توسعه آبزی پروری (علوم زیستی)
سال:1399 | دوره:14 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

این مطالعه به منظور بررسی تاثیر روغن ریزپوشانی شده در جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) روی برخی شاخص های رشد و ترکیبات لاشه این ماهی و همچنین تاثیر آن در مدت ماندگاری آن در فریزر انجام شده است. بدین منظور ماهیان با میانگین وزن 5/1± 20 گرم به مدت دو ماه با جیره های آزمایشی تغذیه شدند. ماهیان روزانه در دو نوبت و بر اساس 5/2 درصد وزن بدن تغذیه می شدند. عمل زیست سنجی هر دو هفته انجام میشد. پس از پایان آزمایش شاخص های رشد و ترکیب لاشه ماهیان مورد مطالعه قرار گرفت. سپس ماهیان به مدت 3 ماه در فریزر در دمای 18-درجه سانتی گراد نگه داری شدند و شاخص های TBA و FFA طی این مدت بررسی شدند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که جیره هایی که در آنها از روغن ریزپوشانی شده استفاده شده است عملکرد بهتری داشته و از شاخص های رشد مناسب تری برخوردار بودند و شاخص های رشد در آنها به طور معنی داری بالاتر از جیره های بدون روغن ریزپوشانی شده بود (05/0P<). تاثیر روغن ریزپوشانی شده روی ترکیبات لاشه ماهیان و همچنین نگه داری آن در فریزر معنی دار نبود (05/0P>). بر اساس نتایج این تحقیق ریزپوشانی روغن می تواند باعث افزایش شاخص های رشد ماهی قزل آلای رنگین کمان شود.

هدف از اجرای این پروژه، بررسی اثرات پودر پوست انار بر ترکیب لاشه، شاخص های هماتولوژیک و بیوشیمیایی ماهی قزل آلای رنگین کمان(Oncorhynchus mykiss) بود. جیره های آزمایشی با سه تکرار شامل 1، 2، 3 و 4 درصد پودر پوست انار و جیره شاهد فاقد پودر پوست انار بود. در قالب طرح کاملا تصادفی، تعداد 450 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی 5± 45 گرم در 15 حوضچه سیمانی به مدت 60 روز پرورش یافتند. اضافه نمودن پودر پوست انار به غذای ماهی ها، اثر معنی داری بر ترکیب لاشه، پارامترهای هماتولوژیک و بیوشیمیایی آن ها داشت (05/0>P). هم چنین نتایج نشان دادند که درخاکستر لاشه با افزودن پودر پوست انار، اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0P). همچنین بیشترین تعداد گلبول قرمز در تیمار شاهد مشاهده شد ولی تفاوت معنی داری در مقایسه با سایر تیمارها نداشت (05/0P). نتایج این تحقیق نشان داد که افزودن پودر پوست انار به مقدار 4 درصد در جیره غذایی تأثیر بسزایی در فاکتورهای خونی مرتبط با سیستم ایمنی نظیر گلبول سفید ماهی قزل آلای رنگین کمان خواهد داشت.

بررسی نسبت RNA/DNA یا (R/D)به عنوان یک ابزار سریع و کارآمد برای تعیین وضعیت رشد ماهی مورد استفاده قرار گیرد بر همین اساس این تحقیق با هدف برآورد نسبت R/D در لاروهای تولید شده از تلاقی سه مولد ماده با سه مولد نر تاسماهی ایرانی(Acipenser persicus) وحشی که از سواحل جنوبی دریای خزر در استان گیلان صید شده بودند، در یک طرح آزمایشی فاکتوریل3×3 انجام شد. بدین ترتیب 9 تیمار شامل تلاقی هایF1M1، F1M2، F1M3، F2M1، F2M2، F2M3، F3M1، F3M2 و F3M3 (هر تیمار با سه تکرار) ایجاد شد. لاروهای حاصل از این تیمارها در یک شرایط دمایی و تغذیه ای یکسان به مدت 120 روز نگهداری شدند. برای برآورد نسبت R/D طی چهار مرحله در طول آزمایش از لاروها نمونه برداری صورت گرفت. نتایح نشان داد که نسبت R/D با رشد ماهی افزایش یافته بطوریکه مرحله K (120 روز پس از تفریخ) بیشترین نسبت R/D دیده شده است. از لحاظ تیماربندی نسبت R/D تیمار 5 (F2M2) با 06/0± 939/0 بیشترین و تیمار 2 (F1M2) با 02/0± 500/0 نانوگرم بر میکرولیتر کمترین مقدار بود. در نتیجه گیری نهایی می توان بیان نمودکه غلظت RNA وDNA به سرعت با افزایش سن تاسماهی ایرانی، افزایش یافته و به دنبال آن با افزایش نسبت R/D در ماهی که در پاسخ به وضعیت تغذیه ماهی عمل می کند، همراه بوده که آن را می توان به تغییر رژیم غذایی در طول پرورش لارو نسبت داد. بر همین اساس می توان بیان داشت که با برآورد نسبت R/D اطلاعات مفیدی از وضعیت رشد و تغذیه لاروها بدست آورد.

در این مطالعه غلظت 36 عنصر مختلف ازجمله عناصر سمی و غیر سمی در بافت کبد و عضله سیاه کولی Vimba persa بررسی شد. همچنین، ارتباط بین تجمع این عناصر با شاخص های رشد (درازا، وزن، ضریب چاقی و شاخص کبدی) بررسی شد. تعداد 82 قطعه ماهی در فصول صیادی (پاییز 1396-بهار 1397) از سه ایستگاه آستارا، انزلی و کیاشهر در سواحل جنوب غربی دریای خزر تهیه شد. اندازه گیری عناصر با استفاده از دستگاه ICP-OES انجام شد. در بین عناصر اندازه گیری شده در بافت عضله و کبد، بالاترین مقدار مربوط به فلز فسفر بود که به ترتیب (63/114± 54/349) ppm و (45/98± 58/191) ppm بود. پس از فسفر در بافت کبد بیشترین میانگین عناصر به ترتیب مربوط به گوگرد (77/144)، پتاسیم (19/141)، سدیم (56/71)، کلسیم (15/50)، منیزیم (52/20) به دست آمد. بررسی رابطه مقدار عناصر بافت با درازای ماهی نشان داد در تعدادی از عناصر رابطه معنی دار بود و همچنین، بین غلظت عناصر با وزن، ضریب چاقی و شاخص کبدی ارتباط معنی دار وجود داشت ((P<0. 05. بر اساس نتایج به دست آمده Ag، Ba، Be، Bi، Ce، La، Li، Mn، Mo، Sc، Sn، Th، Ti، W، Y در هر سه فصل پایین تر از حد تشخیص بودند.

ارزیابی عوامل آمیخته بازاریابی بزرگ ترین بازار ماهی ایران از دید فروشندگان با جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه در سال 1398 انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد، از دید فروشندگان، مشتریان، خرید مداوم از یک غرفه یا مکان مشخص را خیلی زیاد ترجیح می دهند و بالاترین اولویت خرید ماهی آنان قزل آلا بوده و ماهیان جنوب، میگو، ماهیان پرورشی گرم آبی و ماهیان دریای شمال در اولویت های بعدی خرید هستند. در بررسی شاخص های موثر بر آمیخته بازاریابی از دیدگاه فروشندگان این بازار، به ترتیب بهداشت محصول، ارزش درک شده محصول، نحوه تمیز و خرد کردن ماهی و سپس معرفی بازار در بیلبورد، رسانه و نشریات بالاترین رتبه ها را در 4 آمیخته محصول، قیمت، مکان و تبلیغ بر عهده دارند. بنابراین فروشندگان، این شاخص ها و آمیخته مکان را از عوامل اصلی فروش و رونق بازار بعثت می دانند که می-تواند قابل توجه شهرداری و نهادهای تصمیم ساز باشد.

این پروژه از مرداد 1396 تا مهر 1397 در حاشیه ی سد گلستان انجام گردید. از خانوار 4 روستا درحاشیه ی سد گلستان با نام های، قره جه، عرب سورنگ، آق آباد، سارجه کر پرسشنامه تهیه گردید. جهت بررسی پرسشنامه ها از روش آماری آلفای کرومباخ (پایایی)، برای آزمون روایی سوالات، از روش مقایسه لیکرت، جهت بررسی توان عوامل موثر و اولویت بندی آن از روش Topsis، جهت شناسایی متغیرهای توصیفی و رابطه آن ها با وقوع رخداد و در نهایت تخمینی از احتمال وقوع یک رخداد برای فرد خاص از مدل لاجیت و برای بررسی اثر جنس و سن و غیره برروی پارامترهای اجتماعی و اقتصادی از آزمون کای اسکوئر استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 19، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج روش لاجیت نشان داد متغیرهای سن، جنسیت و فاصله هر یک در سطح 10 درصد، اشتغال در سطح 5 درصد و مهاجرت در سطح یک درصد، بر تمایل افراد تأثیر گذار است. نتایج آنتروپی وزن دهی معیارها نشان داد معیارهای بهبود وضعیت اقتصادی، افزایش درآمد درجامعه روستایی منطقه، جلوگیری از تمایل جوانان به شغل های کاذب، ایجاد و افزایش اشتغال دربخش آبزی پروری، بهبود زندگی روستاییان، از مهمترین اثرات اجتماعی-اقتصادی اجرای این فعالیت می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که پرورش ماهی در قفس سدگلستان می تواند بطور مستقیم در ایجاد اشتغال، بهبود وضعیت اقتصادی منطقه و گردشگری و کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها تاثیرگذار باشد. از طرفی تولید پروتئین می تواند در افزایش مصرف سرانه وسلامت غذایی ساکنین اثر بسزایی داشته باشد.

در این پژوهش پروبیوتیک "تک سل" که بر اساس مطالعات 8 ساله موسسه تحفیفات علوم شیلاتی کشور (از 1388 لغایت 1395) در پژوهشکده میگوی کشور و با همکاری شرکت تک ژن زیست تولید شده است، در جیره غذایی میگوهای پرورشی سفید غربی (Litopenaeus vannamei) با میانگین وزنی بیش از 6 گرم افزوده شد (به سه مقدار 106 و 107 و 108CFU/Kg ) و شاخص های سلامتی (شامل تعداد هموسیت کل، شمارش افتراقی هموسیت ها و میزان پروتئین پلاسما کل) میگوها در ابتدا و انتهای دوره آزمون، تعیین گردید. برای این منظور میگوها به صورت تصادفی انتخاب شده و در آکواریوم های 150 لیتری (در هر اکواریوم 30 قطعه) نگهداری شدند. میگوها در سه تیمار و هر کدام با سه تکرار تیماربندی شدند و کنترل منفی (تغذیه با جیره فاقد پروبیوتیک و عدم مواجهه با عامل بیماری) و کنترل مثبت (صرفاً مواجهه با عامل بیماری) منظور شد. در هر تیمار، میگوها سه بار در روز به مدت 40 روز با غذای پلت حاوی پروبیوتیک تک سل تغذیه شدند و در طول آزمون، پارامترهای دما، شوری و اکسیژن ثبت گردد. پس از 40 روز نیز مواجهه با ویروس لکه سفید انجام شده و به مدت 2 هفته روزانه تلفات و درصد بازماندگی ثبت شد. پس از نمونهگیری همولنف، شاخص سلامت، شامل تعداد هموسیت کل(Total Hemocyte Count, THC)، شمارش افتراقی هموسیت ها (Differential Hemocyte Count, DHC) و میزان پروتئین پلاسما کل (Total Plasma Protein, TPP) اندازه گیری و در تیمارها با گروه های شاهد مثبت و منفی، مقایسه گردید. بر اساس یافته های این پژوهش، می توان بیان کرد که تغذیه میگوهای سفید غربی با جیره های غذایی حاوی مقادیر 107 و 108 CFU/Kg موجب افزایش معنی دار (05/0P≤ ) عملکرد سیستم ایمنی میگوها و شاخص های سلامتی می گردد. افزون بر این تغذیه با جیره های غذایی مورد اشاره، در افزایش درصد بازماندگی میگوهای مواجهه یافته با ویروس لکه سفید در مقابسه با شاهد، موثر می باشد (05/0P≤ ).

در این تحقیق اثر پروبیوتیک Pediococcus acidilactici با نام تجاری باکتوسل (Bactocell) و آهن بر فاکتور های رشد بچه ماهی آزاد دریای خزر (Salmo trutta caspius) مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور تعداد 2430 قطعه بچه ماهی آزاد با وزن اولیه 59/3 گرم در 9 گروه آزمایشی (8 تیمار با سه تکرار 90 تایی و یک گروه شاهد) به مدت 60 روز مورد بررسی قرار گرفتند. برای تغذیه گروه شاهد از غذای شرکت اسکرتینگ و سایر تیمارها از غذای تجاری به همراه مقادیر ذکر شده پروبیوتیک و آهن در یک کیلوگرم غذا استفاده شد. در طی دوره آزمایش عملیات زیست سنجی هر 10 روز یک بار انجام شد. نتایج نشان داد تیمار 8 بالاترین مقدار وزن نهایی (63/13 گرم) و طول کل (91/10 سانتی متر) را دارا بود. از نظر ضریب چاقی اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (P<0. 05). ضریب چاقی تیمارها از گروه شاهد بیشتر بودند (P<0. 05). از نظر ضریب تبدیل غذایی، درصد افزایش وزن، ضریب رشد ویژه و بازده پروتئین بین تیمارها اختلاف معنی دار آماری مشاهده نشد (P<0. 05). ضریب تبدیل غذایی و ضریب چاقی تیمارها بیشتر از گروه شاهد، درصد افزایش وزن بدن، ضریب رشد ویژه و بازده پروتئین گروه شاهد بیشتر از سایر تیمارها بود (P<0. 05). پروبیوتیک ها اشتها را تحریک می کنند و با تولید ویتامین ها و آنزیم های گوارشی نظیر پروتئازها و تجزیه ترکیبات غیر قابل هضم، شرایط تغذیه ای بهتری را در ماهی ایجاد می نماید و موجب جذب مناسب تر مواد غذایی و تولید گوشت می گردند. هدف اصلی این تحقیق نیز بررسی اثر پروبیوتیک باکتوسل به همراه آهن بر میزان فاکتورهای رشد و یافتن راه حلی در جهت کاهش هزینه های تولید و افزایش درامد آبزی پروران انجام گرفت.

افزودنی های غذایی فیتوژنیک (با منشا گیاهی)، مشتمل بر پودر گیاه، اسانس ها و عصاره های گیاهی هستند که به علت وجود ترکیبات زیست فعال فنول و فلاوونوئیدی در ساختار بیوشیمیایی آن ها می توانند، اثرات متعدد و مفیدی را بر سلامت جانداران برجای گزارند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات تجویز خوراکی اسانس گیاه مورد (Myrtus communis) بر شاخص های بیوشیمیایی و آنتی اکسیدانی سرم خون بچه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) بوده است. سه گروه 20 تایی بچه ماهی کپور معمولی با میانگین وزن 98/2± 53/16گرم در 6 تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. یک گروه به عنوان شاهد و دو گروه دیگر تحت تغذیه با جیره غذایی غنی شده با اسانس گیاه مورد در غلظت های mg/kg500 و 700 قرار گرفتند. خون گیری از ساقه دمی ماهیان تیمارهای مختلف در پایان دوره 60 روزه تیمار، انجام شد. سپس شاخص هایی چون آنزیم های کبدی (آسپارتات آمینوترنسفراز (AST)، آلانین آمینو ترنسفراز (ALT)، آلکالین فسفاتاز (ALP) و لاکتات دهیدروژناز (LDH))، پروتئین تام و آنزیم آنتی اکسیدانی کاتالاز (CAT)، اندازه گیری شد. آنالیزهای آماری نشان داد که میزان ALP و AST در سرم خون ماهیان در گروه های تیمار در مقایسه با شاهد به طور معنی داری کاهش یافته است (05/0P<). در مقابل ALT و LDH در تیمار با غلظت mg/Kg500 اسانس در جیره نسبت به گروه-های mg/Kg700 و شاهد بالاتر بوده، ولی تفاوت ها معنی داری نبود (05/0P>). تغییرات پروتئین تام نیز معنی دار نبوده، ولی در گروه های تیمار کاهش فعالیت CAT به تبعیت از افزایش غلظت اسانس مشاهده گردید(05/0P<). طبق نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که سطوح این تغییرات بیوشیمیایی سرم غیرطبیعی و متاثر از شرایط تنش زا نبوده و این مکمل غذایی سلامت ماهیان را تحت تاثیر قرار نداده است.

این مطالعه به منظور ارزیابی سطوح مختلف پودر تخمیر شده دافنی (Daphnia magna) به عنوان منبع تامین بخشی از پروتئین جیره بر نرخ رشد، تغذیه و کارایی ترکیبات غذایی جیره در آلوین های قزل-آلای رنگین کمان به مدت 8 هفته انجام شد. تعداد 700 قطعه آلوین قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی 19/0 ± 58/0 گرم (انحراف معیار ± میانگین) پس از سازگاری با محیط مطالعه در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار که هر یک دارای سه تکرار بود در شرایط کاملاً یکسان مورد تغذیه قرار گرفتند. چهار جیره آزمایشی با پروتئین یکسان (70/52% پروتئین خام) به شکل دو جیره حاوی پودر دافنی تخمیر شده و دو جیره حاوی پودر دافنی خام (تخمیر نشده) درسطوح 20 و30٪ تهیه گردید. جیره ای نیز بدون افزودن پودر دافنی تحت عنوان جیره شاهد با درصد یکسان پروتئین در نظر گرفته شد. پنج گونه باسیلوس تجاری شامل: Bacillus subtilis، B. licheniformis، B. polymyxa، B. circulans وB. laterosporus جهت تخمیر پودر دافنی استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان دهنده تاثیر معنی دار پودر دافنی تخمیر شده بر افزایش نرخ رشد و افزایش نسبت کارایی ترکیبات مغذی جیره در مقایسه با پودر دافنی خام در سطوح مشابه و همچنین تیمار شاهد بود (05/0P<). همچنین تیمارهای تغذیه شده با سطوح مختلف از پودر دافنی تخمیر شده دارای ضریب تبدیل غذایی کمتری نسبت به تیمارهای آزمایشی دیگر و تیمار شاهد بودند (05/0P<). استفاده از باسیلوس های پروبیوتیکی که قابلیت ترشح آنزیم های خارج سلولی را دارند و از طریق تولید اسپور قابل افزایش هستند، ضمن تخمیر پودر دافنی قابلیت تلقیح در دستگاه گوارش آلوین ها را خواهند داشت. این امر ضمن بهبود ترکیبات غذایی پودر دافنی موجب افزایش فلور باکتریایی دستگاه گوارش آلوین ها و در نهایت رشد آن ها خواهد شد.