مجله مطالعات علوم پزشکی
سال:1395 | دوره:27 | شماره:4 |تعداد مقالات:12

پیش زمینه و هدف: سرطان یک بیماری مهلک با آمار مرگ و میر بالاست که درگیری های روانی و اقتصادی زیادی به دنبال دارد. استفاده از ترکیبات گیاهان دارویی القاکننده آپوپتوز از روش های درمان سرطان محسوب می گردند، لذا مطالعه بر روی گیاهان، جهت تولید داروهای ضد سرطانی جدید از فعالیت های تحقیقاتی مهم در دنیا می باشد. در مطالعه حاضر برای اولین بار اثرات سایتوتوکسیک و آپوپتوتیک عصاره گیاه عاقرقرحا در سلول های سرطانی KB مطالعه شد.مواد و روش کار: برای بررسی اثرات سایتوتوکسیک عصاره گیاه عاقرقرحا تست MTT انجام گرفت. در مرحله بعد بررسی نوع مرگ سلولی و القا آپوپتوز با DNA Fragmentation و تست TUNEL بررسی شد.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره گیاه عاقرقرحا به طور معنی داری سلول های سرطانی را از بین برد. با تست DNA Fragmentation و تست TUNEL شکسته شدن DNA که از خصوصیات مهم آپوپتوز است، در سلول های تیمار شده با عصاره گیاه عاقرقرحا نشان داده شد.بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعات نشان داد که عصاره گیاه عاقرقرحا باعث القا آپوپتوز در سلول های KB شده و ممکن است این عصاره در درمان سرطان مفید باشد.

پیش زمینه و هدف: سیستم استرس اکسیداتیو نقش بسیار مهمی در عملکرد اعصاب محیطی آسیب دیده ایفا می نماید. در این مطالعه اثر ان-استیل سیستین بر عملکرد، شاخص بیوشیمیایی و فوق ریزبینی عصب سیاتیک له شده تجربی بررسی شده است.مواد و روش کار: تعداد 60 سر موش صحرایی به 5 گروه 12 تایی تقسیم شدند. عصب سیاتیک چپ با استفاده از پنس خون بند کوچک برای مدت 60 ثانیه له شد. تزریق داخل صفاقی ان-استیل سیستئین در مقادیر 10 و 40 میلی گرم/کیلوگرم برای مدت 15 روز متوالی انجام شد. بهبود عملکرد عصب سیاتیک با استفاده از شاخص عملکرد عصب سیاتیک ارزیابی شد. مقدار مالون دی آلدئید و فعالیت سوپر اکسید دیسموتاز در عصب سیاتیک اندازه گیری شد. مقاطع بافتی برای بررسی میکروسکوپ الکترونی تهیه شدند.یافته ها: ان-استیل سیستئین سبب تسریع در بهبودی عملکردی عصب سیاتیک شد. مقدار افزایش یافته مالون دی آلدئید و فعالیت کاهش یافته سوپر اکسید دیسموتاز در بافت عصب سیاتیک با ان-استیل سیستئین اصلاح گردید. نازک شدن غلاف میلین، تو هم رفتگی غلاف میلین، تشکیل حباب (bleb formation) و تشکیل واکوئل در آکسوپلاسم ناشی از له شدگی عصب سیاتیک با ان-استیل سیستئین بهبود یافت.بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان دادند که ان-استیل سیستئین موجب تسریع بهبود عملکرد عصب سیاتیک له شده گردید. در این عملکرد، ممکن است خاصیت آنتی اکسیدانتی آن دخالت داشته باشد. همچنین، ان-استیل سیستئین اثر محافظت عصبی را با کاهش تغییرات غلاف میلین و آکسوپلاسم ایجاد نمود.

پیش زمینه و هدف: بیماری کبد چرب غیرالکلی تظاهر کبدی سندرم متابولیک می باشد که شایع ترین بیماری مزمن کبدی در دنیای غرب با شیوع 20 تا 30 درصد است. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات رژیم غذایی ماه مبارک رمضان بر کبد چرب، شاخص های متابولیک و شاخص توده بدنی در زنان چاق مبتلا به کبد چرب توام با سندرم متابولیک انجام شد.مواد و روش کار: این مطالعه مقطعی و توصیفی - تحلیلی بر روی 250 زن دارای اضافه وزن و چاق مراجعه کننده به مرکز تحقیقات چاقی مادر و کودک دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام گرفت. بعد از اخذ رضایت کتبی، معاینات، سونوگرافی و آزمایش های مرتبط با سندرم متابولیک در این افراد قبل و بعد از ماه رمضان انجام و مورد مقایسه قرار گرفت. تحلیل داده ها با آزمون آماری t زوجی، ویلکاکسون و کای اسکور انجام شد.یافته ها: از 250 بانوی موردمطالعه، داده های مربوط به 37 زن مبتلا به بیماری کبد چرب توام با سندرم متابولیک که در طول ماه رمضان روزه گرفته بودند موردبررسی قرار گرفتند. تغییرات شدت کبد چرب در این زنان بعد از ماه رمضان معنی دار نبود. میانگین کلسترول و LDL بعد از روزه داری در ماه رمضان کاهش معنی داری را نشان داد. میزان HDL - کلسترول، نسبت دور کمر به دور باسن و انسولین پس از روزه داری به طور معنی داری افزایش یافتند. تغییرات وزن، نمایه توده بدن، محیط دور کمر، محیط دور باسن و میانگین تری گلیسرید و قند خون ناشتا در این افراد معنی دار نبودند.بحث و نتیجه گیری: رژیم غذایی ماه مبارک رمضان باعث کاهش کلسترول و LDL و افزایش HDL سرم گردیده که بیانگر تاثیر مثبت روزه داری بر سندرم متابولیک می باشد.

پیش زمینه و هدف: افزایش شیوع بیماری های تحلیل برنده عصبی ازجمله پارکینسون، به دنبال مشکلات مربوط به درمان دارویی آن ها موجب تغییر نگرش نسبت به پیشگیری و درمان این بیماری ها شده است. تمرین درمانی به طور محدود برای کاهش عوارض بیماری پارکینسون استفاده می شود ولی مکانیسم و الگوی مناسب تمرین برای تغییر قدرت عضلانی مشخص نشده است. این تحقیق برای بررسی تغییرات قدرت عضلانی در حیوانات مدل پارکینسونی اجرا شده است.مواد و روش کار: 54 سر موش نر نژاد ویستار در 9 گروه کنترل دست نخورده، شاهد کنترل، شاهد استقامتی، شاهد مقاومتی، شاهد ترکیبی، کنترل پارکینسونی، پارکینسونی استقامتی، پارکینسونی مقاومتی و پارکینسونی هم زمان تقسیم و به جز گروه کنترل دست نخورده و شاهد دست نخورده، بقیه حیوانات تمرین های موردنظر را طی کردند. قدرت عضلانی بر اساس مدت نگهداری وزنه های استانداردشده قبل و بعد از تمرین استخراج و با استفاده از آزمون آماری واریانس، داده های حاصل مورد آنالیز قرار گرفت. مدل پارکینسونی توسط تزریق ماده 6-هیدروکسی دوپامین در جسم سیاه ایجاد و با روش های بافت شناسی تایید می گردید.یافته ها: تجزیه تحلیل داده ها نشان داد که در گروه های کنترل دست نخورده و شاهد کنترل تغییری در قدرت عضلانی ایجاد نشده ولی در گروه های شاهد تمرینی قدرت عضلانی حیوانات بسته به نوع تمرین حداقل 17 و حداکثر 55 درصد بیشتر شد. در گروه پارکینسونی کنترل فاقد تمرین، قدرت عضلانی کاهش غیر معنی داری نشان داد ولی در گروه های تمرینی استقامتی، مقاومتی و هم زمان افزایش معنی داری تا حدود 32 درصد نسبت به کنترل پارکینسون مشاهده شد. تفاوت معنی داری در قدرت عضلانی گروه های پارکینسونی با تمرین های متفاوت مشاهده نشد.بحث و نتیجه گیری: تمرینات ورزشی با شکل های مختلف روی مدل بیماری پارکینسون در موش صحرایی توانایی کاهش اثرات بیماری را داشته و می تواند بازتوانی عضلانی را تسریع بخشد. به نظر می رسد در مدل های حیوانی تفاوت آشکاری در نوع تمرین در بازتوانی قدرت عضلانی وجود ندارد اگرچه ممکن است در موارد انسانی متفاوت باشد. این اختلاف ممکن است در اثر مدت زمان فعالیت عضلانی و نیز اثر متفاوت دوره های تمرینی در مدل های حیوانی نسبت به موارد انسانی باشد.

پیش زمینه و هدف: کودک آزاری یک آسیب چندبعدی بوده که عوامل متعددی در بروز و تشدید آن موثر است. آزار کودکان پیامدهای جسمی، روانی و اجتماعی بر کودکان داشته و آن ها را در معرض مخاطرات زیادی قرار می دهد. هدف این پژوهش بررسی رابطه ی اعتیاد به مواد و کودک آزاری بود.مواد و روش ها: این مطالعه به روش پیمایش انجام گرفته و روشن نمونه گیری تصادفی سامانمند بکار گرفته شده است. جامعه ی آماری این پژوهش کودکان آزاردیده ی شهر تهران در سال 1393 بودند. حجم نمونه ی این پژوهش 273 نفر بوده و پرسش نامه نیز پس از سنجش روایی و پایایی مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که دختران و پسران به یک میزان مورد آزار قرار می گیرند. با افزایش سن احتمال بروز کودک آزاری بیشتر می شود. بیشترین فراوانی انواع آزار جسمی و روانی بو اما اکثر کودکان طیفی از انواع مختلف آزارهای جسمی، روانی، جنسی، غفلت و اهمال را تجربه کرده اند. اعتیاد والدین (43 درصد) مهم ترین عامل کودک آزاری محسوب می شود و یک ارتباط معنی دار بین اعتیاد والدین با آزار و اذیت کودکان وجود دارد. علاوه بر این، فراوانی مصرف شیشه با 83 درصد بیشتر از سایر انواع مواد است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش ضرورت انجام برنامه ریزی های چندبعدی در سطوح فرد، خانواده و جامعه و 3 سطح پیشگیری اولیه، ثانویه و ثالثیه به منظور پیشگیری و مداخله ی مناسب در کودک آزاری اهمیت زیادی دارد.

پیش زمینه و هدف: مطالعات قبلی اثرات جانبی القای دوکسوروبیسین (DOX) بر بافت های سالم را تائید کرده اند، اما اثر پیش درمان تمرینات منظم هوازی در مهار مسمومیت کبدی ناشی از القای دوزهای مختلف DOX کاملا مشخص نیست. هدف مطالعه حاضر تعیین اثر پیش درمان شش هفته تمرین هوازی بر سطوح شاخص های استرس و آسیب کبدی شامل پروتئین شوکی گرمایی(HSP72) ، کاتالاز(CAT) ، الانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپاراتات آمینوتراتسفراز (AST) در موش های صحرایی نر نژاد ویستار بود.مواد و روش کار: 48 سر موش صحرایی نر به طور تصادفی به دو گروه تمرین و کنترل و هریک به سه زیر گروه های DOX با دوز 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم و سالین تقسیم شدند. برنامه تمرین شامل دویدن روی نوارگردان به صورت پیش رونده به مدت 25 تا 54 دقیقه در روز با سرعت 15 تا 20 متر در دقیقه، 5 جلسه در هفته و به مدت 6 هفته بود. تزریق DOX و سالین 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین انجام شد و بافت برداری 24 ساعت پس ازآن انجام شد.یافته ها: القای DOX با دوز 20 میلی گرم بر کیلوگرم منجر به افزایش معنی دار شاخص های حفاظتی HSP72 و CAT و آسیب کبدی ALT و AST در مقایسه با گروه سالین شد. شش هفته تمرین هوازی قبل از القای دوزهای 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم دوکسوروبیسین منجر به افزایش غیر معنی دارHSP72 ، ALT و AST و افزایش معنی دار CAT در مقایسه با گروه کنترل شد. بعلاوه، فقط در مقادیر HSP72 متعاقب القای دوزهای 10 و20  میلی گرم DOX اختلاف معنی دار مشاهده نشد.بحث و نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها استنباط می شود که پیش درمان با تمرینات هوازی میان مدت احتمالا از طریق تنظیم مثبت سیستم آنتی اکسیدانتی باعث کاهش آسیب کبدی شده و می تواند راهبردی موثر در مقابل سمیت کبدی ناشی از DOX باشد.

پیش زمینه و هدف: هدف از این مطالعه مقایسه ی تغییرات فعالیت آنتی اکسیدانی و میزان جمع آوری رادیکال های آزاد در شرایط in vitro توسط عصاره های متانولی بخش های مختلف گیاهان بارهنگ، شبدر، کندر و گردو است.مواد و روش کار: برای این کار عصاره ها با روش های سنجش قدرت آنتی اکسیدانی FRAP، DPPH و ABTS مورد ارزیابی قرار گرفته اند. محتوای فنول و فلاونوئید تام نیز در نمونه های گیاهی ذکر شده با روش های سپکتروفتومتری UV/Vis تعیین شد.یافته ها: نتایج نشان داد که IC50 در مهار رادیکال پایدار DPPH برای عصاره استخوان مغز گردو 2.93 است. بررسی سنجش های ABTS و FRAP نیز نشان داد که عصاره های استخوان مغز گردو، پوسته سبز گردو و بارهنگ نسبت به عصاره های دیگر فعال تر بوده و فعالیت آنتی اکسیدانی بالاتری را نشان می دهند. بررسی محتوای فلاونوئیدی و فنولی تام عصاره ها نیز بیانگر این است که به ترتیب عصاره بارهنگ دارای بیشترین محتوای فلاونوئیدی و همچنین همه عصاره ها به جز کندر دارای بیشترین محتوای فنولی می باشند.بحث و نتیجه گیری: این تحقیق نشان داد که بین محتوای فنولی و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها ارتباط مستقیمی وجود دارد. شبدر با وجود بالا بودن میزان ترکیبات فنولی، فعالیت آنتی اکسیدانی کم تر از حد انتظاری نشان داد. نتیجه آن که فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره های گیاهی فقط بر اساس محتوای فنولی آن ها توضیح داده نمی شوند. بلکه نیازمند موارد دیگر نیز هستند؛ و با توجه به این که ترکیبات فنولی با ساختار مختلف، فعالیت آنتی اکسیدانی متنوعی دارند. درنتیجه به طور قطع نمی توان گفت همیشه رابطه مستقیمی بین فعالیت آنتی اکسیدانی و میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی نمونه ها وجود دارد.

پیش زمینه و هدف: اختلال عضلانی - اسکلتی از شایع ترین صدمات شغلی در دندان پزشکان می باشد که ناشی از قرار گرفتن طولانی مدت نامناسب در یک وضعیت و انجام حرکات تکراری است لذا شناسایی ریسک فاکتورهای ایجاد درد ضروری به نظر می رسد. هدف مطالعه ارزیابی فراوانی و ریسک فاکتورهای اختلالات عضلانی - اسکلتی در دندان پزشکان متخصص دانشکده دندانپزشکی بابل بود.مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی به روش مقطعی به 64 نفر از اساتید دانشکده دندانپزشکی بابل در سال 1393 پرسشنامه نوردیک در ارتباط با فراوانی و ریسک فاکتورهای اختلال عضلانی - اسکلتی داده شد. سپس نتایج وارد SPSS (20) شده و با آنالیزهای آماری T-Test و مجذور کای دو تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: دندان پزشکان متخصص شامل 29 نفر مرد و 35 نفر زن بودند. میانگین سنی آن ها 38.16±7.34 سال بود. 61.9 درصد (39 نفر) درد در ناحیه ستون فقرات داشته و 38.1 درصد (24 نفر) فاقد درد بودند. بیشترین درد در ناحیه گردن سپس کمر گزارش شد. 97.4 درصد دندان پزشکانی که درد ستون فقرات داشتند به صورت نشسته کار می کردند. میانگین ساعت کاری در افرادی که درد داشتند بیشتر از افراد فاقد درد بود (P=0.04) بین سن، جنس، BMI و درد ستون فقرات ارتباط معنی داری وجود نداشت (P=0.05) بیشترین درد در گروه پروتز و کم ترین آن در پریو گزارش شد.بحث و نتیجه گیری: به دلیل فراوانی نسبتا بالای درد ستون فقرات در دندان پزشکان متخصص بنابراین اصلاح وضعیت کاری آنان و اقدامات آموزشی، ضروری به نظر می رسد. مهم ترین ریسک فاکتور اختلال عضلانی - اسکلتی میانگین ساعات کاری دندان پزشکان بیان شد.

پیش زمینه و هدف: مشکلات هیجانی و شناختی از مسائل رایج و آزاردهنده برای بیماران مبتلا به صرع است. پژوهش حاضر باهدف بررسی پروفایل شناختی و آشفتگی هیجانی در دو گروه مبتلا به صرع عمومی و کانونی انجام گرفته است.مواد و روش کار: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی علی - مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به صرع مراجعه کننده به مطب پزشکان متخصص مغز و اعصاب شهرستان اردبیل طی ماه های فروردین تا شهریور 94 بود. نمونه موردمطالعه شامل 60 بیمار (30 نفر در گروه صرع عمومی و 30 نفر در صرع کانونی) در دامنه سنی 13 تا 20 سال بود که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. به منظور بررسی پروفایل شناختی از آزمودنی ها خواسته شد تا آزمون آندره ری به منظور بررسی حافظه دیداری، خرده مقیاس حافظه شنیداری فوری و تاخیری از مقیاس حافظه وکسلر را پاسخ دهند. همچنین به منظور بررسی آشفتگی هیجانی بیماران از آن ها خواسته شد تا مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس لویندا را پاسخ دهند. برای تحلیل داده های پژوهش از روش های آمار توصیفی و روش تحلیل چند متغیره (مانوا) استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که بیماران مبتلا به صرع کانونی در مقایسه با بیماران مبتلا به صرع عمومی عملکرد ضعیف تری در حوزه های شناختی مربوط به حافظه دیداری و شنیداری دارند. همچنین بیماران مبتلا به صرع کانونی آشفتگی هیجانی بالاتری را نسبت به بیماران مبتلا به صرع عمومی نشان دادند.بحث و نتیجه گیری: بنابر نتایج حاصل از این پژوهش پروفایل شناختی و آشفتگی هیجانی در دو گروه مبتلا به صرع عمومی و کانونی متفاوت است.

پیش زمینه و هدف: پروتئین های فاز حاد در نتیجه ی شرایط التهابی و برخی از تروماها و بدخیمی ها عمدتا توسط کبد و ماکروفاژها سنتز می شوند. افزایش سطح سرمی این پروتئین ها در بسیاری از سرطان ها و سرطان مولتیپل میلوما گزارش شده است و به عنوان شاخص مهم در پیش آگهی این بدخیمی ها شناخته شده اند. با توجه به اهمیت موضوع، سطح سرمی آلفا-1-آنتی تریپسین در بیماران مبتلا به سرطان مولتیپل میلوما در مرحله ی یک بیماری موردمطالعه قرار گرفت.مواد و روش کار: سطح سرمی پروتئین فاز حاد آلفا-1-آنتی تریپسین در بیماران مبتلا به سرطان مولتیپل میلوما به تعداد 30 نفر در مرحله ی یک و همچنین 30 نفر به عنوان گروه کنترل مطالعه گردید. میانگین سنین بیماران 69 سال بوده و اندازه گیری آلفا-1-آنتی تریپسین با استفاده از الکتروفورز Capillary zone و بر اساس متد پیشرفته high resolution (HR) و سطح پروتئین توتال توسط روش بیوره انجام شد و درنهایت داده ها توسط برنامه ی SPSS آنالیز شدند.یافته ها: مقادیر به دست آمده از نتایج آزمایش ها و محاسبات آماری در دو گروه کنترل و بیمار نشان داد که سطح سرمی پروتئین آلفا-1-آنتی تریپسین در مرحله ی یک بیماری (0.37±0.21) نسبت به گروه کنترل (0.82±0.16) کاهش داشته است که این کاهش ازلحاظ آماری معنی دار است .(P=0.0001)بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه ی حاضر کاهش سطح سرمی پروتئین آلفا-1-آنتی تریپسین را در بیماران مبتلا به تیپ یک مولتیپل میلوما در مقایسه با گروه کنترل نشان می دهند که مغایر با مطالعات انجام شده در این زمینه می باشد. ممکن است این پروتئین در آینده به عنوان مارکر اختصاصی تشخیص و پیش آگهی در مرحله ی یک بیماری باشد. با این حال مطالعات بیشتری در این زمینه جهت حصول نتایج دقیق تر موردنیاز است.