت های 10 و 20 mg/l هیدروکسیدسدیم برای حذف کروم (6+)، غلظت های 50 و 100 mg/l برای حذف کروم (3+)، غلظت های 5 mg/l به بالا برای حذف نیکل و غلظتهای یک تا 5 و 50 تا 100 میلی گرم بر لیتر برای حذف کادمیوم معنی دار نبوده و در مقابل تاثیرات غلظت های 1، 5، 50 و 100 mg/l هیدروکسیدسدیم برای حذف کروم (6+)، غلظت های 1، 5، 10 و 20 mg/l برای حذف کروم (3+)، غلظتهای کمتر از 5 mg/l برای حذف نیکل و غلظت های 10 تا 20 میلی گرم بر لیتر برای حذف کادمیوم رابطه معنی داری وجود دارد (P<0.001)همچنین تاثیرات غلظت های 5 و 10 mg/l هیدروکسید کلسیم برای حذف کروم (6+)، غلظت های بیشتر از 10 mg/l برای حذف کروم (3+)، غلظت های 20 و 100 mg/l برای حذف نیکل و غلظت های یک و 20 mg/l برای حذف کادمیوم معنی دار نبوده و در مقابل تاثیرات غلظت های 1، 20، 50 و 100 mg/l هیدروکسیدکلسیم برای حذف کروم (6+)، غلظت های کمتر از 10 mg/l برای حذف کروم (3+)، غلظت های 1، 5، 10 و 50 mg/l برای حذف نیکل و غلظت های 5، 10، 50 و 100 mg/l برای حذف کادمیوم رابطه معنی داری وجود دارد (P<0.001).نتیجه گیری: کنترل PH یکی از ساده ترین روش های ممکن در حذف فلزات سنگین از فاضلاب های صنعتی محسوب شده که در رابطه با فاضلاب های خاص با یک یا چند فلز به خوبی قابل استفاده می باشد.