پژوهشنامه حمل و نقل
سال:1398 | دوره:16 | شماره:1 (پیاپی 58) |تعداد مقالات:34

در پژوهش حاضر، مسئله رقابت در بازار حمل و نقل کالا بین طریقه­ های حمل جاده­ ای (کامیون) و ترکیبی (کامیون-قطار-کامیون) با استفاده از رویکرد نظریه بازی­ ها مورد بررسی قرار گرفته­ است. بسته به شرایط زیرساخت ریلی و قابلیت اطمینان زمانبندی قطارها، دو سناریو (وجود سیستم­ ­ های ریلی منعطف و غیرمنعطف) طراحی و مورد بررسی قرار گرفته­ اند. ساختار بازی در سناریوی اول، مبتنی بر تعادل نش است؛ در حالی که سناریوی دوم دارای ساختار بازی استکلبرگ (رهبر-پیرو) می­ باشد. قیمت­ های حمل و نقل طریقه­ های حمل جاده­ ای و ترکیبی و زمان سفر طریقه حمل ترکیبی به عنوان متغیرهای تصمیم مسئله در نظر گرفته شده­ اند. برای هریک از سناریوها، بازار رقابت حمل و نقل کالا مدل­ سازی شده و تأثیر سیاست­ های مختلف فنی و اقتصادی بر این بازار مورد تحلیل قرار گرفته­ است. بررسی سیاست افزایش قیمت سوخت نشان می­ دهد با اعمال این سیاست، زمان سفر طریقه حمل ترکیبی و تقاضا و سود طریقه حمل جاده­ ای کاهش می­ یابد. سیاست کاهش هزینه­ های تخلیه و بارگیری کالا در ایستگاه­ های ریلی در طریقه حمل ترکیبی سبب کاهش قیمت تعادلی هر دو طریقه­ ی حمل جاده­ ای و ترکیبی و کاهش تقاضا و سود طریقه حمل جاده­ ای می­ شود. سیاست کاهش ضریب هزینه­ ی سرمایه­ گذاری جهت بهبود زمان سفر طریقه حمل ترکیبی، افزایش تقاضای طریقه حمل ترکیبی و کاهش تقاضا و سود طریقه حمل جاده­ ای را در پی خواهد داشت. سیاست استفاده از کامیون­ های مدرن با مصرف سوخت پایین در حمل و نقل جاده­ ای، سبب کاهش قیمت تعادلی هر دو طریقه حمل جاده­ ای و ترکیبی، کاهش تقاضا و سود طریقه حمل ترکیبی و افزایش زمان سفر تعادلی طریقه حمل ترکیبی می­ شود. نتایج پژوهش حاضر می­ تواند به عنوان ابزاری جهت سیاست­ گذاری بازار رقابتی حمل و نقل کالا، مورد استفاده مدیران و سیاست­ گذاران حمل و نقل و نیز شرکت­ های فراهم­ آورنده خدمات حمل و نقل جاده­ ای و ریلی کالا قرار گیرد.

وقوع تصادفات و یا حوادث دیگر در جریان ترافیک یکی از عواملی است که روند ترافیک را برهم زده و مختل می کند. با به وجود آمدن یک حادثه، شوک و یا آشفتگی به صورت یک موج به جریان جاری ترافیک منتقل و باعث تغییر سرعت، چگالی و در نهایت ایجاد تاخیر می شود. هدف از این تحقیق، بررسی رفتار جریان تردد ترافیک و تغییرات آن در اثر ایجاد یک شوک و یا آشفتگی می باشد. در این تحقیق سه حادثه در بزرگراه صدر در محل تقاطع با شریعتی به صورت کامل فیلم برداری شده و پارامترهای حجم، طول صف، رشد صف، سرعت، تاخیر و چگالی برای هر سه محل محاسبه شدند. نتایج نشان داد نسبت تغییرات جریان تردد به تغییرات چگالی به عنوان پارامتر مستقل در مدل سرعت موج، تاثیرگذار هستند. در این تحقیق چهار مدل ارائه شد. بررسی مقادیر سطح معنی داری نشان داد که به جز مدل معکوس بقیه مدل ها دارای مقادیر مطلوبی می باشند. از سه مدل باقیمانده، مدل خطی به دلیل سادگی و بالاتر بودن ضریب F به عنوان مدل نهایی سرعت موج انتخاب شد. با استفاده از نتایج، اگر مشخصات یک مسیر معلوم باشد و آنگاه حادثه ای رخ دهد می توان پیش بینی نمود که حادثه تا چه نقطه ای اثر می گذارد. همچنین می توان جریان جاری به سمت محل حادثه را به مسیرهای دیگر هدایت نمود و از بار ترافیکی مسیر کم کرد.

بررسی اثر عوامل کلان اقتصادی و اجتماعی بر تلفات حوادث ترافیکی گامی مناسب در جهت اتخاذ تصمیم های صحیح اقتصادی و کاهش خسارات ناشی از این حوادث در کشورها است. اما با توجه به شرایط اقتصادی و موقعیت متفاوت کشورها، این اثرات متفاوت هستند. این پژوهش برای اولین بار به طور توام به بررسی رابطه میان قیمت بنزین و سرانه تولید ناخالص داخلی با نرخ تلفات ترافیکی به تفکیک کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) و سایر کشورها پرداخته است و از این طریق سطح اقتصادی کشورها در بررسی این عوامل در نظر گفته شده است. داده های استفاده شده در این پژوهش، داده های 91 کشور جهان طی سال های 2000 الی 2016 در قالب داده های پانل هستند. در تحلیل این داده ها از مدل خودرگرسیون برداری پانل (VAR) که یکی از روش های مناسب اقتصادسنجی است، استفاده شد و اثر متغیرها در سال های قبل نیز شناسایی گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد در هر دو گروه کشور و با روندی کاملا متفاوت، به طور معناداری افزایش قیمت بنزین در دو سال نخست و سرانه تولید ناخالص داخلی موجب کاهش نرخ تلفات ترافیکی می شوند. این کاهش به خصوص در مورد قیمت بنزین و برای کشورهای OECD بیشتر است. دلیل این امر را می توان حذف سفرهای غیرضروری و افزایش مطلوبیت حمل ونقل همگانی در اثر افزایش قیمت بنزین و بهبود شرایط ایمنی ترافیک کشورها در اثر افزایش تولید ناخالص داخلی و در نتیجه آن کاهش تلفات حوادث ترافیکی دانست.

علت عمده مرگ ومیر در بسیاری از شهرهای کشور ما تصادفات وسایل نقلیه سنگین حاوی کالای خطرناک می باشد. این تصادفات هزینه های اجتماعی و اقتصادی زیادی را به دنبال دارند. ایمنی وسایل نقلیه باری موضوعی چندوجهی است و ضمن متاثر بودن از سه مقوله انسان، خودرو و محیط (مانند راه وشرایط اقلیمی)، برخلاف حمل و نقل جاده ای رایج به نحو قابل توجهی از نیازهای صنعتی، سیاست های مدیریتی، محدودیت ها و الزامات قانونی و فعالیت های نظارتی تاثیر می پذیرد. در اکثر شهرهای کشور اتوبوس های مسافربری، اتوبوس های شرکت واحد و وسایل نقلیه سنگین حاوی کالای خطرناک باری(شامل انواع کامیون، کامیونت، خاور، نفت کش، تریلر وکشندها) دو گروه از وسایل نقلیه سنگین حاوی کالای خطرناک فعال در حمل ونقل جاده ای و درون شهری می باشند. علیرغم سهم اندک آن ها از مجموع تعداد وسایل نقلیه در حال حرکت در جاده های برون شهری و معابر درون شهری کشور، متاسفانه بسیاری از مجروحان و همچنین متوفیان مربوط به تصادفاتی است که یک طرف آن، همین دو گروه از وسایل نقلیه سنگین حاوی کالای خطرناک (اعم از مقصر یا غیر مقصر) بوده اند. به طور کلی به منظور وضعیت ایمنی در حمل ونقل باری ابتدا باید مشخصات و دلایل تصادفات وسایل نقلیه سنگین حاوی کالای خطرناک شناسایی شده و سپس اقدامات مربوط به ارتقای ایمنی وسایل نقلیه مزبور اعلام گردد تا بتوان بر اساس یافته های حاصل بهترین اقدامات ایمن سازی را مشخص نمود. در این راستا در پژوهش جاری با توجه به اهمیت موضوع و تلاش برای افزایش دقت مطالعات پرسشنامه طراحی شد و از رانندگان کالاهای خطرناک تقاضا شد که پرسشنامه را مطالعه و تکمیل نمایند که نهایتا 319 پرسشنامه تکمیل شده بدست آمد که مبنای محاسبات قرار گرفت. پس از انجام مصاحبه و نظرخواهی از رانندگان کالاهای خطرناک، مساله به صورت زیر شناسایی شدند که عوامل اجتماعی (مانند سن، تحصیلات و سایر با وزن 412/0) اولویت یک، عوامل روانشناختی (مانند نگرش، قانون پذیری، رانندگی تهاجمی، رانندگی تدافعی با وزن 313/0) اولویت دوم، قانون گذاری و اعمل مقررات (با وزن 302/0) اولویت سوم، آموزش عمومی (با وزن 275/0) اولویت چهارم و عوامل اقتصادی (مانند درآمد، ثروت و سایر باوزن 198/0) اولویت پنجم شد.

تقاضای روزافزون استفاده از وسایل حمل و نقل شخصی، مشکل تراکم ترافیک را به یکی از مهم ترین بحران ها در اکثر کلان شهرهای جهان تبدیل کرده است. تاثیرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی که گره های ترافیکی بر جوامع بشری می گذارد محققین را برآن داشته است که به دنبال راه کارهایی برای مقابله با آن باشند. یکی از این راه کارها پیش بینی حجم ترافیک روزانه است. پیش بینی ترافیک به کنترل کننده ها کمک می کند تا با اتخاذ تصمیمات مناسب از بروز ازدحام در ترافیک جلوگیری نمایند. در پژوهش حاضر، به منظور پیش بینی حجم ترافیک روزانه برون شهری در مسیرهای بین مراکز استان های کشور، از سیستم استنتاج فازی مبتنی بر شبکه عصبی (ANFIS) بعنوان یکی از روش های هوش مصنوعی استفاده شده است. به منظور افزایش اطمینان ازتخمین ترافیک، داده ها بصورت تصادفی در سه حالت آموزشی، آزمایشی و اعتبارسنجی به سیستم استنتاج فازی مبتنی بر شبکه عصبی اعمال شد: مجموعه آموزش جهت طراحی مدل، مجموعه آزمایش و مجموعه اعتبارسنجی جهت ارزیابی و تعیین اعتبار مدل مدل طراحی شده حجم ترافیک را با دقت 90 درصد پیش بینی نمود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که ANFIS ابزار مناسبی برای پیش بینی حجم ترافیک روزانه برون شهری است و پیشنهاد می شود مسئولین در تصمیمات و برنامه ریزی هایشان از این مدل استفاده نمایند.

با توجه به محدودیت های مالی و مکانی و مشکلات آلودگی های زیست محیطی در سطح معابر کلان شهر تهران، امروزه بیش از هر زمان دیگری احساس نیاز به استفاده از مدل های تقاضای سفری می شود که رویکردشان از "پیش بینی و عرضه1" به "پیش بینی و جلو گیری2" از تقاضا تغییر کند؛ از این رو در این مقاله پس از معرفی سیر تکاملی مدل های پیش بینی سفر، به مقایسه ی کمی وکیفی بین دو مدل مهم سفر-مبنا3 و فعالیت-مبنا4 پرداخته شده است، در انتها نیز از آنجایی که ساخت هر دو مدل سفرمبنا و فعالیت مبنا وابسته به ویژگی های اقتصادی-اجتماعی و اطلاعات سفر افراد است و امکان ساخت هر دو مدل برای شهر تهران وجود دارد، سعی در پیشنهاد مدل مناسب برای پیش بینی تقاضای سفر شهر تهران، با توجه به شرایط این کلان شهر شده است. دراین بررسی ها مشخص شد که با اینکه مدل های فعالیت-مبنا ابزار مناسبتری برای تحلیل سیاست گذاری های مختلف بر روی تفاضای سفر شهری هستند، ولی به دلیل ساده سازی های زیاد در هنگام مدلسازی مفهوم فعالیت و نیازمندی زیاد این مدل ها به داده ها، ماتریس مبدا-مقصد به دست آمده از مدل های سفر-مبنا به نسبت ماتریس مبدا-مقصد مدل های فعالیت-مبنا، به جریان عبوری خودروهای مشاهده شده در سطح معابر شهر، نزدیک تر است که این امر، نتایج نزدیک تر به واقعیت را مهیا خواهد ساخت.

ارزیابی کیفیت خدمات سیستم حمل و نقل شهری برای بهبود بهره وری، افزایش سود و افزایش رضایت مشتریان امری حیاتی است. سازمان های حمل و نقل پارامترهای گوناگون مرتبط با کیفیت خدمات مانند کارایی، قابلیت اطمینان، امنیت و راحتی را به طور منظم ارزیابی می کنند، که این ارزیابی می تواند توسط مشتریان، کارکنان خدمات و متخصصین حمل و نقل انجام شود. با توجه به اینکه ارزیابی کیفیت خدمات ارائه شده به مسافران در خطوط مترو ایران با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره کمتر مورد توجه قرار گرفته است، این مقاله تلاش دارد تا کیفیت خدمات ارائه شده توسط خطوط مترو در شهر تهران را با استفاده از یک روش ترکیبی بر مبنای پرسشنامه و تکنیک تاپسیس فازی مورد ارزیابی قرار دهد. روش انجام کار را می توان در دو مرحله در نظر گرفت. در مرحله اول استخراج پرسشنامه برای جمع آوری داده ها صورت گرفته است. با توجه به اینکه این داده ها به صورت ارزیابی زبانی به دست آمده اند، از روش فازی برای تبدیل مقیاس استفاده شده است. در مرحله دوم تکنیک تاپسیس فازی برای انتخاب بهترین گزینه مورد استفاده قرار می گیرد. رویکرد تاپسیس فازی یک امتیاز عملکرد کلی برای ارزیابی کیفیت خدمات گزینه ها بدست می آورد و در نهایت یک رتبه بندی از گزینه ها انجام می دهد. نتایج مطالعه حاکی از آن است که در بین چهار خط مترو در تهران، خط قرمز، که مسیر حرکت آن از تجریش به سوی کهریزک می باشد، بهترین و خط آبی، که از فرهنگسرا به سمت صادقیه حرکت می کند، پایین ترین کیفیت خدمات را، از دید مسافران ارائه می دهند.

هدف از این مقاله بررسی تاثیر فیلر خاکستر ذغال سنگ و خاکستر پوسته برنج بر خواص مکانیکی و عملکردی مخلوط آسفالتی گرم با استخوان بندی سنگدانه ای می باشد. در این تحقیق از خاکستر ذغال سنگ و خاکستر پوسته برنج به عنوان جایگزین فیلر پودر سنگ آهک در درصدهای (0%، 25%، 50%، 75% و 100%) در مخلوط های آسفالتی با استخوان بندی سنگ دانه ای استفاده شد. همچنین جهت جلوگیری از پدیده ریزش قیر در این مخلوط از الیاف سلولزی و پلیمر SBS استفاده شد. جهت بررسی خصوصیات عملکردی مخلوط آسفالتی آزمایشات مقاومت مارشال، مدول برجهندگی، مقاومت کششی غیرمستقیم، حساسیت رطوبتی، خزش دینامیکی و شیار جای چرخ انجام شد. نتایج نشان داد جایگزینی خاکستر پوسته برنج با فیلر گودر سنگ اهک سبب بهبود خصوصیات عملکردی مخلوط آسفالتی گردیده است. در حالی که استفاده از خاکستر ذغال تنها سبب بهبود حساسیت رطوبتی مخلوط گردیده است و بر روی سایرخصوصیات عملکردی مخلوط اثر منفی داشته است.

هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر جذب خطوط کشتیرانی منظم به بندر شهید رجایی می باشد. تکنیک بکار گرفته شده در این تحقیق، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. این تحقیق طی دو مرحله تهیه و تنظیم شده است. مرحله اول به مطالعه جامع در خصوص شناسایی عوامل اثر گذار بر انتخاب بندر از دیدگاه شرکت های حمل و نقل دریایی و کشتیرانی ها و توزیع پرسشنامه و شناسایی عوامل کاملا اثر گذار بر جذب خطوط منظم به بنادر و در مرحله دوم اولویت بندی این عوامل به کمک AHP است که بر این اساس برای گردآوری نظرات متخصصین از پرسشنامه خبره که مبتنی بر مقایسات زوجی است، استفاده گردید. نتایج حاکی از آن است که زمان حضور کشتی در بندر، آبخور مناسب، خدمات جنبی وسیع و با کیفیت، ایمنی و امنیت، نزدیکی بندر به مسیرهای اصلی دریانوردی، کارایی بندر بعنوان مرکز ترانشیپ و هزینه تخلیه و بارگیری، هزینه و عوارض بندری، سیاست های بین المللی و طول اسکله به ترتیب اولویت اول تا دهم را به خود اختصاص داده اند.

حمل و نقل دریایی به جهت صرفه جویی هایی که در هزینه ها می کند، اهمیت بیشتری داشته و اساس حمل و نقل جهان را شامل می شود. مقاله حاضر به بررسی تاثیر تغییرات قیمت نفت و حجم کالاهای کانتینری بر هزینه حمل ونقل دریایی در سه مسیر اصلی کانتینر شرق-غرب با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) طی سال های 2015-1994 پرداخته است. نتایج حاکی از آن است که قیمت نفت خام برنت، تغییرات قیمت نفت، میزان اجاره و شاخص بالتیک تاثیر مثبت و معنی داری بر هزینه حمل ونقل دریایی دارند. اما حجم کالاهای کانتینری تاثیر منفی و معنی داری بر هزینه حمل و نقل دریایی داشته است. همچنین قیمت نفت تاثیری به مراتب بالاتر بر میزان حمل ونقل دریایی در تجارت کانتینری دارد.

با توجه به دگرگونی ماهیت مسایل عمومی نیاز به تحول در روش سیاست گذاری ضروری به نظر می رسد سیاست گذاری کور یا سیاست گذاری پشت درهای بسته دیگر جوابگوی شرایط کنونی نبوده و نگرانی از پیامدهای آن ها منجر به ارائه رویکردها و سبک های جدید در مبحث سیاست گذاری شده، که یکی از این رویکردها، سیاست گذاری باز می باشد. حمل و نقل یکی از نمادهای اصلی توسعه هر کشور محسوب می شود و تعیین و اجرای سیاست های مناسب در حوزه مربوط به حمل و نقل باعث ارتقاء ایمنی در کشور خواهد بود. یافتن سیاستهای مناسب و موثر برای بهبود ایمنی در بخش حمل و نقل کشور امری ضروری است. در این رهگذر استفاده از ابزار و چارچوب های سیاستگذاری نوین، که شرایط بهبود را مهیا می سازد پسندیده و مفید به نظر می رسد. این نوشتار ضمن توجه به سیاست گذاری در بخش حمل و نقل از یک سو و اهمیت موضوع ایمنی از سوی دیگر، بر لزوم تحول در سیاست گذاری در این بخش تاکید می کند. علیرغم تشکیل نهادهایی در کشور برای سیاست گذاری در حوزه های حمل و نقل، مشاهده می شود اولا نسبت به سه عامل مهم در تصادفات جاده ای که مشتمل بر جاده، وسیله نقلیه و راننده است، کم توجهی شده و ثانیا نقش سیاست گذاری کلان به عنوان موضوعی راهبردی در چشم انداز این نهادها بصورت مناسب سازمان یافته نیست. این پژوهش پیشنهاد چارچوب سیاستگذاری باز با استفاده از روش گرندد تئوری را مطرح نموده و نیز نتایج و پیامدهای آنرا مورد تحلیل قرار می دهد. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری انتخابی و کد گذاری محوری نشان می دهد در سیاست گذاری باز بایستی شبکه های سیاست گذاری به عنوان راهبرد اصلی، عوامل فناورانه، عوامل حقوقی-قانونی، نهادهای بالادستی و عوامل فرهنگی به عنوان عامل زمینه ساز محیطی و عوامل سیاسی و عوامل اجتماعی بعنوان شرایط زمینه ساز مداخله گر مورد توجه سیاست گذاران قرار گیرد.

افزایش روزافزون مسافرین و مسافرت های هوایی و تحول سریع صنعت حمل و نقل هوایی مسائلی را در مکان یابی فرودگاهها بوجود آورده است که حل آنها مستلزم بکارگیری دانش و فنون فرودگاهی و هوانوردی است. ایجاد فرودگاه با ملاحظه مقتضیات آن که فضای قابل توجهی را در مجاور یک شهرنیاز داردمستلزم سرمایه گذاری، مطالعه همه جانبه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست محیطی داشته و محل آن باید از نظر موقعیت جغرافیایی، زمین شناسی و. . . مناسب باشد. در این راستا هدف اصلی این تحقیق تحلیلی بر مکان یابی فرودگاه بین المللی شهید بهشتی اصفهان با استفاده از روش های تحلیلی، میدانی (مشاهده)، مدل فرایند سلسله مراتبی(AHP)، و مدل SWOTو شاخصهای استاندارد سازمان هواپیمایی کشوری (ایکائو) است. نتایج حاصل مشخص می کند که شاخصهای استاندارد زیست محیطی و همجواری با فرودگاه نظامی در مکان یابی فرودگاه اصفهان رعایت نشده است.

در سال های اخیر فناوری نانو سبب تحولات بسیاری در دانش شده و محققین در زمینه های مختلف از آن بهره گرفته اند. نانو ذرات به دلیل ویژگی های خاص فیزیکی و شیمیایی در بسیاری از علوم برای ساخت مواد جدید و با قابلیت های منحصر به فرد به کار می روند. در این تحقیق تاثیر نانوسیلیس بعنوان یکی از محصولات فناوری نانو، با نقش پوزولان مصنوعی و بسیار فعال با سیمان مورد بررسی قرار گرفته است. در ارتباط با کاربرد نانوسیلیس در اصلاح و بهسازی مشخصات خاک های مختلف، مطالعات محدودی صورت گرفته است که در این مطالعه آزمایشگاهی، به بررسی خواص فیزیکی، حجمی و مکانیکی خاکهای ضعیف تثبیت شده با سیمان حاوی نانو سیلیس از طریق آزمایش های متفاوت حدود اتربرگ، مقاومت فشاری تک محوری، باربری کالیفرنیا و تورم پرداخته شده است. به علاوه، جهت مطالعه ریزساختار خمیر سیمان حاوی نانو سیلیس از آزمایش های طیف سنجی تفرق اشعه ایکس و تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نیز استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان دهنده افزایش قابل توجه مشخصات مکانیکی نظیر مقاومت فشاری تک محوری و باربری کالیفرنیا با افزایش نانوسیلیس در کوتاه مدت می باشد بطوریکه با اصلاح سیمان با افزودن 10 درصد نانو سیلیس (بر حسب وزن سیمان)، مقاومت فشاری تک محوری 25 درصد و باربری کالیفرنیا 45 درصد در طی 7 روز افزایش یافت. این روند در نمونه های 28 روزه تا 65 درصد خواهد بود. این نتایج همچنین حاکی از کاهش قابل توجه پتانسیل تورم خاک دارد. در نهایت یک طرح بهینه برای تثبیت بسترهای حاوی رس ضعیف با استفاده از سیمان اصلاح شده با نانوسیلیس جهت کاربردهای کوتاه مدت و دراز مدت ارائه می شود که در مقاصد عملی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

بتن غلتکی یک بتن با اسلامپ صفر و مخلوطی خشک است که به وسیله غلتک برای رسیدن به چگالی لازم متراکم می گردد. در مقایسه با بتن معمولی، این بتن با میزان سیمان کمتری به مقاومت یکسان می رسد. بااین حال، یکی از موانع اصلی در جهت توسعه استفاده از این نوع بتن در روسازی راه، مقاومت سایشی پایین و عدم امکان استفاده از داول و میلگرد است. یکی از راهکارهای بهبود مشخصات این نوع بتن استفاده از الیاف می باشد. در این تحقیق الیاف ماکروسنتتیک جهت مسلح نمودن این نوع بتن استفاده گردید. آزمایش های مکانیکی شامل آزمایش مقاومت فشاری، کشش غیرمستقیم و آزمایش تیر خمشی بر روی دو درصد مصرفی از این الیاف صورت پذیرفت، همچنین رفتار ترک خوردگی و خستگی با استفاده از تیر خمشی سه نقطه ای با شیار مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشترین اثر الیاف را می توان به ترتیب بر روی انرژی شکست (رفتار پس از ترک خوردگی)، مقاومت خمشی و مقاومت کششی غیرمستقیم بیان نمود. این در حالی است که الیاف اثرگذاری چشمگیری بر روی مقاومت فشاری ندارد. نتایج حاصل شده از آزمایش خستگی و تحلیل آماری صورت پذیرفته، بیانگر اثرگذاری معنادار به ترتیب نسبت تنش، درصد الیاف و انرژی شکست بر عمر خستگی تیر بتن غلتکی است.

با توجه به اهداف سند چشم انداز بیست ساله کشور، سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی با رویکرد جهادی، انعطاف پذیری، فرصت سازی، و پیشرو ابلاغ گردید. ساختار کلی اقتصاد مقاومتی از طرف رهبر معظم انقلاب به روسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در 24 بند ابلاغ گردید. شایان ذکر است که بندهای 3، 5، 10، 11 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در راستای مکان سنجی، راه اندازی و حمایت از بازیافت و اوراق نمودن کشتی ها مورد توجه مقام معظم رهبری و مسئولین می باشد. توجه کشتی ها از دهه 1940 به واسطه افزایش تقاضا برای آهن و فولاد صورت گرفت. در دهه های 1960 به بعد، اوراق کردن کشتی به عنوان فعالیتی کاملا مکانیزه تلقی می شد و در کشورهای صنعتی به خصوص در ایالات متحده، انگلیس، آلمان و ایتالیا بیشتر به این مساله توجه می گردید. از اوایل دهه های 1980 جهت حفظ هر چه بیشتر منافع، صاحبان کشتی ها، کشتی های خود را به کارخانه های اوراق کشتی چین، هند، پاکستان، بنگلادش، فیلیپین و ویتنام فرستادند. در این کارخانه ها، استانداردهای پرداخت، سلامت و ایمنی حداقل است و کارگران در قبال مسئولیت های محول شده سخت تلاش می کنند. روش تحقیق از نظر ماهیت انجام پژوهش توصیفی_ پیمایشی و نظر هدف کاربردی می باشد. تعداد10 نفر از مدیران ارشد بنادر خرمشهر، آبادان و امام خمینی (ره) بعنوان خبرگان این تحقیق باروش نمونه گیری آسان و دردسترس انتخاب گردیدند. درپایان با ارائه پیشنهادات و بررسی گزینه ها به منظور خروج کشتیهای از رده خارج و تاسیس صنعت بازیافت کشتی در بنادر جنوبی کشور و با کمترین آلودگی محیط زیستی به منظور شکوفایی و رفع مشکلات اقتصادی کشور مورد بررسی قرار می گیرد.

اندود نفوذی برای ایجاد یک لایه قیری جهت آب بند کردن اساس راه، جلوگیری از نفوذ آب به لایه های زیرین، افزایش پایداری لایه های خاکی و کاهش جدا شدن مصالح ریزدانه از سطح لایه اساس توسط باد و باران اجرا می شود. همچنین چسبندگی رویه آسفالتی به لایه اساس را افزایش داده و از لغزش آن بر روی اساس جلوگیری می کند. وجود حلال در امولسیون ها با تسهیل حرکت امولسیون در خلل و فرج لایه اساس باعث نفوذ بیشتر اندود نفوذی می گردد. در این مقاله با توجه به اهمیت زیاد مسائل زیست محیطی، امولسیون کاتیونی با استفاده از حلال های نفتی و بیولوژیکی با سه مقدار متفاوت صفر، 7 و 12 درصد تولید شده و میزان نفوذپذیری امولسیون ها در نمونه های اساس متراکم در دو حالت خشک و مرطوب اندازه گیری گردید. نتایج نشان دادند مقدار حلال در میزان نفوذ امولسیون های قیری بسیار موثر است و امولسیون های حاوی حلال، نفوذ بهتری نسبت به امولسیون بدون حلال داشتند. همچنین نوع مصالح سنگی و درصد رطوبت آن اثر قابل توجهی بر نفوذ امولسیون دارد به گونه ای که نفوذپذیری در مصالح کوهی آهکی مرطوب نسبت به مصالح کوهی خشک و مصالح رودخانه ای سیلیسی، در هر دو حالت خشک و مرطوب، بسیار مطلوب و قابل توجه بود.

امروزه با توجه به تغییرات سریع و شدید در محیط اقتصادی بین الملل، هیچ یک از تئوری ها برای علت تجارت کشورها و دلیل موفقیت کشوری در صنعتی خاص، و توانایی یک کشور در حفظ موقعیت رقابتی خود در بلند مدت کافی و پاسخگو نیست و نیاز به ارائه نظریه ای است که بتواند و رای مزیت نسبی، به بیان دلایل رقابت پذیری یک صنعت در سطح جهان بپردازد. این تئوری باید بتواند علت دستیابی کشوری به مزیت رقابتی را در همه ابعاد و با در نظر گرفتن پویایی محیط رقابتی امروز تشریح کند. نظریه ای که بتواند همه نیازها و شرایط فوق را پاسخگو باشد، مدل " الماس مزیت ملی رقابتی مایکل پورتر" است. آگاهی از مزیت ها و عدم مزیت های صنایع داخلی و خارجی می تواند به شناخت بهتر توانایی ها و ظرفیت های بالقوه صنعت مورد مطالعه کمک شایانی نماید. نوع پژوهش، توسعه ای و از نظر هدف اکتشافی – توصیفی، داده های تحقیق از نوع کیفی، محل اجرای تحقیق میدانی، دوره زمانی انجام پژوهش مقطعی، روش گردآوری داده ها از نوع پیمایشی می باشد. نتایج کلی حاصل از تحقیق نشان می-دهدکه همه ی مولفه های مدل الماس ملی مایکل پورتردر بنادر ودریانوردی بوشهر از منظر پاسخ دهندگان جامعه آماری از وضعیت خوب و رقابتی برخوردار بوده، که امکان دستیابی به مزیت رقابتی را برای این بندر میسر نموده است. لزوم حفظ و توسعه مزیت رقابتی صنعت مورد تحقیق، در گرو تحقق به موقع نظرات و پیشنهادات ارائه شده در مصاحبه ها و نظرخواهی ها می باشد.

اصلاح قیر با افزودنی های مختلف یکی از متداول ترین روش ها برای بهبود رفتار آن است. یکی از افزودنی های مورد استفاده در اصلاح قیر پودر لاستیک است که موجب افزایش مقدار مقاومت شیارشدگی قیر می شود. هدف از انجام این پژوهش شناسایی فاکتورهای موثر بر روی خصوصیات مقاومتی قیر در برابر شیارشدگی و بهینه سازی این پارامتر با انجام مدل سازی در دمای 64 درجه سلسیوس با استفاده از پودر لاستیک می باشد. برای این منظور از روش بهینه طراحی آزمایش، روش سطح پاسخ (RSM) با در نظر گرفتن چهار فاکتور شامل دمای اختلاط، زمان اختلاط، سرعت اختلاط و درصد وزنی پودر لاستیک و نیز یک پاسخ، پارامتر شیارشدگی با تولید 30 نمونه قیر اصلاح شده بهره گرفته شده و آزمایش رئومتر برشی دینامیکی (DSR) روی نمونه های پیر نشده انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مدل سازی های انجام شده از دقت خوبی برخوردار بوده و فاکتور درصد وزنی برای پارامتر شیارشدگی از سایر فاکتورها و برهم کنش آنها موثرتر می باشد. همچنین برای بهینه سازی پارامتر شیارشدگی، با در نظر گرفتن سرعت و دمای اختلاط در سطح پایین و زمان اختلاط در سطح بالا، می توان به بیشترین مقدار این پارامتر در درصد وزنی مشخص پودر لاستیک دست یافت.

مدیریت ریسک درآمدی در قراردادهای مشارکت عمومی-خصوصی از موارد پراهمیت برای تصمیم به مشارکت یا عدم مشارکت بخش خصوصی در کنار موفقیت یا شکست پروژه است. در این مقاله مدل مالی برای انتخاب شیوه تضمین درآمد بخش خصوصی در پروژه های مشارکت عمومی-خصوصی احداث آزادراه ارائه شده است. درآمد بخش خصوصی در اجرای پروژه های آزادراهی می تواند به چند صورت دریافت عوارض، پرداخت ثابت سالیانه، پرداخت پلکانی و پرداخت با نرخ رشد باشد. با بهره مندی از این مدل امکان مقایسه ی بین هر یک از روش ها از نظر پارامترهایی چون بار مالی برای دولت، حداقل و حداکثر پرداختی در کل دوران قرارداد، نیرمندی در مقابل آزمون استرس مالی، تاثیر ترافیک و امکان پیاده سازی وجود دارد. مدل ارائه شده، برای دو پروژه اردکان-مهریز و شیراز-بوشهر به کار برده شده است. نتایج حاکی است که برای پروژه اردکان-مهریز، به دلیل ترافیک کم امکان استفاده دولت با روش حال حاضر اجرای پروژه های مشارکتی وجود ندارد. در پروژه شیراز-بوشهر به دلیل داشتن ترافیک مناسب، استفاده از هر یک روش ها امکان پذیر است. در این پروژه با استفاده از روش پرداخت ثابت سالیانه مبلغ 7177 میلیارد ریال باید پرداخت شود. با استفاده از روش پرداختی سالیانه متورم شده با نرخ تورم و نرخ رشد ترافیک، شروع پرداخت 581 میلیارد ریال برآورد می شود، و مابلاتفاوت پرداخت دولت و درآمد حاصل از پروژه5742 میلیارد ریال خواهد بود. با توجه به بار مالی و امکان اجرا برای پروژه با داشتن ترافیک مناسب، پرداخت پلکانی راه حلی برای احداث می تواند باشد.

یکی از مهمترین خطرات موجود در حمل و نقل مواد نفتی، تصادفات جاده است که می تواند اثرات خراب کننده ای را بر محیط و ایمنی در جاده ها داشته باشد. با استفاده از تکنیک های ارزیابی ریسک می توان شرایط مسیر و نحوه حمل مواد را مورد ارزیابی قرار داد و قبل از اینکه سبب بروز حادثه ای شود آنرا شناسایی و کنترل نمود. در ارزیابی ریسک یکی از مهمترین مسایلی که وجود دارد قضاوت افراد در ارزیابی است که این مسئله می تواند در نحوه ارزیابی تاثیر گذار باشد. لذا در این مقاله سعی شده است که پارامتر هایی که در ریسک خطرات بهداشت حرفه ای و محیط حمل مواد نفتی موثر است شناسایی شده و سپس با استفاده از مدل های تصمیم گیری ( DEMATEL_ANP) نسبت به برنامه ریزی و ارزش گذاری پارامتر ها در محیط فازی اقدام نمود تا تاثیر قضاوت ارزیاب ها بر آن به حداقل برسد. در این تحقیق با توجه به پارامتر هایی مانند موقعیت انبار، ماشین حمل کننده، نوع ماده، عوارض محیطی و نوع جاده و لایه های ایمنی مسیر و شرایط راننده مدنظر قرار گرفت. وزن پارامتر های موثر بر میزان ریسک توسط مدل ANP تعیین و بر اساس روش WILLIAM FINE میزان ریسک تعیین شده است.

انتخاب نوع روسازی یک دانش و روش کامل و دقیق ندارد، ولی برای انتخاب نوع روسازی یک فرد باید فاکتورهای فنی و اقتصادی از قبیل حجم ترافیک، هزینه، نوع خاک، شرایط آب و هوایی، مواد و مصالح، دوام، مقاومت، عمر مفید روسازی، تعمیر و نگهداری و مسائل زیست محیطی را در نظر بگیرد. برای مقایسه فنی در این تحقیق از مدل های تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل سلسله مراتبی فازی و برای مقایسه اقتصادی از نقشه اجرایی ابلاغی اداره راه و ترابری استان مازندران استفاده شدند. معیارهای چون عمر مفید روسازی، عمر مفید بهره برداری، دوام، مقاومت، سرعت اجرا، مراحل اجرا، هزینه اجرا (اقتصادی)، تعمیر و نگهداری و عوامل زیست محیطی برای مقایسه فنی انتخاب شدند. در نهایت با مدل تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل سلسله مراتبی فازی مقایسه زوجی شدند و مشخص شد که روسازی آسفالتی با وزن کمتر در رده دوم و روسازی بتن غلتکی با وزن تقریبا سه برابر بیشتر از روسازی آسفالتی به عنوان روسازی برتر در رده اول قرا گرفت و به عنوان گزینه مناسب در محور مورد نظر انتخاب شدند. الویت بندی پارامترهای فنی در تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل سلسله مراتبی فازی بدین صورت شد که پارامتر دوام در الویت اول، معیار مقاومت در الویت دوم، معیار هزینه در الویت سوم، عمر مفید روسازی و عمر مفید بهره برداری در الویت چهارم، معیار تعمیر و نگهداری در الویت پنجم، معیار عوامل زیست محیطی در الویت ششم، معیار سرعت اجرا در الویت هفتم و معیار مراحل اجرا در الویت آخر قرار گرفت. با مقایسه اقتصادی هزینه ی اجرای روسازی بتن غلتکی و مقایسه آن با روسازی آسفالتی با توجه به نقشه اجرایی ابلاغی اداره کل راه و شهرسازی استان مازندران، هزینه اجرای بتن غلتکی در مقایسه با آسفالتی 45 در صد کمتر برآورد گردید.

هدف این مطالعه بررسی توسعه ی انسانی و برخی عوامل اقتصادی تاثیرگذار بر قیمت سایه ای تصادفات جاده ای در اقتصاد ایران است. لذا این مطالعه به تجزیه و تحلیل ارتباط مذکور در قالب روش اقتصاد سنجی ARDL طی دوره (1395-1371) پرداخته است. نتایج به دست آمده از این پژوهش گویای این مطلب است که، یک درصد بهبود سطح توسعه ی انسانی منجر به کاهش تلفات ناشی از تصادفات و به تبع آن کاهش 2. 1 درصدی قیمت سایه ای تصادفات جاده ای می شود. همچنین می توان مدعی شد تولید ناخالص داخلی و قیمت سایه ای تصادفات و تلفات جاده ای با هم در ارتباط بوده و این ارتباط به گونه ای است که همراه با رشد اقتصادی، قیمت سایه ای تلفات جاده ای افزایش یافته و پس از رسیدن به یک نقطه عطف، شاهد کاهش میزان قیمت سایه ای تلفات جاده ای خواهیم بود. به عبارت دیگر این همان رابطه ی U وارون منحنی کوزنتس است که در ارتباط با قیمت سایه ای تلفات جاده ای و تولید ناخالص داخلی برای ایران مصداق پیدا کرده است. از دیگر نتایج به دست آمده در این تحقیق رابطه ی منفی میان متغیر سرمایه گذاری در زیر ساخت های بخش حمل و نقل با قیمت سایه ای تلفات جاده ای و ارتباط مثبت میان تعداد وسایل نقلیه موتوری با قیمت سایه ای تلفات جاده ای می باشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت: ارتقاء سطح آگاهی و آموزش نیروی انسانی می تواند سبب کاهش قیمت سایه ای تصادفات جاده ای شود.

رفتار مخلوط آسفالتی بستگی به خصوصیات قیر، مصالح سنگی، فیلر و نسبت های اختلاط آنها دارد. یکی از پارامترهای موثر در بهبود رفتار مخلوط آسفالتی اصلاح خصوصیات قیر با استفاده از مواد افزودنی معدنی می باشد. بر این اساس، در این پژوهش سعی در بررسی خصوصیات رفتاری مخلوط آسفالتی ساخته شده با قیرهای اصلاح شده با یک نوع زئولیت طبیعی به نام کلینوپتیلولیت بوده است. به این منظور این ماده در دو درصد جرمی قیر (2 و 4 درصد) مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور بررسی و تعیین خواص دینامیکی مخلوط های آسفالتی پایه و اصلاح شده از آزمایش های مدول برجهندگی به روش کشش غیرمستقیم، عمر خستگی به روش کشش غیرمستقیم و پتانسیل شیارشدگی به وسیله بارگذاری محوری تکراری استفاده شده است. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می دهد که استفاده از این افزودنی حساسیت حرارتی قیر را کاهش داده و با افزایش ویسکوزیته و سختی آن، مدول برجهندگی و تعداد سیکل های بارگذاری منجر به خرابی نمونه های آسفالتی را افزایش داده است. همچنین، استفاده از زئولیت باعث کاهش تغییر شکل نهایی در آزمایش بارمحوری مکرر و افزایش عمر خستگی مخلوط های آسفالتی شده است. با افزایش مقدار کلینوپتیلولیت از 2 به 4 درصد جرم قیر، مدول برجهندگی نمونه های آسفالتی افزایش یافته، درنتیجه خاصیت الاستیک نمونه ها بهبودیافته و توانایی تحمل تنش توسط آن ها، افزایش می یابد. با افزایش دما، وجود کلینوپتیلولیت در نمونه ها باعث شده است نرخ کاهش مدول برجهندگی و افزایش عمق شیار شدگی آن ها کمتر از نمونه های کنترل باشد. این موضوع خود باعث کاهش ضخامت رویه آسفالتی، کاهش احتمال وقوع پدیده شیار شدگی در دماهای بالا و کاهش ترک های ناشی از خستگی در دمای متوسط و پایین نیز می شود.

یکی از شاخص های اصلی توسعه اقتصادی کشورها وجود زمینه حمل ونقل مناسب بوده و باوجود نقص یا عدم کارایی مطلوب، خصوصا در شبکه جاده ای، هرگونه رشد و توسعه امکان پذیر نخواهد بود چراکه بخش جاده ای به عنوان زیر بخش اصلی حمل ونقل محسوب می شود و همواره بیش از 90 درصد کل بخش حمل ونقل را تشکیل داده است. بعلاوه سهم بخش جاده ای از تولید ناخالص ملی در سال های اخیر حدود 7 درصد بوده است که این یعنی حدود 90 درصد ارزش افزوده کل بخش حمل ونقل. ازاین رو در این پژوهش سعی شده است که تاثیر بلایای طبیعی و به صورت موردی سیل های رخ داده در دوره زمانی 1361-1390در جاده های کشور و اثرات آن بر رشد اقتصادی این بخش موردبررسی قرار گیرد. فرضیه این تحقیق بررسی رابطه معنی داری بین بلایای طبیعی و ارزش افزوده بخش حمل ونقل جاده ای است که به این منظور و برای بررسی رابطه مذکور از مدل 1ols و نرم افزار 2Eviews استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از رابطه معکوس بین بلایای طبیعی و رشد اقتصادی است و ضریب آن در مدل به صورت منفی (03/0-)ظاهر گردیده است که در سطح 5 درصد معنی دار است و بیانگر این است که با افزایش وقوع بلایا رشد اقتصادی کشور کاهش می یابد. لذا نتایج نشان می دهد که ارتباط معنی دار بین بلایای طبیعی و رشد اقتصادی وجود دارد.

هدف از این پژوهش ارایه مدلی جهت اندازه گیری سرمایه های ساختاری با استفاده از عوامل شناسایی شده در سازمان راه آهن یزد است تا از این طریق در جهت مدیریت بهتر این سرمایه ی فکری گامی موثر برداشته شود. این پژوهش از نظر هدف، تحقیقی کاربردی و از نظر روش، تحقیقی توصیفی-پیمایشی است که با توجه به پایین بودن جامعه آماری، با روش سرشماری جامعه را مورد بررسی قرار داده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته است که روایی آن از طریق روایی سازه و محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی مورد تائید قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار Smart-PLS استفاده شده است. نتایج به دست آمده فرضیات تحقیق را تائید می کند که با توجه به آن مدل ارائه شده با پنج عامل ارزیابی کننده از جمله مدیریت دانش، فرایندها، نوآوری، فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی مورد تائید قرار گرفت.

مدیریت و کاهش سرعت در نقاط و مناطق حادثه خیز از عوامل تاثیرگذار بر افزایش ایمنی مسیر هستند که می توانند نرخ تصادفات جرحی و فوتی را پایین آورند. اقدامات آرام سازی از جمله عوامل موثر بر کاهش و مدیریت سرعت هستند. به کارگیری غیراستاندارد اقدامات آرام سازی می تواند باعث بروز حوادث و نتایج ناگوار گردیده و خسارات قابل توجهی را بر شبکه حمل ونقل تحمیل نماید. بنابراین با ارزیابی اقدامات آرام سازی بر روی سرعت جریان و به دست آوردن برد مکانی آن ها می توان به راهکارهای مناسب کنترل سرعت در مناطق حادثه خیز دست یافت. در این پژوهش به بررسی تاثیرات اقدامات آرام سازی بر سرعت عملکردی در محل نصب و قطعه پس از نصب اقدامات در شرایط جریان آزاد پرداخته شده است. تغییرات سرعت در سه فاز سرعت قطعه قبل و محل نصب، سرعت قطعه بعد و محل نصب، سرعت قطعه قبل و قطعه بعد مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات توسط روش های آماری صورت گرفت. از ضریب همبستگی و آزمون t وابسته برای بررسی اطلاعات استفاده شد. با توجه به نتایج این آزمون ها، در فاصله اطمینان 95% سرعت عملکردی بعد از محل نصب سرعت کاه با قطعه قبلش دارای رابطه و همبستگی است، تفاوت معناداری بین سرعت عملکردی قطعه قبل و بعد از سرعت کاه وجود دارد. سرعت عملکردی قطعه بعد با قطعه قبل از میدان دارای رابطه و همبستگی نیست، و تفاوت معناداری بین سرعت عملکرد این دو قطعه وجود ندارد. سرعت عملکردی قطعه بعد با قطعه قبل از دوربین دارای رابطه و همبستگی نیست، در سرعت عملکردی قطعه قبل و قطعه بعد از محل نصب دوربین تفاوت معناداری وجود ندارد.