مجله دندانپزشکی (journal of islamic dental association of iran)
سال:1380 | دوره:13 | شماره:3 (مسلسل 38) |تعداد مقالات:12

تریسموس، سخت بسته شدن فک می باشد که به علت اسپاسم تونیک عضلات جونده ناشی از بیماری یا درگیری شاخه حرکتی عصب سه قلو و یا تریژمینال بوجود می آید. تریسموس ممکن است به دلایل گوناگون ایجاد شود، مثل: آبسه های دندانی، تروما، تزریق بی حسی بلوک فک پایین، رادیوتراپی عضلات صورتی و متعاقب شیمی درمانی در بیماران. در این ارتباط یک پسر بچه شش ساله از طرف متخصص گوش و حلق و بینی به علت محدودیت شدید در باز کردن فک به دندانپزشک ارجاع گردید. معاینه داخل دهانی و گرافی پانورامیک بیمار بیانگر عدم عفونت و یا دلیل پاتولوژی بود. بعد از اینکه تشخیص تریسموس داده شده به دلیل رنگ پریدگی و زردی صورت بیمار، بیحالی عمومی و فقدان اشتها در روزهای اخیر، حساسیت به لمس لنف نودهای نواحی گردن و تحت فکی برای شمارش کامل گلبول و ESR به آزمایشگاه فرستاده شد. یافته های کلینیکی و لابراتوری منجر به تشخیص لوسمی حاد لنفوسیتیک (ALL) گردید. در این مقاله تظاهرات دهانی و دندانی (ALL) مورد بحث قرار گرفته است و تریسموس در آن ممکن است به دلیل ارتشاح شدید سلول های لوسمیک به ناحیه عمقی عضلات منقبض کننده صورت باشد. این گزارش بر اهمیت معاینه فیزیکی و قضاوت مستقل دندانپزشک تاکدی می کند، حتی زمانی که بیمار از سوی دیگر اعضای حرفه پزشکی ارجاع شده باشد. 

هدف از این مطالعه تعیین میزان سیتوتوکسیسیتی انواع مختلف سیلرهای کانال ریشه به صورت Invitro در طی یک سال با استفاده از روش آزمایشی جدید بود. ریشه دندانهای خارج شده انسان با Endomethasone, Ketac, Endo, AH plus, Roeko seal, Apexit, N2 و یک کن گوتاپرکا پر شدند. به علاوه ریشه ها با گوتاپرکای N2 به روش تراکم لترالی پر گردیدند. در گروه کنترل، دندانهای پر شده فقط با گوتاپرکا پر شده بود. تمام نمونه ها به طور پی در پی برای یک دوره یک ساله توسط آب مقطر عصاره گیری شدند. عصاره ها به لحاظ سیتوتوکسیسیتی با استفاده از فیبروبلاست های Immortalized 3T3 و فیبروبلاست های اولیه پریودنتال لیگامنت انسانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها با Dunnet's tests به لحاظ آماری مورد تجزیه و تحلیل واقع شدند (P<0.5). در نتیجه اثرات سیتوتوکسیک تنها در عصاره های N2 در هر دو کشت سلول ایجاد شد. (P<0.05). همچنین تغییرات سیتوتوکسیک به وسیله نمونه های ده هفته ای اندومتازون القا گردید. (P<0.5). سایر موارد مورد ارزیابی، متابولیسم سلولی را تغییر نداد.  

توبرکولوز یکی از بلایای کشنده بشری است، به طوری که 3/1 جمعیت کره زمین در معرض این مایکو باکتریوم و گونه های آلوده آن قرار دارند. بروز پاندمیک HIV، انتشار توبرکولوز را به طور فراینده ای تسریع می کند. در حالی که گونه هایی از این باسیل که به چندین دارو مقاوم می باشند کنترل بیماری را مختل کرده است. با وجود هشدار در مورد انتشار بیماری، به نظر می رسد که توان لازم برای ابتلای شغلی عفونت توبرکولوز در بین پرسنل بهداشتی در کادر دندانپزشکی وجود دارد. این مقاله با مروری بر میکروبیولوژی پایه و پاتوژنز توبرکولوز، تظاهرات دهانی آن، مایکوباکتریا جدا از توبرکولوز(MOTT)، توبرکولوز مقاوم به چندین دارو (MDR-TB)، کنترل آن شامل جنبه های مختلف برنامه جهانی در مورد توبرکولوز (برنامهDOTS )، توان ابتلای شغلی بیمار و در نهایت اقدامات کنترل عفونت اشاره می کند برنامه مذکور برای پرسنل دندانپزشکی و سایر پرسنل بهداشتی موجود و در دسترس می باشد.

به کارگیری وسیع محلول میکروتن به عنوان یک ضدعفونی کننده پرمصرف و قابل دسترس در بازار توزیع ایران موجب شد تا میزان اثر و کیفیت آنتی باکتریال آن به محک گذارده شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی صحت اثر محلول میکروتن بر روی گونه های مختلف باکتریایی و قارچی براساس ادعای کارخانه سازنده می باشد. برای بررسی و آزمون میکروتن از نمونه های میکروبی توصیه شده توسط استانداردهای مختلف استفاده شد. نمونه مورد آزمایش محلول میکروتن قابل دسترس در بازار بوده و روش آزمون براساس تهیه سوسپانسیون از سوش های اشخص یا مقام میکروبی و مجاور کردن آن سوسپانسیون ها با محلول میکروتن 2% و بررسی امکان رشد آنها در محیط های کشت مناسب پایه ریزی گردید و در پایان، نتایج پس از گذشت مدت زمان مورد نظر ثبت شد. یافته های این مطالعه نشان داد که محلول میکروتن دارای قدرت باکتریوسیدال بالایی بوده و قادر است تمام سوش های مورد مطالعه را به طور غیر قابل برگشتی از بین ببرد، لذا می توان از این ماده به عنوان یک ضدعفونی کننده قابل اعتماد در مصارف روزمره استفاده کرد.  

ترمیم دندانهای اندوشده به دلایل مختلف از جمله حفظ ساختمان باقیمانده دندانی، جلوگیری از ریزنشت تاجی، داشتن کارآیی و زیبایی ضروری به نظر می رسد. به علت از دست دادن مقادیر زیادی از نسوج دندانی در چنین مواردی ترمیم با مشکل روبرو می شود و انساج باقیمانده بخصوص در قسمت تاجی توانایی نگهداری ماده ترمیمی و یا تحمل فشارهای جونده را ندارند.از بین انواع مختلف روشهای ترمیمی، ترمیم دندان با روکش کامل، مقاومت دندان را افزایش خواهد داد ولی روکش کامل همه دندانهایی که تحت درمان ریشه قرار می گیرند نه از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است و نه مشکلات ناشی از روکش کامل، این مطلب را توصیه می کند. هدف از این مطالعه ارزیابی مقاومت دندانهای اندوشده و ترمیم با آمالگام و بدون استفاده از پست پیش ساخته (Prefabricated) و اثرات استفاده از سیمانهای چسبنده می باشد.نتایج به دست آمده نشان داد که دندانهای بدون درمان (سالم) حداکثر مقاومت را دارند در صورتی که دندانهایی که ریشه آنها درمان شده بدون ترمیم تاج، حداقل مقاومت به شکستگی را از خود نشان می دهند.اختلاف مابین گروههای آزمایش (پرکردگی تاج با و بدون استفاده از پست داخل کانال ریشه و استفاده از سیمانهای چسبنده و غیرچسبنده جهت سیمان کردن پست) و تفاوت بین گروهها (استفاده و یا عدم استفاده از پست و یا استفاده از سیمانهای چسبنده و غیرچسبنده) از لحاظ آماری معنی دار نمی باشد. 

اگرچه اثرات رویش مولر سوم روی ثبات درمانهای ارتودنسی به طور وسیعی مورد مطالعه قرار گرفته، اما تا به حال اثر درمانهای ارتودنسی (خصوصا درمانهای همراه با خارج کردن دندان) روی مولر سوم کمتر مورد توجه بوده است. هدف از این تحقیق مقایسه تغییرات زاویه مولر سوم نهفته در بیماران درمان شده ارتودنسی در دو گروه زیر می باشد. در گروه اول دندانهای پره مولر خارج گردید و در گروه دوم دندانی خارج نشد. سپس رادیوگرافی های پانورامیک مربوط به 36 مورد گروه اول و 36 مورد گروه دوم مورد مقایسه قرار گرفت. این رادیوگرافی ها در دو مقطع قبل و بعد از درمان انتخاب شدند و زاویه قدامی بین محور طولی مولر سوم و پلن اکلوزال اندازه گیری شد. تغییر زاویه مولر سوم در دو گروه با آزمون t مورد مقایسه قرار گرفت. به طور متوسط مولر سوم مندیبل در هر دو گروه و مولر سوم ماگزیلا در گروه اول بهبود زاویه رویشی را نشان دادند. اما مولرهای سوم ماگزیلا در گروه دوم یک تغییر زاویه نامطلوب داشت. آنالیزهای آماری اختلاف معنی داری را بین دو گروه نشان نداد (علی رغم بهبود بیشتر زاویه در گروه اول). نتایج نشان داد که احتمالاً عوامل دیگری نیز ممکن است روی زاویه مولر سوم تأثیرگذار باشند.  

مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان شیوع کمبود دندانی در مال اکلوژن های مختلف در سیستم دندانهای دایمی افراد ده سال به بالا و بر روی بیماران بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی شیراز در فاصله زمانی اسفند و بهار سالهای 81-80 با روش مقطعی انجام پذیرفت، مستندات مورد مطالعه 494 پرونده و رادیوگرافی OPG بیماران (41/67% دختر و 59/32% پسر) بود که مورد بررسی دقیق قرار گرفتند. در نتایج این بررسی درصد افرادی که دچار فقدان دندانی هستند، 66/7% از کل نمونه می باشند، از این میزان    86/4 % دارای  ناهنجاری C l II، 1/8 % ناهنجاری C l I و 1%، Cl III هستند. در مجموع ارتباط آماری مهمی بین فقدان دندانی و مال اکلوژن های مختلف دیده نشد. (Chi-Square test ,PValue = 0/021. از تعداد کل افراد دچار فقدان دندانی، 58% دختر و 42% پسر بودند ولی این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود        (Fisher's exact.) P.Value = 0.552.   شایعترین دندانی که دچار این آنومالی شده بود دندان لترال بالا بود (28%) درصد فقدان در فک بالا (13/59%) نسبت به فک پایین (87/40%) بیشتر بود. همچنین از کل دندانهایی که دچار کمبود شده بودند، میزان بیشتری در سمت چپ (91/55%) مشاهده گردید. اکثر این موارد به صورت دو طرفه اتفاق افتاده بودند (11/73%). از بین 38 نفری که دچار فقدان دندانی بودند، تعداد 28 نفر (68/73%) فقط یک تا دو دندان آنها درگیر این آنومالی بود. دندانی که معمولا با دندانهای دیگر دچار فقدان شده بود، لترال بالا بود. همچنین در 109 بیمار (22%) جوانه دندان عقل در رادیوگرافی دیده نشد و تنها دو نفر این افراد بالاتر از 15 سال سن داشتند. به استثنای دوطرفه بودن تمامی پره مولرهای اول بالا که در این تحقیق دچار فقدان بودند، در نهایت اختلاف چندانی بین نتایج این تحقیق و تحقیقات دیگر مشاهده نگردید.  

امروزه رشته دندانپزشکی از تنوع و گستردگی خاصی برخوردار است. این گستردگی خود دلیلی است بر نیاز به تخصصی شدن شاخه های مختلف دندانپزشکی و بالطبع ضرورت گام برداشتن در آن سمت و سو. با توجه به مطالب فوق و فقدان یک مطالعه جامع نگر برای ارزیابی تقاضا جهت ادامه تحصیل در مقطع تخصصی دندانپزشکی تحقیق حاضر انجام پذیرفت تا ضمن بررسی علاقه دانشجویان دندانپزشکی به رشته های تخصصی، علل علاقمندی و یا عدم علاقه آنها به ادامه تحصیل، همچنین نظر آنها راجع به افزایش ظرفیت پذیرش در رشته های مختلف دندانپزشکی مشخص گردد، یکی از اهداف این تحقیق مقایسه ظرفیت پذیرش دستیار با تعداد متقاضیان برای ادامه تحصیل در رشته های تخصصی دندانپزشکی می باشد. بدین منظور از تابستان سال 1380 پس از تهیه پرسشنامه، از 558 دانشجوی دندانپزشکی دانشگاههای تهران، شهیدبهشتی، شاهد و آزاد که حداقل یکبار به هر یک از بخشها وارد شده بودند، به عنوان جمعیت مورد مطالعه استفاده شد، که نتایج حاصل بدین شرح بود: 738 نفر (5/78%) علاقمند به ادامه تحصیل پس از دکتری برای ورود به دوره تخصصی بودند و صد و بیست نفر (5/21%) تمایلی به ادامه تحصیل نداشتند. دلیل عمده علاقمندان به ادامه تحصیل، تمایل به افزایش معلومات و رسیدن به رتبه های علمی بالاتر و عمده دلیل مخالفان ادامه تحصیل، خسته شدن از تحصیل ذکر شده بود. رشته هایی که بیشتر علاقمندان را به خود اختصاص داده بود به ترتیب: ارتودنسی، جراحی فک و صورت، اندودنتیکس، ترمیمی، دندانپزشکی کودکان، پروتزهای دندانی، پریودنتیکس، آسیب شناسی دهان و فک و صورت، بیماریها و تشخیص و رادیولوژی بود. 04/53% از کل دانشجویان موافق با افزایش ظرفیت پذیرش در رشته های تخصصی بودند. این تحقیق نشان می دهد که اکثریت قابل توجه فارغ التحصیلان دندانپزشکی تمایل به ادامه تحصیل دارند لذا بایستی با تجهیز بیشتر دانشکده های دندانپزشکی، افزایش سهمیه تخصصی، امکان ادامه تحصیل برای اکثریت فراهم گردد. این امر موجب بالا رفتن تعداد متخصصان، بهتر شدن کیفیت درمان ها، استقرار متخصصان در شهرهای کوچک خواهد شد. ضمن آن که ظرفیت پذیرش دستیار در دانشکده های دندانپزشکی متناسب با تقاضا برای ادامه تحصیل نمی باشد و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بایستی متناسب با این میزان تقاضا نسبت به راه اندازی بیشتر رشته های تخصصی در دانشکده های دندانپزشکی اقدام نماید.  

طی دو دهه گذشته تحول چشمگیری در روشهای تشخیص پوسیدگی به وجود آمده و ابزارهای مؤثری را در اختیار دندانپزشکان قرار داده است. دندانپزشکان امروزه می توانند با استفاده از روشهای نوین تشخیص پوسیدگی، ضایعات اولیه پوسیدگی را به موقع تشخیص داده و آنها را با کاربرد روشهای پیشگیری متوقف نمایند. بدین ترتیب نقش تشخیص به موقع پوسیدگی در پیشگیری که مسؤولیت اصلی دندانپزشکان است، به خوبی ایفا می شود. به علاوه آشنایی با روشهای درست تشخیص پوسیدگی دندانپزشک را قادر می سازد تا ضمن کاهش خطاهای احتمالی و افزایش دقت در تشخیص، پوسیدگیها را به موقع درمان نماید. همچنین ارتقای آگاهی محققان در زمینه روشها و ابزارهای تشخیص پوسیدگی موجب بهبود روشهای تحقیق و افزایش اعتبار تحقیقات اپیدمیولوژیک پوسیدگی می گردد. این مقاله ضمن اشاره به روشهای مختلف تشخیص پوسیدگی موارد کاربرد آنها را بیان می دارد. 

اپی گلویک اتیل دو سیانوآکریلات، به عنوان چسب بافت جهت استعمال خارجی در زخمهای پوستی به کار می رود. در این تحقیق موثر بودن سیانو آکریلات به عنوان یک ماده چسبنده در فلپ های بدون کشش مخاطی مورد بررسی قرار می گیرد. در این راستا بیمارانی که جهت آلوئوپلاستی در فک بالا و پایین مراجعه کرده اند، انتخاب گردیدند. یک فلپ موکوپریوستال با ضخامت کامل مخاط بلند و لبه های تیز استخوان برداشته شد. سپس لبه های فلپ در جای خود برگردانده شد و با یک نگاهدارنده مخاط به شکل 8 در جای خود ثابت گردید. سیانوآکریلات به وسیله اپلیکاتوار و با روش برس زدن در دو لایه روی زخم مالیده شد. بیماران پس از سه، هفت و چهارده روز تحت معاینه قرار گرفتند. تعداد بیماران شامل سی بیمار مرکب از 19 زن و 11 مرد بودند. 17 مورد در ماگزیلا و 13 مورد ماندیبل تحت درمان قرار گرفتند. سن متوسط بیماران 62 سال بود. نتیجه تحقیق نشان داد اپی گلو می تواند به عنوان یک ماده اتصال دهنده جایگزین بخیه در فلپ های موکوپریوستال کامل که تحت کشش نیستند به کار گرفته شود.

تا چندی پیش، توافق کلی در مورد دسته بندی بیماری های پریودنتال براساس طبقه بندی سال 1989 آکادمی پریودنتولوژی آمریکا استوار بود، معذالک این طبقه بندی دارای نواقصی از جمله نامشخص بودن برخی معیارهای تشخیصی، هم پوشانی گروههای مختلف بیماریها و عدم امکان قرار دادن برخی از بیماران در گروههای تعریف شده در آن بود همچنین تاکید بیش از حد بر روی سن شروع بیماری و میزان پیشرفت آن و عدم امکان تعیین دقیق این موارد، از جمله کاستیهای دیگر آن محسوب می شود و بالاخره شایعترین بیماری پریودنتال یعنی التهاب لثه، هیچ جایگاهی برای طبقه بندی نداشت. در سال 1999 کمیته بین المللی توسط انجمن متخصصان پریودنتولوژی آمریکا جهت بازبینی و اصلاح طبقه بندی فوق تشکیل گردید که نتیجه آن ارائه شیوه ای جدید برای طبقه بندی این دسته از بیماریها بود. مقاله حاضر ضمن مروری بر طبقه بندی جدید، نگاهی گذرا به برخی از تغییرات حاصل از آن خواهد داشت و ضمنا موارد نقص کنونی آن را نیز به اجمال یادآور خواهد شد.