مجله علمی شیلات ایران (فارسی)
سال:1397 | دوره:27 | شماره:4 |تعداد مقالات:20

به منظور بررسی اقتصادی و محاسبه بهره وری عوامل تولید ماهیان سردآبی استان کرمانشاه، کل مزارع فعال این استان طی سال زراعی 1394 به عنوان جامعه ی آماری، انتخاب شد. بخشی از داده های مورد نیاز این تحقیق از آمار رسمی منتشر شده است و بخش دیگر به وسیله انجام مصاحبه حضوری با مزرعه-داران و کارشناسان شیلات استان کرمانشاه و ازطریق پرسشنامه جمع آوری گردید. سپس توسط نرم افزار Eviews و با روش حداقل مربعات معمولی (OLS)، به برآورد توابع تولید پرداخته شد و از طریق آزمون برتری مدل، در نهایت تابع تولید Cobb-Douglas انتخاب گردید. نتایج نشان می دهد که متغیر های موقعیت جغرافیایی، تحصیلات، تعداد بچه ماهی رهاسازی شده، تعداد تلفات بچه ماهی، استفاده از دستگاه های هواده بر میزان تولید تأثیر معنی دار داشته اند (05/0p<). جمع ضرایب متغیرهای مستقل در تابع تولید برآورد شده حدود 08/0 است که نشان دهنده وجود بازدهی کاهنده (نزولی) نسبت به مقیاس است. کشش تولیدی دستگاه های هواده و پمپ برگشت آب بیشتر از نهاده های دیگر است و بیانگر این مطلب است که بایستی از این نهاده به صورت مناسب تری برای این فعالیت اقتصادی استفاده کرد. همچنین ضریب نهاده ی تعداد بچه ماهی 69/0 است و حاکی از آن است که اگر تعداد بچه ماهی یک درصد افزایش یابد، تولید گوشت ماهی به میزان 69/0 درصد افزایش می یابد که نیاز به تعداد ماهی رها سازی شده بیشتر جهت رفتن به سمت بهینه تولید را نشان می دهد. در این پژوهش نتایج نشان داد تجربه مدیر مزرعه روی تولید اثر معنی داری ندارد (05/0p>)، اما تحصیلات دارای اثر معنی دار و مثبتی است (05/0p<)، این بیانگر آن است که سطح فناوری در این فعالیت بالا است. از آنجا که این صنعت در استان غیرساحلی کرمانشاه یک فعالیت نوپا می باشد، منطقی به نظر می رسد که سطح سواد بهره برداران، روی تولید محصول اثر معنی داری داشته باشد. مقایسه تابع تولید و تابع lnTFP نشان می دهد که برخی از عوامل تولید که روی تابع تولید اثر معنی داری داشتند، روی بهره وری معنی دار نیستند و برعکس. لذا این امر ما را به این نکته رهنمون می کند که جهت رسیدن به سودآوریِ بیشتر و استفاده بهینه از عوامل تولید، تخمین تابع تولید لازم است اما کافی نیست بلکه برای ارزیابی دقیقترِ استفاده از عوامل تولید، علاوه بر تخمین تابع تولید، بایستی اقدام به محاسبه شاخص های بهره وری و تخمین تابع TFP کرد تا امکان بررسی کامل تر فراهم گردد.

در این پژوهش ترکیبات خیار دریایی غذایی گونه Holothuria leucospilota آبهای جنوب کشور که از استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان تا بخش های انتهایی استان بوشهر به تفکیک پاییز و زمستان سال 1395 و بهار و تابستان سال 1396 که با عملیات غواصی جمع آوری گردیده بود، آنالیزگردید. برای این منظورابتدا ازهراستان یک ایستگاه با طول و عرض جغرافیایی مشخص انتخاب و در وسط هر فصل با سه تکرار و درهر تکرار 3 نمونه برداشت گردید. نمونه های هر تکراربه تفکیک هر فصل با هم چرخ شده و ترکیبات تقریبی آنها شامل رطوبت، پروتئین، چربی و خاکستر بر اساس روش های استاندارد اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که این خیار دریایی از نظرمحتوای پروتئین دارای سطوح نسبتاً بالا می باشد و در استان هرمزگان در فصل تابستان بالاترین درصد پروتئین (p<0. 05) در پیکره خیار دریایی بدست آمد (69/3± 15). کمترین درصد پروتئین در نمونه های استحصالی از استان بوشهر طی فصول پاییز (73/1± 10) و زمستان (8/1± 10) بدست آمد. یکی از دلایلمیزان پروتئین بالای خیار دریایی صید شده در فصل تابستان استان هرمزگان، دمای آب بالاتر و میزان کلروفیل a بیشتر آن در مقایسه با فاکتورهای مشابه در فصل تابستان در دو استان دیگر می باشد. بیشترین درصد رطوبت از خیارهای دریایی حاصل از صید در زمستان در دو استان سیستان و بلوچستان (43/7± 1/86) و استان بوشهر (43/8± 1/86) بدون اختلاف معنی دار بدست آمد، حال آنکه کمترین درصد رطوبت مربوط به نمونه های صید شده از استان هرمزگان طی فصل تابستان(63/5± 1/81) بود (p<0. 05). بالاترین درصد چربی در نمونه های فصل زمستان استان سیستان و بلوچستان (08/0± 29/0) و کمترین درصد چربی در نمونه های استان هرمزگان طی فصل تابستان (02/0± 12/0) بدست آمد (p<0. 05) و بالاترین درصد خاکستر در نمونه های صید شده فصل زمستان استان بوشهر (24/0± 1/3) و کمترین آن مربوط به خیار دریایی فصل زمستان استان هرمزگان (24/0± 08/2) بود (p<0. 05). به طور کلی، نمونه های استحصالی از هرمزگان در تابستان می تواند از شاخص قیمت بالاتری برخوردار باشد.

این مطالعه با هدف بررسی اثرات استفاده از جیره حاوی اسانس زیرهسبز (Cuminum cyminum) بر بافت روده و کبد گورخر ماهی انجام شد. اسانس زیره سبز در دو غلظتmg/kg 500 و 1000 به جیره ماهیان اضافه و در پایان دوره پرورش (8 هفته) مطالعات بافت شناسی انجام شد. نتایج نشان داد ارتفاع ویلی ها، عرض ویلیها، نسبت توسعه لایه مخاطی به سروزی، قطر هسته و اندازه هپاتوسیت ها، در ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی اسانس نسبت به تیمار شاهد بیشتر بود، در حالیکه عرض کریپتها نسبت به شاهد کاهش نشان داد. در ماهیان پرورش یافته با جیره حاوی mg/kg 1000 اسانس تعداد سلول های گابلت نسبت به ماهیان شاهد بیشتر شده بود، در حالیکه در تیمار حاوی غلظت کمتر اسانس، تعداد این سلولها نسبت به تیمار شاهد کمتر بود. به رغم مشاهده تغییرات مشخص در شاخص های اندازه گیری شده، تنها قطر سلول های کبدی در ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی غلظت بالای اسانس با سایر تیمار ها اختلاف معنی داری نشان دادند و اندازه این سلول ها در ماهیان این تیمار نسبت به سایر تیمار ها بزرگتر بود. به طور کلی با توجه به افزایش نسبت توسعه لایه مخاطی به سروزی و همچنین کاهش تعداد سلول های گابلت در ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی mg/kg 500 اسانس زیره سبز، بنظر می رسد استفاده از غلظت های پایین اسانس در جیره می تواند منجر به بهبود ویژگی های هیستولوژیک دستگاه گوارش گورخر ماهی شود.

پژوهش درمورد غلظت عناصر فلزی در آبزیان از جهت سلامت انسانی اهمیت دارد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی میزان غلظت عناصر فلزی روی (Zn)، نیکل (Ni)، قلع (Sn)، آلومینیوم (Al)، وانادیوم (V) و تالیوم (Tl) در بافت خوراکی (عضله) و بافت های غیر خوراکی (کبد و آبشش) ماهی کفال طلایی و ارتباط آن با جنسیت و شاخص وزن و طول است. نمونه برداری از ماهی کفال طلایی بالغ، از مناطق مختلف نوار ساحلی دریای خزر در دو فصل پاییز و بهار در سال 1393-1394 انجام گردید. استخراج فلزات از بافت، طبق روش استاندارد با استفاده از مخلوط اسید هضم و تعیین غلظت، بوسیله دستگاه جذب اتمی و بر حسب میکروگرم برگرم وزن خشک انجام شد. نتایج نشان داد میزان جذب عناصر فلزی در فصل بهار بیشتر از فصل پاییز و به صورت Zn>Ni>Sn>Al>Tl>V در بافت ماهیچه و Zn> Ni> Al> Sn>V> Tl در بافت های کبد و آبشش بود. میزان تجمع فلزات بین سه بافت به صورت کبد> آبشش> عضله بود. به ترتیب میزان عناصر آلومینیوم، وانادیوم، روی، نیکل، قلع و تالیوم در بافت عضله 09/0، 04/0، 33/19، 09/0، 43/0 و 04/0؛ در بافت کبد 2/0، 13/0، 44/75، 82/0، 15/0 و 1/0؛ در بافت آبشش 14/0، 07/0، 47/51، 6/0، 09/0 و 07/0 میکروگرم برگرم وزن خشک بود. بیشترین تجمع فلزات در جنس نر دیده شد. رابطه منفی معنی داری بین جذب فلزات آلومنیوم، وانادیوم و روی در سه بافت با وزن و طول وجود داشت (05/0>p). در مقایسه تجمع عناصر فلزی در بافت عضله با حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی تمامی فلزات مورد بررسی پایین تر از حد مجاز اعلام شد.

ژلاتین ماهی خصوصاً با داشتن خصوصیاتی مانند دمای ذوب پایین تر، حل شدن سریع در دهان و عدم ایجاد حالت الاستیکی یکی از مناسب ترین جایگزین های ژلاتین پستانداران محسوب شده و به عنوان غذایی حلال پذیرفته می باشد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر سه فاکتور دما در سه سطح 30، 40 و 50 درجه سانتی گراد، آنزیم در سه سطح 01/0%، 055/0% و 1/0% وزنی-وزنی و pH در سه سطح 2، 3 و 4 بر روی استخراج ژلاتین از پوست فیل ماهی بود. در این راستا پارامترهای استحکام ژل در قالب نقطه شکست و عمق نفوذ، بازده ژلاتین و پارامترهای رنگ (L*a*b*) پودرهای ژلاتین ستخراج شده و میزان سفیدی آن اندازه گیری شد. بر اساس نتایج بیشترین بازده ژلاتین تولیدی در فرآیند آنزیمی با میزان 65/21% مربوط به تیمار با دمای50 درجه سانتی گراد و نسبت آنزیم 01/0% و 2=pH بود درحالی که این عدد در فرآیند شیمیایی 10% به دست آمد. از سوی دیگر، با افزایش pH و درصد آنزیم، استحکام ژل افزایش یافت (05/0>p). اما دما اثر معنی داری بر آن نداشت (05/0>p). بررسی رنگ ژلاتین نشان داد که میزان روشنایی (L*)، قرمزی (a*) و سفیدی (W) در پودر ژلاتین استخراج شده به روش آنزیمی بیشتر از روش شیمیایی بوده (05/0>p). بیشترین روشنایی در ژلاتینی که با شرایط دمایی 40 درجه سانتی گراد، درصد آنزیم 055/0 وزنی-وزنی و 3= pH مشاهده شد. بر اساس نتایج بیشترین بازده ژلاتین تولیدشده در فرآیند آنزیمی با میزان 65/21% مربوط به تیمار با دمای50 درجه سانتی گراد و نسبت آنزیم 01/0% و 2=pH بود درحالی که این عدد در فرآیند شیمیایی 10% به دست آمد. نتیجه اینکه استفاده از دمای 30 درجه سانتی گراد و درصد آنزیم 1/0 وزنی-وزنی و 4=pH منجر به استحکام ژل بیشتر ولی استفاده از دمای50 درجه سانتی گراد و نسبت آنزیم 01/0% و 2=pH منجر به تولید ژلاتین با بازده بیشتر می شود.

مرجان ها جانوران دریایی از رده آنتوزوآ (Anthozoa) و شاخه کنیداریا (Cnidaria) متشکل از پولیپ های متراکم هستند که هر کدام از آنها به صورت انفرادی به همراه جلبکی به نام زوگزانتلا زندگی همزیستی دارند. صخره های مرجانی از مهم ترین و مفیدترین عوامل در اکوسیستم های دریایی محسوب می شوند. به همین دلیل حفاظت و ترمیم این آبزی در برنامه های توسعه ای پایدار از توجه ویژه ای برخوردار است. در سال 1390 به دنبال طرح توسعه اسکله شهید بهشتی در چابهار و به حداقل رساندن آسیب به ادامه حیات مرجان های این منطقه، با سرمایه گذاری سازمان بنادر و دریا نوردی اقدام به جابجایی مکانی این مرجان ها گردید. از آنجایی که مرجانها موجوداتی ظریف، حساس، شکننده و آسیب پذیرند، جابجایی آنها می بایستی با حداکثر احتیاط انجام شود، تا احتمال شکستن و مرگ و میر آنها به حداقل برسد. حامل مرجان ((Coral carrier وسیله ای است که در جابه جایی مرجان ها در پروژه توسعه اسکله شهید بهشتی مورد استفاده قرار گرفت. با این وسیله در مدت چهل و پنج روز تعداد 18000 عدد مرجان به مکان مناسبی منتقل گردید. نتایج انتقال مرجان ها با دستگاه رایج سبد حامل (Carrier basket) و دستگاه حامل مرجان مقایسه گردید. این بررسی نشان داد، مرجان هایی که توسط دستگاه سبد حامل و دستگاه حامل مرجان جابجا شده بودند بترتیب 34 و 76% سالم در حین عملیات به مقصد انتقال داده شدند. نتایج پایش یکساله بترتیب نشان از حیات و سلامت معنی داری در سطح P<0/05 با بقاء 26 و 92% از مرجانهای حمل شده با سبد حامل و حامل مرجان را داشت. با توجه به کارایی دستگاه ابداعی حامل مرجان و اطمینان از عملکرد آن در انتقال مرجان ها، این دستگاه می تواند جایگزین مناسبی برای دستگاه سبد حامل باشد.

ماهی کلمه خزری (Rutilus caspicus, Yakovlev, 1870) یکی از با ارزش ترین گونه های تجاری دریای خزر است که طی دهه های گذشته، میزان صید آنبه دلیل بهره برداری بیش از حد، نوسانات زیادی داشته است. در این پژوهش، داده های طولی حاصل از 246 نمونه صید شده از تورهای شرکت های تعاونی پره مستقر در سواحل جنوب شرقی دریای خزر در فصل صید 94-1393 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، ماهیان صید شده در دامنه سنی 10-3 سال، دامنه طول چنگالی 5/14 تا 1/32 سانتی-متر و دامنه وزنی 7/70 تا 437 گرم قرار داشتند. پارامترهای رشد در معادله ون برتالانفی بصورت ](766/0+t)12/0-e-1[ 8/41= Lt بدست آمد. رابطه طول چنگالی-وزن بصورت 9184/2FL0208/0=WT (901/0=R2) برای ماده ها و 0244/3FL0138/0=WT(92/0=R2) برای نرها محاسبه گردید. الگوی رابطه طول چنگالی و وزن کل در هر دو جنس ایزومتریک بود. ضرایب مرگ و میر کل (Z)، مرگ و میر طبیعی (M) و صیادی (F) بترتیب 239/1، 324/0 و 916/0 بر سال و نرخ بهره برداری (E) 74/0 محاسبه شد. میزان زی توده ماهی کلمه 417 کیلوگرم و میزان MSY معادل 215 کیلوگرم محاسبه و برآورد گردید، درحالیکه کل میزان صید شرکت های تعاونی پره معادل 28 کیلوگرم بود. بنابراین، ذخایر ماهی کلمه در بخش جنوب شرقی دریای خزر بشدت در صید بیش از حد بوده است و نیازمند ارائه راهکارهای مدیریتی کارا جهت حفظ ذخایر آن می باشد.

این پژوهش به منظور بررسی اثرات جایگزینی سطوح مختلف روغن کانولا با روغن ماهی در جیره غذایی بر شاخص های رشد، نرخ بازماندگی و آنالیز لاشه ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) انگشت قد طراحی و اجرا گردید. بدین منظور، سه جیره آزمایشی با سطح پروتئین یکسان (40 درصد) و سطوح چربی 100 درصد تهیه شد (جیره اول با 100 درصد روغن ماهی، جیره دوم با 100 درصد روغن کانولا و جیره سوم با 50 درصد روغن ماهی و 50 درصد روغن کانولا با سه تکرار). سپس 405 عدد ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزن 1± 11گرم و تراکم 45 عدد در 9 حوضچه طی مدت هشت هفته با جیره های آزمایشی مورد تغذیه قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده، ترکیب 50 درصد روغن ماهی و 50 درصد روغن کانولا در جیره، موجب بهبود شاخص های رشد شامل وزن نهایی، درصد افزایش وزن، ضریب رشد ویژه و شاخص وضعیت گردید و تفاوت معنی داری را با سایر تیمارها نشان داد (05/0>p). از نظر ضریب تبدیل غذایی نیز اختلاف مشاهده شده در هر سه تیمار معنی دار بود (05/0>p) و بیشترین میزان آن در تیمار 100 درصد روغن ماهی مشاهده شد، هر چند در بین تیمارهای مختلف از نظر درصد بازماندگی و مقادیر پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت لاشه ماهیان اختلاف معنی داری وجود نداشت (05/0

پرورش ماهی قرمز در اکثر کشورهای جهان متداول است. هدف از این تحقیق، شناخت و بررسی باکتریهای شایع و قابل انتقال میان ماهی و انسان در استخرهای ماهی قرمز استان گیلان، عوامل مستعد کننده در بیماریزایی ماهی قرمز و مقاومت آنتی بیوتیکی باکتری های جداسازی شده از ماهی قرمز بوده است. در این پژوهش، 150 نمونه ماهی قرمز از چهار مزرعه (12 استخر) استان گیلان بصورت فصلی و انتخابی صید و بطور زنده به آزمایشگاه باکتری شناسی پژوهشکده آبزی پروری انزلی انتقال داده شدند و به روش افتراقی و بیوشیمیایی، باکتریهای مختلف جداسازی وشناسایی شدند. نتایج نشان داد جدایه های جداسازی شده از ماهی قرمز و آب استخر در فصول مختلف سال شامل Enterobacteriaceae، Pseodomonas sp.، . spAeromonas Sterptococcus sp.، Vibrio sp.، sp. Micobacterium بودند. بیشترین و کمترین درصد فراوانی باکتری در ماهی، بترتیب متعلق به جنس سودوموناس (6/33%) و استرپتوکوکوس (3/7%) بود.

بررسی ویژگی های زیستی و غیر زیستی، دریاچه اردلان در آذربایجان شرقی، وجود 36 جنس فیتوپلانکتونی و 25 جنس زئوپلانکتونی در این دریاچه را تایید کرد. شاخه های Bacillariophyta و Chlorophyta از فیتوپلانکتون ها و شاخه Rotifera از زئوپلانکتون ها بیشترین فراوانی را داشتند. میانگین فراوانی فیتوپلانکتون ها و زئوپلانکتون ها به ترتیب 106 × 15/19 و 1863 عدد در هر لیتر از آب دریاچه بود. از گروه کفزیان، خانواده های Chironomidae وTubificidae شناسایی گردیدند. میانگین زی توده کفزیان طی ماه های بررسی g/m2 9/0 بود، که بسیار فقیر است. جنس بستر دریاچه بیشتر از سیلت و رس بود. در این بررسی هفت گونه ماهی شناسایی گردید اما گونه های پرورشی کپور معمولی و کپور نقره ای به ترتیب حدود 53 و 45 درصد جمعیت ماهیان صید شده را تشکیل می داد. بررسی هیدرو شیمی نشان داد مقادیر فسفر و ازت کل در دریاچه به ترتیب معادل mg/L 073/0 و 779/0 و متوسط کلروفیل آ اندازه گیری شده 03/6 برحسب mg/m3 بود. دامنه تغییرات اکسیژن محلول از mg/L 4/6 تا 5/10 mg/L بود. میانگین هدایت الکتریکی 576 میکرو موس بود. نظر به اینکه دمای آب دریاچه تنها در مرداد از º C20 تجاوز می کند، دوره رشد ماهیان گرمابی در این دریاچه بسیار کوتاه است.

هدف از این پژوهش مقایسه اثر دو ماده بیهوش کننده اسانس اسطوخودوس (Lavandula angustifolia) و گل میخک (Eugenia caryophyllata) بر برخی شاخص های خونی و بیوشیمیایی سرم خون در ماهی جوان کپور معمولی (Cyprinus carpio) بود. بچه ماهیان کپور معمولی در معرض سه تیمار شامل غلظت بهینه بیهوشی اسانس اسطوخودوس (170 میلی گرم بر لیتر)، میخک (35 میلی گرم بر لیتر) و تیمار شاهد قرار گرفتند و برخی شاخص های خونی و بیوشیمیایی سرم ماهیان در معرض غلظت بهینه بیهوشی با اسانس اسطوخودوس و میخک در زمان های مختلف صفر (بلافاصله)، 3 و 24 ساعت پس از بیهوشی مقایسه گردیدند. نتایج نشان داد در غلظت بهینه اسانس اسطوخودوس و میخک اثر تیمار (ماده بیهوشی) در تمامی شاخص های خون شناسی، اثر زمان در شاخص های WBC، Hb و شاخص های MCH، MCHC، اثر متقابل تیمار در زمان، در تمام شاخص ها به جز Hct و RBC و اثر تیمار، زمان و اثر متقابل تیمار و زمان بر تمام شاخص های بیوشیمیایی سرم معنی دار بود (05/0>p). با گذشت زمان پس از بیهوشی میزان RBC در تیمار شاهد و اسطوخدوس تفاوت معنی داری نداشت (05/0p). میزان WBC در تمام زمان ها در تیمار میخک کاهش معنی داری را نسبت به سایر تیمارها نشان داد (05/0>p). با گذشت زمان در تیمار شاهد کاهش هموگلوبین و در تیمار میخک و اسطوخدوس افزایش هموگلوبین مشاهده شد (05/0>p). در تیمار شاهد با گذر زمان مقدار هماتوکریت افزایش معنی دار مشاهده شد (05/0>p)، اما در سایر تیمارها تفاوت معنی داری مشاهد نشد (05/0p) و در تیمار میخک و اسطوخدوس پس از یک افزایش در 3 ساعت پس از بیهوشی، کاهش معنی دار در 24 ساعت مشاهده شد (05/0>p). میزان کورتیزول در 3 ساعت پس از بیهوشی بین تیمار شاهد و میخک تفاوت معنی دار نداشت (05/0>p). در تمام زمان ها میزان AST در تیمار شاهد، میزان ALT در تیمار شاهد و میخک، ALP در تیمار میخک بیشتر و میزان LDH در اسطوخدوس کمتر مشاهده شد. در مجموع اگرچه تاثیر اسانس اسطوخودوس بر شاخص های اندازه گیری شده با میخک تفاوت نشان داد، اما می توان آن را به عنوان ماده جایگزین بومی برای بیهوشی در آبزی پروری معرفی نمود.

جهت بهبود کیفیت میگو، ارزیابی خصوصیات کیفی میگو دارای اهمیت می باشد. بنابراین، تغییرات فیزیکوشیمیایی، میکروبیولوژیک و حسی میگو (Metapenaeus affinis)، طی نگهداری در یخ (º C 0) و یخچال (º C 1± 4) ارزیابی شده است. میزان بار باکتریایی مزوفیل، سرمادوست، استافیلوکوکوس، انتروباکتریاسه، باکتری های تولید کننده H2S ( کلنی سفید) و باکتری های تولید کنندهH2S (کلنی سیاه) میگوی سفید نگهداری شده در یخ در روز 16 به ترتیب log10 CFU/g 50/7، 83/7، 13/7، 42/6، 06/7 و 45/6 بودند. میزان بار باکتریایی مزوفیل، سرمادوست، استافیلوکوکوس، انتروباکتریاسه، باکتری های تولید کننده H2S ( کلنی سفید) و باکتری های تولید کننده H2S ( کلنی سیاه) میگوی نگهداری شده در یخچال در روز 16 به ترتیب log10 CFU/g 76/8، 80/9، 13/8، 95/6، 28/8 و 20/7 بودند. میزان بار باکتریایی مزوفیل، سرمادوست، استافیلوکوکوس، انتروباکتریاسه و باکتری های تولید کننده H2S میگوی سفید نگهداری شده در یخچال بیشتر از میگو نگهداری شده در یخ بود. شاخص های تیوباربیتوریک اسید (TBA)، اسیدهای چرب آزاد (FFA)، بازهای ازته فرار (TVBN) و pH میگو نگهداری شده در یخچال بیشتر از میگو نگهداری شده در یخ بود (05/0>p). در میگوهای نگهداری شده در یخ، افزایش با سرعت اندک در pH، بازهای ازته فرار و تیوباربیتوریک اسید به دست آمده است. باکتری های تولید کننده H2S گروه غالب میکروارگانیسم هادر یخچال بود در حالی که انتروباکتریاسه باکتری غالب در یخ بود. در مقایسه با فاکتورهای فیزیکوشیمیایی، بازهای ازته فرار نیتروژنی همبستگی خوب (859/0=r) با امتیازهای حسی در میگوهای نگهداری شده در یخ و همبستگی خوب (987/=r) با امتیازهای حسی در میگوهای نگهداری شده در یخچال دارد. ضریب همبستگی بین بار باکتریایی و ارزیابی حسی در میگوهای نگهداری شده در یخ و یخچال بالای 824/0 بود. شاخص سفیدی در میگوهای نگهداری شده در یخچال همبستگی خوب (925/0-=r) با ارزیابی حسی دارد. در مجموع نتایج نشان داد که استفاده از یخ باعث بهبود بار میکروبیولوژیک، تاخیر فساد اکسیداتیو و افزایش زمان نگهداری میگوی (M. affinis) شد.

در این تحقیق اثرات کاهش سطح پروتئین خام به همراه جایگزینی قسمتی از پودر ماهی با منابع پروتئین گیاهی در جیره ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور جیره هایی با سه سطح پروتئینی 40، 36 و 32 درصد با سطوح پودر ماهی 60، 40 و 20 درصد با متعادل سازی الگوی اسیدهای آمینه مورد استفاده قرار گرفت، که شامل: 9 تیمار با سه تکرار بود. نتایج نشان داد که تأثیر سطح پروتئین در شاخص های رشد معنی دار بود (05/0p˂ ). ولی جایگزینی پودر ماهی تنها بر ضریب رشد ویژه و رشد نهایی اثر داشت (05/0p˂ ). اثرات متقابل سطوح پروتئین و میزان جایگزینی پودر ماهی، بر ضریب رشد ویژه معنی دار بود (05/0p˂ ) و در سایر شاخص های رشد تأثیری مشاهده نگردید (05/0p>). بالاترین سرعت رشد ویژه مربوط به تیمار 36p40f (36 درصد پروتئین خام و40درصد تأمین پروتئین با پودر ماهی) به میزان 02/0± 76/1 بود. بررسی میزان کل نیتروژن آمونیایی (TAN) نشان داد که سطوح پروتئین خام و جایگزینی پودر ماهی به صورت جداگانه و متقابل اثر گذار بود (05/0p˂ ) و کمترین میزان نیتروژن آمونیایی در دو تیمار 36p20f و 32p40f مشاهده شد. در نتیجه مشخص گردید کاهش سطح پروتئین جیره تا 36 درصد و جایگزینی بیش از 60 درصد پودر ماهی با منابع پروتئین گیاهی در جیره قزل آلای رنگین کمان با متعادل سازی الگوی اسید های آمینه بدون تأثیر منفی در شاخص های رشد امکان پذیر است و می تواند میزان ورود نیتروژن آمونیایی به منابع آبی را کاهش دهد.

ایجاد حافظه بویایی یکی از روش های امید بخش برای بهبود تغذیه نوزدان در دامپروری است. به منظور بررسی امکان ایجاد حافظه بویایی و بکارگیری این روش در بهبود تغذیه لارو اولیه تاس ماهی ایرانی، تخم لقاح یافته و لاروهای اولیه حاصله تاس ماهی ایرانی، در قالب سه تیمار از ابتدای جنینی تا روز 29 پس از تفریخ در معرض فنیل اتیل الکل با غلظت 0001/0 مول در لیتر و عصاره غذای کنسانتره ماهی با غلظت 01/0 گرم در لیتر قرار گرفتند. به تیمار شاهد، ماده محرکی افزوده نگردید. در روز یازدهم و در روز بیست و پنجم پس از تفریخ، رفتار لاروها در مواجهه با بوی ماده محرک و عصاره آرتمیا در آبراهه دو بازویی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله از این آزمون نشان داد که لاروهای نگهداری شده در معرض محرک های بویایی در روز یازدهم پس از تفریخ برای بوی ماده محرکی که در آن پرورش یافته اند، ارجحیتی قائل نیستند اما در روز بیست و پنجم پس از تفریخ، بوی موادی که در معرض آن رشد یافته اند را نسبت به بوی عصاره آرتمیا به عنوان ماده جاذب به طور معنی داری ترجیح می دهند (05/0>P). در حالی که در روز 25 پس از تفریخ 80 درصد لاروهای تیمار شاهد در اولین انتخاب وارد بازوی حاوی عصاره آرتمیا می شوند، لاروهای پرورش یافته در معرض محرک بویایی، بازوی حاوی ماده محرک را برای اولین ورود انتخاب می نمایند. میانگین مدت زمان حضور این لاروها (ارزش واکنش) در بازوی حاوی ماده محرک بویایی نیز به طور معنی داری بیش از میانگین مدت حضور آنها در بازوی حاوی عصاره آرتمیا است (05/0>P). این نتایج نشان داد که قرار گرفتن مستمر جنین و لارو ماهی قره برون در معرض فنیل اتیل الکل با غلظت 0001/0 مول در لیتر و عصاره غذا با غلظت 01/0 گرم در لیتر موجب تغییر ارجحیت بویایی در لارو های 25 روزه می شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.