مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
سال:1401 | دوره:30 | شماره:10 |تعداد مقالات:8

مقدمه: آبله میمون یک ویروس دو رشته ای از جنس ارتوپاکس ویروس است که به وسیله حیوانات به انسان انتقال داده می شود. تا کنون دو گونه اصلی آبله میمون در غرب آفریقا و حوضه کنگو شناسایی شده اند. نحوه سرایت ویروس آبله میمون اغلب از طریق ذرات تنفسی و تماس مستقیم با ضایعات پوستی است. علایم اولیه ابتلا به بیماری آبله میمون شامل سردرد، دردهای عضلانی، تب و بدن درد می شود. روی بدن مبتلایان به تدریج برآمدگی هایی به شکل جوش ظاهر می شود که حالت تاول پیدا خواهند کرد. بسیاری از موارد در شیوع اخیر به انتقال جنسی نسبت داده شده اند؛ به خصوص در میان مردانی که به عنوان افراد هم جنس گرا، دو جنس گرا یا مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند شناخته می شوند. این ویروس هم چنین می تواند از طریق تماس مستقیم با زخم های عفونی، مایعات بدن و رختخواب یا لباس مشترک مشترک منتقل شود. آبله میمون به عنوان یک بیماری خطرناک می تواند سلامت روانی بیماران را تحت تاثیر خود قرار دهد. بررسی های گذشته حاکی از آن دارد ویروس آبله میمون منجر به انگ اجتماعی، اضطراب، افکار و رفتارهای مرتبط با خودکشی در افراد مبتلا می شود. با توجه اینکه چند مورد از ابتلا به آبله میمون در داخل کشور ایران شناسایی شده است می بایست اقداماتی در جهت آگاهی مردم از علایم و شیوه انتقال این ویروس انجام گردد تا بعد از کووید-19 شاهد گسترش یک بیماری همه گیر دیگری نباشیم.

مقدمه: داروهای سرکوبگر ایمنی بسته به مکانیسم عمل در گروه های گوناگونی دسته بندی و در کنترل اختلالات التهابی حاد و مزمن مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به احتمال بروز عوارض التهابی شدیدی همچون نارسایی حاد تنفسی و طوفان سایتوکاینی در بیماران مبتلا به کووید-19، نیاز به مرور داده های بروز شده در زمینه کارایی و عوارض جانبی تجویز این داروها در بیماران وجود دارد. در این مقاله در کنار معرفی اجمالی دسته های مختلف داروهای سرکوبگر ایمنی، به یافته های معتبر در زمینه آثار مثبت و منفی استفاده از این داروها در بیماران کرونایی پرداخته شده است. نتیجه گیری: در کل به نظر می رسد که مصرف داروهای ضدالتهاب و سرکوبگر پاسخ های ایمنی با آثار مثبتی همچون کاهش نیاز به تهویه مکانیکی و بستری در بخش مراقبت های ویژه، افزایش سرعت بهبود علایم حاد و هم چنین کاهش آمار مرگ و میر بیماران به ویژه بیماران بدحال همراه است. با این حال احتمال، طولانی شدن دوره درمان و افزایش خطر ابتلا به عفونت های باکتریایی و قارچی را باید در نظر داشت. رعایت تعادل در مقدار و طول مدت تجویز این داروها می تواند در کاهش آثار منفی مصرف این داروها موثر باشد.

مقدمه: خونریزی در محل قرار دادن ایمپلنت از عوارض مهم حین درمان است. . هدف از این مطالعه، ارزیابی وضعیت آناتومیک شریان آلویولار خلفی فوقانی در ناحیه بی دندانی مولرهای فک بالا در تصاویر (Cone-Beam Computed Tomography) CBCT در یک جمعیت ایرانی است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-مقطعی برای تعیین وضعیت آناتومیک شریان آلویولار خلفی فوقانی (Posterior Superior Alveolar Artery) یا PSAA در ناحیه مولرهای فک بالا از تصاویر CBCT 300 بیمار متوسط سنی 48/79 سال استفاده شد. تصاویر توسط دستگاه Scanora 3D (Soredex, Tuusula, Finland) تهیه و توسط نرم افزار OnDemand3D آنالیز و قطر و فاصله شریان تا کرست استخوان در ناحیه دندان های مولر اول و دوم در مقاطع کراس سکشنال و کرونال تعیین گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS version 16 و آزمون های آماری Chi-Square و T-Test و Anova و Exact Fisher تجزیه و تحلیل شد. نتایج: شریان PSAA در 203 مورد (67/6%) از 300 تصویر مشاهده شد. فراوانی شریان در جنس مذکر اندکی (68/8%) بیشتر از جنس مونث (66/4%) بود که این تفاوت از لحاظ آماری معنادار نبود (0/711=p). میانگین قطر شریان و فاصله شریان تا کرست استخوان به ترتیب در جنس مذکر (0/64±,1/33میلی متر)-(4/78±,18/016میلی متر) و بیشتر از جنس مونث (0/47±,1/12میلی متر)-(4/31±,17/885میلی متر) بود که تنها تفاوت در قطرهای مدکر و مونث معنادار بود (0/008=p). نتیجه گیری: بر اساس مطالعه حاضر با افزایش سن، قطر و فاصله شریان تا کرست استخوان کاهش می یابد. هم چنین قطر شریان و فاصله شریان تا کرست استخوان در جنس مذکر بیشتر از جنس مونث می باشد.

مقدمه: در اقدامات بالینی، تمایز تومورهای تهاجمی ریه از تومورهای اولیه همچنان به عنوان یک چالش باقی مانده است. با پیشرفت های اخیر در درک تغییرات بیولوژیک تومورزایی و فن آوری های تحلیلی مولکولی، استفاده از این تغییرات ملکولی می تواند به عنوان نشانگر زیستی بسیار حساس و اختصاصی برای طبقه بندی بیماران باشد. در این مطالعه شبکه ملکولی miRNA-mRNA مرتبط با سرطان ریه اولیه با رویکرد بیوانفورماتیکی مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی-مشاهده ای، پروفایل بیانی ژن های بیماران مبتلا به سرطان ریه اولیه از داده های RNAseq در پایگاه داده اطلس ژنوم سرطان (TCGA)، توسط پکیج TCGAbiolinks تهیه شد. با استفاده از پکیج های edgeR و limma در نرم افزار R، ژن هایی با بیان غیر اختصاصی فیلتر شدند و mRNAها و miRNAها با اختلاف بیان معنی دار بین نمونه های توموری و نمونه های سالم ذخیره شدند و با کمک دو پایگاه TargetScan و miRWalk، اهداف آن ها پیش بینی شد. متعاقبا، شبکه تنظیم کننده تعامل miRNA-mRNA با استفاده از نرم افزار Cytoscape به تصویر کشیده شد. نتایج: با تجزیه و تحلیل شبکه miRNA-mRNA مشخص شد که، 7 miRNA شامل؛ hsa-miR-373-3p، hsa-let-7a-5p، hsa-miR-23b-3p، hsa-miR-152-3p، hsa-miR-216a-3p، hsa-miR-106-5p و hsa-let-7i-5p و 6 miRNA شامل؛ has-miR-107، has-miR-17-5p، has-185-5p، has-miR-34a-5p، has-miR-130a-5p و has-96-5p به ترتیب تنظیم کننده mRNAهایی که در سرطان ریه اولیه افزایش و کاهش بیان داشته اند، می باشند. نتیجه گیری: این مطالعه بیوانفورماتیکی یک شبکه ملکولی miRNA-mRNA مرتبط با سرطان ریه اولیه را پیشنهاد می کند که می تواند به عنوان نشانگرهای پیش آگهی به غربالگری و اهداف درمانی جدید سرطان ریه اولیه کمک کند.

مقدمه: التهاب در مغز با نام التهاب عصبی شناخته می شود و موجب افزایش ترشح TNF-α,(Tumor necrosis factor alpha) و فعال سازی مسیر TLR4 (Toll-like receptor 4) می گردد. پژوهش حاضر با هدف تاثیر 4 هفته پیش آماده سازی با تمرین تناوبی با شدت بالا (HIIT) و تداومی با شدت متوسط (MICT) بر مقادیر TNF-α,و TLR4 رت های صحرایی نر نژاد ویستار انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق تجربی بود. تعداد 18 سر رت نر ویستار در سه گروه تمرین HIIT، تمرین MICT و گروه کنترل تقسیم شدند. برنامه HIIT شامل 6 وهله فعالیت 2 دقیقه ای با شدت معادل 90-85 درصد VO2max و 5 وهله استراحت فعال 2 دقیقه ای و برنامه MICT با شدت معادل 65 درصد VO2max با مدت زمان همسان با HIIT به مدت 4 هفته و 5 جلسه در هفته اجرا گردید. 48 ساعت بعد از آخرین جلسه تمرینی، موش های هر سه گروه تشریح شدند و بافت های قشر و استراتوم مغز موش ها جهت سنجش TNF-α,و TLR4 با استفاده از روش وسترن بلات، استخراج شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک راهه (ANOVA) در سطح معناداری 0/05 به کمک نرم افزارversion 16 SPSS انجام شد. نتایج: نتایج پژوهش حاضر نشان داد متغیرهای TNF-α,و TLR4 در نواحی قشر و استراتوم مغزی پس از 4 هفته تمرین هوازی تناوبی پر شدت و تداومی با شدت متوسط تغییر معناداری نسبت به گروه کنترل نداشتند (0/05≥, p). نتیجه گیری: با توجه به این یافته ها می توان اظهار داشت که پیش آماده سازی با تمرین تناوبی با شدت بالا و تمرین تداومی با شدت متوسط اثر معناداری بر شاخص های التهابی در مغز ندارد.

مقدمه: نارسایی مزمن کلیوی همان طور که بر روی سیستم های مختلف بدن تاثیر می گذارد می تواند موجب تغییرات عمده ای در حفره دهان شود، از این رو مطالعه حاضر با هدف مقایسه فراوانی تظاهرات دهانی در بیماران دیابتی و غیردیابتی تحت همودیالیز شد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-مقطعی 60 بیمار تحت درمان همودیالیز مراجعه کننده به بخش های دیالیز بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران به دو گروه 30 تایی؛ دیابتی و غیر دیابتی تقسیم شدند. معاینه حفره دهان با آینه، سوند، پروب و چراغ قوه صورت گرفت. سن، جنس، مدت زمان همودیالیز، علایم و نشانه های دهانی در چک لیست بیماران گردید. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار آماریversion 16 SPSS و آزمون های آماری تی، فیشر و مجذورکای انجام شد. نتایج: 37 نفر (61/7 درصد) از بیماران مرد و 23 نفر (38/3 درصد) زن بودند. میانگین سنی بیماران 16/15±, 57/17 سال (دامنه سنی 88-15 سال) بود. در گروه بیماران دیابتی، خشکی دهان (76/7 درصد) و در گروه بیماران غیردیابتی اروژن دندانی (50 درصد) بیشترین فراوانی را داشت. اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه در ابتلا به خشکی دهان و وجود کاندیدیازیس مشاهده شد (0/05>P). نتیجه گیری: اثر ترکیبی دیابت و نارسایی کلیوی در بیماران همودیالیزی مبتلا به دیابت باعث افزایش عوارض دهانی در این افراد شده، لذا ارتباط نزدیک ما بین بیمار و تیم مراقبت سلامتی (پزشک و دندانپزشک) جهت تشخیص به موقع ضایعات دهانی می تواند به ارتقای سلامت دهان و نیز کیفیت زندگی بیماران و نهایتا کاهش بار مالی بیماری کمک کند.

مقدمه: در پزشکی قانونی جهت تخمین سن اگر هیج یک از روش های تعیین هویت رضایت بخش نباشد می توان از دندان استفاده کرد. این مطالعه بر روی رادیوگرافی پانورامیک بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی شهید صدوقی یزد به منظور تخمین سن بر اساس نسبت محیط پالپ به دندان انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تشخیصی800 رادیوگرافی دیجیتال پانورامیک بررسی شده و سن بیماران ثبت شد. به وسیله نرم افزار اتوکد نسبت محیط پالپ به دندان کانین ماگزیلا تعیین و به کمک معادله رگرسیون سن بیمار برآورد شده و با سن حقیقی مقایسه شد. نقش جنس، محل قرارگیری دندان در هر کوادرانت و دهه های سنی با این نسبت بررسی شد. جهت تحلیل از رگرسیون خطی و آزمون T-test زوجی و ضرایب همبستگی بر حسب سن و جنس در نرم افزار آماری version 16 SPSSاستفاده گردیده است. نتایج: جهت برآورد سن با استفاده از نسبت محیط پالپ به محیط دندان از مدل رگرسیون خطی استفاده شد و نتیجه اینکه ضریب همبستگی پیرسون بین سن و محیط پالپ به دندان 0/08 =r-به دست آمدکه با 0/024=P همبستگی منفی و معناداری بین این دو متغیر است. هم چنین ضریب همبستگی در زنان 0/087=r-محاسبه شد که با 0/037 Pاین همبستگی نیز معنادار و معکوسی می باشد. نتیجه گیری: مطالعه نشان داد تخمین سن با استفاده از نسبت محیط پالپ به محیط دندان کانین ماگزیلا روش قابل اعتمادی است و نسبت محیط پالپ به دندان در سمت چپ، و در زنان با سن دندانی ارتباط معنادار دارد.

مقدمه: تجمع چربی در بافت کبد به عنوان مهم ترین علت بیماری استیاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) شناخته می شود که با کاهش پروتیین گیرنده های فعال تکثیرکننده پراکسی زوم کبدی (PPAR-α, ) همراه است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر هشت هفته تمرینات تناوبی شنا با شدت بالا (HIST) بر PPAR-α,و آنزیم های کبدی در موش های صحرایی NASH ناشی از رژیم غذایی پرچرب (HFD) انجام شد. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی بود. 40 سر رت نر نژاد اسپراگوداولی (سن: 6 تا 8 هفته و وزن 20 ±,230 گرم) اختیار شد. سپس به دو گروه مساوی سالم و HFD تقسیم شدند. گروه HFD با هدف القا بیماری، به مدت هشت هفته تحت گاواژ قرار گرفتند. پس از اثبات بیماری، رت ها به چهار گروه کنترل-سالم (9= n)، سالم-شنا (9= n)، کنترل-بیمار (9= n) و بیمار-شنا (9= n) تقسیم شدند. گروه های تمرینی، HIST را هشت هفته (سه جلسه در هفته و هر جلسه 30 دقیقه) انجام دادند. در پایان، PPAR-α,کبدی از روش وسترن بلات و آنزیم های ALT) Alanine aminotransferase (AST) Aspartateaminotransferase)و GGT (Gama-Glutamyl Transferase) در سطح سرم از روش فتومتریک اندازه گیری شدند. جهت آنالیز داده ها از آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. سطح معنی داری (0/05≥, P) و کلیه روش های آماری با استفاده از نرم افزارversion 16 SPSS انجام شد. نتایج: HIST، افزایش وزن ناشی از HFD را کنترل کرد و کاهش معنی دار ALT و AST سرم در گروه های سالم-شنا و بیمار-شنا نسبت به گروه کنترل-بیمار و کاهش معنی دار GGT سرم در سالم-شنا نسبت به کنترل-بیمار (0/001≥, P) و بیمار-شنا (0/044≥, P) مشاهده شد. افزایش معنی دار PPAR-α,کبدی در سالم-شنا نسبت به کنترل-بیمار مشاهده گشت (0/002≥, P). نتیجه گیری: HIST می تواند وزن بدن را کنترل کند و آنزیم های کبدی را کاهش دهد. با این حال برای حصول نتایج قطعی تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.