دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی
سال:1394 | دوره:16 | شماره:4 (پیاپی 62) |تعداد مقالات:19

هدف این پژوهش بررسی تاثیر گروه درمانی وجودی و معنوی بر میزان افسردگی، اضطراب مرگ و باور به جهان آخرت است. پژوهش، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری دانشجویان کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال 1392 بودند. از میان آنان 16 نفر با نمرات افسردگی بالا در پرسشنامه افسردگی بک (بک و همکاران، 1961)، اضطراب مرگ بالا در مقیاس اضطراب مرگ (تمپلر، 1970) و باور پایین به جهان آخرت در پرسشنامه باور به جهان آخرت عادلانه اسلامی (گل پرور و همکاران، 1390)، به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش در 6 جلسه گروه درمانی وجودی و معنوی شرکت کردند در حالی که گروه گواه تنها جلسات گروهی را با مکالمات عادی دریافت کردند. سپس، پس آزمون روی هر دو گروه اجرا گردید. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که در اضطراب مرگ بین نمره های پس آزمون این دو گروه تفاوت معنی دار وجود داشت و نمره اضطراب مرگ گروه آزمایش نسبت به گروه گواه کمتر بود (P<0.05). با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت تلفیق روان درمانی وجودی و معنوی همراه با شرح تجربه های نزدیک به مرگ بر کاهش اضطراب مرگ تاثیر معنی داری دارد.

هدف این پژوهش، تعیین تاثیر آموزش گروهی تنظیم هیجان بر کاهش نشانه های استرس ادراک شده زنان مبتلا به سرطان سینه بود. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح پژوهش با پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه و پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش همه زنان مبتلا به سرطان سینه در شهر اصفهان بودند که کمتر از یک سال از تشخیص سرطان سینه در آنها می گذشت. از بین جامعه آماری 30 زن مبتلا به سرطان سینه ارجاع داده شده به مرکز خیریه در شهر اصفهان به شیوه داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش، آموزش گروهی تنظیم هیجان دریافت کردند و به گروه گواه آموزشی داده نشد. آموزش در هشت جلسه (هفته ای دو جلسه 45 دقیقه ای) بر روی گروه آزمایش انجام شد. همه آزمودنی ها قبل از آغاز آموزش و پس از آن، به پرسشنامه DASS21 مربوط به استرس (لاویباند، 1995) جواب دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که نمرات استرس زنان مبتلا به سرطان سینه شرکت کننده در گروه آموزش تنظیم هیجان، نسبت به گروه گواه تفاوت معناداری داشته است (P<0.05). بنابراین آموزش تنظیم هیجان، نشانه های استرس ادراک شده را به طور معنی داری کاهش می دهد.

هدف از انجام این پژوهش تعیین اثربخشی درمان بازخورد عصبی (نوروفیدبک) بر عملکرد کودکان دبستانی دارای اختلال یادگیری در مقیاس های آزمون وکسلر بود. این پژوهش با روش نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با یک گروه انجام شد. جامعه آماری این پژوهش همه کودکان مبتلا به اختلال یادگیری شهر اصفهان در سال 1393 بود که به مراکز مشاوره و درمانی این شهر مراجعه کرده و همچنین در پایه های اول تا پنجم ابتدایی مشغول به تحصیل بودند. از میان این مراجعان 15 نفر که دارای تشخیص اختلالات یادگیری بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دستگاه نوروفیدبک و آزمون وکسلر کودکان فرم 4 استفاده شد. در این مطالعه کودکان 20 جلسه (45 دقیقه ای) درمان نوروفیدبک به مدت 7 تا 10 هفته دریافت کردند و در دو مرحله پیش و پس از درمان با آزمون وکسلر کودکان فرم 4 ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از آزمون t وابسته تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها نشان داد که بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون به دست آمده در هر کدام از مقیاس ها تفاوت معنادار وجود داشت (P<0.05). بنابراین می توان نتیجه گرفت که درمان نوروفیدبک بر عملکرد کودکان دوره دبستان دارای اختلال یادگیری در مقیاس های آزمون وکسلر موثر واقع شده است.

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی روان درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی بر سلامت روان دختران نابینای شهر اصفهان بود. نوع پژوهش شبه تجربی و طرح آن پیش آزمون ـ پس آزمون باگروه گواه و پیگیری بود. جامعه پژوهش همه دختران نابینای 20 تا 40 ساله بودند که در سال 1393 در سازمان بهزیستی استان اصفهان پرونده داشتند. با نمونه گیری در دسترس 40 نفر از دختران نابینا انتخاب شدند و به طور تصادفی در دوگروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش کیفیت زندگی درمانی (پاداش و همکاران، 1389) قرار گرفتند و سپس هر دو گروه به پرسشنامه های سلامت روان SCL-90-R (دراگوتیس و همکاران، 1973) پاسخ دادند. داده ها با تحلیل کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد اثر زمان در متغیر افسردگی معنی دار بود. به عبارتی از جلسه پیش آزمون تا پیگیری میزان افسردگی در هر دو گروه به طور معناداری کاهش یافته بود (P<0.01). اثر تعامل زمان با گروه در شاخص های اضطراب، وسواس و خصومت معنادار بود (P<0.01). به عبارتی آموزش در کاهش این سه شاخص بین گروه آزمایشی و گواه در پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی دار ایجاد کرده بود.

هدف این پژوهش، مقایسه تاثیر آموزش فردی و گروهی مهارت های فرزندپروری بر رضایت از زندگی مادران بود. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون بود. جامعه آماری شامل 2112 مادر دارای فرزند زیر 12 سال تحت پوشش مرکز بهداشتی و درمانی شهر لنجان بود. 60 مادر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه 20 نفره قرار گرفتند. گروه اول به شیوه فردی و گروه دوم به شیوه گروهی آموزش دیدند و گروه سوم آموزشی ندیدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه رضایت از زندگی (دینر، 1985) بود. در تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که نمرات دو گروه آموزش دیده در پس آزمون نسبت به پیش آزمون افزایش دارد (P<0.05). مقایسه میانگین نمرات دو گروه آموزش دیده به روش فردی و گروهی با یکدیگر تفاوت معناداری نداشت (P<0.05). بنابراین، اثرآموزش فردی و گروهی بر رضایت از زندگی مادران یکسان بود.

هدف این پژوهش، پیش بینی نشخوار فکری بر اساس سازگاری اجتماعی و هیجانی در بیماران مبتلا به وسواس فکری ـ عملی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری همه بیماران دچار اختلال وسواس فکری ـ عملی مراجعه کننده به مراکز درمانی دولتی شهر تهران در سال 1391 بودند. نمونه شامل 50 بیمار بود که به روش نمونه گیری در دسترس از بین مراجعان به بیمارستان امام حسین (ع) انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از آزمون پاسخ نشخواری (هوکسما و مارو، 1991) و سیاهه سازگاری (بل، 1961) استفاده شد. داده ها از طریق تحلیل رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل گردید. ضریب همبستگی پیرسون حاکی از رابطه منفی و معنادار بین سازگار هیجانی و اجتماعی با نشخوار فکری بود (P<0.01). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سازگاری اجتماعی و هیجانی به طور معنادار نشخوار فکری را پیش بینی می کنند (P<0.05). بنابراین با درمان هایی که به افزایش سازگاری هیجانی و اجتماعی کمک می کنند، می توان از بروز نشخوارهای فکری در بیماران مبتلا به وسواس فکری عملی جلوگیری کرد.

هدف این پژوهش بررسی نقش مقابله مذهبی ایرانی در پیش بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعه آماری شامل همه مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین مادران با توجه به شرایط ورود به نمونه پژوهش 50 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه های مقابله مذهبی ایرانی (آگیلارـ وفایی و آبیاری 2007) و شاخص استرس والدینی (آبیدین، 1995) در مورد آنها اجرا شد. داده های به دست آمده از طریق رگرسیون همزمان چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد مقابله مذهبی ایرانی با استرس والدینی رابطه منفی معنی دار دارد (P=0.001). نتایج نشان داد که مقابله مذهبی ایرانی35  درصد از واریانس استرس والدینی را پیش بینی می کند. مولفه های مقابله مذهبی ایرانی، همچنین سن و میزان تحصیلات مادران بر استرس والدینی آنان تاثیری نداشت. با توجه به نتایج این پژوهش با استفاده از مقابله مذهبی ایرانی به عنوان یک عامل کلی و درونی می توان به ارتقای سلامت روانی مادران کودکان مبتلا به اتیسم کمک کرد.

این مطالعه با هدف پیش بینی رضایت زناشویی زوج های شهر اصفهان بر اساس همدلی و بخشودن انجام گرفت. از بین کلیه زوج های ساکن شهراصفهان در سال 91ـ1390، تعداد 100 زوج به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. سپس پرسشنامه های رضایت زناشویی اینریچ (فوروس و اولسون، 1993)، همدلی عاطفی (مهرابیان و اپستین، 1972) و سنجش بخشودگی (پولارد و همکاران، 1998) روی آنها اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که همدلی و بخشش عاطفی، رضایت زوج ها را پیش بینی می کند (P<0.01). لذا می توان نتیجه گرفت که همدلی و بخشودگی از مولفه های موثر بر رضایت زناشویی هستند. همچنین سن زوج ها نیز رضایت زناشویی را پیش بینی می کند (P<0.05).

هدف این پژوهش، تعیین اثر هوش هیجانی مردان بر خشونت علیه زنان در بین زوج های متاهل شهر طبس بود. روش این پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل همه زوج های متاهل شهر طبس در سال 1393 بود که حداقل یک سال از ازدواج آنان گذشته بود. با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای تعداد 230 زوج (230 زن، 230 مرد) از 5 منطقه شهر طبس انتخاب شدند. مردان پرسشنامه هوش هیجانی (برادبری و گریوز، 2003) و زنان پرسشنامه خشونت علیه زنان (حاج یحیی، 1999) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل گردید. نتایج نشان داد که اثر مولفه های خودآگاهی، خودمدیریتی، آگاهی اجتماعی و مدیریت رابطه، بر خشونت علیه زنان معنادار است (P<0.01). بر اساس نتایج این پژوهش مردانی که از هوش هیجانی بالاتری برخوردارند، نسبت به همسر خود خشونت کمتری را اعمال می کنند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر سبک رهبری تبادلی سرپرست بر آسیب های شغلی با میانجیگری هوشیاری ایمنی، گرانباری نقش و رویدادهای مرتبط با ایمنی بود. پژوهش رابطه ای از نوع مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش همه کارکنان شرکت ذوب آهن اصفهان در سال 1392 بودند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 210 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس سبک رهبری تبادلی سرپرست (باس و آولیو، 1990)، مقیاس هوشیاری ایمنی (وستبی و لی، 2003)، مقیاس گرانباری نقش (بیهر، والاش و تیبر، 1976)، پرسشنامه رویدادهای مرتبط با ایمنی (بارلینگ و همکاران، 2002) و پرسشنامه آسیب های شغلی (بارلینگ و همکاران، 2002) بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب رگرسیون و مدل سازی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار لیزرل انجام شد. برای آزمون معناداری مسیرهای غیرمستقیم از روش بوت استراپ در برنامه ماکروی پریچر و هایز (2008) استفاده گردید. یافته ها نشان دهنده تاثیر قابل قبول میان متغیرهای پژوهش بود (P<0.05). همچنین روابط غیرمستقیم سبک رهبری تبادلی بر آسیب های شغلی با میانجی رویدادهای مرتبط با ایمنی، با میانجی هوشیاری ایمنی و رویدادهای مرتبط با ایمنی؛ و با میانجی گرانباری نقش و رویدادهای مرتبط با ایمنی مورد تایید قرار گرفت (P<0.05).

هدف از این پژوهش، پیش بینی عملکرد ادراک شده کارکنان با استفاده از مولفه های هوش سازمانی در شرکت توزیع برق استان اصفهان بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری همه کارکنان ستاد شرکت توزیع برق استان اصفهان بودند که از میان آنها 133 نفر به شیوه تصادفی ساده به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه هوش سازمانی آلبراخت (2003) و پرسشنامه عملکرد ادراک شده (محقق ساخته) بود. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل گردید. یافته های حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین تمامی مولفه های هوش سازمانی و عملکرد ادراک شده کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (P≤0.001). نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که سه مولفه کاربرد دانش، میل به تغییر و فشار عملکرد، بهترین پیش بینی کننده های عملکرد ادراک شده کارکنان بودند و در جمع 60.8 درصد عملکرد ادراک شده کارکنان را در سطح (P≤0.001) پیش بینی می کردند، اما ابعاد چشم انداز راهبردی، سرنوشت مشترک، روحیه و اتحاد و توافق قادر به پیش بینی عملکرد ادراک شده کارکنان نبودند.

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر ابعاد مختلف باورهای مذهبی (بعد اعتقادی، بعد مناسکی، بعد عاطفی، بعد پیامدی) بر میزان شادی معلمان ابتدایی در محیط کار انجام شد. این مطالعه از نوع پژوهش توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری آن را معلمان مقطع ابتدایی ناحیه دو آموزش و پرورش شهر اصفهان به تعداد 690 نفر تشکیل می دادند. با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 250 معلم انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش، پرسشنامه سنجه دینداری بر مبنای الگوی گلارک و استارک (به نقل از سراج زاده، 1377) با 26 پرسش که چهار بعد (اعتقادی، مناسکی، عاطفی و پیامدی) را می سنجد و پرسشنامه شادی اکسفورد (ارگایل و لو، 1990) با 29 پرسش چهار گزینه ای بوده است. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تحلیل قرار گرفت. ضریب یافته ها دال بر آن بود که همبستگی بین ابعاد مناسکی و پیامدی با شادی معنی دار است (P<0.001). لذا، فرضیه دوم و چهارم (مناسکی و پیامدی) تایید شد و فرضیه اول و سوم (اعتقادی و عاطفی) تایید نشد.