تحقیقات نظام سلامت حکیم
سال:1381 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:16

هدف کلی این پژوهش، بررسی وضعیت سلامت روان افراد 15 سال و بالاتر ساکن در مناطق روستایی و شهری استانهای کشور در سال 1378 بود. به این منظور 35014 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از بین افراد 15 سال و بالاتر خانوارهای کشور انتخاب و پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی به عنوان ابزار بررسی سلامت روان غربالگری اختلالات روانی بر روی آنها تکمیل گردید. در این مطالعه نمره برش، براساس مراجعه مجدد به یک زیر گروه 879 نفری از افراد با مصاحبه بالینی روانپزشکی طبق ملاکهای DSM-IV انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد با روش نمره گذاری سنتی، نمره 6 بعنوان نمره تشخیصی برش بود. بطور کلی 21 درصد افراد مورد مطالعه (25.9 درصد زنان و 14.9 درصد مردان (مشکوک به اختلال روانی بوده اند. بالاترین میزان شیوع اختلالات روانی در کشور مربوط به استان های چهار محال و بختیاری و گلستان به ترتیب با 38.9 و 37.3 درصد و پایین ترین میزان مربوط به استان یزد با 11.7 درصد بوده است. میزان شیوع اختلالات روانی در مناطق روستایی 21.3 درصد و در مناطق شهری 20.9 درصد بود. شیوع علایم افسردگی و اضطراب بیش از علائم اختلال جسمانی سازی و اختلال عملکرد اجتماعی بوده است. با استفاده از مصاحبه بالینی توسط پزشکان عمومی، 1.4 درصد افراد ساکن در خانوارهای مورد مطالعه دچار عقب ماندگی ذهنی، 1.2 درصد مبتلا به صرع و 0.6 درصد دچار اختلالات سایکوتیک بوده اند. یافته های این پژوهش همچنین نشان داد که میزان شیوع اختلالات روانی با سن همبستگی معنی داری دارد بدین معنی که با افزایش سن، میزان شیوع اختلالات روانی افزایش داشته است. میزان شیوع این اختلالات در افراد مطلقه و بیوه و متاهل، افراد بیکار و بازنشسته و زنان خانه دار بیش از سایر گروه ها بوده است.

باکتری ویبریوکلرا، ارگانیسم ایجاد کننده وبا از طریق آب و مواد غذایی منتقل می شود. از آنجا که مهمترین راه انتقال این باکتری به انسان آب می باشد لذا بررسی منابع آب برای جلوگیری از گسترش بیماری ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق آب آشامیدنی روستای فیض آباد و قمی از توابع شهرستان تایباد مورد بررسی قرار گرفت. جداساز این باکتری از طریق غنی سازی در آب پپتونه قلیایی و کشت در محیط TCBS Agarانجام شد.باکتری جدا شده از لحاظ فنوتیپی (اعم از شکل میکروسکوپی و خصوصیات بیوشیمیایی) با ویبریوکلرا بیوتایپ التور مطابقت داشت ولی با آنتی سرم پلی والانت ویبریوکلرا O1 آلگوتینه نشد، به همین دلیل باکتری ویبریوکلرا non-O1 شناسایی گردید. مقاومت باکتری در مقابل آنتی بیوتیک های متفاوت مورد بررسی قرار گرفت و مشاهده گردید که الگوی آنتی بیوگرام این باکتری مشابه بیوتایپ التور جدا شده از اپیدمیهای بنگلادش می باشد. این باکتری حساس به تتراسایکلین و مقاوم به آمپی سیلین و سیپروفلوکساسین بود.

وجود بعضی خصوصیات شخصیتی و روانی افراد از قبیل: سطح تحمل پایین، ناامیدی، رفتارهای ضد اجتماعی، احساس حقارت، وابستگی، اضطراب شدید و … می تواند زمینه اعتیاد را فراهم نماید. این پژوهش یک مطالعه پیمایشی است که به منظور تعیین خصوصیات شخصیتی معتادین به مواد مخدر در مرکز بازپروری شهر زاهدان انجام شده است. نمونه های این پژوهش را تعداد 132 نفر از معتادین مرکز بازپروری تشکیل می دهند. ابزار بررسی پرسشنامه بود که بصورت مصاحبه بالینی انجام شد. برای تعیین اعتبار علمی آن از روش اعتبار محتوی و پیش بینی و اعتماد علمی آن از روش آزمون مجدد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و تحلیلی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بیشتر معتادین در حد فاصل سن 18 تا 25 سالگی، تحصیلات پایین تر از دیپلم و سن شروع پایین بودند. 88% بیش از یک نوبت ترک اعتیاد، 40.9% معاینه روانپزشکی و 12% سابقه بستری در بخش های روانپزشکی را دارا بودند. با عنایت به یافته های پژوهش خصوصیات شخصیت مرزی، خود شیفته و ضداجتماعی بترتیب شایعترین خصوصیات شخصیتی معتادان بودند. 47.7% از معتادان هر سه نوع خصوصیات و 9% هیچکدام از خصوصیات شخصیتی فوق را نداشتند.

یکی از مهمترین اهداف رادیولوژی دستیابی به بهترین تصویر با حداقل پرتوگیری بیمار می باشد. بدون شک میزان دوزجذبی بیمار رامی توان با رعایت قوانین و اصول حفاظتی محدود نمود و تقلیل داد. تصاویر با کیفیت نامناسب و تکرار رادیوگرافی از جمله عوامل افزایش دهنده دوز جذبی بیمار می باشند. مطالعه حاضر به ارزیابی میزان رعایت قوانین حفاظتی و تناسب برخی عوامل مؤثر بر کیفیت تصویر در 51 مرکز رادیولوژیکی تابع دانشگاه علوم پزشکی تهران در رابطه با چگونگی رعایت اصول و قوانین حفاظت در برابر پرتو، مطابقت با موازین استاندارد مربوط به اتاق رادیوگرافی، اتاق تاریکخانه، علائم هشدار دهنده، پوشش های حفاظتی و امور مربوط به پرسنل تخصیص یافته است. با توجه به بررسی بعمل آمده در این پروژه ملاحظه گردید که هیچیک از مراکز دارای تاریکخانه استاندارد و علائم هشدار دهنده کافی نمی باشد. در 89 درصد این مراکز هیچگونه بایگانی پرونده ها درباره حفاظت پرسنل از تابش وجود نداشت. در رابطه با اتاق رادیوگرافی به میزان 82درصد، و پوشش حفاظتی 77 درصد، و عدم نشت پرتو به میزان 37 درصد دارای اشکال و نقص بودند. با توجه به یافته های حاصل نتیجه گرفته می شود تعداد زیادی از بخشهای رادیوگرافی در سراسر کشور بدون نظارت کافی فعالیت می کنند، لذا لزوم پایش دوره ای و رعایت قوانین و موازین حفاظتی بیش از پیش محرز می گردد.

در یک بررسی مقطعی به منظور تعیین وضع تغذیه و عوامل مؤثر بر آن در زنهای باردار، کلیه زنهای باردار (235 نفر) 15 تا 45 سال (به جز زنهای افغانی) که جهت زایمان به بیمارستان شهید دکتر مفتح ورامین مراجعه کردند، مورد مطالعه قرار گرفتند. وضع تغذیه زنهای باردار براساس وزن، قد و نمایه توده بدن (BMI) تعیین گردید و اطلاعاتی شامل عوامل تن سنجی، نوع زایمان، تعداد بارداری، تحصیلات، وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی و قد و وزن با استفاده از پرسشنامه (مصاحبه حضوری) اخذ شد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که از نظر وضعیت زایمان، 24.6 درصد از زنهای باردار در معرض خطر بودند، 10 درصد از آنها سقط جنین کرده و 14.6 درصد با عمل جراحی (سزارین) وضع حمل کردند. از نظر سن جمعاً 26.6 درصد از زنهای باردار در معرض خطر بودند. 11.9 درصد با سن کمتر از 19 سال و 14.7 درصد با سن بالای 35 سال. سن زنهای سزارین شده بالاتر از زنهای باردار با زایمان طبیعی بود (0.003p<). در این بررسی 54.5 درصد نوزادانی که دچار مرگ و میر شدند، سن مادرانشان کمتر از 20 سال بود. تعداد بارداری ها در 28 درصد زنهای باردار بیشتر از 5 بار و فاصله زایمان با زایمان قبلی در 38.5 درصد از زنهای باردار از 2 سال کمتر بود. وزن زنهای سزارین شده بیشتر از وزن زنهای با زایمان طبیعی بود (0.02p<). قد زنهای باردار سقط جنینی نیز به طور معنی دار (0.02p<) کمتر از زنهای باردار با زایمان طبیعی و بر اساس BMI، در مجموع 2.8 درصد دچار کم وزنی یا لاغری، 49.4 درصد در دامنه طبیعی و 47.8درصد چاق بودند. بیشترین درصد لاغری در زنهای باردار که سقط جنین کرده بودند و بیشترین درصد چاقی در زنهای باردار سزارینی مشاهده شد. در این مطالعه، در بین تمام متغیرهای مستقل مربوط به مادر که نسبت به متغیر وابسته نمایه توده بدن در نظر گرفته شد، در معادله رگرسیون گام به گام، به ترتیب متغیرهای درآمد متوسط، سن مادر و نوع زایمان بصورت سزارین دارای اثر معنی داری بر متغیر وابسته بهBMI بودند.

هدف از این مطالعه بررسی مقایسه اثربخشی فلوکستین و کلومی پرامین در درمان کودکان و نوجوانان مبتلا به وسواس فکری و عملی بود. بدین منظور 21 پسر و 9 دختر 17-7 ساله از مراجعین به درمانگاه اطفال بیمارستان روزبه که براساس ملاکهای تشخیصی DSM-IV و تشخیص روانپزشک کودک و نوجوان، مبتلا به وسواس فکری و عملی بودند، انتخاب شدند. نمونه ها به صورت تصادف در دو گروه 15 نفری جایگزین شدند. گروه اول که شامل 11 پسر و 4 دختر، جهت درمان فلوکستین با دوز 60-20 میلی گرم در روز دریافت کردند و گروه دوم شامل 10پسر و5 دختر، تحت درمان با کلومی پرامین با دوز 100-25 میلی گرم در روز طی یک کارآزمایی بالینی دو سویه بی خبر قرار گرفتند. برای هر دو گروه پرسشنامه های وسواس مادزلی و ییل براون قبل از شروع درمان، پس از دو هفته، چهار هفته و در خاتمه درمان (هفته هشتم) تکمیل شد. نتایج با استفاده از آزمون t زوج و آزمون ویلکاکسن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در گروه فلوکستین میانگین تغییر نمرات مادزلی و ییل براون پس از هشت هفته به طور قابل توجهی در مقایسه با وضعیت اولیه کاهش یافته است و به ترتیب به 4.8 (0.0001=p) و 8.3 (0.0001=p) رسیده، همچنین در گروه کلومی پرامین نیز میانگین تغییرنمرات مادزلی و ییل براون پس از هشت هفته به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافته است (به ترتیب 6.3، 0.0001=p و 9.6، 0.0001=p). نتایج این پژوهش نشان داد که کارآیی دو داروی فلوکستین و کلومی پرامین در درمان کودکان و نوجوانان مبتلا به وسواس فکری و عملی مشابه می باشد، گرچه فلوکستین و کلومی پرامین در درمان پسران مبتلا به اختلال مذکور موثرتر است.

این مطالعه به منظور تعیین حرارت و رطوبت مناسب جهت نگهداری آزمایشگاهی عقرب ها به منظور استحصال بیشتر سم انجام گرفت. بدین جهت تأثیر چهار دامنه دمایی 29-25، 34-30، 39-35 و 44-40 درجه سانتی گراد در شرایط رطوبت 60-50 و 70-60 درصد بر بقای سه گونه مهم از عقرب های ایران (M.eupeus,H.lepturus وA.crassicauda) در شرایط نگهداری آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. عقربهای هر گونه بصورت تصادفی به هشت گروه تقسیم شدند. در مورد گونه H.lepturus هر گروه شامل 18 عقرب و در مورد گونه های M.eupeus و A.crassicauda هر گروه شامل 16 عقرب بود که پس از قرارگرفتن در لانه های مناسب نگهداری انفرادی عقرب، به قفس های آزمایشگاهی (مجهز به دستگاههای کنترل کننده دما، رطوبت و طول روز) منتقل گردیدند. در طول بررسی بجز دما و رطوبت سایر فاکتورهای محیطی مانند طول روز، نوع و تغدیه و تناوب آن برای عقربهای موجود در هر قفس ثابت نگهداشته شد. نتایج این مطالعه نشان داد که تلفات سه گونه عقرب بررسی شده، در شرایط رطوبت ثابت با افزایش دما، و در هر دامنه دمایی با کاهش رطوبت نسبی افزایش می یابد. عقربهای H.lepturus در دمای 29-25 درجه سانتی گراد و رطوبت 70-60 درصد و گونه های M.eupeus و A.crassicauda در دو دامنه دمای 29-25 و 34-30 درجه سانتی گراد (و در دو شرایط رطوبتی مورد بررسی) حداقل تلفات راداشته اند. بنظر می رسد شرایط حرارت و رطوبت فوق (در مقایسه با سایر شرایط بررسی شده)، جهت نگهداری این سه گونه عقرب در آزمایشگاه که به منظورهای مختلف مانند انجام مطالعات زیستی، تست حساسیت، تکثیر، استحصال بهینه سم از عقربها و غیره صورت می گیرد، مناسب باشد.

هدف اصلی از اجرای این طرح (مداخله تغذیه ای از نوع توصیفی، تحلیلی) تعیین اثر مداخله آموزش تغذیه بر وضع تغذیه کودکان 48-6 ماهه خانوارهای حاشیه نشین شهر کرمان در منطقه شهید باقدرت جوپاری بود. داده ها در منطقه آزمایش و منطقه شاهد با استفاده از روشهای تکمیل پرسشنامه، معاینات بالینی تغذیه ای و اندازه گیری های تن سنجی از هر دو جمعیت آزمایش و شاهد در آغاز و پایان مداخله گردآوری گردید. برنامه آموزش بهداشت تغذیه با توجه به یافته های بدست آمده از گردآوری داده های پایه و در جمعیت آزمایش به مدت 2 سال و نیم اجرا شد. ارزشیابی مداخله در حال انجام پس از 2 سال آموزش مادران با بررسی تغذیه کودکان 35-24 ماهه انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده های پایه نشان داد که سوء تغذیه پروتئین ـ انرژی یکی از مشکلات عمده تغذیه ای کودکان 48-6 ماهه در هردو منطقه آزمایش و شاهد بود. میزان آگاهی، نگرش و کارست تغذیه ای خوب مادران ناکافی بود و با عوامل اجتماعی ـ اقتصادی ارتباط داشت. ارزشیابی مداخله در حال اجرا در منطقه آزمایش نشان داد درصد کودکان 35-24 ماهه ای که واپس ماندگی رشد داشتند نسبت به پیش از مداخله کاهش داشت (0.03<P) و وضعیت متغیرهای درآمد سرانه خانوار (0.0001<P)، فاصله تولد با کودک قبلی (0.025<P)، مدت تغذیه انحصاری با شیرمادر (0.01<P)، سن آغاز خوراکیاری (0.025<P)، و ترتیب صحیح وارد کردن غذای کمکی (0.01<P)، بهبود پیدا کرده بود. بررسی اثر هر متغیر در کنار متغیرهای دیگر نشان داد که سواد مادر و آموزش تغذیه مهمترین عوامل مؤثر بر نمایه قد برای سن و وزن هنگام تولد و سواد مادر مهمترین عوامل مؤثر بر نمایه وزن برای قد این کودکان بودند. تجزیه تحلیل نهایی نیز نشان داد که پس از مداخله، بهبود قابل ملاحظه ای در وضعیت آگاهی مادران و مصرف نوع اولین خوراکیار و سن از شیر مادرگیری کودکان 48-6 ماهه در منطقه آزمایش بوجود آمده است (0.0001<P). بنابراین با توجه به یافته های بدست آمده می توان گفت که آموزش تغذیه اجرا شده در جمعیت آزمایش توانسته است آگاهی تغذیه ای مادران را افزایش دهد و تا حدودی در بهبود وضع تغذیه و رشد کودکان مورد مطالعه در این منطقه مؤثر باشد.

اثر عصاره دانه خاکشیر و داروی نیکلوزاماید بر روی هیمنولپیس نانا در دو مرحله In vitro و In vivo مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله In vitro غلظتهای مختلف عصاره هیدورالکلی دانه خاکشیر (63.51، 57.16، 50.81، 44.46، 38.11، 31.76، 25.4، 19.05، 12.70، 6.35 میلی گرم/ میلی لیتر آب مقطر) که به روش خیساندن تهیه گردیده و غلظتهای (50، 40، 30، 20، 10میلی گرم/میلی لیتر) نیکلوزاماید در آب مقطر بر روی کرمهای بالغ خارج شده از روده موش سفید سوری (30 کرم برای هر غلظت) بر روی لام های مقعر اثر داده شد و میانگین زمان کشته شدن کرم ها در هر غلظت توسط کرنومتر تعیین گردید. در گروه کنترل بجای عصاره و نیکلوزاماید از سرم فیزیولوژی استفاده شد. زمان کشته شدن کرم ها درغلظت 50.81 میلی گرم/ میلی لیتر عصاره (3.55 دقیقه) با اثر غلظت 40 میلی گرم / میلی لیتر نیکلوزاماید (3.61 دقیقه) نزدیک بهم بود. انگلهای گروه کنترل پس از 24 ساعت زنده باقی مانده بودند. در مرحله دوم In vivo هر کدام از غلظتهای عصاره (50.8 میلی گرم/ میلی لیتر) و نیکلوزاماید (40 میلی گرم/ میلی لیتر) به 30 موش آلوده به هیمنولپیس نانا به مدت یک هفته (روزانه 0.3 میلی لیتر به هر موش) خورانده شد. به موشهای کنترل بجای عصاره و دارو، سرم فیزیولوژی داده شد. در خاتمه درمان، موشها از بین برده شده وجهت هرگونه آلودگی ارزیابی گردیدند. پس از 7 روز درمان عصاره و دارو به ترتیب 63.7 و 90 درصد در درمان موشهای آلوده مؤثر بودند. میزان بهبودی که با ادامه یک هفته دیگر درمان به ترتیب به 76.6 و 96.6 درصد افزایش یافت، نشان داد که عصاره تأثیر کمتری در درمان دارد. همچنین درمان موشهای آلوده با غلظت های 63.51 میلی گرم/میلی لیتر عصاره به مدت یک و دو هفته میزان بهبودی را افزایش داده و به ترتیب به 86.6 و 90 درصد رسانید.بنابراین تجویز عصاره هیدورالکلی دانه خاکشیر با غلظت 63.51 میلی گرم / میلی لیتر و بصورت تک دوز روزانه می تواند موشهای آلوده به هیمنولپیس نانا را درمان کنند.

در طی ورزش زیربیشینه، سطح اسید لاکتیک خون، تقریباً به همان اندازه سطح استراحت باقی می ماند. در حالیکه در ورزش بیشینه، تولید اسیدلاکتیک افزایش می یابد، نقطه ای که اسید لاکتیک شروع به افزایش می نماید را اصطلاحاً آستانه بی هوازی می نامند. این مطالعه به منظور تعیین آستانه بی هوازی درطی ورزش انجام گرفت. 15 نفر ورزشکار داوطلب 26-23 ساله انتخاب شدند که بروی دوچرخه ارگومتر پدال زدند، در پایان هر دوره سه دقیقه ای نمونه خون گرفته شد و بارکاری دوچرخه 25 وات افزایش یافت و پارامترهای تنفسی بصورت کامپیوتری توسط ارگورسپیرومتر اندازه گرفته شد. نتایج نشان داد که در طی ورزش حجم اکسیژن مصرف شده و دی اکسید کربن تولید شده رو به افزایش رفت، در ابتدا افزایش ایندو متناسب با هم بودند و لیکن از دقیقه نهم به بعد حجم دی اکسیدکربن تولید شده بیش از اکسیژن مصرف شده افزایش یافت و در فاصله دقیقه نهم و دوازدهم دو منحنی از هم فاصله گرفتند و این در واقع همان آستانه بی هوازی است که در این مطالعه با استفاده از تغییرات افزایشی در حجم دی اکسید کربن تولید شده حاصل از ورزش بیشینه و تغییر شیب خطوط رگرسیون درمنحنی VCO2 وVO2 بدست آمد.

آسیت کیلوس در دوره نوزادی نادر بوده که علت آن دقیقاً مشخص نمی باشد. بیماری که گزارش می نمائیم نوزاد پسری است با سابقه پلی هیدرآمینوس مادر که با اتساع شکم در هفته 36 داخل رحمی به طور طبیعی متولد شده است. تنها نکات مثبت درمعاینه وجود آسیت و هیدروسل دو طرفه بود. پاراسنتز مایع آسیت مایع شیری رنگ حاوی تری گلیسرید بالا را نشان داد و بررسی رادیوگرافی تنها وجود مایع آسیت رامشخص نمود. با رد انسداد داخل شکمی و تشخیص آسیت کیلوس برای بیمار شیر خاص حاوی چربی با زنجیره متوسط " پرژستمیل" از هفته دوم پس از تولد شروع شد و بتدریج از میزان مایع آسیت درون شکم کاسته گردید و پیگیری بیمار تا یک سال بعد رشد و نمو طبیعی و عدم برگشت آسیت رانشان داد. پیش آگهی این بیماری در اکثر موارد در دوره شیرخوارگی خوب می باشد و به درمان طبی پاسخ می دهد.