آینده پژوهی مدیریت
سال:1390 | دوره:22 | شماره:88 |تعداد مقالات:10

ایجاد تغییرات کلان و بنیادین در دیوانسالاری کشور ما، بیش از چند دهه است که مورد توجه صاحبنظران و متصدیان امر بوده است. هیات وزیران در سال 1381 شمسی موافقت کرد که «هفت برنامه اصلی ایجاد تحول در نظام اداری» توسط دستگاه های دولتی اجرا شود.با توجه به تعریف جدید دولت به عنوان عامل تسریع کننده و تسهیل کننده توسعه، هدف از تدوین برنامه تحول عبارت از ارتقای توانمندی های نظام اداری است. از طرف دیگر، در صورت وجود تشابه و همخوانی بین ماهیت برنامه و روش اجرا است که تحقق هدف میسر می شود. برنامه تحول با توجه به ماهیت آن شامل تغییرات چندگانه ای است که باید بطور همزمان و کلان اجرا شوند تا هدف تحقق یابد. هدف اصلی پژوهش عبارت از بررسی و شناخت رابطه بین استراتژی اجرای برنامه تحول در نظام اداری کشور و توانمندی دولت است.به منظور سنجش میزان اجرای هر یک از برنامه ها توسط دستگاه ها، از شاخص های عمومی ارزیابی عملکرد واحدهای استانی استفاده شده است. این پژوهش، از نوع تحقیقات علی و کاربردی است. جامعه آماری مورد مطالعه عبارت است از دستگاه های اجرایی دولتی واقع در مرکز استان آذربایجان غربی (180=N) که به روش تصادفی ساده، 99 نمونه انتخاب شد. داده های گردآوری شده از نوع کمی است. تحلیل آماری با بهره گیری از آزمون های کولموگروف - اسمیرنوف، ملاک توافق l- کولموگروف، t تک نمونه ای، ناپارامتری کوکران و مک نمار انجام گرفته است.یافته های پژوهش، بیانگر ناهمخوانی ماهیت برنامه و استراتژی اجرا است. علل اصلی مساله به ترتیب عبارتند از: 1- تمرکز سازمانی، فنی و سیاسی، 2- فقدان ساز و کار مناسب انگیزشی برای مدیران ارشد دستگاه های اجرایی، 3- عدم حضور بخش غیر دولتی در فرایند ارزیابی عملکرد دستگاه های اجرایی. بر این اساس راه حل پیشنهادی برای مساله تحقیق در قالب «الگوی مبتنی بر استراتژی اجرای همزمان (کلان) برنامه تحول در نظام اداری کشور» ارائه شده است.

سازمان های کسب و کار در بازارهای صنعتی بدلیل خاص و محدود بودن مشتری و منافع فراوان ایجاد مشتری وفادار برای سازمان خود همواره بدنبال ایجاد راهکارهایی برای دستیابی به اینگونه مشتریان هستند. از این رو بررسی این موضوع که: «چه معیارهایی برای مشتریان صنعتی جهت ایجاد وفاداری به سازمان های کسب و کار اهمیت دارد.» بسیار حائز اهمیت است.بنابراین در این پژوهش به «بررسی اهمیت ارزش ویژه نام و نشان تجاری در دستیابی به مشتریان وفادار برای تولیدکنندگان ماشین آلات صنایع غذایی و آشامیدنی ایران» پرداخته و با بررسی متغییرهای رضایت، ارزش، اعتماد، مقاومت در برابر تغییر، تاثیرپذیری و ارزش ویژه نام و نشان تجاری و ارتباط آن با دو نوع وفاداری نگرشی و رفتاری به این نتیجه دست یافتیم که وفاداری نگرشی با اعتماد به نام و نشان تجاری، رضایت و ارزش ویژه نام و نشان تجاری رابطه داشته و با سایر متغییرهای رابطه معنی داری ندارد و وفاداری رفتاری نیز تنها با ارزش و رضایت رابطه دارد.بنابراین شرکت های تولیدکننده ماشین آلات صنایع غذایی ایران با توجه به عدم انحصاری بودن این صنعت و جهت مقابله با تهدید ماشین آلات خارجی می بایست در دو بعد به تدوین استراتژی جذب مشتریان صنعتی وفادار بپردازند. آنچه که سود مستمر اما با افق کوتاه مدت این شرکت ها را می تواند تضمین نماید جذب مشتریان وفادار رفتاری از طریق تعهد بیشتر و پیاده سازی راه کار تحقق شاخص های ارزش و رضایت برای مشتریان است، بر اساس نتایج تحقیق بدیهی است مشتری راضی که درک نماید موازنه داده - ستاده به نفع او تمام شده است رفتاری هم سو با استراتژی بازاریابی شرکت و تکرار خرید انجام می دهد بنابراین شرکت می بایست انتظارات مشتری را برآورده ساخته و او را در موقعیت برنده در معامله قرار دهد.از سوی دیگر تعهد مشتری به شرکت و رابطه بلندمدت با او - هر چند ممکن است بدلیل محدودیت فعلا در رفتار او (تکرار و توسعه خرید) تجلی ننماید - می تواند متضمن سودآوری و رسیدن به اهداف بلندمدت و آرمانی شرکت باشد، از این رو با دستیابی به شاخص هایی همچون اعتماد و ارزش ویژه نام و نشان تجاری در کنار رضایت، شرکت خود را در نگرش مشتری نیز جای داده و دستیابی به این بعد وفاداری مشتری نیز ممکن می گردد.

هدف از اجرای تحقیق حاضر، بررسی و شناسایی وضع موجود دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی، از نظر نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها، شاخص های ششگانه کمی، و مبتنی بر آنها، ارائه راهکارها و استراتژی های مناسب برای برون رفت از وضع موجود بوده است. بر این اساس، به منظور شناسایی موقعیت استراتژیک داخلی (نقاط قوت و ضعف و شاخص های ششگانه کمی) دانشگاه از ابزار مراجعه به اسناد و مدارک، و بمنظور شناسایی موقعیت استراتژیک خارجی (فرصت ها و تهدیدات) دانشگاه از ابزار پرسشنامه با جامعه و نمونه آماری 420 و 100 نفره و ضریب پایای 0.84 استفاده شد. نتیجه تحقیق نشان داده است که از شش بخش مورد ارزیابی موقعیت استراتژیک داخلی دانشگاه، بخش های آموزشی، پژوهشی، دانشجویی و عمرانی ضعیف و دو بخش اداری مالی و فرهنگی متوسط ارزیابی شده، و از چهار شاخص مورد ارزیابی موقعیت استراتژیک خارجی دانشگاه یعنی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، در همه موارد، دانشگاه متوسط ارزیابی شده است. از ادغام دو موقعیت فوق اینگونه نتیجه گیری شده است که در مجموع بمنظور برون رفت دانشگاه از وضعیت موجود به سمت وضعیت مطلوب، باید از استراتژی ها و راهکارهای ترکیبی (محافظه کارانه، دفاعی) و البته با تاکید بیشتری بر استراتژی های دفاعی استفاده کرد. نکته مهم قابل ذکر اینکه، اگر چه برای کل دانشگاه، استراتژی های کلی ترکیبی توصیه شده است اما هرکدام از بخش های ششگانه داخلی دانشگاه متناسبا لازم است از استراتژی های خاص دیگری استفاده کنند.

خصوصی سازی و واگذاری سهام شرکت هایی که تحت مالکیت دولت قرار دارند از جمله سیاست های اقتصادی است که در دو دهه اخیر مورد توجه اغلب سیاست گذاران در کشورهای مختلف بوده است. این تحقیق به دنبال ارزیابی اثر واگذاری سهام شرکت های دولتی به بخش خصوصی بر عملکرد مالی آنها با استفاده از نسبت های سودآوری شامل بازده دارائی (ROA)، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) و بازده فروش (ROS) در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور 29 شرکت که طی سال های 1375 تا 1385 سهام دولتی آنها به بخش خصوصی واگذار شده است در دو بخش که شامل بخش اول در دو سطح واگذاری (بیش از 50 درصد و کمتر از 50 درصد) با استفاده از آزمون رتبه ای ویلکاکسون و مدل رگرسیونی و به روش OLS و بخش دوم در سه سطح واگذاری (کمتر از 20 درصد، بین 20 تا 50 درصد و بیشتر از 50 درصد) با استفاده از آزمون فریدمن مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها در سطح اطمینان 95 درصد نشان می دهد که در بخش اول عملکرد مالی شرکت ها افزایش یافته است و در بخش دوم عملکرد مالی در سه سطح واگذاری تفاوت معناداری نداشته است.

جابجایی مشتری یک موضوع حائز اهمیت در بخش خدمات رابطه ای (از قبیل بانکداری) می باشد که در آن مدل های داد و ستد برای سودآوری به روابط بلندمدت با مشتریان بستگی دارد. داد و ستدهای این بخش گرایش به بررسی رضایت و کیفیت خدمات به عنوان ابزارهای اصلی برای افزایش حفظ مشتری دارند. در این تحقیق روابط میان اعتبار برند (که با قابلیت اعتماد و تخصص تعریف می شود) به عنوان متغیر مستقل با رضایت، تعهد به وفاداری و تعهد مستمر به عنوان متغیرهای واسطه بررسی گردیده و همچنین رابطه میان رضایت و تعهد به وفاداری با یکدیگر و رابطه تک تک آنها با توصیه شفاهی به خرید و تمایل به تغییر برند به عنوان متغیرهای مستقل و همچنین رابطه میان تعهد مستمر با تمایل به تغییر برند مورد آزمون قرار گرفته است. برای آزمون این فرضیات از جامعه آماری اصناف و شرکت های فعال در 5 حوزه فعالیت های اقتصادی در شهر تهران که شامل پوشاک، لوازم خانگی، لوازم صوتی و تصویری، کامپیوتر و لوازم جانبی و صرافی ها می باشد نمونه ای به حجم 384 فروشگاه که متشکل از فروشگاه های موجود در مراکز خرید مربوط به اصناف مورد نظر بودند انتخاب شد. سپس با استفاده از ابزار پرسشنامه داده ها جمع آوری و با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری فرضیه ها مورد آزمون قرار گرفتند و نتایجی به شرح زیر بدست آمد:اعتبار برند بر تعهد به وفاداری، تعهد مستمر و رضایت تاثیر مستقیم دارد. رضایت بر تعهد به وفاداری و توصیه شفاهی به خرید تاثیر مستقیم دارد.این در حالی است که رضایت باعث کاهش تمایل به تغییر برند نمی گردد. تعهد به وفاداری بر هیچ یک از دو متغیر وابسته، یعنی تمایل به تغییر برند و توصیه شفاهی به خرید، تاثیری ندارد. تعهد مستمر بر تمایل به تغییر برند تاثیر معکوس دارد یعنی باعث کاهش تمایل مشتریان به تغییر برند می گردد.

امروزه بنگاه های اقتصادی کشور در فرایند جهانی شدن با چالش های بی شماری مواجه هستند. مدل تعالی سازمانی EFQM ابزار قوی جهت کمک به سازمان ها به منظور فائق آمدن بر این چالش ها است. این مدل دارای دو بخش عمده به نام های توانمندسازها و نتایج است.توانمندسازها دارای پنج حوزه به نام های 1- رهبری 2- کارکنان 3- خط مشی و استراتژی 4- شراکت ها و منابع 5- فرایندها هستند و نتایج دارای چهار حوزه به نام های 1- نتایج کارکنان 2- نتایج مشتریان 3- نتایج ذی نفعان 4- نتایج عملکرد کلیدی است. ارزیابی از طریق این مدل به کمک معیارهای فرعی (سطح دوم) انجام می شود. این امر باعث می شود که ارزیابی ذهنی باشد و چه بسا با مراجعه مجدد به اسناد و مدارک، امتیازات داده شده متفاوت باشد بنابراین غیرقطعی تلقی می گردد.تحقیق حاضر برای کاستن مشکل فوق پیشنهاد می کند امتیازدهی از نکات کلیدی و ارزیابی از طریق استدلال شواهد که یکی از روش های جبرانی غیرقطعی MCDM است صورت گیرد. سپس زمینه های قابل بهبود را شناسایی نموده، در ابتدا بر اساس ساده و مهم بودن گروه بندی، و در مرحله بعد زمینه های قابل بهبود مهم، از طریق یکی از تکنیک های MADM اولویت بندی شوند تا بر اساس اولویت، اجرا شده، سازمان سریع تر به تعالی دست یابد.در ضمن یافته های تحقیق نشان می دهد که اوزان معیارهای فرعی و نکات کلیدی برخلاف آنچه که در مدل تعالی EFQM برابر درنظر گرفته شده یکسان نیستند.

این تحقیق رابطه بین محافظه کاری حسابداری و بدهی، در 42 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را برای دوره زمانی 1379 الی 1386 مورد بررسی قرار می دهد. نتایج تحقیق نشان می دهد که محافظه کاری حسابداری اثری فزاینده بر بدهی دارد. این موضوع از نظر تئوری پذیرفته شده و مشابه نتایج تحقیقات خارجی می باشد. همچنین متغیرهای مداخله گری که می تواند بر رابطه بین محافظه کاری و بدهی اثرگذار باشد در این تحقیق کنترل شده است. متغیرهای مذکور شامل سطح فروش، شاخص سودآوری (بازده دارایی ها)، اندازه شرکت و درصد مالکیت دولت است. نتایج تحقیق بر وجود رابطه ای معنی دار میان متغیرهای فوق و بدهی تاکید دارد. نتایج نشان می دهند با افزایش درصد مالکیت دولت در سرمایه شرکت ها، بدهی شرکت ها نیز افزایش می یابد. این عامل نسبت به سایر عوامل بیشترین اثر را بر بدهی شرکت ها دارد. همچنین اثر اندازه شرکت بر بدهی، نسبت به سایر متغیرها ناچیزی است. افزایش بازده دارایی ها، موجب کاهش بدهی و همچنین افزایش فروش و به تناوب آن افزایش گردش دارایی ها، باعث افزایش بدهی می گردد.

این تحقیق با هدف شناسائی عوامل موثر بر بهره وری سازمان، سعی در ارائه راهکارهای مناسب و عملی برای افزایش بهره وری شرکت های حمل و نقل جاده ای کالای داخلی (استان تهران) دارد. به همین منظور با استفاده از تکنیک دلفی و اجماع خبرگان صنعت حمل و نقل جاده ای کالا، عوامل موثر بر بهره وری این صنعت شناسائی شده و پس از تعریف فرضیات تحقیق و تجزیه و تحلیل استنباطی و انجام آزمون های کولموگروف اسمیرنف (تست نرمالیتی داده ها)، t تک نمونه ای، رتبه بندی فریدمن و آزمون ویل کاکسون، یافته های حاصله حاکی از آن است که عوامل موثر بر بهره وری شرکت های حمل و نقل کالای داخلی در قالب سه دسته عامل مشتمل بر عوامل مرتبط با محیط عمومی، محیط عملیاتی و محیط داخلی شرکت ها قابل بررسی می باشد که از این بین، عوامل مربوط به محیط داخلی شرکت از بقیه مهمتر و عوامل محیط عملیاتی و محیط عمومی به ترتیب در جایگاه دوم و سوم قرار دارند و از میان مولفه های مورد بررسی در این سه محیط (عمومی، عملیاتی و داخلی)، به ترتیب، جلب رضایت مشتریان از طریق بارگیری و تحویل به موقع بار، حمایت قانونی اتحادیه و انجمن از شرکت های حمل و نقل در زمان نیاز، چیدمان افراد در اتحادیه و انجمن به صورت ترکیبی از افراد اثرگذار و اثرپذیر، دارای اولویت بالاتری نسبت به دیگر مولفه ها برای اثرگذاری بر بهره وری می باشند.