شیلات
سال:1394 | دوره:68 | شماره:3 |تعداد مقالات:13

در این تحقیق، اثر عصاره سیر بر شاخص های رشد (افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه، فاکتور وضعیت، طول نهایی و وزن نهایی)، تغذیه (ضریب تبدیل غذا، راندمان مصرف پروتئین و راندمان تولید پروتئین) و ترکیب بدن (میزان پروتئین، چربی، رطوبت و خاکستر) در لارو کفال ماهیان در 4 تیمار مختلف (سه تکرار در هر تیمار) به مدت 30 روز بررسی شد. به این منظور، لارو کفال ماهیان با میانگین وزنی 0.45±0.01gبا جیره غذایی حاوی 0.5، 1 و 3 درصد عصاره سیر تغذیه شدند و تیمار شاهد با جیره غذایی فاقد عصاره سیر تغذیه شد. نتایج نشان داد که در پایان آزمایش، بالاترین وزن نهایی 0.78±0.05g، طول نهایی 4.04±0.14 cm، بیش ترین میزان افزایش وزن 85.13±17.19%، نرخ رشد ویژه 1.93±0.31%، بالاترین نرخ تولید پروتئین %415.05±67.58، کم ترین میزان چربی لاشه 3.37±0.01% و بیش ترین میزان پروتئین لاشه 20.99±0.03% در تیمار حاوی 3 درصد عصاره سیر مشاهده شد که با تیمار شاهد تفاوت معنی داری داشت (P<0.05). در مجموع، بر اساس نتایج این تحقیق، افزودن 3 درصد عصاره سیر به جیره غذایی لارو کفال ماهیان به منظور بهبود شاخص های رشد، تغذیه و کیفیت لاشه در این ماهیان پیشنهاد می شود.

به منظور بررسی تاثیر جیره های غذایی حاوی روغن های مختلف گیاهی در رشد تخمدان و میزان ترشح هورمون های جنسی در ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)، چهار جیره آزمایشی بر پایه 15% چربی فرموله شد. در تیمار شاهد 100% روغن مورد استفاده روغن ماهی بود و در تیمار های اول، دوم و سوم از 25% روغن ماهی و به ترتیب 75% روغن سویا، کانولا و کتان استفاده شد. آزمایش به صورت طرح کاملا تصادفی در چهار تیمار و سه تکرار طراحی شد. پس از شش هفته تغذیه ماهیان با وزن متوسط 200±2.5 گرم، بافت تخمدان و میزان هورمون های استروئیدی (تستسترون، 17-بتا استرادیول و پروژسترون) ارزیابی شدند. میزان توسعه بافت تخمدان همچنین میزان هورمون های تستسترون و 17-بتا استرادیول در تیمار اول به طور معنی داری بیش تر از سایر تیمار ها بود (P<0.05)، در حالی که میزان هورمون پروژسترون در بین تمام تیمارها و تیمار شاهد اختلاف معنی داری را نشان نداد. با توجه به مطالب ارائه شده، روغن سویا به منزله بهترین روغن در جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان برای توسعه بافت تخمدان و افزایش میزان هورمون های جنسی پیشنهاد می شود.

به منظور بررسی عملکرد ویتامین C در ترکیب شیمیایی بدن و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی شامل سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در بچه ماهی نورس آزاد دریای خزر (Salmo trutta caspius)، پنج جیره غذایی حاوی سطوح مختلف ویتامین C (صفر (شاهد)، 50، 250، 750 و 1500 میلی گرم ویتامین به ازای هر کیلوگرم غذا) در سه تکرار و به مدت شش هفته به بچه ماهیان با میانگین وزنی 0.1±0.02 گرم خورانده شد. پس از گذشت شش هفته پرورش، نتایج شاخص های رشد و زنده مانی اختلاف معنی داری در بین تیمارها نشان داد (P<0.05) پایین ترین درصد میانگین افزایش وزن (BWG)، نرخ رشد ویژه (SGR) و زنده مانی در گروه شاهد و بالاترین درصد این فاکتورها در گروه تغذیه شده با سطح750 mg/kg مشاهده شد. میزان تجمع ویتامین C در بافت با افزایش آن در جیره غذایی رابطه مثبتی نشان داد. نیاز ویتامین C بر اساس درصد افزایش وزن بدن 569.1 mg/kg تخمین زده شد. نتایج بررسی ترکیب شیمیایی بدن نشان داد که مقادیر رطوبت، خاکستر، چربی و پروتئین اختلاف معنی داری بین تیمارها ندارند (P>0.05). تاثیر تست استرس محدودیت اکسیژنی در فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز نشان داد که فعالیت این آنزیم ها بعد از اعمال تست استرس نسبت به قبل از آن افزایش معنی داری در تیمار کنترل داشته است (P<0.05) در حالی که فعالیت آنزیمی سایر تیمارها پس از اعمال استرس اختلاف معنی داری نسبت به قبل از استرس نشان نداد (P>0.05). بر اساس نتایج، سطح750 mg/kg ویتامین C برای رشد و زنده مانی بچه ماهیان نورس آزاد دریای خزر پیشنهاد می شود.

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر دوره ها و شدت نور متفاوت در قابلیت تولید تخم، درصد تخم گشایی، زمان رسیدگی جنسی و نسبت جنسی بالغان در گونه Acartia clausi در شرایط آزمایشگاهی بوده است. این زئوپلانکتوناز سواحل استان مازندران به وسیله تور پلانکتون گیر 100 میکرونی جمع آوری شد و آزمایش ها در پنج تیمار 24:00، 18:06، 12:12، 06:18، 00:24 روشنایی/ تاریکی و در دو شدت نوری 50 و 1000 لوکس انجام شدند. نتایج نشان داد که بیش ترین میزان تولید تخم در شدت 50 لوکس و در 18 ساعت روشنایی، به میزان 20.02±4.31 عدد و کم ترین آن در شدت 1000 لوکس و 24 ساعت تاریکی به میزان 8.15±2.15 عدد بوده است. بیش ترین درصد تخم گشایی نیز در شدت 1000 لوکس و در 18 ساعت روشنایی به میزان 83.08±7.1 درصد و کم ترین آن 17±2.7 درصد و در تیمار تاریکی مطلق تعیین شد. در تیمارهای مختلف تخم های این گونه قابلیت تخم گشایی را داشته، اما با کاهش مدت زمان حضور نور درصد تخم گشایی کاهش یافته است. مدت زمان رسیدگی جنسی، طی کردن مراحل ناپلیوسی و کوپه پودیت در شدت 50 لوکس و در 24 ساعت روشنایی سریع تر بوده و مدت آن 9.5±1.2 روز تعیین شد. همچنین نسبت جنسی بالغان در تیمارهای مختلف اختلاف معنی دار آماری نداشته اند. بنابراین برای تولید تخم و درصد تخم گشایی بالاتر و زمان بلوغ کوتاه تر، بهترین شرایط شدت نور پایین و دوره نوری 18 ساعت تعیین شد و نور ممتد با شدت بالا و تاریکی مطلق نیز برای این گونه نامناسب تشخیص داده شده است.

مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر سطوح مختلف عصاره زنجبیل بر کارایی رشد، تغذیه و ترکیبات بیوشیمیایی لاشه ماهی بنی در مرحله انگشت قدی به مدت 8 هفته انجام شد. تعداد 192 قطعه بچه ماهی بنی با متوسط وزن اولیه 11.67±0.32گرم در قالب طرحی کاملا تصادفی به 4 تیمار با 3 تکرار برای هر تیمار تقسیم شدند. ماهی ها روزانه به میزان 3 درصد وزن بدن و در 3 نوبت با جیره غذایی حاوی عصاره زنجبیل با سطوح 0، 0.1، 0.5 و 1 درصد (به ترتیب به منزله تیمار کنترل و تیمارهای 1، 2 و 3) تغذیه شدند. گروه فاقد عصاره زنجبیل به منزله تیمار کنترل در نظر گرفته شد. بیش ترین میزان شاخص افزایش وزن بدن و شاخص کبدی در بین تیمارهای آزمایش در تیمار 3، تغذیه شده با جیره حاوی 1 درصد عصاره زنجبیل، مشاهده شد (P<0.05). مطلوب ترین میزان ضریب تبدیل غذایی و نرخ رشد ویژه مربوط به تیمار 3، تغذیه شده با جیره حاوی 1 درصد عصاره زنجبیل، بود (P<0.05). میزان ضریب چاقی و ضریب بازده پروتئین بین تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری نشان ندادند (P>0.05). نتایج نشان داد که استفاده از عصاره زنجبیل در جیره غذایی تاثیری در میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت لاشه ماهی بنی ندارد (P>0.05). با این حال، بیش ترین میزان پروتئین و چربی لاشه به ترتیب در تیمار 1 تغذیه شده با جیره حاوی 0.1 درصد و تیمار 2 تغذیه شده با جیره حاوی 0.5 درصد عصاره زنجبیل مشاهده شد. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که عصاره زنجبیل موجب تحریک رشد شده، اما تاثیری در میزان ترکیبات لاشه نداشته است. بنابراین، می توان استفاده از عصاره زنجبیل را به منزله محرک رشد در ماهی بنی در مرحله انگشت قدی پیشنهاد کرد.

در اجرای طرح های حفاظت از اکوسیستم های آبی و ماهیان، وجود دانش کافی درباره نیازهای زیستگاهی گونه های آبزی اهمیت بسزایی دارد. از این رو، این مطالعه با هدف شناخت شاخص های مطلوبیت ویژگی های زیستگاهی گونه سیاه ماهی (Capoeta gracili s) در محدوده پراکنش آن در رودخانه طالقان انجام شد. برای بررسی ویژگی های زیستگاهی این گونه در این رودخانه فراوانی این ماهی و متغیرهای زیستگاهی شامل ارتفاع، عمق، عرض، سرعت جریان، قطر متوسط سنگ بستر و دمای آب در 33 ایستگاه از پایین دست به سمت بالادست رودخانه طالقان در مهرماه 1392 بررسی شد و محدوده زیستگاه انتخابی این گونه به دست آمد. مطابق نتایج، شاخص های مطلوبیت ویژگی های زیستگاهی این گونه ارتفاع 1550-1400 متر، عمق در دامنه 55-40 سانتی متر، عرض رودخانه با کم تر از 5 متر، سرعت در دامنه 0.3-0.6 متر بر ثانیه، قطر متوسط سنگ بستر در دامنه 45-30 سانتی متر و دما در دامنه 18-16 درجه سانتی گراد قرار داشت. وجود این شرایط با شاخص مطلوبیت زیستگاه 0.813 نشان می دهد که رودخانه طالقان برای گونه سیاه ماهی زیستگاهی با کیفیت بسیار عالی است.

طی این تحقیق سمیت حاد حشره کش سایپرمترین در سه سطح دمایی مختلف (15 و 20 و 25 درجه سانتی گراد) در بچه ماهیان 1±3 گرمی (میانگین± SD) سفیدماهی دریای خزر (Rutilus frisii kutum, Kamensky, 1901) به منظور تعیین غلظت کشنده 50 درصد از جمعیت ماهیان در 96 ساعت مطالعه و بررسی شد. آزمایش ها به صورت ساکن [2] و بر اساس روش استاندارد O.E.C.D به مدت 4 شبانه روز (96ساعت) انجام و پارامترهای موثر فیزیکوشیمیایی آب از جمله pH، سختی کل، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل شد. آزمایش های ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی با رهاسازی بچه ماهیان به داخل آکواریوم هایی که به حجم 20 لیتر آبگیری و به طور مداوم هوادهی می شدند به تعداد 10 عدد بچه ماهی برای هر آکواریوم انجام شد و پس از به دست آمدن محدوده کشندگی تیمارهای نهایی با 6 تیمار و 3 تکرار مشخص شد و در نهایت بر اساس نتایج و با استفاده از آنالیز پروبیت، مقادیر LC 10، LC 30، LC 50، LC 70، LC 90 و LC 99 در 24، 48، 72 و 96 ساعت برای هر سه سطح دمایی بر روی سفیدماهی اندازه گیری شد و سمیت حاد (LC 50 96- h) سم سایپرمترین برای بچه ماهی سفید در دماهای 15±1oC، 20±1oC و 25±1oC به ترتیب برابر 1.54، 1.49 و 1.30 میکروگرم در لیتر به دست آمد. نتایج نشان داد با افزایش درجه حرارت سمیت سایپرمترین افزایش می یابد و مرگ ومیر بیش تری برای ماهیان اتفاق می افتد. در این آزمایش از نظر بالینی علائمی مانند خون مردگی در ناحیه ساقه دمی، تنفس غیرعادی، شنای نامنظم در ماهیان مورد آزمایش مشاهده شد.

میکروجلبک ها منابع زیستی مهمی اند که طیف گسترده ای از برنامه های کاربردی زیست فناوری را به خود اختصاص داده اند. در این پژوهش تاثیرات ضدباکتریایی عصاره های آلی ریزجلبک کلرلا ولگاریس خالص سازی شده از خلیج چابهار علیه سه سویه باکتری گرم منفی اشرشیاکلای، ویبریو کلرا و پروتئوس ولگاریس و دو سویه باکتری گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس و لیستریا مونوسیتوژنوس آزمایش شد. عصاره های اتانولی و کلروفورمی به دست آمده به دو روش انتشار دیسک و رقت های متوالی در لوله به منظور تعیین حداقل غلظت بازدارنده (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) بررسی شدند. بر اساس نتایج، عصاره اتانولی بیش ترین اثر را در باکتری ویبریو کلرا نشان داده است و حداقل غلظت کشندگی برای باکتری اشرشیاکلای به دست آمد. عصاره کلروفورمی بر باکتری پروتئوس ولگاریس بیش ترین اثر را نشان داد و با غلظت های متفاوت حداقل غلظت کشندگی برای همه باکتری های مورد آزمایش به دست آمد. به طور کلی، ریزجلبک کلرلا ولگاریس بومی ایران دارای اثر ضدباکتری قوی است و عصاره کلروفورمی نسبت به عصاره اتانولی دارای اثر بیش تری در باکتری ها بود.

طی مدت 15 روز نگهداری (1، 3، 6، 9، 12 و 15) در یخچال (1±4 درجه سانتی گراد) بررسی شد. طی دوره نگهداری به فاصله زمانی هر سه روز یک بار آزمون های شیمیایی از قبیل تیوباربیتوریک اسید (TBA)، مجموع بازهای نیتروژنی فرار (TVB-N) و pH روی نمونه ها در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که میزان تیوباربیتوریک اسید در روزهای پایانی در نمونه شاهد به طور معنی داری بیش از نمونه های تیمارشده با عصاره آویشن بود. مجموع بازهای نیتروژنی فرار در نمونه شاهد از روز سوم تا پایان دوره از حد مجاز بالاتر بود و در نمونه های تیمارشده با عصاره 2 درصد آویشن در روز آخر به 39.2 میلی گرم نیترژن در 100 گرم گوشت رسید، ولی در نمونه های تیمارشده با عصاره 4 درصد آویشن تا روز آخر نگهداری قابل قبول بود. مقدار pH در تمام طول دوره نگهداری در نمونه های شاهد به طور معنی داری بیش از نمونه های تیمارشده با عصاره بود (p<0.05). بر اساس یافته های پژوهش حاضر مشخص شد که عصاره 4 درصد آویشن می تواند به منظور افزایش ماندگاری سوریمی در شرایط نگهداری کوتاه مدت یخچال استفاده شود.

این مطالعه با هدف ارزیابی تاثیرات فلوکستین در رفتارهای خشونتی جنسیت نر در مقابل ماده و غلظت هورمون تستوسترون آن در ماهی جنگجو (Betta splendens) طی یک دوره تولیدمثل انجام شد. ماهیان نر به مدت شش روز در معرض غلظت های صفر (گروه کنترل) و 0.54 mg/L (گروه در معرض قرار داده شده) فلوکستین قرار داده شدند و رفتارهای خشونتی ماهی نر در مقابل ماده «مزاحم» در مراحل قبل از لانه سازی، بعد از ساخت لانه، بعد از تخم ریزی و بعد از تفریخ تخم ها اندازه گیری شد. پس از 6 روز، سطوح تستوسترون در گروه در معرض قرار داده شده نسبت به گروه کنترل کاهش معنادار نشان داد. رفتارهای خشونتی در اغلب مراحل تولیدمثلی از فلوکستین تاثیر گرفت و تفاوت تعداد رفتار رفت و برگشت به لانه در مراحل بعد از لانه سازی و بعد از تخم ریزی نیز بین دو گروه از لحاظ آماری معنادار بود. نتایج این مطالعه مشخص می کند که فلوکستین در غلظت کم (0.54 mg/L) با تاثیر در سیستم درون ریز ماهی جنگجو موجب کاهش سطوح کلی تستوسترون می شود و خشونت جنسیت نر را در تقابلات مستقیم با ماده طی تولیدمثل کاهش می دهد.

اردک ماهی یکی از گونه های اقتصادی و باارزش حوزه جنوبی دریای خزر است که اطلاعات درباره جمعیت های مختلف آن در حوزه جنوبی خزر در دسترس نیست. با توجه به اهمیت شناخت تنوع ژنتیکی در مدیریت ذخایر و حفاظت از گونه ها در این مطالعه از هفت جفت آغازگر ریزماهواه ای برای بررسی 90 نمونه اردک ماهی از سه منطقه دهانه رودخانه تجن، آب بندان های ایزدشهر و تالاب لپوی زاغمرز واقع در استان مازندران استفاده شد. میانگین تعداد آلل مشاهده شده در نمونه های رودخانه تجن 0.286 و ایزدشهر 1.010 و تالاب لپوی 0.800 و میانگین هتروزیگوسیتی مشاهده شده و مورد انتظار برای مجموع نمونه ها به ترتیب 0.383 و 0.621 محاسبه شد. نتایج آزمون انحراف از تعادل هاردی- واینبرگ نشان داد که تنها یکی از نمونه ها در تعادل قرار داشت. با توجه به نتایج، علائمی از تنگنای ژنتیکی در جمعیت ها دیده شد. دندروگرام ترسیمی و آزمون واریانس مولکولی بیانگر وجود سه جمعیت مجزا در سه منطقه مورد مطالعه بود که می بایست در مدیریت ذخایر این گونه مورد توجه قرار گیرد.

این تحقیق به منظور بررسی تاثیرات سطوح مختلف پروتئین (40، 35 و 30 درصد) و چربی (14، 12 و 10 درصد) در عملکرد رشد و تغییرات فیزیولوژیک بچه ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum) انجام شد. 675 ماهی (1.15±0.01 گرم) در 27 آکواریوم 45 لیتری توزیع و به مدت 8 هفته در 4 وعده غذایی غذادهی شدند. تقابل بین پروتئین و چربی تفاوت معنی داری در هیچ یک از عوامل رشد ایجاد نکرد (P>0.05). نتایج نشان داد به کارگیری پروتئین تا سطح 35 درصد موجب افزایش برخی از شاخص های رشد از جمله وزن نهایی و افزایش وزن شده است (P<0.05). بهترین عملکرد رشد در ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی 14 درصد چربی مشاهده شد (P<0.05). بازده پروتئین و گلوکز تحت تاثیر تقابل بین پروتئین و چربی جیره قرار نگرفتند (P>0.05). میزان تری گلیسرید و کلسترول به طور معنی داری تحت تاثیر پروتئین و چربی و تقابل بین این دو قرار گرفت (P<0.05)، بالاترین میزان تری گلیسرید در ماهیان تغذیه شده با 30 درصد پروتئین و 10 و 12 درصد چربی و بیش ترین میزان کلسترول در ماهیان تغذیه شده با 40 درصد پروتئین به همراه 12 و 14 درصد چربی مشاهده شد. نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که پروتئین کم تر (30 درصد) و بیش تر (40 درصد) از حد نیاز ماهی سفید می تواند تاثیرات منفی در رشد و پارامترهای فیزیولوژیک داشته باشد و افزایش سطح چربی تا 14 درصد اثر منفی در پارامترهای رشد بچه ماهیان سفید نداشت. به منظور عملکرد بهتر ماهی سفید در این محدوده سنی جیره ای با 35 درصد پروتئین و 14 درصد چربی پیشنهاد می شود.