مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران
سال:1397 | دوره:20 | شماره:6 |تعداد مقالات:9

مقدمه فاکتورهای متعددی هم چون توده ی بدون چربی بدن و توده ی چربی بدن می توانند سبب تغییر در میزان متابولیسم پایه (BMR) به عنوان بزرگترین بخش نیاز انرژی روزانه بدن شوند. هدف از پژوهش مقطعی حاضر، مقایسه میزان متابولیسم پایه در زنان مبتلا به هایپرپاراتیروئیدیسم ثانویه و زنان سالم و نیز تعیین ارتباط BMR با سطح سرمی هورمون پاراتیروئید (PTH) و ترکیب بدن می باشد. مواد و روش ها در مطالعه مقطعی حاضر، تعداد 68 زن در سنین 17 تا 50 سال وارد مطالعه شدند که 34 نفر از این زنان مبتلا به هایپرپاراتیروئیدیسم ثانویه و 34 نفر دارای سطح سرمی PTH در حد طبیعی بودند. سنجش پارامترهای بیوشیمیایی شامل سطح سرمی PTH با روش ELISA، 25 هیدروکسی ویتامین D سرم با روش CLIA، آلکالین فسفاتاز با روش آنزیمی و کلسیم، فسفر و منیزیم سرم با روش رنگ سنجی صورت گرفت. اندازه گیری متابولیسم پایه و ترکیب بدن نیز با روش بیوالکتریک امپدانس انجام یافت. یافته ها میانگین BMR و توده بدون چربی در زنان مبتلا به زنان هایپرپاراتیروئیدیسم ثانویه به طور معنا داری کمتر از زنان سالم بود (0/05P<). سطح سرمی PTH در زنان مبتلا به هایپرپاراتیروئیدیسم ثانویه، به طور معنا داری بیشتر و سطح سرمی فسفر به طور معناداری کمتر از زنان سالم بود (0/05P<). همبستگی منفی و معناداری بینBMR و سطح سرمی PTH در همه افراد مورد مطالعه دیده شد. توده چربی و بدون چربی بدن نیز دارای همبستگی مثبت و معناداری با BMRبود (0/05P<). نتیجه گیری نتایج حاصل از این مطالعه، نشان دهنده همبستگی معکوس BMR با سطح سرمی هورمون PTH در زنان سنین باروری بود. با توجه به مقطعی بودن مطالعه و عدم امکان اسنتتاج علیتی، انجام مطالعات مداخله ای در این زمینه کمک کننده به نظر می رسد.

مقدمه افزایش سطح آنزیم های کبدی به عنوان یک شاخص پیشگویی کننده کبد چرب غیر الکلی شناخته شده است. هدف از این مطالعه مقطعی، شناسایی الگوهای غذایی غالب و ارتباط آن ها با اختلالات آنزیم های کبدی در بزرگسالان تهرانی می باشد. مواد و روش ها در این مطالعه 436 نفر از افراد 19 ساله و بالاتر شرکت کننده در مرحله ششم مطالعه قند و لیپید تهران (1394 تا 1397) مورد بررسی قرار گرفتند. ارزیابی دریافت های غذایی با استفاده از پرسش نامه بسامد خوراک نیمه کمی پایا و روا انجام شد. متغیرهای بیوشیمیایی و غلظت آنزیم های کبدی شامل آلانین آمینو ترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST)، گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT) و آلکالین فسفاتاز (ALP) اندازه گیری شد. برای شناسایی الگوهای غذایی غالب از روش تحلیل عاملی استفاده شد. برای تعیین نسبت شانس و فاصله اطمینان 95 درصد سطوح افزایش یافته آنزیم های کبدی (بالاتر از میانه) در ارتباط با الگوهای غذایی از مدل رگرسیون لجستیک استفاده شد. یافته ها سه الگوی غذایی غالب غربی، سالم و سنتی به ترتیب با درصد واریانس 18/31، 8/24 و 5/83 درصد شناسایی شدند. به ازای یک انحراف معیار افزایش در امتیاز الگوی غذایی غربی، نسبت شانس سطوح افزایش یافته آنزیم ALT و نسبت ALT/AST به ترتیب 38 درصد (13/69-1/1=حدود اطمینان 95 درصد) و 37 درصد (1/68-1/12=حدود اطمینان 95 درصد) افزایش یافت. سایر الگوهای غذایی با آنزیم های کبدی رابطه معنی داری نداشتند. نتیجه گیری در مطالعه حاضر، الگوی غذایی غربی با سطوح افزایش یافته آنزیم ALT و ALT/AST ارتباط داشت و الگوهای غذایی سالم و سنتی با سطوح آنزیم های کبدی ارتباط معناداری نشان ندادند.

مقدمه دیابت نوعی اختلال شایع متابولیک است که با افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی، ناتوانی و مرگ و میر ناشی از آن همراه است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات مصرف خوراکی عصاره الکلی بخش های هوایی گیاه کاکوتی بر میزان قند خون و شاخص های چربی در موش های صحرایی دیابتی القاء شده توسط استرپتوزوسین صورت گرفت. مواد و روش ها در این پژوهش 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در پنج گروه شاهد، شاهد دیابتی، آزمون دریافت کننده دوز 50، 75 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم، گروه بندی شدند. القاء دیابت با تزریق داخل صفاقی استرپتوزوسین (50 میلی گرم بر کیلوگرم) انجام شد. پس از 28 روز دریافت عصاره به صورت گاواژ، خون گیری انجام و آنالیز بیوشیمیایی جهت تعیین مقادیر قند خون، انسولین و شاخص های لیپیدی در سرم انجام شد. یافته ها عصاره الکلی گیاه کاکوتی در کلیه دوزهای مصرفی سبب افزایش معنا دار وزن بدن، تری گلیسرید، انسولین و کاهش میزان قند خون شد ولی بر میزان کلسترول، لیپوپروتئین های با چگالی پائین و بالا تاثیر معناداری نداشت. نتیجه گیری به نظر می رسد کاربرد خوراکی عصاره هیدروالکلی گیاه کاکوتی با ساز و کار افزایش ترشح انسولین سبب کاهش قند خون در موش های دیابتی نوع 1 می شود.

مقدمه در حال حاضر جراحی چاقی به عنوان موثرترین روش درمان برای افراد چاق مفرط در نظر گرفته می شود. در پژوهش حاضر، تاثیر Laparoscopic Gastric Plication (LGP) به عنوان یک تکنیک جدید، بر روی پروفایل پروتئینی سرم بیماران پس از جراحی مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش ها سرم خونی 16 آزمودنی مبتلا به چاقی مفرط با متوسط BMI 5/3± 41/2کیلوگرم بر متر مربع که تحت عمل جراحی LGP قرار گرفته بودند، پیش از جراحی و در دو نوبت پس از جراحی (1 تا 2 ماه پس از جراحی (1T) و 4 تا 5 ماه پس از جراحی (2T)) مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها با بکارگیری ممبران PVDF و آنزیم تریپسین به مخلوط پپتیدی تبدیل شده و با استفاده از کروماتوگرافی مایع-طیف سنج جرمی آنالیز شدند. یافته ها در مطالعه حاضر، 156 پروتئین شناسایی و اندازه گیری کمی شد. از این میان، نتایج آنالیز آماری تی جفت شده (0/05>p تعدیل شده) نشان داد که 24 پروتئین در 1T، تفاوت معنادار در سطوح پروتئینی داشتند که از این میان 12 پروتئین افزایش سطح و 12 پروتئین کاهش سطح نشان دادند و در 2T، 16 پروتئین شامل 10 پروتئین با افزایش سطح و 6 پروتئین با کاهش سطح شناسایی شد. نتیجه گیری با توجه به تاثیر قابل ملاحظه جراحی چاقی بر روی پروفایل پروتئینی می توان بایومارکرهای شناخته شده را مورد هدف قرار داد و به بررسی عوامل تاثیرگزار بر روی آن ها جهت یافتن راهی نوین در درمان چاقی در آینده پرداخت.

مقدمه بیماری قلبی-عروقی، پرفشاری خون و بیماری مزمن کلیوی از بیماری های مزمن دهه های اخیر هستند که رژیم غذایی نقش مهمی در پیشگیری از آن ها ایفا می کند. هدف از مطالعه حاضر بررسی ارتباط امتیاز الگوهای چربی رژیمی با بروز این عوامل خطر می باشد. مواد و روش ها شرکت کنندگان در مرحله سوم مطالعه قند و لیپید تهران که معیارهای ورود به مطالعه را برای هر یک از عوامل خطر داشتند، انتخاب شده و در نهایت 2369 نفر برای بیماری قلبی-عروقی، 1878 نفر برای پرفشاری خون و 1780 نفر برای بیماری مزمن کلیوی وارد مطالعه شدند. این افراد تا مرحله پنجم مطالعه پیگیری شدند. الگوهای چربی رژیمی افراد در مرحله سوم با استفاده از آنالیز تحلیل عاملی بدست آمده و ارتباط هریک از الگوها با بروز بیماری قلبی-عروقی و پرفشاری خون با آزمون آماری رگرسیون خطی نسبی کاکس و ارتباط الگوهای چربی با بروز بیماری مزمن کلیوی به کمک رگرسیون خطی به دست آمد. یافته ها طی حدود شش سال پیگیری، روند بروز بیماری قلبی-عروقی، پرفشاری خون و بیماری مزمن کلیوی به ترتیب 3/3، 15/5و 17/9درصد بود. بر اساس آنالیز تحلیل عاملی، سه الگوی چربی برای هر یک از گروه های عوامل خطر کاردیومتابولیک استخراج شد. الگوی اول با بار عاملی بالای کلسترول، اسید چرب اشباع، اولئیک اسید، لینولنیک اسید و لینولئیک اسید مشخص شده است. در الگوی دوم بار عاملی دو اسید چرب چندغیراشباع بلندزنجیر؛ ایکوزاپنتاانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزا انوئیک اسید (DHA) بالا بوده و در الگوی سوم بار عاملی اسیدچرب ترانس بالا بوده است. پس از تعدیل اثر متغیرهای مخدوش گر، ارتباط معناداری بین نسبت شانس (95 درصد فاصله اطمینان) ابتلا به بیماری قلبی-عروقی، پرفشاری خون و بیماری مزمن کلیوی و الگوهای چربی رژیمی مشاهده نشد. نتیجه گیری در این مطالعه، رابطه معناداری بین الگوی چربی رژیمی و بروز بیماری های قلبی-عروقی، پرفشاری خون و یا بیماری مزمن کلیوی مشاهده نشد. مطالعات آینده نگر بیشتری جهت بررسی اثرات الگوی چربی رژیمی بر بروز بیماری ها پیشنهاد می گردد.

مقدمه فورمونونتین، یک فیتواستروژن موجود در گیاهانی مثل شبدر قرمز است که ساختمان شیمیایی مشابه استرادیول دارد. هدف این مطالعه بررسی مواجهه فورمونونتین حاصل از شبدر قرمز در دوره نوزادی بر شاخص های دوشکلی جنسی موش بود. مواد و روش ها در این تحقیق تجربی، نوزادان نر و ماده موش های کوچک آزمایشگاهی به طور تصادفی (8=n) به گروه های کنترل، شاهد و فورمونونتین با دوزهای 5، 50 و 500 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت زیرجلدی در روزهای 1 تا 5 پس از تولد تقسیم شدند. پس از بررسی سن آغاز بلوغ، شاخص های چرخه ی استروس، فاصله آنوژنیتال، رفتار جنسی، ترجیح ساخارین و هورمون های جنسی بررسی شدند. داده ها توسط نرم افزار SPSS و آنالیز واریانس یک طرفه در سطح معناداری 0/05p< تحلیل شدند. یافته ها در موش های ماده گروه 500 فورمونونتین (0/01p<) بلوغ زودرس و در موش های نر گروه های 50 (0/05p<) و 500 فورمونونتین (0/01p<) بلوغ با تاخیر اتفاق افتاد. میانگین مدت چرخه ی استروس در گروه 500 (0/05p<) افزایش یافت. فاکتور لوردوز موش های ماده و تعداد مونت موش های نر کاهش یافته (0/001p<) و مدت زمان سپری شده تا انجام اولین مونت موش های نر گروه 500 فورمونونتین (0/001p<) افزایش یافت. درصد ترجیح ساخارین موش های ماده گروه های 50 (0/05p<) و 500 فورمونونتین (0/01p<) کاهش یافت. به علاوه افزایش غلظت استرادیول گروه های 50 (0/01p<) و 500 (0/001p<) و کاهش غلظت تستوسترون در گروه 500 فورمونونتین (0/01p<) در مقایسه با گروه کنترل مشاهده گردید. نتیجه گیری نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تجویز فورمونونتین در دوره نوزادی موش ها می تواند منجر به ایجاد شاخص ها و رفتارهای دوشکلی جنسی گردد.

مقدمه دیابت بارداری علاوه بر افزایش خطر برای مادر و جنین، می تواند بر کلیه جنبه های زندگی مادران تاثیرگذار باشد لذا هدف از این مطالعه تبیین تجربیات مادران مبتلا به دیابت بارداری است. مواد و روش ها این پژوهش یک مطالعه کیفی می باشد. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته استفاده شد. مشارکت کنندگان مادران مبتلا به دیابت بارداری مراجعه کننده به بیمارستان طالقانی شهر تهران و هم چنین ارائه کنندگان مراقبت درمانی بودند. پس از انجام 25 مصاحبه با مادران مبتلا و 8 مصاحبه با ارائه کنندگان خدمت، داده ها به اشباع رسید. داده ها با روش تحلیل محتوی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها مشارکت کنندگان در فعالیت های اجتماعی و تفریحی خود و هم چنین ایفای نقش خود به عنوان مادر یا همسر، محدودیت هایی را درک می کردند؛ علاوه بر آن درمان بیماری منجر به ایجاد محدودیت هایی در زندگی روزمره آن ها گشته بود. بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها، دغدغه هایی که مادران باردار مبتلا به دیابت بارداری با آن درگیر بودند در ارتباط با سلامت خود، سلامت جنین و نوزاد و دغدغه های مرتبط با درمان و مراقبت بود. نتیجه گیری ماماها و سایر ارائه کنندگان خدمات بهداشتی باید از تاثیر تشخیص دیابت بارداری بر زندگی مادران آگاهی داشته باشند و برای این مادران توصیه های فردی و فرهنگی مناسب به خصوص در مورد درمان ارائه دهند. هم چنین این مادران نیاز به اطلاعات مفید و مناسب دارند تا از این طریق نگرانی هایشان کاهش یابد.