پژوهشهای علوم دامی (دانش کشاورزی)
سال:1397 | دوره:28 | شماره:4 |تعداد مقالات:12

زمینه مطالعاتی: تغییر در کمیت و کیفیت گوشت قرمز تولیدی. هدف: بررسی اثرات جایگزینی بخشی از نشاسته با فیبر محلول در شوینده خنثی، با یا بدون دانه برشته کانولا بر عملکرد، الگوی اسیدهای چرب و خصوصییات کیفی گوشت. روش کار: تعداد 24 رأس بره نر عربی با میانگین وزن زنده 5/2± 7/23 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 4 جیره آزمایشی و 6 تکرار در هر جیره آزمایشی با آرایش فاکتوریل 2×2 به مدت 84 روز مورد استفاده قرار گرفت. جیره های آزمایشی شامل 1: نشاسته، 2: نشاسته با دانه برشته شده کانولا، 3: فیبر محلول در شوینده خنثی و 4: فیبر محلول در شوینده خنثی با دانه برشته شده کانولا. نتایج: جایگزینی بخشی از نشاسته جیره با کربوهیدرات محلول در شوینده خنثی موجب افزایش غلظت اسیدهای چرب کاپریک اسید، آنتوایزومارکاریک اسید و بیهنیک اسید و کاهش مقدار اسیدهای چرب لوریک، هپتادکانوئیک، اولئیک اسید و اسیدهای چرب غیراشباع با چند پیوند دوگانه ماهیچه راسته گردید (5/0p<). افزودن دانه کانولا به جیره ها موجب افزایش وزن روزانه (میانگین 288 گرم درمقابل 262 گرم) و کاهش غلظت اسیدهای چرب ایزوپالمتیک، بیهنیک اسید و افزایش غلظت اسیدهای چرب لوریک، میریستیک، آنتوایزو پنتادکانوئیک، پنتادکانوئیک، اسید پالمتیک، پالمیتولئیک، استئاریک، واسنیک، گونژوکه لینولئیک، اولئیک، آلفا-لینولنیک، گاما لینولنیک، گوندویک، دوکوساتیتراینویک، C20: 2W6، اچ-گاما لینولنیک، آراشیدونیک، ایکوزاپنتانوئیک، نرونیک، دوکوساپینتااینویک، دوکوزاهگزائنوئیک اسید، مجموع اسیدهای چرب غیراشباع با یک و چند پیوند دوگانه الگوی اسیدهای چرب ماهیچه راسته را موجب گردید (5/0p<). جیره های حاوی منبع چربی افزایش معنی دار نسبت های امگا-6 به امگا-3 و اسیدهای چرب غیر اشیاع به اشباع را موجب گردید (5/0p<). جایگزینی بخشی از نشاسته با فیبر محلول کاهش غلظت کلسترول ماهیچه و افزودن دانه کانولا افزایش این فراسنجه را در پی داشت (5/0p<). نتیجه گیری نهایی: نتایج نشان داد که استفاده از دانه کانولا با تغییر شاخص های الگوی اسیدهای چرب غیراشباع، اصلاح نسبت های امگا-6 به امگا-3 و اسیدهای چرب غیر اشباع به اشباع می تواند بهبود کمی و کیفی گوشت تولیدی را موجب گردد.

زمینه مطالعاتی: اسانس گیاهان دارویی گزنه و مارچوبه دارای ترکیبات فعالی هستند که می توانند برای جوجه های گوشتی مفید باشند. هدف: این آزمایش به منظور مقایسه اثرات اسانس گزنه و مارچوبه، آنتی بیوتیک و پروبیوتیک بر عملکرد، فلور میکروبی و ریخت شناسی روده باریک جوجه های گوشتی سویه آرین در سن 42 روزگی انجام شد. روش کار: تعداد 700 قطعه جوجه گوشتی یک روزه (مخلوط نر و ماده) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 7 تیمار، 4 تکرار و 25 قطعه در هر تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1) جیره ی پایه (شاهد)، 2) جیره ی حاوی 150 میلی گرم در کیلوگرم پروتکسین، 3) جیره ی حاوی 150 میلی گرم در کیلوگرم آویلامایسین، 4) جیره ی حاوی 200 میلی گرم در کیلوگرم اسانس مارچوبه، 5) جیره ی حاوی 400 میلی گرم در کیلوگرم اسانس مارچوبه، 6) جیره ی حاوی 200 میلی گرم در کیلوگرم اسانس گزنه و 7) جیره ی حاوی 400 میلی گرم در کیلوگرم اسانس گزنه. افزایش وزن بدن و مصرف خوراک اندازه گیری شده و همچنین ضریب تبدیل خوراک از روی افزایش وزن بدن و مصرف خوراک محاسبه گردید. در سن 42 روزگی از هر تیمار 8 قطعه پرنده (دو پرنده از هر تکرار) که وزن آن ها نزدیک به میانگین هر قفس بود، انتخاب و جهت بررسی ریخت شناسی و فلور میکروبی روده باریک ذبح گردید. نتایج: افزایش وزن بدن در کل دوره آزمایش (1-42 روزگی) تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت (05/0P). همچنین تعداد کل باکتری های روده باریک، تعداد باکتری لاکتوباسیلوس کازئی و تعداد باکتری اشرشیا کولی، ریخت شناسی روده ی باریک (طول پرز، عمق کریپت لیبرکوهن و نسبت طول پرز به عمق کریپت) به طور معنی داری تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0>P). نتیجه گیری نهایی: یافته های این تحقیق نشان می دهد که با توجه به بهبود عملکرد و تأثیر معنی دار بر فلور میکروبی روده باریک و ریخت سنجی روده باریک می توان از اسانس مارچوبه و گزنه به عنوان جایگزین آنتی بیوتیک های محرک رشد در جیره ی جوجه های گوشتی سویه آرین استفاده کرد.

زمینه مطالعاتی: بخش های وسیعی از کشور ایران دارای خاک و آب شور می باشد. زراعت بسیاری از گیاهان در این شرایط یا ممکن نیست و یا با عملکرد خیلی کم همراه می باشد. کوشیا به عنوان یک گیاه علوفه ای شورپسند می تواند در این شرایط اقلیمی به خوبی کشت و زرع شود و حتی جایگزین علوفه رایجی چون یونجه در تغذیه نشخوارکنندگان این مناطق گردد. هدف: این آزمایش به منظور مطالعه تأثیر جایگزینی یونجه با علوفه خشک و سیلو شده کوشیا (با و بدون مواد افزودنی) بر عملکرد تولیدی بزهای شیرده سانن انجام گردید. روشکار: تعداد24 رأس بز شیرده سانن در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 6 تکرار به 4 جیره غذایی اختصاص داده شدند. تیمارهای آزمایشی (جیره های غذایی) شامل: 1-جیره پایه حاوی یونجه خشک بعنوان تنها علوفه جیره (50% ماده خشک جیره) یا جیره شاهد، 2-جیره پایه حاوی علوفه خشک شده کوشیا که بطور کامل جایگزین یونجه خشک شده بود، 3-جیره پایه حاوی علوفه سیلو شده کوشیا که بطور کامل جایگزین یونجه خشک شده بود 4-جیره پایه حاوی علوفه کوشیا سیلو شده همراه با 10% خرمای ضایعاتی، این سیلاژ کوشیا نیز همانند دو جیره قبلی (2 و 3) بطور کامل جایگزین یونجه خشک شده بود. این جیره ها به مدت 6 هفته به بزها تغذیه شدند و مصرف خوراک، تولید شیر، تغییرات فراسنجه های شکمبه و خون دامها اندازه گیری شد. نتایج: مقدار مصرفماده خشک جیره های آزمایشی در بزهای اختصاص داده شده به تیمارها تفاوت معنی دار نداشت (05 /0P) نسبت به سایر جیره های آزمایشی افزایش داد، اما جیره ها اثری بر درصد و مقدار تولید ترکیبات شیر نداشت. قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی اختلاف معنی داری در بین جیره های آزمایشی نداشت (05 /0P>). درصد اسید پروپیونیک مایع شکمبه در جیره کوشیا عمل آوری شده با 10% خرمای ضایعاتی بیشتر از سایر جیره ها بود. جیره ها اثری بر دیگر فراسنجه های تخمیری شکمبه و همچنین پارامترهای بیوشیمیایی خون بزها نداشت. نتیجه گیری نهایی: نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد در مناطقی از کشور که دارای آب و خاک شور است کشت و تولید کوشیا به منظور تامین علوفه مورد نیاز نشخوارکنندگان می تواند مورد توجه قرار گیرد. اضافه کردن منابع انرژی زا به علوفه کوشیا و سپس سیلو کردن آنها عملکرد بهتری همراه خواهد داشت، همانگونه که در این آزمایش مشاهده شد.

زمینه مطالعاتی: ذخیره انجمادی سلول ها و بافت ها در یک وضعیت دمایی باعث ایجاد وقفه موقت در فعالیت های حیاتی آن ها می شود. فرآیند انجماد اسپرم، فاکتورهای غشائی ازجمله سیالیّت، نفوذ پذیری و ترکیبات لیپیدی را تحت تأثیر قرار داده و منجر به کاهش توانایی باروری اسپرم می شود. هدف: این آزمایش به منظوربررسی اثر افزودن سطوح مختلف اسید-آمینه ال-سیستئین (صفر، 5/2، 5 و 5/7 میلی مولار) به رقیق کننده منی در نگهداری طولانی مدت اسپرم منجمد خروس انجام گرفت. روش کار: در این طرح از 8 قطعه خروس نژاد راس با سن 30 هفتگی استفاده شد. اسپرم گیری دو بار در هفته از طریق مالش پشتی-شکمی انجام گرفت. پس از انتقال نمونه های منی به آزمایشگاه و ارزیابی اولیه، نمونه های استاندارد (حداقل 75 درصد اسپرم متحرک، 80 درصد اسپرم زنده و حداکثر 10 درصد اسپرم ناهنجار) باهم مخلوط شده و پس از رقیق سازی با تیمار های موردنظر، پایوت های حاوی اسپرم با روش انجماد دومرحله ای منجمد و داخل نیتروژن مایع نگهداری شد و سپس با استفاده از نرم افزار کاسا فراسنجه های موردنظر اندازه گیری شدند. برای بررسی اثر سیستئین در ماندگاری اسپرم خروس (به مدت یک ماه) ارزیابی نمونه ها دو بار و بافاصله 15 روز انجام گرفت. نتایج: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که عملکرد اسپرم در روز 30 نسبت به روز 15 کاهش یافت. همچنین رقیق کننده های حاوی 5/2 میلی-مولار سیستئین بهترین عملکرد را ازنظر درصد زنده مانی، تحرک کلی و پیش رونده در بین سایر تیمارها و گروه کنترل داشتند و تفاوت معنی داری مشاهده شد (05/0>P). در بین سطوح مختلف آمینواسید سیستئین، سطح 5 میلی مولار بهترین عملکرد را ازلحاظ سلامت و یکپارچگی غشاء اسپرم داشت. سطح 5/7 میلی مولار سیستئین کمترین درصد ناهنجاری را داشت. نتیجه گیری نهایی: نتایج حاصل از این مطالعه پیشنهاد می کند که سیستئین موجب بهبود کیفیت منی منجمد خروس می شود و می توان اسپرم خروس را با استفاده از سیستئین به مدت طولانی تری منجمد و نگهداری کرد.

زمینه مطالعاتی: افزایش وزن روزانه از مهمترین سنجه های تعیین کننده سود اقتصادی در پرورش گوسفند است. آگاهی از ویژگی های عدم تعادل پیوستگی (LD) و ساختار بلوک های هاپلوتیپی در مطالعات پویش ژنوم و انتخاب ژنومی معیارهای کلیدی می باشند. هدف: این تحقیق به منظور مطالعه گستره LD، ساختار بلوک هاپلوتیپی و ارتباط ژنومی هاپلوتیپی گوسفند برای شناسایی مناطق ژنومی مؤثر بر صفات افزایش وزن روزانه قبل (AGW) و بعد از شیرگیری (PWG) در گوسفند زندی اجرا شد. روش کار: از 96 رأس گوسفند زندی نمونه خون تهیه شد و با استفاده از آرایه های SNPChip 50 K شرکت ایلومینا تعیین ژنوتیپ شدند. پس از مراحل کنترل کیفی، در نهایت 40879 نشانگر SNP مربوط به 94 حیوان آنالیز شدند. مقدار LD با محاسبه آماره r2 بین تمام جفت جایگاه ها از طریق نرم افزار PLINK و بلوک های هاپلوتیپی بوسیله نرم افزار Haploview برای هر کروموزوم محاسبه شدند. پس از شناسایی اثرات ثابت معنی دار (سال تولد و تیپ تولد)، مطالعه پویش ژنومی در نرم افزار PLINK ارزیابی و برای کنترل نرخ اشتباه از تصحیح بنفرونی استفاده شد. نتایج: در این مطالعه گستره مفید عدم تعادل پیوستگی در 40K برابر با 2/0r2= برآورد شد. 58/7 درصد از کل SNPها درون بلوک های هاپلوتیپی و 45/1 درصد از ژنوم اتوزومی توسط بلوک ها پوشش داده شد. با انجام آنالیزهای پویش ژنومی، در مجموع چهار جایگاه هاپلوتیپی روی کروموزوم های 3، 5، 6 و 7 شناسایی شد، به طوری که، ارتباط معنی داری بین هاپلوتیپ های کروموزوم 5، 6 و 7 با صفت AWG و توجیه 43/3 درصد از واریانس صفت و هاپلوتیپ کروموزوم 3 با PWG و توجیه 52/1 درصد از واریانس صفت به دست آمد. نتیجه گیری نهایی: ژن های کاندیدای شناسایی شده حاصل از آنالیزهای هاپلوتیپی عملکرد مولکولی مرتبط با صفات رشد داشتند که قابل استفاده بودن این یافته ها در ارزیابی ها، سبب تسریع در پیشرفت ژنتیکی افزایش وزن خواهد شد.

زمینه مطالعاتی: بررسی رفتار تغذیه ای گوساله های ماده هلشتاین. هدف: جهتبررسی اثرات متقابل فضای آخور و اندازه ذرات علوفه برروی ماده خشک مصرفی، افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک و شدت مصرف خوراک در ساعت های متوالی پس از خوراکدهی در گوساله های ماده هلشتاین در حال رشد در پژوهش حاضر انجام شد. روش کار: این آزمایش روی 40 راس گوساله ماده هلشتاین با میانگین سنی 12-8 ماه و میانگین وزن 8/32± 6/295 کیلوگرم در قالب طرح چرخشی فاکتوریل با چهار تیمار، چهار دوره و چهار بهاربند به طوریکه 10 راس گوساله به هر تیمار در داخل هر بهاربند اختصاص داده شد بود، انجام گرفت. تنها تفاوت جیره ها در اندازه قطعات علوفه (یونجه و کاه) بود. تیمار ها در این آزمایش شامل 1) تیمار با 24 سانتی متر فضای آخور و میانگین اندازه ذرات علوفه 3 سانتی متر (24/ریز)، 2) تیمار با 24 سانتی متر فضای آخور و میانگین اندازه ذرات علوفه 6 سانتی متر (24/درشت)، 3) تیمار با 48 سانتی متر فضای آخور و میانگین اندازه ذرات علوفه 3 سانتی متر (48/ریز)، 4) تیمار با 48 سانتی متر فضای آخور و میانگین اندازه ذرات علوفه 6 سانتی متر (48/ درشت) بود. نتایج: نتایج این مطالعه نیز تاییدی بر وجود همزمانی در رفتار مصرف خوراک در گوساله های در حال رشد می باشد بطوریکه طی 2 ساعت اولیه پس از عرضه خوراک، گوساله ها 50-45 درصد ماده خشک مصرفی روزانه را مصرف می نمایند. همچنین مقدار ماه خشک مصرفی روزانه برای خوراک های حاوی علوفه با اندازه ذرات ریز در مقایسه با خوراک های حاوی علوفه با اندازه ذرات درشت بیشتر بوده است. نتیجه گیری نهایی: اینکه می توان از اندازه ذرات علوفه در جیره گوساله های ماده هلشتاین در حال رشد به عنوان ابزاری برای کنترل ماده خشک مصرفی و اقتصادی تر نمودن هزینه خوراک در این دسته از دام ها استفاده نمود.

زمینه مطالعاتی: ارزیابی انرژی مصرفی در واحدهای پرورش گاو شیری. هدف: این پژوهش به منظور مقایسه نهاده و انرژی مصرفی در واحدهای پرورش گاو شیری با جایگاه نگهداری متفاوت انجام شد. روش کار: برای انجام این تحقیق اطلاعات مورد نیاز از 42 واحد پرورش گاو شیری در غرب استان تهران از طریق پرسشنامه از دامداری ها براساس روش نمونه گیری تصادفی در سال 1395 جمع آوری گردید. اطلاعات شامل نهاده های مصرفی واحدهای پرورش گاو شیری در یک دوره یک ساله بود. اطلاعات انرژی مصرفی شامل انرژی تجدید ناپذیر مانند سوخت و الکتریسیته و انرژی تجدید پذیر مانند علوفه، کنسانتره، ماشین ها، نیروی انسانی و آب محاسبه گردید. نتایج: میانگین مصرف انرژی تجدید ناپذیر در واحدهایی با جایگاه نگهداری فری استال و اصطبل باز به ازای هر کیلوگرم شیر تصحیح شده بر اساس چربی و پروتئین (FPCM) به ترتیب برابر 34/3 و 01/5 مگاژول بود (08/0=P). بیشترین میزان سهم انرژی مصرفی در همه واحدها مربوط به انرژی خوراک بود که در واحدهای نگهداری فری استال و اصطبل باز به ترتیب دارای سهمی برابر با 69/86% و 91/81% بود. میزان بهره-وری انرژی در واحدهای نگهداری فری استال و اصطبل باز برابر با 046/0 و 041/0 کیلوگرم بر مگاژول بود. نتیجه گیری کلی: با توجه به میزان مصرف انرژی تجدید ناپذیر به ازای هر کیلوگرم FPCM، واحدهای پرورش گاو شیری با جایگاه نگهداری متفاوت (فری استال در مقابل اصطبل باز) تفاوت متمایل به معنی داری با هم داشتند. همچنین، با توجه به میزان انرژی خوراک مصرفی به عنوان منبع اصلی مصرف انرژی، توجه ویژه به جلوگیری از هدر رفت منابع خوراکی از طریق مدیریت صحیح خوراکدهی و گروه بندی مناسب حیوانات باید مدنظر قرار گیرد.

زمینه مطالعاتی: ارزیابی انرژی مصرفی در واحدهای پرورش گاو شیری. هدف: این پژوهش به منظور مقایسه نهاده و انرژی مصرفی در واحدهای پرورش گاو شیری با جایگاه نگهداری متفاوت انجام شد. روش کار: برای انجام این تحقیق اطلاعات مورد نیاز از 42 واحد پرورش گاو شیری در غرب استان تهران از طریق پرسشنامه از دامداری ها براساس روش نمونه گیری تصادفی در سال 1395 جمع آوری گردید. اطلاعات شامل نهاده های مصرفی واحدهای پرورش گاو شیری در یک دوره یک ساله بود. اطلاعات انرژی مصرفی شامل انرژی تجدید ناپذیر مانند سوخت و الکتریسیته و انرژی تجدید پذیر مانند علوفه، کنسانتره، ماشین ها، نیروی انسانی و آب محاسبه گردید. نتایج: میانگین مصرف انرژی تجدید ناپذیر در واحدهایی با جایگاه نگهداری فری استال و اصطبل باز به ازای هر کیلوگرم شیر تصحیح شده بر اساس چربی و پروتئین (FPCM) به ترتیب برابر 34/3 و 01/5 مگاژول بود (08/0=P). بیشترین میزان سهم انرژی مصرفی در همه واحدها مربوط به انرژی خوراک بود که در واحدهای نگهداری فری استال و اصطبل باز به ترتیب دارای سهمی برابر با 69/86% و 91/81% بود. میزان بهره-وری انرژی در واحدهای نگهداری فری استال و اصطبل باز برابر با 046/0 و 041/0 کیلوگرم بر مگاژول بود. نتیجه گیری کلی: با توجه به میزان مصرف انرژی تجدید ناپذیر به ازای هر کیلوگرم FPCM، واحدهای پرورش گاو شیری با جایگاه نگهداری متفاوت (فری استال در مقابل اصطبل باز) تفاوت متمایل به معنی داری با هم داشتند. همچنین، با توجه به میزان انرژی خوراک مصرفی به عنوان منبع اصلی مصرف انرژی، توجه ویژه به جلوگیری از هدر رفت منابع خوراکی از طریق مدیریت صحیح خوراکدهی و گروه بندی مناسب حیوانات باید مدنظر قرار گیرد.

زمینه مطالعاتی: بولدنون آندسیلینات یک استروئید آنابولیک است که باعث تحریک تولید پروتئین می شود. بولدنون می تواند باعث افزایش سایز ماهیچه در بره ها و کاهش نیازهای غذایی آنها شده و باعث افزایش مصرف خوراک شود. استروئیدهای آنابولیک سنتز پروتئین در بافت های ماهیچه را افزایش می دهند. از طرفی، سطوح بالای پروتئین خوراک می تواند محتوای آمینواسیدی در دسترس بافت ها را افزایش داده و سبب سنتز بیشتر پروتئین توسط آندروژن ها شود. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثر تزریق بولدنون آندسیلینات و سطح پروتئین جیره غذایی بر روی عملکرد پروار، قابلیت هضم مواد مغذی و خصوصیات لاشه بره های آمیخته رومانف-مغانی انجام گردید. روش کار: این پژوهش با استفاده از 20 رأس بره نر رومانف-مغانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل (2×2) با 4 گروه آزمایشی و 5 تکرار (بره) در هر گروه انجام شد. عوامل اصلی در این پژوهش اثر تزریق بولدنون آندسیلینات (عدم تزریق یا تزریق 5 میلی گرم بولدنون به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و سطح پروتئین جیره غذایی (12 یا 16 درصد ماده خشک) بودند. طول مدت آزمایش 75 روز بود. نتایج: نتایج نشان داد که اثر تزریق بولدنون باعث تغییرات معنی داری در میانگین افزایش وزن کل و میانگین افزایش وزن روزانه کل در بره ها شد (05/0>P). افزایش سطح پروتئین باعث افزایش معنی داری در میزان قابلیت هضم پروتئین خام شد (01/0P<). غلظت نیتروژن اوره ای خون در ماه اول (تزریق هورمون) تحت تأثیر عامل هورمون قرار گرفت و به طور معنی داری کاهش یافت. (05/0P<). غلظت پروتئین خون در پایان ماه اول (تزریق هورمون) به طور معنی داری تحت تأثیر تزریق هورمون افزایش یافت (05/0P<). همچنین میزان پروتئین کل سرم خون تحت تأثیر اثر متقابل هورمون با پروتئین قرار گرفت عامل پروتئین اثر معنی داری بر غلظت گلوکز خون داشت. میزان تری گلیسیرید خون به طور معنی داری با تزریق هورمون در ماه اول تغییر کرد (05/0P<). نتیجه گیری نهایی: با توجه به نتایج به دست آمده تزریق بولدنون آندسیلینات و سطح مختلف پروتئین جیره متابولیسم پایه پروتئین را در بره های آمیخته تغییر داده و انرژی را در بافت ها صرف سنتز و انباشت پروتئین می کند.

زمینه تحقیقاتی: جایگزینی شکل غیرآلی مواد معدنی با شکل آلی آن می تواند اثرات مفیدی بر عملکرد جوجه های گوشتی داشته باشد. هدف: این آزمایش به منظور بررسی تأثیر جایگزینی ید معدنی (یدید پتاسیم) با ید آلی (مخمر ید) در جیره غذایی بر عملکرد رشد، خصوصیات لاشه، میزان ید گوشت سینه، غلظت هورمون های تیروئیدی و برخی فراسنجه های خونی جوجه های گوشتی انجام گرفت. روش کار: این آزمایش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی، با تعداد 250 قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس با 5 تیمار و 5 تکرار و 10 قطعه در هر تکرار و در یک دوره 42 روزه انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل جایگزینی سطوح صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد ید معدنی (یدید پتاسیم) با ید آلی (مخمر ید) بودند. نتایج: افزایش سطح جایگزینی ید معدنی با آلی موجب افزایش خطی بازده لاشه و وزن نسبی ران گردید. به علاوه افزایش جایگزینی منبع آلی ید از صفر به 100 درصد به صورت خطی باعث افزایش میزان ید گوشت سینه شد و 100 درصد جایگزینی ید معدنی با منبع آلی بالاترین مقدار ید گوشت سینه را باعث شد. همچنین افزایش جایگزینی ید معدنی با ید آلی وزن نسبی پانکراس، سنگدان، ژوژنوم و غده ی تیروئید را افزایش داد. جایگزینی ید معدنی با ید آلی تا 50 درصد سبب افزایش معنی دار درصد سلول های قرمز و هماتوکریت خون جوجه های گوشتی شد. غلظت پلاسمایی آنزیم های آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز، هورمون های 3 T، 4 T و غلظت LDLسرم خون تحت تأثیر جایگزینی ید معدنی با ید آلی افزایش پیدا کردند. نتیجه گیری کلی: به طور کلی جایگزینی بیش از 50 درصد ید معدنی با ید آلی موجب اختلال عملکرد غدد پانکراس و تیروئید می گردد. لذا جایگزینی 25 و 50 درصد ید معدنی با ید آلی از طریق افزایش درصد لاشه و ران، میزان ید سینه و وزن نسبی سنگدان و ژوژنوم اثرات مفیدی در جوجه های گوشتی دارد.

زمینه مطالعاتی: مطالعه عملکرد رشد و بازده تولید جوجه های گوشتی به دنبال کم کاری و پرکاری موقت تیروئیدی پس از محدودیت شدید خوراکی. هدف: این آزمایش به منظور بررسی اثرات­ پرکاری و کم کاری تیروئیدی متعاقب محدودیت شدید خوراکی بر رشد جبرانی، صفات تولیدی و پارامترهای خونی جوجه های گوشتی انجام شد. روش کار: تعداد 640 قطعه جوجه یکروزه گوشتی در قالب طرح کاملاً تصادفی به 16 واحد آزمایشی شامل 4 تیمار و هر تیمار 4 تکرار اختصاص داده شدند. گروه های آزمایشی شامل 1) گروه شاهد، بدون اعمال محدودیت غذایی، 2) گروه محدودیت غذایی یک روز در میان از سن 8 تا 21 روزگی، 3) گروه مصرف کننده لووتیروکسین بعد از قطع محدودیت غذایی و 4) گروه مصرف کننده متی مازول بعد از قطع محدودیت غذایی بود. صفات عملکردی طی سه مرحله آغازین (1 تا 21 روزگی)، میانی (22 تا 35 روزگی) و پایانی (36 تا 49 روزگی) اندازه گیری شدند. در پایان دوره از هر تکرار سه قطعه پرنده پس از خونگیری، کشتار شدند. نتایج: بررسی آماری نشان داد که اعمال محدودیت غذایی در دوره آغازین به طور معنی­ داری افزایش وزن روزانه را کاهش داد (05/0p <) اما در کل دوره تأثیر معنی داری بر این عملکرد نداشته است (05/0P>). در کل دوره آزمایش محدودیت غذایی به طور معنی داری خوراک روزانه مصرفی و ضریب تبدیل خوراک را کاهش و شاخص تولید را افزایش داد (05/0p <). مصرف لووتیروکسین بعد از یک دوره محدودیت غذایی به طور معنی­ داری خوراک مصرفی روزانه و ضریب تبدیل نهایی را کاهش و شاخص تولید را افزایش داد (05/0p <)؛ اما مصرف متی­ مازول تأثیر معنی­ داری بر عمده صفات عملکرد اقتصادی نداشت و درنهایت هم باعث کاهش معنی­ دار وزن نهایی گردید. مصرف لووتیروکسین و متی مازول باعث افزایش معنی­ دار وزن نسبی کبد درمقایسه با گروه شاهد شد؛ همچنین بین گروههای آزمایشی تفاوتی در مقادیر هماتوکریت و شاخص بروز آسیت مشاهده نشد (05/0P>). نتیجه گیری نهایی: بنظر می­ رسد اعمال محدودیت غذایی یک روز در میان از سن 8 تا 21 روزگی بدون اعمال کم کاری و پر کاری تیروئیدی باعث بهبود عملکردهای تولیدی بدون تأثیر منفی بر خصوصیات لاشه می­ شود.

زمینه مطالعاتی: یکی از راه­ کارهای تغذیه­ ای با هدف بهبود عملکرد و سیستم ایمنی طیور، مصرف فراورده­ های گیاهان دارویی نظیر عصاره­ های گیاهی هستند. هدف: برای بررسی تأثیر عصاره هیدروالکلی گیاه تشنه­ داری به عنوان جایگزینی برای افزودنی­ های رایج در شرایط تجاری، این آزمایش انجام شد. روش کار: تیمارهای آزمایشی شامل 1-جیره پایه فاقد افزودنی (تیمار شاهد) بر پایه ذرت – کنجاله سویا، 2-جیره پایه همراه با افزودن 500 میلی­ گرم در کیلوگرم سالینومایسین، 3-افزودن900، 450 و 225 میلی­ گرم در کیلوگرم به ترتیب برای دوره آغازی، رشد و پایانی پروبیوتیک پریمالاک، 4-افزودن 200 میلی­ ­ گرم در کیلوگرم ویتامین E و C و 3/0 میلی­ گرم در کیلوگرم سلنیوم، 5 و 6-افزودن 200 و 400 میلی­ گرم از عصاره هیدروالکلی گیاه تشنه­ داری بودند. وزن بدن و خوراک مصرفی در هر واحد آزمایشی در سنین 10، 24 و 42 روزگی اندازه­ گیری و ضریب تبدیل خوراک محاسبه گردید. در 42 روزگی از هر واحد آزمایشی 2 پرنده انتخاب و خونگیری از آنها برای اندازه­ گیری فراسنجه­ های خونی انجام شد. نتایج: بهبود معنی­ دار در افزایش وزن روزانه در گروه­ های آزمایشی حاوی افزودنی در مقایسه با تیمار شاهد در دوره 25 تا 42 روزگی و همچنین کل دوره پرورش (0 تا 42 روزگی) مشاهده شد (05/0p <). همچنین همه تیمارهای آزمایشی در مقایسه با تیمار شاهد سبب کاهش ضریب تبدیل خوراک در دوره­ های 25 تا 42 روزگی و نیز کل دوره پرورش (0 تا 42 روزگی) شدند و بهترین ضریب تبدیل خوراک مربوط به پرندگان تغذیه شده با جیره­ های حاوی عصاره گیاه تشنه­ داری بود (05/0p <). افزایش غلظت پروتئین و فسفر و کاهش غلظت کلسترول و لیپوپروتئین با دانسیته پایین در سرم خون گروه­ های تغذیه شده با جیره­ های حاوی سطوح مختلف عصاره تشنه­ داری در مقایسه با گروه شاهد مشاهده شد (05/0p <). نتیجه­ گیری نهایی: عصاره گیاه تشنه­ داری به خصوص در سطح 400 میلی­ گرم در کیلوگرم جیره غذایی می­ تواند جایگزین مناسبی برای آنتی­ بیوتیک و سایر مکمل­ های تجاری مورد استفاده در این آزمایش در جهت بهبود عملکرد رشد و وضعیت متابولیکی جوجه­ های گوشتی باشد.