سلامت روان کودک (روان کودک)
سال:1396 | دوره:4 | شماره:1 |تعداد مقالات:14

ناتوانی، کمتوانی، معلولیت: تمایزات معنایی و مفهومیمتاسفانه برخی از اصطلاحات خاص مربوط به اختلال های مرضی کودک در کتاب های مختلف توسط مترجمان غیرمتخصص در حوزه کودکان با نیازهای ویژه، کاملا اشتباه معادل گذاری و رواج پیدا کردند که با روح و مفهوم اختلال ها و اصصطلاحات مغصایرت دارند. بدین ترتیب از یک سو اصطلاحاتی مانند عقب ماندگان ذهنی، معلولان ذهنی، ناتوانی ذهنی، ناتوانی عقلی، کم توانی عقلی و یا هوشی که در آنها به هیچ وجه تمایزات معنایی و مفهومی بین ناتوانی، کم توانی، و معلولیت در نظر گرفته نشده است...

زمینه و هدف: اختلال اضطراب اجتماعی یکی از مهم ترین علل سازش نایافتگی های دانش آموزان است. هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر آموزش مهار توجه بر سو گیری توجه و حساسیت اضطرابی دانش آموزان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بود.روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر 14 ساله با نشانگان اختلال اضطراب اجتماعی شهرستان شاهرود در سال تحصیلی 96-1395 بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تعداد 30 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای دهی شدند. هر دو گروه قبل از اجرای آموزش مقیاس ه ای کانون توجه (وودی، چامبلس، و گلاس، 1997)، اضطراب اجتماعی (کانور، 2000)، و حساسیت اضطرابی (تیلور و کاکس، 1998) را تکمیل کردند. گروه آزمایش طی 8 جلسه یک ساعته تحت آموزش مهار توجه قرار گرفتند اما گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکردند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس یک متغیره استفاده شد.یافته ها: تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد نمرات گروه آزمایش در مقایسه با نمرات گروه گواه در متغیر حساسیت اضطرابی و سوگیری توجه به طور معنادار کاهش یافته است (p<0.05).نتیجه گیری: آموزش مهار توجه می تواند به واسطه مختل سازی نشانگان شناختی - توجهی و تقویت فراشناخت به کاهش سوگیری توجه و حساسیت اضطرابی دانش آموزان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی منجر شود.

زمینه و هدف: از آنجایی که مثبت اندیشی بر بسیاری از جوانب زندگی افراد تاثیر عمده ای دارد، هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر آموزش مثبت اندیشی بر ادراک شایستگی و مهارت های اجتماعی کودکان بی سرپرست و بد سرپرست 10 تا 12 ساله بود.روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح تک گروهی با پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان دختر بی سرپرست و بدسرپرست 10 تا 12 سال شهر رشت در سال 1395 بود که از بین آنها 10 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مهارت های اجتماعی فرم معلم (گرشام و الیوت، 1990) و پرسشنامه ادراک شایستگی کودکان (هارتر، 1982) بود. مثبت اندیشی به صورت 14 جلسه 90 دقیقه ای به گروه نمونه آموزش داده شد. تحلیل داده ها با استفاده از ضریب d کوهن و ضریب g هدگس بررسی شد.یافته ها: نتایج یافته ها نشان داد که آموزش مثبت اندیشی توانسته است ادراک شایستگی و مهارت های اجتماعی کودکان را افزایش دهد و افراد مورد مطالعه شرکت کننده در آزمایش در پس آزمون به طور معناداری، ادراک شایستگی و مهارت های اجتماعی بیشتری داشتند (p<0.01).نتیجه گیری: در مجموع، نتایج به دست آمده از این پژوهش، سودمندی و تاثیر آموزش مثبت اندیشی در افزایش ادراک شایستگی و مهارت های اجتماعی کودکان را تایید می کند.

زمینه و هدف: مشکلات رفتاری کودکان همچون پرخاشگری می تواند به تعاملات اجتماعی کودکان آسیب جدی وارد سازد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی فراشناخت درمانی و درمان مبتنی بر دلبستگی بر مشکلات رفتاری برون نمود کودکان پسر دارای پرخاشگری انجام شد.روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان پسر پرخاشگر مشغول به تحصیل در مدارس ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 95- 1394 و مادران آنها بودند که نمونه ای به حجم 45 نفر از این کودکان و مادرانشان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه مادران ده جلسه آموزشی درمان مبتنی بر دلبستگی و گروه کودکان ده جلسه فراشناخت درمانی 60 دقیقه ای را دریافت کردند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992) و سیاهه رفتاری کودکان (آخنباخ، 2001) بود. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس بررسی شد.یافته ها: نتایج نشان داد فراشناخت درمانی و درمان مبتنی بر دلبستگی بر مشکلات رفتاری برون نمود کودکان پسر پرخاشگر موثر است (p<0.05). همچنین بر اساس نتایج حاصل از آزمون تعقیبی، بین میزان تاثیر دو روش فراشناخت درمانی و درمان مبتنی بر دلبستگی، تفاوت معناداری مشاهده نشد (p>0.05).نتیجه گیری: بنا بر یافته های حاصل از پژوهش، می توان از فراشناخت درمانی و درمان مبتنی بر دلبستگی در کاهش مشکلات رفتاری برون نمود کودکان پرخاشگر استفاده نمود.

زمینه و هدف: با پیچیده شدن شرایط زندگی در دنیای کنونی، مهارت حل مساله به یکی از اساسی ترین مولفه های زندگی سالم تبدیل شده است. هدف از پژوهش حاضر ارزشیابی آموزش برنامه های نوین فرزندپروری بوده است که طی آن مهارت های حل مساله به مادران آموزش داده می شود.روش: گروه نمونه مطالعه حاضر شامل 38 نفر از مادران کودکانی است که در برخی مدارس غیرانتفاعی شهر تهران مشغول به تحصیل بوده اند. برای آموزش برنامه مداخله ای حاضر، از مربیان باتجربه و آموزش دیده استفاده گردید. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون بدون گروه کنترل است. داده های این پژوهش با استفاده از اجرای پرسش نامه مشکل رفتاری کودکان (شکوهی یکتا و پرند، 1387) و حل مشکل خانواده (احمدی، فتحی آشتیانی و اعتمادی، 1386) گردآوری شده است.یافته ها: یافته ها بیانگر تاثیر این کارگاه ها بر کاهش معنادار مشکلات رفتاری کودکان است، به طوری که بیشترین اثر این کارگاه ها بر خرده مقیاس درک موقعیت و کمترین اثر بر درک احساسات مشاهده شده است (p<0.05)، این در حالی است که در مقیاس حل مشکل خانواده، هیچ اثر معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که این مداخلات را می توان به طور موثر در کاهش مشکلات رفتاری کودکان به کار برد. در ضمن این برنامه مداخله ای می تواند در دوره های کوتاه مدت توسط درمانگران برای والدین به صورت گروهی استفاده شود.

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت نارسانویسی در دانش آموزان و لزوم ارائه مداخلاتی برای بهبود این اختلال به منظور پیشگیری از مشکلات بعدی، هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش توجه بر بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان با مبتلا به اختلال نارسانویسی بود.روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پایه سوم و چهارم مقطع ابتدایی مبتلا به اختلال نارسانویسی شهر اصفهان در سال تحصیلی 94-1393 بودند که 60 نفر از آنها به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. برنامه آموزش توجه در پانزده جلسه 80 دقیقه ای بر روی گروه آزمایشی ارائه شد. برای جمع آوری داده ها از آزمون های سنجش توجه (تولوز- پیه رون، 1994)، اختلال نارسایی توجه (جردن، 1992) و اختلال نارسانویسی (فلاح چای، 1375) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که آموزش توجه به صورت معنی داری میانگین نمرات عملکرد تحصیلی گروه آزمایش را نسبت به گروه گواه در مرحله پسر آزمون افزایش داد (p<0.01). همچنین تفاوت معنا داری بین میانگین نمرات پسران و دختران در آزمون نارسانویسی مشاهده گردید (p<0.05).نتیجه گیری: یافته ها از اثربخشی آموزش توجه بر بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان با اختلال نارسانویسی حمایت می کند و تلویحات مهمی در توجه به مداخلات مرتبط با آموزش توجه در کاهش مشکلات تحصیلی دانش آموزان با اختلال یادگیری دارد.

زمینه و هدف: قصه گویی در طول تاریخ برای افراد جذابیت و کشش خاصی داشته است و در مورد کودکان یک شیوه تربیتی محسوب می شود. به همین دلیل، قصه گویی یکی از ابزارهای مهم اصلاح رفتار کودکان محسوب می شود، بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر قصه های قرآنی بر سازش یافتگی کودکان پیش دبستانی صورت گرفت.روش: طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل همه دانش آموزان پیش دبستانی شهر خوی در سال تحصیلی 1394 -1393 بود. حجم نمونه پژوهش، شامل 40 کودک 5-6 ساله (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه گواه) بودند که با روش نمونه گیری در دسترس از دو کلاس یک مدرسه انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه اختصاص داده شدند. اعضای گروه آزمایش طی 8 جلسه یک ساعته تحت آموزش قصه گویی قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه سازش یافتگی سینها و سینگ (1993) بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس انجام شد.یافته ها: نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات کودکان گروه آزمایش و گواه در سازش یافتگی اجتماعی تفاوت معناداری به نفع گروه آزمایش وجود دارد (p<0.05). اما در دو مولفه سازش یافتگی عاطفی و سازش یافتگی آموزشی تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد.نتیجه گیری: برای افزایش سازش یافتگی اجتماعی کودکان در مراکز پیش دبستانی، می توان از شیوه قصه گویی به ویژه قصص قرآنی استفاده کرد.

زمینه و هدف: اضطراب امتحان حالتی از اضطراب عمومی بوده و شامل پاسخ های شناختی، جسمان و رفتاری مرتبط با ترس از شکست است که به هنگام وقوع عملکرد تحصیلی دانش آموزان را تحت تاثیر قرار می دهد، بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش توجه بر مهار توجه، توجه متمرکز و توجه پراکنده دانش آموزان دختر دارای اضطراب امتحان بود.روش: روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه است. به منظور انجام این پژوهش نمونه ای متشکل از 30 نفر از دانش آموزان دختر با اضطراب امتحان دوره متوسطه اول شهر اصفهان در سال تحصیلی 94-1393 به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و در گروه های آزمایش و گواه به صورت تصادفی جایدهی شدند. ابزار های استفاده شده در این پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب (ساراسون، 1984) و ابزار اندازه گیری توجه متمرکز و پراکنده و پرسشنامه مهار توجه (دیری بری و رید، 2002) بود. قبل از اجرای متغیر مستقل از هر دو گروه پیش آزمون گرفته شد. سپس گروه آزمایش مداخله آموزشی را در طی 8 جلسه آموزشی در طول 2 ماه دریافت کرد. داده های به دست آمده توسط تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش توجه بر مهار توجه، توجه متمرکز و پراکنده تاثیر معناداری داشته است (p<0.005). میزان تاثیر آموزش توجه بر مولفه های مهار توجه، توجه متمرکز و پراکنده به ترتیب 53، 54 و 40 درصد بود.نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان از آموزش توجه جهت افزایش توجه و تمرکز دانش آموزان دارای اضطراب امتحان استفاده کرد.

زمینه و هدف: با توجه به پیشرفت علم و فناوری در قرن حاضر و تبلور این نکته که شکوفایی یک کشور از بستر آموزش و پرورش برمی خیزد، نیاز به گسترش دوره پیش از دبستان، بیش از گذشته خود را نمایان می سازد. پژوهش حال حاضر با هدف بررسی نقش آموزش پیش دبستانی بر مهارت های روانی- حرکتی و سازش یافتگی اجتماعی در دانش آموزان ابتدایی انجام شده است.روش: پژوهش حاضر یک پژوهش پس رویدادی (علی- مقایسه ای) است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان ابتدایی شهرستان خوی در سال تحصیلی 93-92 که تعداد آن ها 1900 نفر بود. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 320 که 160 نفر آنها دارای تجربه پیش دبستان و 160 نفر فاقد تجربه پیش دبستانی بودند به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده شامل پرسشنامه رفتار سازشی (لامبرت و همکاران، 1974) و آزمون رشد حرکتی (لینکلن ازرتسکی، 1945) بود. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد.یافته ها: نتایج تحلیل آزمون واریانس چندمتغیری نشان داد که آموزش پیش دبستانی باعث افزایش مهارت های روانی - حرکتی و سازش یافتگی در تمامی مولفه های آن ها در دانش آموزان باتجربه آموزش پیش دبستانی شده است (p<0.001).نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حال حاضر آموزش پیش دبستانی می تواند به عنوان یکی از کارآمدترین روش های افزایش مهارت های روانی - حرکتی و سازش یافتگی اجتماعی در دانش آموزان باشد. تلویحات نتیجه به دست آمده در مقاله موردبحث قرار گرفته است.

زمینه و هدف: سبک های دلبستگی و هویت به عنوان دو مولفه بسیار مهم شخصیت و عوامل مرتبط با آن همواره مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است، بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد شخصیت با سبک های دلبستگی و سبک های هویت در دانش آموزان با آسیب شنوایی بود.روش: روش مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر ناشنوا (زیر 14 سال) بود که در موسسه آموزشی امام صادق در استان مازندران در سال تحصیلی 94 مشغول به تحصیل بودند که از بین آنها 62 نفر به صورت در دسترس به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده اند و به پرسشنامه های شخصیت (آیزنک، 1975)، سبک دلبستگی کولینز و رید (کولینز و رید، 1990)، و سبک هویت (برزونسکی، 1989) پاسخ دادند.یافته ها: نتایج آزمون همبستگی و رگرسیون نشان داد که فقط سبک دلبستگی اضطرابی با سبک های هویت سردرگم در دانش آموزان با آسیب شنوایی دارای همبستگی معنادار (0.412) است. سبک های دلبستگی اجتنابی و ایمن با سبک های هویت همبستگی معنا دار ندارند (p>0.05). همچنین نتایج پژوهش نشان داد که هیچ یک از ابعاد شخصیت قادر به پیش بینی سبک های دلبستگی و سبک های هویت دانش آموزان با آسیب شنوایی نیستند (p>0.05).نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر فقط با توجه به سبک دلبستگی و سبک هویت نمی توان ویژگی های روانی افراد با آسیب شنوایی مانند مشکوک بودن به اطرافیان را پیش بینی و برای رفع مشکلات ارتباطی شان برنامه های مطلوب در نظر گرفت.

زمینه و هدف: بدون بینایی درک فرد از دنیای اطرافش متفاوت خواهد بود و همین مشکل می تواند به مشکلات عاطفی و اجتماعی مانند اضطراب اجتماعی و خودپنداشت منفی در او منجر شود. این پژوهش با هدف مطالعه اضطراب اجتماعی، خودپنداشت، و تصویر بدن در دانش آموزان با و بدون آسیب بینایی انجام گرفت.روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر شهر تهران بود که در سال تحصیلی 96-95 مشغول به تحصیل بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 70 دانش آموز 14-18 ساله پسر با آسیب بینایی بود که به روش نمونه گیری در دسترس از مجتمع نابینایان شهید محبی انتخاب شدند. گروه مقایسه 70 نفر از دانش آموزان بدون آسیب بینایی بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از مدارس شهر تهران انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سیاهه اضطراب اجتماعی (کانر و همکاران، 2000)، آزمون تن فیشر (فیشر، 1970)، و مقیاس خودپنداشت کودکان (پیرز، 1969) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که در متغیرهای اضطراب اجتماعی، خودپنداشت، و تصویر بدن بین دانش آموزان با و بدون آسیب بینایی تفاوت معناداری وجود دارد (p<0.01).نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که افراد با آسیب بینایی در معرض اضطراب اجتماعی بالاتر، خودپنداشت پایین تر و تصویر بدن منفی تری نسبت به همتایان بدون آسیب بینایی هستند، بنابراین باید با طراحی برنامه های آموزشی مناسب برای والدین و معلمان، به پرورش حس مثبت بودن، جرئت مندی، و صمیمی بودن در کودکان با آسیب بینایی پرداخت.

زمینه و هدف: در حال حاضر، پدیده کودکان کار و خیابانی یکی از معضلات گریبان گیر بیشتر شهرهای بزرگ در جهان معاصر است، بنابراین هدف این پژوهش، ارزیابی اثربخشی مشاوره گروهی راه حل محور بر خودکارآمدی و حمایت اجتماعی کودکان کار بود.روش: روش پژوهش، آزمایشی از نوع طرح پس آزمون با گروه گواه بود و جامعه آماری، کودکان حاضر در کانون فرهنگی حمایتی کودکان کار کوشا شهر تهران طی سال 1393 بود. نمونه پژوهش، 30 کودک کار حاضر در آن کانون بودند که به صورت داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه با حجم برابر (15 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای سنجش، شامل پرسشنامه خودکارآمدی عمومی (شرر، 1982) و پرسش نامه حمایت اجتماعی (فیلیپس، 1986) بود. گروه آزمایش در 12 جلسه 90 دقیقه ای در مشاوره گروهی راه حل محور شرکت کردند و گروه گواه هیچ گونه مشاوره ای دریافت نکردند. به منظور بررسی اثربخشی مشاوره گروهی راه حل محور بر خودکارآمدی و حمایت اجتماعی کودکان کار از آزمون t مستقل و نیز مجذور اتا استفاده شده است.یافته ها: نتایج نشان داده پس از اجرای جلسات مشاوره گروهی راه حل محور، خودکارآمدی در آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه افزایش معناداری پیدا کرده است، درحالی که در میزان متغیر حمایت اجتماعی، تفاوت مشاهده شده معنادار نبود (p<0.05).نتیجه گیری: مشاوره گروهی راه حل محور، سطح خودکارآمدی کودکان کار را در این مطالعه افزایش داد اما تاثیر معناداری در متغیر حمایت اجتماعی، ایجاد نکرد، بنابراین بهتر است برای تقویت متغیر حمایت اجتماعی در کودکان کار، بر تعداد جلسات مشاوره افزوده و یا رویکردهای درمانی دیگر مورد آزمایش قرار گیرد.

زمینه و هدف: بعضی از اختلال های روان شناختی و یادگیری دوران کودکی مانند نارساخوانی و اختلال نارسایی توجه و فزون کنشی می تواند فرایند شناختی کودکان را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین پژوهش حاضر به منظور مقایسه نیمرخ حافظه فعال کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی و کودکان مبتلا به نارساخوانی با کودکان بهنجار، انجام شد.روش: طرح پژوهش توصیفی از نوع علی- مقایسه ای بود. نمونه پژوهش شامل 30 نفر از دانش آموزان دبستانی با نارساخوانی، 30 نفر دانش آموز دبستانی دارای اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی و 30 نفر دانش آموز بهنجار پایه سوم دبستان بود که از میان دانش آموزان دبستانی مبتلا به نارساخوانی، اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی و دانش آموزان بهنجار شهر اصفهان در سال تحصیلی 93-1392 به شیوه نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های این پژوهش از چهارمین ویرایش آزمون هوشی وکسلر (وکسلر، 2003)، آزمون تشخیص نارساخوانی (شفیعی و همکاران، 1387) و پرسشنامه کانرز (بروک و کلینتون، 2007) استفاده شد. داده ها با روش تحلیل واریانس یک راهه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که بین سه گروه دانش آموزان نارساخوان، نارسایی توجه/ فزون کنشی و بهنجار در مولفه حافظه فعال تفاوت معناداری وجود دارد (p<0.05). نتیجه آزمون تعقیبی نیز نشان داد که بین هر سه گروه نارساخوان، نارسایی توجه/ فزون کنشی و گروه بهنجار به صورت دوبه دو تفاوت معنادار وجود دارد (p<0.05).نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر یکی از مشکلات شناختی دانش آموزان با نارساخوانی و نارسایی توجه/ فزون کنشی، نارسایی در حافظه فعال است که باید مداخلات مناسب آموزشی، متناسب با وضعیت شناختی آنها طراحی و اجرا شود.

زمینه و هدف: ناخن جویدن یکی از رایج ترین مشکلات رفتاری در دوران کودکی است که می تواند ناشی از اضطراب و تنیدگی باشد. هدف پژوهش حاضر تاثیر هنردرمانی (قصه گویی، عکاسی و نقاشی) مبتنی بر درمان شناختی - رفتاری در درمان ناخن جویدن یک دختر 7 ساله مبتلا به این اختلال بود.روش: این پژوهش در چارچوب طرح تجربی تک موردی با استفاده از طرح خطوط پایه چندگانه پلکانی، طی 10 جلسه روی یک آزمودنی با پیگیری شش هفته ای اجرا شد. ابزار مورداستفاده شامل مصاحبه بالینی، پرسشنامه سبک های فرزندپروری (بامریند، 1991) و بررسی ترسیم کودک به وسیله آزمون ترسیم آدمک گودیناف (گودیناف - هریس، 1963) بود. طرح پژوهشی به روش تجربی تک موردی از نوع چند خط پایه بود که برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل نموداری و ترسیمی استفاده شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که تاثیر هنردرمانی (قصه گویی، عکاسی و نقاشی) مبتنی بر روی آورد شناختی - رفتاری بر اختلال ناخن جویدن از نظر بالینی معنا دار است (p>0.05).نتیجه گیری: نتایج نشان داد که هنردرمانی (قصه گویی، عکاسی و نقاشی) مبتنی بر روی آورد شناختی - رفتاری بر کاهش اختلال ناخن جویدن موثر است. به طوری که فرد بعد از دریافت درمان علاوه بر کاهش عوامل مربوط به ناخن جویدن، در زمینه های دیگری مثل رفتارهای بین فردی و اجتماعی نیز بهبود پیدا کرد، بنابراین می توان به پژوهشگران توصیه کرد که مدلی یکپارچه بر اساس یافته های این پژوهش، در زمینه درمان ناخن جویدن تدوین شود.