مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی
سال:1390 | دوره:11 | شماره:3 (پیاپی 32) |تعداد مقالات:18

روزمرگی، عدم توجه به نیازهای در حال تغییر و بی توجهی به رضایت مندی دریافت کنندگان خدمات دانشکده ها از جمله دانشجویان؛ خطراتی هستند که مدیریت دانشکده های پزشکی را تهدید می کند. ساختار مرکزگرای دانشکده های پزشکی کشور باعث شده است که ارتقای کیفیت، بهبود سطح دانش آموختگان و رقابت با سایر دانشکده های پزشکی کمتر مورد توجه قرار گیرد. با توجه به تحولات جهانی، دانشکده ها مجبور خواهند شد برای بقای خود به ارتقای کیفیت، نوآوری، بهره وری و رقابت تنگاتنگ با سایر رقبا توجه بیشتری نمایند (1 و 2). تعدادی از دانشکده ها معیارهای مدل بالدریج را برای دستیابی به کیفیت بالاتر مورد استفاده قرار داده اند (3). وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با ایجاد تغییراتی جهت بومی نمودن مدل، آن را با نام مدیریت کیفیت آموزش ایرانی (IEQM) معرفی نمود. طی دو سال گذشته، ده دانشکده از این مدل برای ایجاد نوآوری و تغییر استفاده کرده اند. ما در این نامه تجربیات مقدماتی دانشکده پزشکی قزوین را در پیاده سازی این مدل تشریح می نماییم.

هدف اولیه دانشگاه ها و موسسات آموزشی، آموزش فراگیران است و فعالیت آموزشی از ضروری ترین جنبه های مورد انتظار در محیط های دانشگاهی می باشد (1). با این وجود، برخی بر این باورند که فعالیت های آموزشی نمی توانند برای ارتقای آکادمیک اعضای هیات علمی به کار روند و به عبارت دیگر، اگر چه این دسته از فعالیت ها برای حضور در محیط آکادمیک ضروری هستند، ولی برای ارتقای مرتبه، کافی نخواهند بود (2 و 3). این امر سبب شده تا در طول زمان دستیابی به آموزش فراگیران به عنوان هدف اصلی دانشگاه ها دستخوش تغییراتی شده و از مسیر اصلی خود منحرف شود. یکی از علل این مشکل توجه نامتناسب به امر پژوهش تلقی می شود به نحوی که انتظارات در زمینه انجام تحقیقات و انتشار نتایج روز به روز بیشتر شده و تصمیم گیری در مورد ارتقای آکادمیک منحصرا بر اساس تعداد مقالات منتشر شده، که معیاری ملموس و قابل اندازه گیری است، صورت می پذیرد. از طرفی، به روشنی دلایل این تغییر مشخص نمی باشد و معلوم نیست که آیا عواملی به جز عواملی انگیزشی در این تغییر دخیل هستند یا نه؟ لذا مطالعه حاضر به منظور شناسایی عوامل موثر بر میزان عملکرد فعالیت های آموزشی و پژوهشی اساتید دانشگاه ها صورت پذیرفت.

ارسال این نامه علمی در جهت توجه و ارائه پیشنهاد به اساتید دانشکده های پزشکی و دندانپزشکی در خصوص روش های یادگیری دانشجویان است. در نیمسال اول سال تحصیلی 88-1387 تعداد 220 نفر از دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی پرسشنامه سبک های ترجیحی یادگیری رید (1) Ried، شامل 35 سوال را تکمیل کردند. متوسط سن نمونه ها 4.3±22.90 سال بود و 44.1 درصد ایشان معدل ترم قبل خود را بین 17-15 بیان داشته اند. یافته ها حاکی از آن بود که در بین سبک های یادگیری اصلی (ماژور) به ترتیب بیشترین و کمترین میانگین و انحراف معیار مربوط به سبک های یادگیری حرکتی (5.6±38.34) و فردی (0.7/±31.9) می باشد.

مقالات منتشر شده در آخرین شماره مجله آموزش در علوم پزشکی (شماره 2 از دوره 11، تابستان 1390) در جلسه ای با حضور اعضای کمیته دانشجویی مورد بررسی قرار گرفت و مقاله پیرزاده و همکاران با عنوان: «تاثیر برنامه آموزشی بر آگاهی و عملکرد تغذیه ای دانش آموزان دختر پایه دوم راهنمایی ناحیه 4 شهر اصفهان در سال 1388» (1) به دقت مورد مطالعه قرار گرفت. علت انتخاب این مقاله اهمیت تغذیه مناسب در سنین نوجوانی و نقش تغذیه سالم در این دوره از زندگی خصوصا در دختران بود. نتایج این مطالعه نشان داده است که سطح آگاهی و عملکرد تغذیه ای دختران پایین است و استفاده از برنامه های آموزشی تغذیه موجب بهبود آگاهی و اصلاح رفتارهای تغذیه ای آنان در دوران بلوغ می گردد (1).

پرستاران بخش بزرگی از نیروی انسانی مراکز درمانی هستند که جهت رشد حرفه ای و علمی خود به برنامه های آموزش مداوم نیاز دارند. آموزش مداوم به پرستاران کمک می کند تا عملکرد خود را حفظ کرده و آن را ارتقا بخشند و خود را با تغییرات سریع دانش و مراقبت های پرستاری و بهداشتی مطابقت دهند (1). شرکت در برنامه های آموزش مداوم به طور مستقیم بر عملکرد پرستاران تاثیر گذاشته و موجب افزایش بهره وری، کاهش مخاطرات شغلی، کاهش موارد خطای درمانی، بهبود جو سازمانی و افزایش رضایت مندی پرستاران و حتی بیماران می شود. به همین دلیل شرکت اجباری یا اختیاری پرستاران در برنامه آموزش مداوم به منظور افزایش کیفیت مراقبت پرستاران بسیار ضروری است (2). چنانچه آموزش مداوم به نحو مناسبی برنامه ریزی شود می تواند به ابزاری قدرتمند برای ارتقای آموزش کارکنان سلامت در تمام طول زندگی، و متعهد ماندن نسبت به اصول حرفه ای و شغلی تبدیل گردد (3). از جمله راه های ارتقای کیفیت آموزش مداوم بررسی نظرات آموزش گیرندگان است (4). از آنجایی که بسیاری از صاحب نظران به اجرای برنامه های آموزش مداوم مبتنی بر نیاز فراگیران تکیه دارند؛ این مطالعه با هدف بررسی دیدگاه پرستاران بیمارستان های تامین اجتماعی کرج و شهریار در سال 1388 در رابطه با آموزش مداوم طراحی و اجرا شد.

عملکرد مبتنی بر شواهد (evidence base practice) فرایندی شامل پنج مرحله است: 1- ایجاد یک سوال بالینی ساختاریافته به طوری که بتواند جواب داده شود، 2- جستجوی بهترین شواهد در دسترس، 3- ارزشیابی نقادانه شواهد از لحاظ روایی و اهمیت، 4- کاربرد شواهد در عمل، 5- ارزشیابی عملکرد افراد بر اساس شواهد. ارزشیابی نقادانه به عنوان مرحله سوم این فرایند عبارت است از فرایند بررسی سیستمیک و دقیق تحقیقات برای قضاوت درباره موثق بودن آن و ارزش و ارتباط آن در یک زمینه خاص. ارزشیابی نقادانه یک مهارت ضروری برای عملکرد مبتنی بر شواهد است زیرا به کارکنان بالینی اجازه می دهد که شواهد تحقیقات پایا و کارآمد را پیدا کنند و مورد استفاده قرار دهند. ارزشیابی نقادانه را می توان به عنوان فرایندی جهت مرور یک مطالعه به منظور یافتن اطلاعات با ارزش موجود در آن تعریف کرد؛ یا ارزشیابی نقادانه را می توان فرایندی منظم در جهت مرور میزان صحت نتایج یک مطالعه پژوهشی دانست تا بر اساس آن بتوان تصمیمی مناسب در جهت کاربرد نتایج آن مطالعه اتخاذ نمود.

درد ناشی از بیماری ها، یکی از شکایات رایج بیماران است. مطالعات مختلف نشان می دهند 69 درصد بیماران دردمند، جهت تسکین دردشان داروی کافی دریافت نمی کنند (1). مطالعات مختلف در اقصی نقاط دنیا بیانگر این امر هستند که آگاهی ناکافی دانشجویان پزشکی و پزشکان از داروهای ضد درد، نگرش منفی ایشان و از همه مهم تر عدم آشنایی با اندیکاسیون های تجویز این داروها، از جمله مهم ترین عوامل دخیل در این امر هستند (1 تا 3). هدف این مطالعه ارزیابی نگرش دانشجویان پزشکی در خصوص استفاده از مسکن های اپیوییدی است، تا با شناسایی موانع، بتوان راه حل های ممکن را ارائه نمود.

مقدمه: ورود به دانشگاه همراه با تغییرات عمده ای در روابط اجتماعی، انتظارات و نقش ها می باشد که دانشجویان را مستعد به اختلالات روانی می سازد. هدف از این مطالعه، بررسی ارتباط بین سلامت روان و عوامل استرس زای آموزشی در دانشجویان دانشکده پرستاری مامایی کرمان است.روش ها: در یک مطالعه توصیفی مقطعی نمونه گیری به روش سرشماری از کلیه دانشجویانی که در سال 1387 در دانشکده پرستاری کرمان در حال تحصیل بودند، (325 نفر) انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی ((GHQ-28 و پرسشنامه های عوامل استرس زای آموزشی پژوهشگر ساخته جمع آوری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و با آزمون های توصیفی و تحلیلی (کای اسکوئر و ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سطح معناداری P£0.05 در نظر گرفته شد.نتایج: نتایج مطالعه نشان داد که 28 درصد دانشجویان مشکوک به اختلال روانی بودند که این میزان در زنان و مردان به ترتیب 28.9 درصد و 26.5 درصد بود. ارتباط آماری معناداری بین سلامت روانی و بیماری های جسمی قبلی وجود داشت. بین تجربه عوامل استرس زا ( شامل دوری از خانواده، نگرانی از آینده شغلی، عدم رضایت از رشته تحصیلی، و مشکل مالی، با سلامت روان ارتباط معناداری به دست آمد. همچنین همبستگی معناداری بین سلامت روان و عوامل استرس زای آموزشی (شامل نگرش نامناسب جامعه به حرفه پرستاری و مشخص نبودن نقش حرفه ای در دوران تحصیل) وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه، درصدی از دانشجویان پرستاری مستعد ابتلا به مشکلات روانی هستند. بنابراین تامل در مورد عوامل استرس زای آموزشی به منظور کاهش مشکلات روانی توصیه می شود.

مقدمه: پرورش تفکر انتقادی از اهداف آموزش پرستاری در ایران است. شناخت وضعیت فعلی تفکر انتقادی پرستاران و دانشجویان پرستاری و میزان تاثیر شیوه های جاری آموزش در پرورش تفکر انتقادی می تواند در تعیین میزان کارایی و نارسایی های احتمالی سیستم آموزشی در این زمینه موثر باشد. این مطالعه مروری بر مطالعات منتشر شده در مورد تفکر انتقادی در حوزه پرستاری ایران است.روش ها: مطالعه حاضر مروری است بر پژوهش های انجام شده در رابطه با تفکر انتقادی در حوزه پرستاری ایران با توجه ویژه به تاثیر آموزش دانشگاهی بر تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری. مطالعه با شیوه مرور سیستماتیک منابع اطلاعاتی داخلی شاملiranmedex ، SID، magiran از سال 81 تا 88 و منابع کتابخانه ای انجام شده است. همچنین از سایر منابع اطلاعاتی مانند pubmed و Elsevier جهت غنی شدن بحث و نقد استفاده شده است. کلید واژه های مورد استفاده شامل تفکر انتقادی، پرستاری و آموزش پرستاری بود.نتایج: مرور مطالعات انجام شده در کشور نشان می دهد که نمره توانایی تفکر انتقادی پرستاران و دانشجویان پرستاری در حد پایین است و تحصیلات دانشگاهی تاثیر قابل توجهی در بهبود این مهارت نداشته است.نتیجه گیری: پایین بودن نمره تفکر انتقادی دانشجویان مبین لزوم بازنگری در شیوه های آموزشی فعلی است. با این وجود لازم است ناکارایی احتمالی ابزارهای مورد استفاده در سنجش این مهارت را نیز مدنظر داشت.

مقدمه: در سالیان اخیر مشکلاتی نظیر عدم علاقه به حرفه، عدم ثبات شغلی، و عدم موفقیت در کار بین دانش آموختگان دامپزشکی کشور افزایش یافته است. در این مطالعه جهت علت یابی مشکلات فوق به بررسی میزان همخوانی تیپ شخصیتی دانشجویان دامپزشکی کشور با رشته تحصیلی آنها پرداخته شده است.روش ها: مطالعه پیمایشی حاضر با استفاده از پرسشنامه شغلی شخصیتی هالند و به صورت توصیفی از 250 نفر از دانشجویان جدیدالورود دکترای عمومی در دانشکده های دامپزشکی دانشگاه های دولتی تهران، شیراز و شهرکرد، و دانشگاه های آزاد شهرکرد، کرج و کازرون به عمل آمد.نتایج: تیپ شخصیتی غالب محیط دامپزشکی «جستجوگر، واقع گرا، اجتماعی» می باشد. همخوانی تیپ شخصیتی دانشجویان مورد مطالعه به ترتیب 59.09 درصد همخوانی کامل، 17.36 درصد همخوانی متوسط، 12.81 درصد همخوانی پایین و 10.74 درصد ناهمخوان با رشته دامپزشکی بود.نتیجه گیری: با توجه به اینکه قریب به یک چهارم از دانشجویان دامپزشکی مورد مطالعه از لحاظ تیپ شخصیتی با همخوانی پایین یا کاملا ناهمخوان با رشته بوده اند، توصیه می شود در سال های آینده به منظور پذیرش دانشجویان، از تست هایی مانند هالند به منظور هدایت تحصیلی برای ورود به این رشته استفاده شود تا هم خود فرد از تحصیل و فعالیت در این محیط احساس رضایت داشته باشد و هم محیط دامپزشکی کشور در سال های آینده با داشتن چنین دانشجویانی ارتقا یابد.

مقدمه: با توجه به مزایای عمومی آموزش الکترونیکی در علوم پزشکی و ضرورت توجه به آن، این مطالعه با هدف ارزیابی و یافتن نقاط ضعف و قوت آموزش مبتنی بر وب در تدریس قارچ شناسی پزشکی به انجام رسیده است.روش ها: در این مطالعه توصیفی - مقایسه ای که برای دانشجویان گروه داروسازی در نیمسال اول 89-88 به انجام رسید، به موازات برگزاری کلاس های حضوری و تدریس سنتی، محیط آموزشی مجازی برای درس قارچ شناسی راه اندازی شد. در پایان دوره، با مقایسه میانگین نمره دانشجویان تحت مطالعه و گروه شاهد، تاثیر آموزش تحت وب بر یادگیری دانشجویان بررسی شد، همچنین معایب، مزایا، میزان علاقه مندی، ایجاد انگیزه تحصیلی و میزان قابلیت و کفایت آموزش مجازی از منظر دانشجویان مورد نظرسنجی قرار گرفت.نتایج: مقایسه میانگین نمرات امتحان پایان دوره گروه آزمون (16.83) و شاهد (17) نشان می دهد که از نظر میزان یادگیری و موفقیت در آزمون پایان دوره اختلاف معناداری بین دانشجویان گروه تحت آموزش الکترونیکی و گروه شاهد وجود ندارد. در نظرسنجی به عمل آمده از دانشجویان تحت مطالعه که با استفاده از پرسشنامه صورت گرفت، ارتباط مستمر و مداوم بین استاد و دانشجو (91درصد)، ارتباط از راه دور و تبادل علمی (79 درصد)، دسترسی به منابع الکترونیکی روز دنیا (75 درصد)، عدم محدودیت مکانی و زمانی (54 درصد) را به عنوان مزایای اصلی آموزش مبتنی بر وب برشمرده و در عین حال کمبود امکانات و منابع دانشگاه، سرعت پایین اینترنت و عدم دسترسی همگانی به اینترنت را معایب اصلی این نوع آموزش توصیف کردند.نتیجه گیری: باوجود ابراز علاقه مندی و استقبال دانشجویان از آموزش تحت وب، مقایسه معدل کل دانشجویان گروه آزمایش و گروه شاهد شواهدی را بر عدم موفقیت روش الکترونیکی ارائه می کند، بنابراین لازم است جنبه های مختلف آموزش الکترونیکی از جمله؛ سواد رایانه ای، زیرساخت های مخابراتی، فرهنگ استفاده از اینترنت، جنبه های سرگرمی و فراغتی اینترنت، محتوی درسی و غیره مورد بازنگری قرار گیرد.

مقدمه: نگرش منفی نسبت به بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی یکی از مهم ترین موانع شناخته شده در عدم تداوم کافی نیروی کار پرستاری است. تحقیقات قبلی نشان داده اند که نحوه آموزش تئوری و عملی بر نگرش پرستاران تاثیر دارد. لذا این تحقیق به منظور تاثیر آموزش تلفیقی بر نگرش دانشجویان مقطع کارشناسی پرستاری در خصوص بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی انجام گردیده است.روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی 85 دانشجوی پرستاری دختر (47 نفر گروه تجربی، 37 نفر گروه شاهد) که کارآموزی بخش روانپرستاری خود را در بیمارستان زارع ساری می گذراندند، در سال 1388 وارد مطالعه شدند و نگرش آنها در دو نوبت قبل از ورود به کارآموزی و پس از پایان آن مورد سنجش قرار گرفت. گروه تجربی علاوه بر آموزش های روتین برنامه های آموزشی اضافه تری به صورت تلفیقی دریافت کرده بودند. داده ها با نرم افزار آماری SPSS و آمار توصیفی و آزمون t مورد آنالیز قرار گرفت.نتایج: نگرش گروه تجربی پس از دوره کارآموزی به طور معناداری بیشتر از گروه شاهد به ترتیب (3.7±35.2 و 5.7±41.9) بوده است، (P£0.01). نگرش روانی گروه شاهد و تجربی قبل از کارآموزی تفاوت معناداری نداشت. همچنین با وجود معنادار نبودن تفاوت نگرش گروه شاهد قبل و بعد از کارآموزی، این تفاوت در گروه مداخله معنادار بوده است (P£0.01).نتیجه گیری: یافته ها نشان داده اند که آموزش تلفیقی در کارآموزی بالینی بهداشت روان می تواند تاثیر مثبت بر نگرش دانشجویان نسبت به بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی گذاشته و بنابراین انتظار می رود ضمن افزایش محبوبیت پرستاری بهداشت روان، آمادگی آنان را برای کار در این بخش ها بیشتر کند.

مقدمه: استفاده از روش مجموعه کار در آموزش بالینی دانشجویان پرستاری رو به افزایش است. مطالعات کیفی نشان داده اند که این روش می تواند سبب ارتقای یادگیری بالینی دانشجویان شود ولی تاکنون این تاثیر به صورت کمی تایید نشده است. بنابراین، هدف این مطالعه بررسی تاثیر آموزش و ارزیابی بالینی به روش مجموعه کار بر یادگیری شناختی دانشجویان پرستاری در محیط های بالینی است.روش ها: این مطالعه شبه تجربی در دانشکده پرستاری و مامایی تبریز انجام شد. جامعه پژوهش تمامی دانشجویان سال آخر پرستاری بودند که با روش غیر تصادفی به گروه های شاهد (15 دانشجو) و تجربی (20 دانشجو) تقسیم شدند. آموزش و ارزیابی بالینی در زمینه اهداف شناختی در بخش مراقبت های ویژه قلبی در دانشجویان گروه های تجربی با روش مجموعه کار و در دانشجویان گروه های شاهد با روش تلفیقی انجام گرفت. برای سنجش یادگیری یک آزمون شناختی محقق ساخته طراحی شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS و آزمون های t با نمونه های زوج و مستقل استفاده گردید.نتایج: هر دو روش تلفیقی و مجموعه کار توانستند به صورت معناداری یادگیری شناختی دانشجویان پرستاری را ارتقا دهند. در مقایسه دو روش، روش مجموعه کار به صورت معناداری بیشتر از روش تلفیقی یادگیری شناختی را ارتقا داد.نتیجه گیری: روش مجموعه کار روشی مناسب برای ارتقای یادگیری شناختی دانشجویان پرستاری در محیط های بالینی می باشد ولی تایید این یافته نیازمند مطالعات بیشتری است.

مقدمه: لزوم برنامه ریزی های ریشه ای در زمینه آموزش و مدیریت شرایط اورژانس و بحران، از مسائلی است که دارای اهمیت فراوان است. هدف از این مطالعه تبیین تجارب و نظرات اساتید و دانشجویان پیرامون فرآیند آموزش درس پرستاری بحران، فوریت ها و حوادث غیرمترقبه بود.روش ها: این پژوهش مطالعه ای کیفی به روش تحلیل محتوا است که 4 عضو هیات علمی، 2 دانشجوی سال سوم و 5 دانشجوی سال آخر مقطع کارشناسی پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران، بر اساس نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب و مصاحبه شدند. کلیه مصاحبه ها روی کاغذ پیاده شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: در تحلیل دست نوشته ها، چهار طبقه اصلی شامل مدیریت و هماهنگی، مدیریت و برنامه ریزی آموزش نظری، مدیریت و برنامه ریزی آموزش بالینی، توانمندی دانشجو و نهایتا یک تم اصلی تحت عنوان مدیریت استخراج گردید.نتیجه گیری: عوامل آسیب رسان در فرآیند آموزش درس بحران، فوریت ها و حوادث غیرمترقبه معلول مدیریت نامناسب و عدم انجام ارزشیابی مداوم از محصول نهایی این فرآیند است. ارزشیابی از طریق انجام تحقیقات و استفاده از نتایج آنها و گرفتن بازخورد می تواند در ایجاد تغییرات لازم و ارتقای توانمندی دانشجویان و پرستاران شاغل موثر باشد.

مقدمه: یکی از رویکردهای ارتقای کیفیت آموزش، ارزشیابی عملکرد آموزشی اساتید است. یکی از متداول ترین این روش ها ارزشیابی آموزش توسط دانشجویان است. این مطالعه به منظور تعیین عوامل موثر در ارزشیابی اساتید بالینی از دیدگاه رزیدنت های دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال 1388 اجرا شد.روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی مقطعی انجام گرفت. جامعه مورد مطالعه کلیه دانشجویان دوره تخصصی (دستیاران) مشغول به تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی تبریز در خرداد 1388 (360 نفر) بود که به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار سنجش پرسشنامه ای محقق ساخته با 44 سوال بود که در دو بخش تنظیم شد. داده های به دست آمده در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی ارائه شدند. برای مقایسه میانگین حیطه های اصلی ارزشیابی از تست آماری ANOVA استفاده شد.نتایج: در حیطه فرایند آموزش بالینی 94.4 درصد دستیاران آموزش در حین عمل جراحی را مهم ترین عامل دانستند. در فرایند تدریس، توانایی در تفهیم درس را در 86 درصد و در حیطه دانش و مهارت، توان علمی و دانش تخصصی استاد در 93.5 درصد و در حیطه ویژگی های فردی و اخلاقی، عدم سوگیری و تحقیر دانشجویان در 79 درصد موارد مهم ترین عامل دانسته شد. از دیدگاه دستیاران شرکت کننده در مطالعه مهم ترین حیطه آموزشی موثر در ارزشیابی اعضای هیات علمی بالینی فرایند آموزش بالینی با میانگین 4.39 و دانش و مهارت اساتید با میانگین 4.29 بود.نتیجه گیری: عوامل مرتبط با آموزش در چهار حیطه آموزش بالینی، فرایند تدریس، دانش و مهارت و خصوصیات فردی در ارزشیابی اعضای هیات علمی بالینی مهم تلقی گردید. با توجه به اهمیت آموزش بالینی در تربیت نیروی انسانی متخصص در نظام سلامت پیشنهاد می گردد در ارزشیابی اعضای هیات علمی بالینی، به آموزش بالینی و عملی اهمیت بیشتری داده شود.

مقدمه: آموزش بالینی بخش مهمی از آموزش در دوره پزشکی می باشد که بدون آن تربیت پزشکانی شایسته و کارآمد غیر ممکن می باشد. با توجه به پیچیدگی های موجود در آموزش بالینی، تاثیرپذیری آن از عوامل مختلف محیطی، تغییرات اخیر در محیط بالینی و نقش های چندگانه اعضای هیات علمی بالینی، لزوم بررسی این پدیده به صورت جامع احساس شد. این تحقیق به تبیین عوامل زمینه ای موثر بر آموزش بالینی با تکیه بر تجارب اعضای هیات علمی بالینی می پردازد.روش ها: این مطالعه کیفی به روش تحلیل محتوای مرسوم انجام شد. داده ها با استفاده از نمونه گیری مبتنی بر هدف و مصاحبه فردی نیمه ساختارمند با اعضای هیات علمی بالینی، مصاحبه های غیررسمی با فراگیران و مشاهده در عرصه جمع آوری شد.نتایج: براساس یافته های حاصل از مراحل کدگذاری، ساختار آموزشی، وظایف حرفه ای و عوامل انگیزشی عوامل زمینه ای هستند که بر آموزش بالینی اثر می گذارند. از دید مشارکت کنندگان محدود بودن زمان در اختیار برای آموزش، وظایف و مسوولیت های متنوع، گسترده و با حجم بالای اعضای هیات علمی، عدم تامین مالی، نبود شان و منزلت مناسب برای آموزش، پررنگ بودن نقش پژوهش در مقایسه با آموزش و چالش های نقش معلمی از مهم ترین عوامل زمینه ای هستند که آموزش بالینی را متاثر می سازند.نتیجه گیری: تغییر ساختار آموزشی به سمت ایجاد فرهنگی که به آموزش بالینی به عنوان یک خدمت بها داده شود می تواند بسیاری از مشکلات آموزش بالینی و اعضای هیات علمی را مرتفع نماید. نتایج این پژوهش می تواند مسوولان دانشگاه های علوم پزشکی و اعضای هیات علمی را در یافتن راه کارهایی برای ارتقای فرایند آموزش بالینی یاری رساند.