مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
سال:1397 | دوره:17 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

اخیرا Sengupta و Honavar در مقاله خود تحت عنوان " اخلاق انتشار"، فهرست سوالاتی را معرفی کرده اند که نویسندگان می توانند قبل از ارسال مقاله خود، مسائل مربوط به اخلاق انتشار آن را بررسی نمایند. در این سخن سردبیری، این فهرست سوالات با کمی تغییر خدمت نویسندگان فرهیخته مجله دانشگاه تقدیم می گردد تا آنها قبل از ارسال مقاله خود به مجله، به این سوالات پاسخ دهند. ...

زمینه و هدف: کاهش مصرف نمک یکی از راهکارهای پیش گیری و کنترل بیماری های غیرواگیر است. نان یکی از منابع مهم نمک است و کاهش میزان نمک آن می تواند نقش اساسی در کاهش دریافت نمک در جامعه داشته باشد. لذا این مطالعه به منظور بررسی تاثیر کاهش غلظت نمک طعام و جایگزینی آن با کلرید پتاسیم بر روی خواص حسی و شیمیایی نان بربری صورت گرفت. مواد و روش ها: بررسی حاضر یک مطالعه آزمایشگاهی است که در آن 7 نوع نان بربری شامل 6 تیمار آزمایشی (3 نمونه دارای غلظت های متفاوت نمک طعام و 3 نمونه دارای غلظت های مختلف مخلوط کلرید سدیم و کلرید پتاسیم) و یک نمونه شاهد (دارای 1 درصد کلرید سدیم) تهیه و مورد آزمایش های شیمیایی (خاکستر، سدیم، پتاسیم، نسبت سدیم به پتاسیم و نمک طعام) و حسی (شکل، سطح رویی و زیرین، رنگ، بافت، قابلیت جویدن، عطر و بو، طعم و عدد کیفی) قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی Duncan آنالیز شد. یافته ها: کاهش میزان نمک (کلرید سدیم یا مخلوط کلرید سدیم و کلرید پتاسیم) نمونه ها باعث کاهش خاکستر، سدیم، نمک طعام و نسبت سدیم به پتاسیم گردید. از نظر ارزیابی ویژگی های حسی، با توجه به امتیازات کسب شده هیچ کدام از تیمارها از لحاظ شکل، ویژگی های سطح رویی و زیرین، رنگ (به جزء تیمار دارای 25/0 درصد کلرید سدیم)، بافت، قابلیت جویدن، عطر و بو، طعم (به جز تیمار بدون نمک) و عدد کیفی نان تفاوت معنی داری با نان شاهد نشان ندادند (p>0.05). نتیجه گیری: کاهش مقدار نمک نان بربری تا حدود نصف مقدار فعلی به منظور تولید نان هایی با مقدار نمک کم تر، از نظر نتایج آزمون های حسی و شیمیایی نان های تولید شده امکان پذیر است و مشکلی از لحاظ آزمون های مذکور در تولید نان بربری کم نمک و جایگزینی نمک طعام آن با کلرید پتاسیم وجود ندارد.

زمینه و هدف: شرایط شغلی ب ه عنوان یکی از عوامل مهم زمینه ساز در ایجاد اختلالات اسکلتی-عضلانی شناخته می شود که امروزه شایع ترین آن ها ناهنجاری ها و دردهای ستون فقرات هستند. هدف از انجام تحقیق حاضر ارزیابی وضعیت اسکلتی-عضلانی در کارکنان زیرسطحی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران (نداجا) و ارتباط آن با سنوات خدمت و سطح سلامت جسمی و روانی ایشان بود. مواد و روش ها: در این تحقیق توصیفی که در سال 1395 انجام شد، تعداد 300 نفر از کارکنان زیر سطحی نداجای بندرعباس به عنوان آزمودنی های تحقیق انتخاب شدند. سطح سلامت جسمی و روانی این افراد با استفاده از پرسش نامه استاندارد SF-36 مورد ارزیابی قرار گرفت و در ادامه نیز وضعیت های غیرطبیعی با استفاده از خط کش منعطف، گونیامتر، اسکولیومتر و هم چنین شیب سنج مورد ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت داده های تحقیق با استفاده از روش های آمار توصیفی (تعداد، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (همبستگی Pearson) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد بین سنوات خدمت کارکنان زیر سطحی نداجا و ناهنجاری های کایفوز و سر به جلو ارتباط معنی داری وجود دارد (به ترتیب P=0.042، r=0.374 و P=0.033، r=0.390)، این درحالی است که بین سنوات خدمت و سایر وضعیت های اسکلتی-عضلانی این افراد ارتباط معنی داری مشاهده نشد (P>0.05). نتایج هم چنین نشان داد که از نظر آماری ارتباط معنی داری بین وضعیت اسکلتی-عضلانی و سطح سلامت جسمی و روانی نیروها وجود ندارد (P>0.05). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق به نظر می رسد که شرایط شغلی و محیط کار در زیردریایی ها می تواند در بروز وضعیت های غیرطبیعی تاثیرگذار باشد. این یافته ها ضرورت توجه بیشتر به وضعیت سلامتی کارکنان زیرسطحی و به ویژه در زمینه طراحی تمرینات ورزشی و اصلاحی را بیش از پیش نمایان می کند.

زمینه و هدف: شیوع کف پای صاف در کودکان در مطالعات گذشته 20% تا حدود 78% گزارش شده است. کف پای صاف ممکن است طی راه رفتن موجب ایجاد انحراف مکانیکی اندام تحتانی گردد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثر آنی کفی طبی بر نرخ بارگذاری، ایمپالس و گشتاور آزاد در کودکان پسر دارای کف پای صاف طی راه رفتن بود. مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بود. این پژوهش در سال 1395 در آزمایشگاه بیومکانیک ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان انجام شد. 15 کودک دارای کف پای صاف (افتادگی ناوی کولار بیشتر از 10 میلی متر) از بین دانش آموزان مدارس شهر همدان در این پژوهش شرکت کردند. مقادیر کینتیکی و کینماتیکی حرکت به ترتیب توسط صفحه نیرو و سیستم تحلیل حرکتی ثبت گردید. آزمون آماری t زوجی جهت تحلیل آماری مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: کفی طبی مولفه داخلی -خارجی نیروی عکس العمل را طی فاز هل دادن حدود 12.6% افزایش داد (P=0.015). زمان رسیدن به اوج مولفه عمودی نیروی عکس العمل طی فاز میانه استقرار حدود 5.9% (P=0.044) و زمان رسیدن به اوج مولفه داخلی -خارجی طی فازهای تماس پاشنه و هل دادن به ترتیب حدود 10.1% (P<0.001) و 3.4% (P=0.029) در شرایط استفاده از کفی طبی افزایش داشت. کفی طبی میزان ایمپالس مولفه قدامی -خلفی نیروی عکس العمل را نیز به میزان 10.6% افزایش داد (P=0.045). نتیجه گیری: کفی طبی مورد استفاده احتمالا می تواند اثرات مثبت بر روی مقادیر نیروهای عکس العمل زمین داشته باشد. با وجود این، کفی طبی مورد استفاده در پژوهش حاضر مقادیر گشتاور آزاد و نرخ بارگذاری عمودی را تغییر نداد.

زمینه و هدف: رفتارهای پرخطر، سلامت و بهزیستی افراد را با خطر مواجه می سازد، بنابراین شناخت عوامل موثر بر آن اهمیت فراوانی دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مولفه های هوش اخلاقی و اجتماعی در رفتارهای پرخطر دانشجویان انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علوم پزشکی کردستان در سال تحصیلی 96-1395 بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان 383 نفر از آن ها با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های هوش اخلاقی دانشجویان Lennick و Kiel، هوش اجتماعی Tromso و رفتارهای پرخطر جوانان استفاده گردید. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی Pearson و تحلیل رگرسیون چندگانه (گام به گام) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: ضرایب همبستگی نشان داد به جز روابط مولفه دلسوزی با مصرف الکل و مولفه های راست گویی و بخشش با گرایش به رفتارهای پرخطر جنسی که معنی دار نبودند، بین سایر مولفه های هوش اخلاقی و مولفه های رفتارهای پرخطر روابط منفی معنی دار وجود داشت (p<0.01). همچنین به جز روابط پردازش اطلاعات اجتماعی و مهارت های اجتماعی با گرایش به رفتارهای پرخطر جنسی و رابطه آگاهی اجتماعی با گرایش به خشونت و سیگار کشیدن که معنی دار نبودند، بین سایر مولفه های هوش اجتماعی و مولفه های رفتارهای پرخطر روابط منفی معنی دار وجود داشت (p<0.01). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که مولفه های هوش اخلاقی و هوش اجتماعی توانستند به طور معنی داری تمامی مولفه های رفتارهای پرخطر را پیش بینی نمایند. نتیجه گیری: هوش اخلاقی و هوش اجتماعی نقش مهمی در کاهش بروز رفتارهای پرخطر در دانشجویان دارند، بنابراین در برنامه های آموزشی برای پیشگیری و کاهش رفتارهای پرخطر دانشجویان باید به هوش اخلاقی و هوش اجتماعی توجه ویژه داشت.

زمینه و هدف: دیابت نوع 1 (دیابت ملیتوس) یک بیماری وابسته به متابولیسم می باشد. شایع ترین شکل دیابت نوع 1، نوع خود ایمن آن است. آلفا 1- آنتی تریپسین ] ([Alpha1-ntitrypsin (AAT یک عضو از خانواده مهار کننده سرین پروتئاز می باشد و نقش اصلی آن، حفاظت از تخریب بافت ها توسط پروتئازها است. بنابراین نقص یا کمبود آن خطر ابتلا به بیماری های مختلف را افزایش می دهد. این مطالعه جهت مقایسه فعالیت پروتئین آلفا 1- آنتی تریپسین در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 با افراد سالم انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی، روی 42 بیمار مبتلا به دیابت نوع 1 بین رده سنی 28-18 سال مراجعه کننده به کلینیک دیابت شهرستان رفسنجان در سال 1394 انجام شد. افراد سالم، دانشجویان دختر و پسر بومی رده سنی 18 تا 28 سال دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان بودند که از لحاظ سن و جنس با بیماران دیابتی همسان سازی شدند. فعالیت AAT به روش ظرفیت مهاری تریپسین )(TIC (Trypsin Inhibitory Capacity) مورد بررسی قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل آماری از آزمون های آماری مجذور کای، t مستقل و ضریب هم بستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: میزان TIC سرم افراد مبتلا به دیابت نوع 1 با مقدار (mmol/min/ml) 2.36±0.40 به طور معنی داری پایین تر از میزان TIC افراد سالم با مقدار (mmol/min/ml) 3.36±0.36 بود (p<0.001). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد فعالیت AAT در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 کمتر از افراد سالم است. بنابراین AAT می تواند به عنوان یک هدف دارویی برای دیابت نوع 1 مطرح شود.

مالتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری خودایمنی عصبی پیشرونده است که معمولا شروع آن اواخر دهه سوم و سال های اول دهه چهارم زندگی فرد است. پاتوژنز این بیماری، از بین رفتن غلاف میلین سلول های عصبی در سیستم اعصاب مرکزی (CNS) و به دنبال آن، از بین رفتن سلول های عصبی است. کنترل این بیماری توسط دسته ای از داروها صورت می گیرد که عمدتا تعدیل کننده سیستم ایمنی هستند. فینگولیمد اولین داروی خوراکی تایید شده برای کنترل فرم عودکننده و بهبود یابنده بیماری است. این دارو از یک متابولیت قارچی مشتق شده و استفاده از آن سابقه ای طولانی در طب سنتی چین داشته است. مکانیسم اثر دارو از طریق اثرات آنتاگونیستی عملکردی بر روی گیرنده های اسفنگوزین 1 فسفات است که لنفوسیت ها را در گره های لنفاوی به دام انداخته و موجب کاهش تعداد در گردش آنها در CNS می گردد. کارآیی فینگولیمد در مقایسه با پلاسبو و درمان های خط اول تزریقی مانند اینترفرون ها در کارآزمایی های بالینی به اثبات رسیده است. عوارض جانبی شایع این دارو خفیف بوده و به میزان بالایی توسط بیماران قابل تحمل است. فینگولیمد بر اساس عبور از جفت و اثرات تراتوژنیسیته در بررسی های بارداری در حیوانات در دسته C قرار دارد و به علت ترشح در شیر، شیردهی توسط مصرف کنندگان آن توصیه نمی شود. با توجه به مصرف خوراکی فینگولیمد و عوارض خفیف آن، این دارو می تواند در درمان MS مفید باشد. البته با توجه به عوارض نادر اما جدی مانند عفونت های ویروسی سیستمیک، ادم ماکولای چشم و عوارض قلبی، لازم است شرایط بالینی و مشکلات زمینه ای بیمار توسط پزشک کاملا بررسی شود.

زمینه و هدف: عفونت دستگاه ادراری (Urinary tract infection) به وجود میکروب های بیماری زا در دستگاه ادراری اطلاق می شود. اشریشیا کلی و کلبسیلا پنومونیه شایع ترین باکتری های مسبب عفونت دستگاه ادراری می باشند. با توجه به وجود مکانیسم های مقاومت آنتی بیوتیکی متنوع، درمان این عفونت ها با مشکل مواجه شده است. بنابراین انتخاب آنتی بیوتیک مناسب در کنترل و بهبود عفونت نقش موثری دارد. لذا هدف از مطالعه حاضر تعیین فراوانی و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در سویه های اشریشیا کلی و کلبسیلا پنومونیه جدا شده از بیماران سرپایی مبتلا به عفونت ادراری در بیمارستان امیرالمومنین علی (ع) شهرستان گراش است. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 1300 نمونه ادرار بیماران سرپایی مراجعه کننده به بیمارستان امیرالمومنین علی (ع) شهرستان گراش در 6 ماهه اول سال 1396 انجام گرفت. سویه های مورد نظر با استفاده از آزمون های بیوشمیایی و محیط های کشت افتراقی شناسایی و تعیین هویت شدند. الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه های مورد مطالعه به روش دیسک دیفیوژن (Kirby-Bauer) بررسی شد. برای تحلیل داده ها از آزمون آماری کای دو استفاده گردید. یافته ها: از 1300 نمونه ادرار مورد مطالعه، نتیجه کشت 247 (19 درصد) نمونه مثبت شد. تعداد 148 نمونه ادرار از نظر اشریشیا کلی و کلبسیلا پنومونیه مثبت (11.3 درصد) بود. از این تعداد 108 سویه اشریشیا کلی (72.97 درصد) و 40 سویه کلبسیلا پنومونیه (27.03 درصد) جدا شد. بیشترین و کمترین مقاومت آنتی بیوتیکی در اشریشیا کلی به ترتیب نالیدیکسیک اسید (59.3 درصد) و نیتروفورانتوئین (22.2 درصد) بود. در سویه های کلبسیلا پنومونیه بیشترین میزان مقاومت به نیتروفورانتوئین (67.5 درصد) و کمترین میزان مقاومت نسبت به سیپروفلوکساسین (25 درصد) مشاهده شد. نتیجه گیری: عفونت دستگاه ادراری ناشی از اشریشیا کلی در مقایسه با کلبسیلا پنومونیه فراوانی بیشتری دارد. جهت درمان اولیه عفونت های ادراری استفاده از آنتی بیوتیک های نیتروفورانتوئین، سیپروفلوکساسین و کوتریموکسازول توصیه می شود.

زمینه و هدف: کزاز بیماری مرگباری است که توسط سم باسیل گرم مثبت کلستریدیوم تتانی ایجاد می شود. بروز سالیانه این بیماری در جهان یک میلیون نفر در سال است. علایم تیپیک بیماری شامل تریسموس، خنده شیطانی و اپیستوتونوس می باشد. علت اصلی مرگ در فاز ابتدایی بیماری اسپاسم عضلات حنجره و در فاز تاخیری دیس ریتمی می باشد. شرح مورد: بیمار آقای 88 ساله با شکایت اصلی اختلال تکلم، درد گردن و محدودیت در باز نمودن دهان به اورژانس مراجعه کرد. با توجه به سابقه زخم، عدم واکسیناسیون کزاز، علایم و نشانه های کلینیکی و نتایج حاصل از بررسی ها بیماری کزاز برای بیمار مطرح شد. بعد از شروع تتابولین و واکسن کزاز برای بیمار و تجویز مترونیدازول، بیمار در بخش مراقبت های ویژه بستری شد. بیمار به مدت 13 روز در بخش مراقبت های ویژه تحت درمان حمایتی بود و در نهایت به دنبال شوک سپتیک و نارسایی چند ارگانی فوت شد. بحث : کزاز یک بیماری نادر و خطرناک است که با توجه به اجرای برنامه کشوری واکسیناسیون برای اطفال و زنان باردار، بروز کزاز بالغین در کشور به صور چشمگیری کاهش داشته است. وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برنامه جامع ایمن سازی کشوری شامل ایمن سازی کزاز را از سالهای ابتدایی دهه شصت تدوین و به دانشگاه ها جهت اجرا در بیمارستانها، درمانگاهها و مراکز بهداشتی ابلاغ کرد. با وجود کاهش چشمگیر در کزاز بالغین و حذف کزاز نوزادی همچنان سالانه تعدادی بیمار مبتلا به کزاز در رده سنی بالغین از جمله بیماری که در این مقاله گزارش شد، ثبت می گردد. نتیجه گیری: کزاز یک بیماری با شیوع پایین اما خطرناک است. برنامه های پیشگیری جامع در کشور منجر به کاهش بروز این بیماری در کشور شده است. برای کنترل و ریشه کنی این بیماری لازم است خلاهای موجود در برنامه های پیشگیری کزاز شناسایی شده و تمهیدات لازم برای اصلاح آنها اندیشیده شود.