مدیریت بر آموزش سازمان ها
سال:1399 | دوره:9 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی مناسب برای توسعه حرفه ای مدیران مدارس دوره ابتدایی در افق 1404 استان های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل و زنجان در سال تحصیلی 98-1397 بوده است. نوع پژوهش کیفی و روش نظریه داده بنیاد (طرح سیستماتیک) در این پژوهش ملاک عمل بوده است. جامعه آماری شامل اساتید، صاحب نظران و متخصصان رشته ی مدیریت آموزشی در استان های شمالغرب کشور بوده است. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و گلوله برفی تا جایی ادامه یافت که پژوهشگر با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 12 نفر از اعضای نمونه به اشباع نظری رسید. برای اعتبارسنجی و بدست آوردن روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان غیر شرکت کننده در پژوهش و پایایی مصاحبه ها به روش پیاده سازی عینی و دقیق گفتار مصاحبه شوندگان استفاده شد. با استفاده از نتایج حاصل از بررسی مبانی نظری و پیشینه پژوهش و تجزیه و تحلیل محتوای مصاحبه های انجام گرفته، شاخص ها و معیارهای اولیه توسعه حرفه ای مدیران مدارس شناسایی شده و تعداد 435 کد باز استخراج و از تلفیق آن ها تعداد 34 کد محوری و از تلفیق آن ها نیز تعداد 14 کد انتخابی احصاء گردید و طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، مدل پارادایمی یا الگوی مطلوب توسعه حرفه ای مدیران مدارس در شش مقوله اصلی شرایط علی (توانمندسازی، خط مشی ها)، پدیده محوری (توسعه حرفه ای مدیران مدارس)، شرایط زمینه ای (شرایط محیطی، شرایط سازمانی، جهانی شدن)، شرایط مداخله گر (درون سازمانی، برون سازمانی)، راهبردها (فردی، سازمانی، ملی) و پیامدهای توسعه حرفه ای مدیران (بالندگی فردی، بالندگی سازمانی، بالندگی اجتماعی) ارایه گردیده است.

این مقاله با رویکردی تفسیری درصدد است تا نظریه ای داده بنیاد را در خصوص چگونگی توزیع قدرت و رهبری موازی در مدارس بزرگ شهری به روش شارماز ارایه نماید. تحقیق مزبور بر این پرسش اصلی متمرکز شده است که زمینه ها، فرایندهای اصلی، عوامل مداخله گر و پیامدهای تسهیم رهبری به شیوه موازی در مدارس کدامند؟ از این رو، داده ها از بازنمایی تجارب و مصاحبه نیمه ساختارمند با 30 نفرنمونه انتخابی هدفمند از اعضای جامعه مدارس (مدیران، معاونان، معلمان، دانش آموزان و والدین)، مشاهدات میدانی و یادداشت های تاملی محققان در طول شش ماه در شهر سنندج گردآوری شد. داده ها به روش نوخاسته و تحلیل مقایسه ای مداوم با کدگذاری نظری سه مرحله ای مورد تحلیل قرار گرفتند و تعداد 520 کد بدوی، 51 کد محوری و 17 کد گزینشی احصا گردید. در این پژوهش، نخست آشکار شد که اجرای رهبری موازی تا زمانی که تمام افراد درگیر در مدرسه درک صحیحی از نحوه یادگیری دانش آموزان نداشته باشند، نمی تواند اثربخش باشد و در نهایت این خود معلمان و دانش آموزان هستند که موفقیت این تلاش ها را تعیین می کنند. به همان اندازه که برقراری رهبری موازی در موضوعات آموزشی مهم است، ایجاد جو سازمانی و فرهنگ مدرسه ای که در آن رهبری به طور خودجوش از خود معلمان، دانش آموزان، اولیاء و سایر کارکنان نشات می گیرد نیز اهمیت دارد. دوم، استقرار رهبری موازی چرخش به سوی خودگردانی مدارس و تصور مدارس به عنوان موجودیت های منحصر به فرد با فرهنگ خاص را تقویت می کند. سوم، بر اهمیت زمینه و موقعیت در اجرای رهبری موازی و ضرورت اجتناب از الگوهای غیر وابسته به زمینه تاکید شد و نهایتا اینکه، اجرای رهبری موازی به شدت نیازمند توسعه مدرسه ی یادگیرنده و هوشمند است و قبل از همه، مدیران مدارس باید شخصا به یادگیری فردی خود متعهد باشند.

این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی کارآمدی جمعی در رابطه بین اجتماع یادگیری حرفه ای و تعهد معلمان انجام شد. برای این منظور، یک نمونه 323 نفری از معلمان مقطع ابتدایی شهرستان جیرفت با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد. با استفاده از پرسشنامه اجتماع یادگیری حرفه ای مدرسه لی و همکاران (2011)، مقیاس کارآمدی جمعی معلمان چانن-موران و بار (2004) و مقیاس تعهد معلمان پارک (2005)، داده های مورد نیاز در خصوص متغیرهای پژوهش گردآوری شدند. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روایی سازه آنها از طریق تحلیل عاملی تاییدی تایید شد. آزمون فرضیه ها با کاربرد مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها نشان داد که اجتماع یادگیری حرفه ای هم بر کارآمدی جمعی و هم بر تعهد معلمان اثر مثبت دارد و اثر کارآمدی جمعی بر تعهد معلمان نیز مثبت بود. بررسی اثر غیر مستفیم اجتماع یادگیری حرفه ای بر تعهد معلمان نشان داد که کارآمدی جمعی در رابطه بین اجتماع یادگیری حرفه ای و تعهد معلمان نقش میانجی دارد. سرانجام، نتیجه گیری شد که مدیران مدارس جهت افزایش تعهد معلمان باید زمینه بهبود کارآمدی جمعی آنان را فراهم سازند که ایجاد شرایط سازمانی مناسب از جمله اجتماع های یادگیری حرفه ای در این خصوص نقش تعیین کننده ای ایفا می کند.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر رهبری خدمت گزار بر هویت سازمانی با توجه به نقش تعدیل کنندگی هوش معنوی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت و روش، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری، کل کارکنان اداره آموزش و پرورش ناحیه 3 مشهد است. نمونه 108 نفره، بر اساس فرمول کوکران و به روش تصادفی انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد رهبری خدمت گزار، هویت سازمانی و هوش معنوی می باشد. روایی پرسشنامه ها از طریق اخذ نظر استادان و صاحب نظران تایید و پایایی پرسشنامه ها با محاسبه آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها نرم افزارSmart PLS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که رهبری خدمت گزار بر هویت سازمانی تاثیرگذار است. هوش معنوی تاثیر رهبری خدمت گزار بر هویت سازمانی را تعدیل می کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی یادگیری سازمانی و جو آموزش سازمانی بر عملکرد شغلی با نقش میانجی ظرفیت یادگیری سازمانی در بین کارکنان جهاد کشاورزی تبریز انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان جهاد کشاورزی تبریز به تعداد 600 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 234 نفر در نظر گرفته شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده است. برای گردآوری داده ها از چهار پرسشنامه استاندارد یادگیری سازمانی، جو آموزشی، عملکرد شغلی و ظرفیت یادگیری سازمانی استفاده شد. داده های بدست آمده با استفاده از روش همبستگی و مدل معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین متغیرهای یادگیری سازمانی با عملکرد شغلی (40/0 β =)، جو آموزش سازمانی با عملکرد شغلی (04/1 β =)، یادگیری سازمانی با ظرفیت یادگیری سازمانی (41/0β =)، ظرفیت یادگیری سازمانی با عملکرد شغلی (64/0β =) رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. یادگیری سازمانی و جو آموزش سازمانی با واسطه ظرفیت یادگیری سازمانی اثر غیر مستقیم بر عملکرد شغلی دارد. بنابراین اثر میانجی ظرفیت یادگیری سازمانی در این پژوهش مورد تایید قرار می گیرد.

این پژوهش باهدف بررسی رابطه بین مهارت های کوانتومی مدیران و بهسازی نظام تصمیم گیری با تاکید بر نقش میانجی سیاست گذاری می باشد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شاملکلیه اعضای هییت علمی دانشگاه های آزاد استان مازندران 1461 نفر بودند، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای 305 نفر جهت بررسی انتخاب شدند. برای برآورد حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شد، ابزار گردآوری داده های پژوهش پرسشنامه استاندارد مهارت های کوانتومی عظیمی و رضوی (1393) و پرسشنامه محقق ساخته سیاست گذاری و بهسازی نظام تصمیم گیری بود، تجزیه وتحلیل داده ها از طریق مدل معادلات ساختاری در نرم افزار SPSS, Lisrel تحلیل شدند. نتایج نشان داد که نقش میانجی سیاست گذاری در ارتباط بین مهارت های احساس کوانتومی، شناخت کوانتومی، اعتماد کوانتومی، تفکر کوانتومی، دیدن کوانتومی، عمل کوانتومی، وجود کوانتومی با تصمیم گیری مثبت و معنی دار بود.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین درهم تنیدگی شغلی و در هم تنیدگی سازمانی با قصد ترک خدمت و در نظر گرفتن نقش تعدیل گر مرحله کارراهه شغلی در این رابطه است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها توصیفی، از نوع پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش، معلمان دوره اول متوسطه مناطق 22 گانه شهرداری تهران بودند و روش نمونه گیری، خوشه ای تصادفی بود. برای جمع آوری داده های مربوط به سه متغیر درهم تنیدگی شغلی، در هم تنیدگی سازمانی، قصد ترک خدمت و مرحله کارراهه شغلی به ترتیب از پرسشنامه های جانسون و همکاران (2010)، میشل و همکاران (2001)، آکگوندوز و سانلی (2017) و ان جی و همکاران (2019) استفاده شد. داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد، درهم تنیدگی سازمانی بر قصد ترک خدمت معلمان تاثیر منفی و معناداری دارد اما میان درهم تنیدگی شغلی و قصد ترک خدمت معلمان رابطه معناداری مشاهده نشد. مرحله کارراهه شغلی در این رابطه نقش تعدیل کنندگی نسبی داشت؛ بدین معنا که با گذار از مراحل کارراهه شغلی (استقرار، نگهداشت و جدایی) اثر منفی درهم تنیدگی سازمانی بر قصد ترک خدمت معلمان تقویت می شد. به علاوه، از میان سه مرحله کارراهه شغلی، در مرحله استقرار و جدایی، میان درهم تنیدگی شغلی و قصد ترک خدمت رابطه منفی معناداری مشاهده شد. در انتهای مقاله پیشنهادهای پژوهشی و کاربردی منتج از این نتیجه گیری، که به تصمیم گیرندگان حوزه آموزش و پرورش کمک شایان توجهی خواهد کرد ارایه شده است.

مقاله حاضر با هدف ارایه الگوی استراتژی های آموزش و یادگیری سازمانی و نوآوری کارآفرینانه در عصر انقلاب صنعتی چهارم در شرکت های صنایع غذایی مستقر در شهرک های صنعتی شهر اهواز تدوین شده است. با بهره گیری از روش پژوهش آمیخته این مطالعه اجرا شده است. در بخش کمی با بهره گیری از پرسشنامه استاندارد 43 سوالی استراتژی های آموزش و یادگیری سازمانی واتکینس و همکاران (1996) و پرسشنامه استاندارد 23 سوالی نوآوری کارآفرینانه گوندای و همکاران (2011) و در بخش کیفی با روش داده بنیاد الگوی پارادایمی آموزش و یادگیری در شرکت های غذایی استخراج گردید. مصاحبه در رابطه با مهم ترین عوامل علی و تاثیرگذار، مهمترین شرایط مداخله گر، مهمترین بسترها و زیرساخت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فناوری رویکرد مدیران، راهبردهای بهبودی و پیامدهای راهبردها پرسیده شد. روایی سوالات مصاحبه بر اساس روایی صوری و محتوای و تایید 10 متخصص بخش صنعتی و هچنین اساتید راهنما و مشاور تعیین گردید. و برای اعتبار داده های مصاحبه از روش ملاک ارزیابی یک مطالعه به روش گراندد تیوری، در تحقیق حاضر از روش زاویه بندی (اجماع/ مثلث سازی) یعنی مصاحبه، تحلیل اسناد و مشاهدات محقق و ارزیابی 10 شاخص مقبولیت استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داده که میانگین آموزش و یادگیری سازمانی 82/3 از 5 و نوآوری کارآفرینانه 53/3 از 5 بوده است. همچنین عوامل علی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردهای آموزش و یادگیری و پیامدهای استراتژی های آموزش و یادگیری سازمانی در صنایع غذایی شناسایی شدند.

هدف اصلی پژوهش حاضر، سنجش تاثیر یادگیری سازمانی بر چابکی سازمان با نقش میانجی توانمندسازی روانشناختی در شرکت برق منطقه ای استان زنجان می باشد. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری کارکنان شرکت برق منطقه ای استان زنجان می باشد. حجم نمونه با استفاده فرمول کوکران 217 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه نیفه (برای یادگیری سازمانی)، پرسشنامه شریفی و ژانگ (برای چابکی سازمانی) و پرسشنامه اسپریتزر (برای توانمندسازی روانشناختی) استفاده شد که روایی محتوایی آنها به تایید خبرگان رسید و پایایی آنها با استفاده از آلفای کرونباخ (به ترتیب برابر با 954/0، 865/0 و 904/0) تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نرم افزار SPSS و Amos بکار گرفته شد. یافته ها نشان داد تاثیر یادگیری سازمانی و توانمندسازی روانشناختی بر چابکی سازمانی، و تاثیر یادگیری سازمانی بر توانمندسازی روانشناختی، مثبت و معنی دار می باشند ولی توانمندسازی روانشناختی نقش میانجی را در رابطه بین یادگیری سازمانی و چابکی سازمانی ایفا نمی کند. می توان چابکی سازمانی را از طریق ارتقای یادگیری سازمانی و همچنین توانمندسازی کارکنان افزایش داد.

در این پژوهش رابطه ساختاری ادراکات محیطی کلاس با اضطراب امتحان با واسطه گری اهداف پیشرفت در قالب یک مدل علی مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان آموزشکده فنی شهید رجایی به تعداد 550 نفر بود. نمونه تحقیق با روش نمونه گیری تصادفی ساده و با فرمول کوکران تعداد 200 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های ادراکات محیطی کلاسی جنتری و همکاران (2002)، اهداف پیشرفت میدگلی و همکاران (1998) و اضطراب امتحان ابوالقاسمی و همکاران (1375) بود. بعد از تایید روایی، پایایی هر یک از پرسشنامه ها به ترتیب 93/0، 87/0 و 92/0 محاسبه شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار 21 SPSS-و 50/8-LISREL تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که، اهداف پیشرفت پیش بین اضطراب امتحان و یک میانجی بین ادراکات محیطی کلاسی و اضطراب امتحان است. همچنین مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار است. مولفه های اهداف پیشرفت نیز بر اضطراب امتحان اثر معکوس داشتند. همچنین، مولفه های ادراکات محیطی کلاسی می تواند مولفه های اهداف پیشرفت شامل تبحری، رویکردی-عملکردی و رویکردی-اجتنابی را به طور جداگانه پیش بینی کنند و تمام مولفه های اهداف پیشرفت می توانند اضطراب امتحان را پیش بینی کنند. یافته های به دست آمده، کاربردهای مهمی برای دست اندرکاران آموزش عالی دارد که مهمترین آنها، توجه به نقش اهداف پیشرفت به عنوان یک متغیر تاثیرگذار و میانجی بر اضطراب امتحان دانشجویان و در نتیجه عملکرد بهتر آنان است.

این پژوهش با رویکردی کیفی به دنبال شناسایی اکوسیستم، فرصت ها و تهدیدهای کارآفرینی آموزشی است. جامعه پژوهش کارآفرینان آموزشی شهر تهران است که موسسه و نهادی نوآورانه در حوزه آموزش تاسیس نموده اند. ابتدا اکوسیستم کارآفرینی آموزشی به شیوه تحلیل اسناد مورد بررسی قرار گرفت و سپس فرصت ها و تهدیدها، از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 11 کارآفرین آموزشی ایرانی شناسایی گردید. نتایج پژوهش، رقابت کم و گستردگی حوزه آموزش، توجه به آموزش وپرورش به عنوان کلید توسعه جامعه، تمایل به خصوصی و رقابتی شدن آموزش، ارزشمندی یاددهی و یادگیری برای فرد و جامعه، نقش فناوری های نوین و نقش یادگیری در اقتصاد دانش بنیان را به عنوان فرصت های کارآفرینان آموزشی نشان داد. عدم وجود قوانین مشخص، اولویت نبودن آموزش برای مردم و سازمان ها به دلیل ضعف اقتصادی جامعه، ضعف فرهنگ کارآفرینی در حوزه آموزش، سرمایه گذار کم در حوزه آموزش، آشنا نبودن به دانش روز و فناوری، از جمله تهدیدهای کارآفرینان آموزشی ایرانی به دست آمده است.

هدف از این پژوهش ارزیابی تاثیر استراتژی های مدیریت دانش بر رفتار نوآورانه کارکنان در محل کار بود. جامعه آماری شامل کلیه روسا و معاونین منابع انسانی دانشگاه های دولتی استان مازندران، جمعا 105 نفر، بود. با استفاده از معادله کوکران، تعداد نمونه آماری برابر با 82 نفر ارزیابی شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته که مشتمل بر 35 گویه بود، استفاده شد که روایی صوری و محتوایی آن به تایید 30 تن از متخصصین رسید و پایایی آن در یک آزمون مقدماتی با 30 آزمودنی برای تمامی متغیرهای مورد بررسی بالاتر از 7/0 به دست آمد که در حد قابل قبولی می باشد. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی از آزمون رگرسیون در نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها نشان داد که تمامی استراتژی های مدیریت دانش شامل استراتژی تسهیم دانش، استراتژی خلق دانش، استراتژی به کارگیری دانش و استراتژی ذخیره سازی دانش بر رفتار نوآورانه کارکنان در محل کار تاثیرگذار می باشند.