صنعت و دانشگاه
سال:1387 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

جهان امروز جهان دانش است. واژه هایی نظیر اقتصاد دانش محور و سازمان های دانش محور، همگی بیانگر نقش فراگیر دانش و آگاهی در کسب برتری و مزیت های رقابتی و دستیابی به ابعاد توسعه اند. در اقتصاد مبتنی بر دانش، دانشگاه ها علاوه بر ماموریت های آموزشی و تحقیقاتی، ماموریت جدید مشارکت فزاینده تر در نوآوری و توسعه تکنولوژی را عهده دار گشته اند. در فرآیند کلی دانش محوری، ارتباط دانشگاه و صنعت بخشی از یک سیاست جامع و درازمدت علوم و فناوری کشورها است. بر این اساس دانشگاه ها با توجه به ظرفیت هایی که به عنوان نهاد تولیدکننده و اشاعه دهنده دانش دارند، نقش اساسی را در نوآوری صنعتی و تکنولوژیکی ایفا می کنند. لذا ضرورت ارتباط دانشگاه ها و صنایع بیش از گذشته احساس می گردد، اگرچه مقوله مذکور موضوع جدیدی نمی باشد، اما مستلزم ارائه راهکاری نو در عرصه های مختلف است. مقاله حاضر ضمن بررسی عوامل موثر بر فرایند ارتباط مذکور در سطح کلان، با بهره گیری از نتایج یک مطالعه تطبیقی، پیشنهاداتی را برای تسهیل در امر ارتباط تنگاتنگ دانشگاه و صنعت ارائه می نماید.

بخش بندی بازار فرایندی تحلیلی است که اگر به صورت دقیق و بر مبنای فروش ها و برنامه های بازاریابی انجام شود منجر به جذب مشتریان، حداکثرسازی منابع و ایجاد یک مزیت رقابتی برای تعاملات دانشگاه و صنعت می شود.در این مقاله، با بررسی پیشینه بخش بندی و مفاهیم و تعاریف مربوط، ضرورت، مزایا و اهداف بخش بندی بیان می شود. در ادامه مقاله استراتژی های بخش بندی ارائه و تحلیل می شوند. سپس به مقایسه بخش بندی در بازارهای مصرفی و صنعتی و نقش سیستم اطلاعات بازاریابی و تحقیقات بازاریابی در بخش بندی بازار می پردازیم. در پایان مقاله به مطالعه موردی که در صنعت پتروشیمی ایران صورت پذیرفته است خواهیم پرداخت. نتایج این مطالعه نشان می دهد که، متغیرهای مدل مورد مطالعه، نقش تاثیرگذاری در بخش بندی بازار صنعت پتروشیمی دارند و این متغیرها مبنایی برای بخش بندی اثربخش بازار صنعت پتروشیمی و تدوین الگوی مربوط هستند.اساسا، دستاورد تحقیق نشان می دهد که برای ارتقای سطح اثربخشی ارتباطات سه جانبه صنعت، دانشگاه و دولت، بخش بندی بازار فعالیت این سه بخش ضروری است تا مشخص شود هر یک چه رسالتی بر دوش دارند و هر بخش از پرداختن به امور غیرمرتبط با حوزه فعالیت خود پرهیز نماید.

در این مقاله ضمن اشاره به فعالیت هایی که در گذشته در ارتباط با آینده نگری صورت گرفته است، به روش های جدید برنامه ریزی برای آینده و تعریف چالش های کلانی که در زمره آینده نگری قرار می گیرند پرداخته شده است. علاوه بر این و برای نمونه به چند چالش مهم جهانی و اثرات آن اشاره گردیده است. در پایان به شرایط و الزامات تدوین و طراحی برنامه ریزی های درازمدت اشاره شده است و بالاخره برنامه ریزی درازمدت در ایران و سایر کشورها با نگاهی بر چشم انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران با هم مقایسه گردیده است.

ارتباط صنعت و دانشگاه با توجه به میزان تاثیرگذاری آن در فرایند توسعه دانش محور و پایدار در طول تاریخ مورد توجه عموم صاحب نظران خصوصا سیاست گذاران قرار گرفته و بدین جهت بحث های متعددی پیرامون ابعاد این ارتباط مطرح شده است.با مروری دقیق بر راهبرد کشورهای مختلف در این خصوص، می توان دیدگاه غالب را نگرشی آمیخته به اثربخشی فوری به ارتباط این دو نهاد از منظر نحوه فعالیت آنها دانست که منجر به ارائه راهکارهای مقطعی یا شتابزده ای شده که از آن به «راهکارهای مبتنی بر رهیافت های عملگرا» تعبیر می گردد. این امر خصوصا در دوران انقلاب صنعتی در کشورهای توسعه یافته، گستردگی داشته و متاسفانه امروزه بدون توجه به الزامات زمانی و مکانی و نیز علیرغم بازنگری کلی کشورهای توسعه یافته در رهیافت های مذکور، توسط برخی از کشورهای کمتر توسعه یافته دنبال می شود. با عبور از دوران صنعتی شدن و رسیدن به دوران فراصنعتی، بازنگری در روش های قدیمی و استخراج روش های نوین، نگرشی جدید را به ارتباط صنعت و دانشگاه ایجاد نمود که بر تحلیل نوع فعالیت این دو نهاد همراه با در نظر گرفتن تاثیر سایر نهادهای مرتبط استوار است که راهکارهای استخراج شده با این دیدگاه را «راهکارهای مبتنی بر رهیافت های نهادگرا» می نامیم. طی این مقاله و پس از ارائه توصیف الزامات و تاکیدات مرتبط با صنعت و دانشگاه، ابتدا به ذکر نتایج حاصل از رهیافت های عملگرای ارتباط صنعت و دانشگاه خواهیم پرداخت و با ذکر ناکارآمد بودن این رهیافت خصوصا با توجه به تجربه کشور، آسیب شناسی نهادگرای ارتباط صنعت و دانشگاه توصیف خواهد شد. در پایان مقاله، راهکارهای حاصل از نگرش نهاد گرایانه ارتباط صنعت و دانشگاه در قالب رهیافت نهادگرا ارائه خواهد شد.

ادامه تحصیل و عزیمت دانشجویان ایرانی به خارج قدمتی دویست ساله دارد و به زمانی برمی گردد که اولین گروه پنج نفره با حمایت عباس میرزا در سال 1812 به خارج اعزام شدند. از آن زمان به بعد روند اعزام ادامه داشته است و گروه های چند نفره به چند ده نفره تبدیل گردیده است چرا که اعزام دانشجو در ایران مقوله ای ارزشی است و دغدغه بسیاری از ایرانیان و خانواده های آنها می باشد. این مقاله ضمن تشریح تاریخچه و ویژگی های اعزام دانشجو نتایج یک طرح تحقیقاتی که توسط یک تیم از دانشجویان شاغل به تحصیل در بریتانیا انجام شده است را بیان می نماید. با توجه به اینکه این مطالعه در بریتانیا به عنوان یک کشور توسعه یافته انجام شده است تفاوت های اعزام در کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته تشریح می گردد و با توجه به این تفاوت ها و نتایج طرح تحقیقاتی انجام شده، پیشنهاداتی برای اصلاح مدیریت سیستم اعزام دانشجو جهت توسعه ارتباط دانشگاه، دولت و صنعت در ایران ارائه می شود.

توسعه فناوری، نیازمند زیرساخت های اساسی است و یکی از مهم ترین موانع رشد و توسعه تحقیقات در کشور ما، فقدان این زیرساخت ها و نهاد های پشتیبانی کننده فناوری می باشد. در یک دید کلی این نهادها را می توان در دو حوزه عرضه و تقاضا مورد مطالعه قرار داد. این مطالعه می تواند، به لزوم برنامه ریزی و برنامه گزاری راهبردی در ارتباط با توسعه علوم و فناوری ها در کشور رهنمون شود که خود مستلزم شناخت مشکلات و تنگناهای موجود در بخش پژوهشی جامعه است. در این مقاله تلاش بر آن است تا چارچوبی کلی برای برنامه پایه توسعه علم، تحقیق و فناوری به همراه متنی پیشنهادی برای قانون کلی علم، تحقیق، و فناوری ارائه گردد.

یکی از سیاست های جدی دولت در غالب برنامه های توسعه موضوع خودگردانی دانشگاه ها از محل فروش تحقیقات به مراکز صنعتی و نوآوری است. در مقاله تهیه شده با هدف جلب توجه به اهمیت تجاری سازی نتایج تحقیق، ابتدا مراحل تجاری سازی درون دانشگاه مورد بررسی قرار گرفته است و سپس جایگاه کلیدی مدیریت منابع انسانی در اثربخشی فرایند تجاری سازی با مرور بر ادبیات رایج در این حوزه تبیین شده است.

هر دوره از زندگی بشری با نامی که معرف فعالیت های آن دوره است مشخص می شود. جامعه کشاورزی، جامعه صنعتی و جامعه اطلاعاتی عناوینی هستند که هر کدام، به یکی از دوره های زندگی بشری اشاره دارند. دنیل بل معتقد است آن نوع از کار که همگانی تر باشد به جنبه معرف آن جامعه خاص تبدیل می شود. وی چنین اظهار عقیده می کند که، در حالی که در جوامع ماقبل صنعتی نیروی کار کشاورزی در همه جا به وفور یافت می شد و در جوامع صنعتی کار در کارخانجات به هنجار تبدیل شد، در جوامع فراصنعتی، این کار خدماتی است که حکم فرما شده است.با این اوصاف به نظر می رسد نمود عینی رشد و توسعه علم و دانش و ارتقای تکنولوژی، خود را در عرصه کار با برجستگی بیشتری نمایان می سازد. به همین دلیل تولید، بهره وری و انباشت سرمایه که همگی از خروجی های کار می باشند تعیین کننده ساخت کلی یک جامعه به حساب می آیند. از همین روی مطالعه ویژگی های فنی و تکنولوژیکی کار در جامعه امروزی و تاثیرات آن بر کار و بیکاری افراد آن جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله سعی خواهد شد به سوالاتی چون: چه عواملی بر تحولات عرضه نیروی کار تاثیر می گذارد؟ عوامل شتاب دهنده این تحولات در دهه های اخیر چه بوده اند؟ چرا در برخی جوامع که روند توسعه به صورت ناقص انجام شده، تحولات حوزه کار با مشکل رو به روست؟ ویژگی های کار در عصر حاضر چگونه است و تکنولوژی چه تاثیری بر آن گذاشته است؟ وضعیت بازار کار در یک دهه اخیر در ایران چگونه بوده است؟ به صورت هر چند مختصر به پاسخ داده شود.