روان شناسی کاربردی
سال:1389 | دوره:4 | شماره:1 (پیاپی 13) |تعداد مقالات:8

هدف: هدف، معرفی الگوی پیشگیری از استرس شغلی، فرسودگی هیجانی و رفتارهای انحرافی از طریق مدیریت، رهبری و ارزش های اخلاقی است. روش: روش، همبستگی از نوع تحلیل ماتریس کوواریانس و جامعه آماری، کارکنان شرکت سهامی ذوب آهن (7000 نفر) است، که از میان آن ها بر اساس نمونه گیری طبقه ای و فهرست اسامی کارکنان، 385 نفر انتخاب شدند و به پرسشنامه های استرس شغلی (کاهن و همکاران، 1964)، فرسودگی هیجانی (مسلش و جکسون، 1981)، رفتارهای انحرافی سازمانی (بنت و رابینسون، 2000)، مقیاس حمایت مدیریت عالی از رفتارهای اخلاقی (وایس وزواران و همکاران، 1998)، رهبری اخلاق مدار (راولد، 2008) و ارزش های اخلاقی صنفی (هانت و همکاران، 1989) پاسخ دادند. یافته ها: یافته ها نشان داد در الگوی نهایی بازنگری شده پژوهش، حمایت مدیریت عالی از رفتارهای اخلاقی با ارزش های اخلاقی صنفی و رهبری اخلا ق مدار، ارزش های اخلاقی صنفی با رهبری اخلاق مدار، رهبری اخلاق مدار با استرس شغلی، استرس شغلی، ارزش های اخلاق صنفی و رهبری اخلاق مدار با فرسودگی هیجانی و فرسودگی هیجانی، حمایت مدیریت عالی از رفتارهای اخلاقی، استرس شغلی و ارزش های اخلاقی صنفی با رفتارهای انحرافی رابطه ای معنادار دارند. نتیجه گیری: حمایت مدیریت عالی سازمان از رفتارهای اخلاقی، همراه با رهبری اخلاق مدار و پای بندی به ارزش های اخلاقی می تواند طی یک سلسله روابط زنجیره ای روش موثری باشد که در ابتدا سطح استرس و فرسودگی هیجانی و در انتها رفتارهای انحرافی را کاهش دهد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر خاطره گویی بر میزان افسردگی و احساس تنهایی سالمندان است. روش: روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان 60 تا 80 ساله شهرستان سیرجان است که با شیوه نمونه گیری در دسترس 40 نفر از آن ها (20 زن و 20 مرد) به طور تصادفی به چهار گروه (دو گروه آزمایش و دو گروه گواه) اختصاص پیدا کردند. گروه های آزمایش در 13 جلسه خاطره گویی شرکت کردند که مدت زمان هر جلسه بین یک ساعت تا یک ساعت و نیم بود. در این مدت گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسشنامه افسردگی سالمندان، پرسشنامه احساس تنهایی و بسته آموزشی خاطره گویی بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد خاطره گویی موجب کاهش افسردگی و احساس تنهایی سالمندان شده است. افزون بر این مشخص شد تفاوت بین زنان و مردان از نظر تاثیر خاطره گویی و افسردگی معنادار است. نتیجه گیری: خاطره گویی در خانواده ها و خانه های سالمندان می تواند برای بهبود وضعیت بهداشت روانی این افراد، کاهش احساس تنهایی و نیز افسردگی سالمندان موثر باشد.

هدف: پژوهش حاضر به منظور تعیین و مقایسه رابطه بین مولفه های ابرازگری هیجانی و خود پنداره در دانشجویان دختر و پسر انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. نمونه پژوهش شامل 214 نفر (107 دانشجوی پسر و 107 دانشجوی دختر) بود که به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. داده ها به کمک پرشسنامه های ابرازگری هیجانی (1990) و پرسشنامه خود پنداره بک (1990) گردآوری و با استفاده از آزمون های آماری همبستگی، آزمون t، تحلیل رگرسیون و تبدیل z فیشر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین ابراز صمیمیت و خود پنداره در دانشجویان پسر و دختر رابطه مثبت وجود دارد. دانشجویان پسری که ابرازگری هیجانی مثبت بیشتری داشتند از خود پنداره مثبت، و دانشجویان دختری که ابرازگری هیجانی منفی بیشتری داشتند از خود پنداره منفی برخوردار بودند. بین نمره کلی ابرازگری هیجان و خود پنداره در دانشجویان پسر رابطه مثبت وجود داشت، اما در دانشجویان دختر بین این دو مولفه رابطه ای مشاهده نشد. همچنین، فقط همبستگی بین ابرازگری هیجانی منفی و خود پنداره در دانشجویان دختر و پسر با هم تفاوت معناداری داشت. نتیجه گیری: مولفه های ابرازگری هیجانی پیش بینی کننده های خوبی برای خود پنداره دانشجویان هستند و کمک به دانشجویان برای شناسایی هیجان ها و ابراز صحیح آن ها می تواند تاثیر بسزایی در افزایش شناخت خود و شکل گیری خودپنداره در آن ها باشد.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی برنامه مداخله ای-آموزشی جرات ورزی، حل مساله و حرمت خود بر هوش هیجانی است تا زمینه تهیه یک برنامه مداخله ای برای افزایش هوش هیجانی فراهم آید. روش: روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی است. جامعه مورد مطالعه را دانش آموزان پسر دبیرستانی تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) شهر تهران تشکیل می دهند. از میان این افراد 15 نفر، که بهر هیجانی کمترین نمره را بین 120 نفر به دست آوردند، به عنوان نمونه انتخاب شدند و تحت کار بندی آزمایشی قرار گرفتند. گروه آزمایش در 15 جلسه 90 دقیقه ای برای مولفه های جرات ورزی، حل مساله و حرمت خود آموزش دیدند. یافته ها: تحلیل نتایج اندازه گیری مکرر همراه با انتقال اثر نشان داد که برنامه مداخله ای هوش هیجانی را افزایش می دهد. همچنین هر یک از سه قسمت برنامه آموزشی (جرات ورزی، حل مساله و حرمت خود) جداگانه باعث افزایش هوش هیجانی می شوند. نتیجه گیری: برخلاف هوش شناختی که پدیده ای نسبتا ثابت و تغییرناپذیر است، هوش هیجانی را می توان با برنامه های آموزشی ارتقا داد و سازگاری فرد را بهبود بخشید.

هدف: هدف پژوهش تعیین رابطه متغیرهای جو سازمانی و وجدان کاری با عملکرد شغلی است. روش: روش پژوهش همبستگی و علی-مقایسه ای است. نمونه پژوهش شامل 132 نفر از کارکنان شرکت ذوب آهن اصفهان است که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه جو سازمانی جاو و لیو (2003)، پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت کاستا و مک کرا (1992)، فهرست وارسی عملکرد وظیفه ای بیرن و همکاران (2005) و فهرست وارسی عملکرد زمینه ای کونوی (1999) است. داده ها با استفاده از روش همبستگی، رگرسیون و تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که جو همکارانه و قابلیت اتکا به طور مستقیم ولی جو نوآورانه به طور غیرمستقیم عملکرد شغلی را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: وجدان کاری بر عملکرد شغلی افراد اثر می گذارد. جو سازمانی مثبت نیز می تواند این تاثیر را افزایش دهد. بنابراین، سازمان ها و مدیران می توانند از طریق سنجش ویژگی های شخصیتی کارکنان خود، به ویژه وجدان کاری آنان، در جهت ایجاد جو مثبت سازمانی استفاده کنند.

هدف: پ‍ژوهش حاضر با هدف بررسی نقش نیازهای بنیادین و حمایت اجتماعی در سازگاری اجتماعی دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه مورد نظر کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه آموزش و پرورش منطقه طارم استان قزوین در سال تحصیلی87-1386 بود. گروه نمونه 160 دانش آموز شامل 80 دختر و 80 پسر بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه نیازهای بنیادین دانش آموزان (برنز، وانس، داین، سیدوکرسکی و استاکول، 2006)، پرسشنامه حمایت اجتماعی (واکس، فیلیپس، هالی، تامپسون، ویلیامز و استورات (1986) و پرسشنامه سازگاری دانش آموزان (سینها و سینگ، 1993) بود. داده ها با استفاده از تحلیل مسیر، تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که اثر مستقیم جنس بر نیازهای بنیادین و سازگاری اجتماعی معنادار است، ولی بر حمایت اجتماعی معنادار نیست. اثر غیرمستقیم جنس بر سازگاری و حمایت اجتماعی معنادار است، در حالی که اثر کلی جنس بر نیازهای بنیادین معنادار نیست. اثر مستقیم حمایت اجتماعی بر سازگاری اجتماعی معنادار است. نتیجه گیری: از آن جا که که نیازهای ینیادی و حمایت اجتماعی می تواند بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان تاثیرگذار باشد. می توان از این اطّلاعات در راستای برنامه ریزی جهت تامین نیازهای بنیادی و حمایت اجتماعی آن ها بهره جست و سازگاری اجتماعی دانش آموزان را افزایش داد و یا از از شدت ناسازگاری جلوگیری کرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه خود کار آمدی در ابعاد پنج گانه خود تنظیمی، خودباوری، خود رهبری، خود سنجی و خود تهییجی با انگیزه پیشرفت در دانش آموزان دختر بود. روش: روش پژوهش همبستگی و نمونه گیری به روش تصادفی چند مرحله ای بود. به این منظور 340 نفر از دانش آموزان دختر مقطع پیش دانشگاهی شهر تهران انتخاب و به آزمون خود کار آمدی و انگیزه پیشرفت هرمنس (1970) پاسخ دادند. داده های پژوهش با روش رگرسیون چند متغیره تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد خود کار آمدی در چهار بعد خود رهبری، خود تنظیمی، خود تهییجی و خوباوری با انگیزه پیشرفت رابطه دارد. اما در بعد خود سنجی، خود کارآمدی با انگیزه پیشرفت رابطه ای مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به این که خودکارآمدی با انگیزه پیشرفت ارتباط دارد، می توان با افزایش خودکارآمدی از طریق اعمال روش های مناسب تربیتی و غنی کردن محیط پرورشی، انگیزه پیشرفت را ارتقا داد.